Η... περίεργη στάση του Πατριαρχείου Αντιοχείας εν όψει της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου

Του θεολόγου Roni Bou Saba | Φως Φαναρίου 

Με μεγάλη λύπη και στεναχώρια διάβασα το ανακοινωθέν της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Αντιοχείας. Μιας που δεν είμαι ξένος εις την Ιερουσαλήμ, αφού έχω σπουδάσει θεολογία στο Μπαλαμάντ όταν ήταν κοσμήτορας της σχολής ο νυν Πατριάρχης Ιωάννης Ι΄, εκφράζω την έκπληξή μου από τα τελευταία ανακοινωθέντα του Πατριαρχείου, τόσο στο χρόνο τους όσο και στο περιεχόμενό τους. 

Ξεκινώντας με το χρόνο, το πρώτο ανακοινωθέν «εκ της Αρχιγραμματείας» του Πατριαρχείου Αντιοχείας φέρει την ημερομηνία 1/6/16, αλλά δημοσιεύθηκε τόσο στην ιστοσελίδα όσο και στη σελίδα του Πατριαρχείου στο Facebook την επόμενη μέρα δηλαδή 2/6/16 - ας μην σχολιάσω την ώρα δημοσίευσης. Για να είναι σαφής η επισήμανση της ημερομηνίας δημοσίευσης αναφέρω επιγραμματικά κάποια άλλα γεγονότα που συνέβησαν λίγο νωρίτερα. 

Στις 31/5/16 η Εκκλησία της Μόσχας βγάζει ένα βαρυσήμαντο από θεολογικής και… αρχιτεκτονικής άποψης ανακοινωθέν στο οποίο διαμαρτύρεται για τον τρόπο με τον οποίο θα καθίσουν τόσο οι συνοδικοί όσο και οι παρατηρητές. Αυτή η ανησυχία της Μόσχας δεν χρειάζεται τρολάρισμα, είναι από μόνη της! 

Την 1/6/16 ανακοινώνει η Εκκλησία της Βουλγαρίας τους δικούς της προβληματισμούς σχετικά με τα κείμενα. Και δηλώνει ότι δεν θα λάβει μέρος. Ένα βήμα πιο πέρα από τη Μόσχα. 

Στις 2/6/16 δημοσιεύεται το ανακοινωθέν της Αντιοχείας. Κάνει πως σχετίζεται με την πρόταση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να συσταθεί επιτροπή για την εξέταση του ζητήματος του Κατάρ μετά την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο. Την προηγούμενη όμως ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου της Αντιοχείας στις 27/5/16 δεν τη μεταφράζει επίσημα το Πατριαρχείο. Σ’ αυτό το ανακοινωθέν λοιπόν, που κυκλοφόρησε σε ανεπίσημη και βιαστική μετάφραση στα ελληνικά, φαίνεται ότι η Αντιόχεια στη μια παράγραφο αφήνει να εννοηθεί ότι θα πάει, και σε μια άλλη πως ακόμα εκκρεμεί η απόφαση!

Αναρωτιέμαι, συγκρίνοντας με τα υπόλοιπα ανακοινωθέντα, γιατί αυτό της 27/5/16 δεν δόθηκε στη δημοσιότητα μεταφρασμένο επίσημα στα ελληνικά; Ενημερώθηκαν οι άλλες αυτοκέφαλες Εκκλησίες σχετικά με το περιεχόμενό του; Και ενώ έχουμε τέτοιο ασαφές ανακοινωθέν, τα δημοσιεύματα και οι πηγές από την Αντιόχεια δήλωναν ότι θα συμμετάσχει στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο και γι’ αυτό μάλλον αυτό το ανακοινωθέν ήταν για «εσωτερική κατανάλωση». 

Εκκλησιαστικές πηγές ανέφεραν ότι η πρόταση του Οικουμενικού Πατριαρχείου για διευθέτηση του ζητήματος του Κατάρ μετά την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο, έγινε μετά από αίτημα του Πατριαρχείου Αντιοχείας. 

Όλα αυτά κάνουν να φαίνεται ότι δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη και ενιαία θέση στην Αντιόχεια. Άλλα λέγονται για τους Αντιοχειανούς και άλλα λέγονται προς τα έξω. 

Αλλά η ώρα που θα έπρεπε να ξεκαθαρίσουν οι θέσεις ήταν όταν ο Ρώσος χοράρχης έδωσε το σήμα! Γι’ αυτό, λοιπόν, στις 4/6/16 βγαίνει το καινούργιο ανακοινωθέν της Εκκλησίας της Μόσχας κάνοντας ένα βήμα πιο πέρα ακόμα, λέγοντας ότι η μη συμμετοχή έστω μιας Εκκλησίας αποτελεί κώλυμα κατά τους Ρώσους για την διεξαγωγή της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. 

Τυχαίες κινήσεις ή μήπως σφάλω πιστεύοντας ότι είναι συντονισμένες; 

Μετά από το χθεσινό ανακοινωθέν του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στο οποίο «καλεί άπαντας να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων», βγαίνει σήμερα το Πατριαρχείο Αντιοχείας επαναλαμβάνοντας τις θέσεις του. 

Καλεί τον Οικουμενικό Πατριάρχη «να καταβάλει περισσότερο κόπο προς την κατεύθυνση της ομοφωνίας σε όλες τις επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν από τις Ορθόδοξες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες και που αφορούν την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο, κατά τη χρονική περίοδο που μας χωρίζει από την ημερομηνία συγκλίσεως της Συνόδου αυτής». Τον καλούν, μου φαίνεται, να δεχθεί όλες τις τροποποιήσεις που θυμήθηκε η Αντιόχεια και άλλες καθόλου τυχαίες Εκκλησίες, το τελευταίο δεκαπενθήμερο πριν την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο. Τελικά αυτές οι τροποποιήσεις είναι όπως η φώτιση που παθαίνουν οι φοιτητές την τελευταία στιγμή ενός διαγωνισμού και αρχίζουν να παρακαλούν τον επιτηρητή να τους δώσει λίγη παράταση ακόμα! 

Δηλώνει ότι δεν θα συμμετάσχει αν δεν «διαλυθούν όλοι οι λόγοι που εμποδίζουν τη συμμετοχή στη Θεία Ευχαριστία κατά τη διάρκεια της Συνόδου». Ένας λόγος ήξερα ότι υπάρχει και αυτός είναι η ακοινωνησία που κήρυξε η Αντιόχεια. Ας την άρει και ας έλθει με σοβαρότητα. Το ζήτημα του Κατάρ το έχει ξεκαθαρίσει το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων με τρανές ιστορικές αποδείξεις, ενώ το Πατριαρχείο Αντιοχείας απλά επαναλαμβάνει ένα ανούσιο ρεφρέν για μια τάχα εισπήδηση. Εισπήδηση υπάρχει εκ μέρους του Πατριαρχείου Αντιοχείας με την εκλογή και χειροτονία επισκόπων για όλη την Αραβική Χερσόνησο, η οποία ουδέποτε ήταν στην δικαιοδοσία του.

Τονίζει ότι πρέπει να ληφθούν οι αποφάσεις με «την παρουσία και την ομοφωνία πάντων, σύμφωνα με την αρχή της ομοφωνίας, προκειμένου να διαφυλαχθεί η ενότητα της Καθολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας»! Πώς είναι δυνατόν να συζητηθεί στους κόλπους της Εκκλησίας που πρεσβεύει και ακολουθεί την ορθή πίστη το θέμα της ομοφωνίας; Δεν είναι αυτονόητο; Δεν έχει και σαφή κριτήρια; Μπορεί δηλαδή να διαφωνήσουν δυο «ορθόδοξες» εκκλησίες για ζητήματα που αφορούν στην ορθή πίστη και το βίωμά της; 

Λέγει επίσης το ανακοινωθέν ότι θα «απευθυνθούν σε όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες ενημερώνοντας αυτές για το περιεχόμενο των θέσεων της Αντιοχείας και τους λόγους που οδήγησαν σε αυτές». Καλύτερο θα ήταν να απευθυνθούν κατευθείαν στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων αντί να χτυπήσουν όλες τις πόρτες κλαίγοντας και ενοχλώντας αδίκως. 

Ένα άλλο σημείο που με προβλημάτισε εντόνως στο ανακοινωθέν του Πατριαρχείου Αντιοχείας ήταν αυτό που αναφέρει τα εξής: «Επειδή ο πιστός λαός, αφού μελέτησε την ημερήσια διάταξη και τα κείμενα της Συνόδου, εξέφρασε μεγάλη απογοήτευση, καθώς δεν γίνεται αναφορά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, ιδιαίτερα τα ζητήματα της νεολαίας, εξέφρασε δε και την ανησυχία του για την τάση που παίρνει αυτή η Σύνοδος, η οποία παραβιάζει το βασικό όραμα που ευρισκόταν πίσω από την ιδέα της συγκλήσεως αυτής». Αυτός ο λαός ο πιστός πού τα «μελέτησε» τα κείμενα; Και την ημερήσια διάταξη κιόλας; Μάλιστα. Την μεγάλη απογοήτευση πού την εξέφρασε ακριβώς; Γιατί μιλώ με την ιδιότητα του εξ Αντιοχείας θεολόγου και παρακολουθώ τις εξελίξεις και δεν είδα πουθενά κάτι σχετικό. Αυτή η απογοήτευση λέει το ανακοινωθέν είναι ιδιαίτερη κιόλας γιατί δεν γίνεται αναφορά στα «ζητήματα της νεολαίας»! Και τώρα θυμήθηκε η Αντιόχεια τη νεολαία; Τόσες δεκαετίες γιατί δεν έθεσε τα «ζητήματα της νεολαίας»; Επίσης, από πότε μια Σύνοδος, που ο μέσος όρος της ηλικίας των μελών της είναι 60 ή και παραπάνω ετών και δεν έχουν τη παραμικρή επικοινωνία με τη νεολαία, μπορεί να ασχοληθεί με «ζητήματα νεολαίας»; Επιπλέον, στην Εκκλησία από πότε χωρίζεται ο πιστός λαός σε νεολαία και μη νεολαία; Στο παραπέντε της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου θα θυσιάσει το Πατριαρχείο Αντιοχείας τη νεολαία ως πρόφαση στην προσπάθεια κάποιων να μην πραγματοποιηθεί η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος; 

Αν χωράει στην Εκκλησία κάποια απογοήτευση είναι ακριβώς από τέτοιες θέσεις! Διώκεται ο χριστιανισμός σε όλη τη Μέση Ανατολή, κινδυνεύουν κυριολεκτικά οι πιστοί όλων των Πατριαρχείων, πολεμάται η καρδιά της Ορθοδοξίας -το Οικουμενικό Πατριαρχείο μέσω της Αγίας Σοφίας- και κάποιοι σκέφτονται ακόμα να αναβάλουν τη Σύνοδο ή να μην πάνε; Η Σύνοδος έπρεπε να έχει ήδη γίνει!

Πορεία προς την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο...

Άρθρο του Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου Γκουτζίνη 
Πρωτοσυγκέλλου της Ι. Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθεωρίου

Την εποχή που σπούδαζα στις ΗΠΑ βίωσα εμπειρικά την τραγωδία της κατάτμησης της Ορθόδοξης Εκκλησίας σε επί μέρους κρατικές εθνικοποιημένες εκκλησίες, αφού κάθε φορά που πρότεινα την Oρθόδοξη Εκκλησία, ως την αυθεντική συνέχεια της ενιαίας προ του σχίσματος Εκκλησίας, βρισκόμουν αντιμέτωπος με το ερώτημα των- πολύ καλοπροαίρετων- Αμερικανών συζητητών μου: "Ποια ορθόδοξη εκκλησία εννοείς; Τη ρωσική, των αντιοχειανών, την ελληνική ή την σέρβικη; Ξέρεις στη Νεβάδα δίπλα μας έχουμε και Αλβανική ορθόδοξη Εκκλησία! Σε ποια από όλες μας καλείς να ενταχθούμε;"

Η δικαιολογημένη απορία τους μου προκαλούσε αρχικά αμηχανία και στη συνέχεια έμπαινα στη διαδικασία να βρω επιχειρήματα υπέρ της ενότητος των κατά τόπους ορθοδόξων εκκλησιών, όπως ακριβώς τη βίωνα ως υπότροφος του Ορθοδόξου Ινστιτούτου του Οικουμενικού Πατριαρχείου "Πατριάρχης Αθηναγόρας". Εκεί κάθε εβδομάδα συγκεντρώνονταν ορθόδοξοι φοιτητές με διαφορετική εθνική καταγωγή – Έλληνες, Ρώσοι, Σέρβοι, Βούλγαροι, Ρουμάνοι κλπ. – καθώς και ελληνοαμερικανοί φοιτητές, όπως και Αμερικανοί προσήλυτοι ή ενδιαφερόμενοι για την ορθόδοξη πίστη. Τελώντας τη Θεία Λειτουργία στα αγγλικά, με τη συμμετοχή μικτής χορωδίας των φοιτητών και κατόπιν μετά τη Θεία Λειτουργία στο δείπνο που ακολουθεί, το Πατριαρχικό Ινστιτούτο αποτελεί μία κυψέλη ορθόδοξης μαρτυρίας και ενότητας.

Σήμερα βλέπω αυτή την ενότητα που υπηρετείται από το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο και τον πεπνυμένο οιακοστρόφο του, την ΑΘΠ κ.κ. Βαρθολομαίο, να βρίσκεται τραυματισμένη και αιμόφυρτη από τον κρατισμό και τον εθνοφυλετισμό του αναγενόμενου πανσλαβισμού και των συνειδητών ή και μη συνειδητών συνοδοιπόρων του. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές ήδη δύο τοπικές Εκκλησίες, το πρεσβυγενές Πατριαρχείο της Αντιόχειας και η Εκκλησία της Βουλγαρίας -που μόλις το 1945 αναγνωρίστηκε ως Πατριαρχείο Σόφιας- απέσυραν τη συμμετοχή τους στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο ενώ δύο ακόμη, τα Πατριαρχεία Μόσχας και Γεωργίας απειλούν με αποχώρηση. 

Είναι ολοφάνερη η μοσχοβίτικη μεθόδευση για ματαίωση της Συνόδου. Τίθενται προσκόμματα, όγκοι αιτιάσεων και υπαρκτών ή και ανύπαρκτων προβλημάτων, δέκα μόλις μέρες πριν την έναρξη της Συνόδου, ενώ η προετοιμασία της κρατά από το 1930… Προκαθήμενοι Εκκλησιών αναιρούν την υπογραφή τους, ενώ επιστρατεύονται και επιστήμονες θεολόγοι για να αμφισβητήσουν Κανόνες και Τόμους Οικουμενικών Συνόδων που θέλουν το Οικουμενικό Πατριαρχείο να έχει την επιτελική ευθύνη για την εύρυθμη λειτουργία των κατά τόπους Εκκλησιών, να συγκαλεί τις Συνόδους και να απονέμει Αυτονομία ή και Αυτοκεφαλία στις κατά τόπους Εκκλησίες. 

Είναι ακόμη αξιοσημείωτο ότι η κρατικοποιημένη Εκκλησία της Ρωσίας στα επίσημα κείμενά της αποφεύγει να ονοματίσει ως Οικουμενικό το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, αποκαλώντας το απλώς "Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως". Στο σημείο αυτό η Εκκλησία της Ρωσίας και ο Προκαθήμενός της ταυτίζεται απολύτως με την πολιτική της Τουρκίας, η οποία επίσης ουδέποτε αποκαλεί το Πατριαρχείο Οικουμενικό αλλά απλώς "Ρωμέηκο" – Rum Patrikhanesi…

Υπό το πρίσμα των ανωτέρω είναι πράγματι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία, το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, εδρεύει στην Κωνσταντινούπολη, εν μέσω αλλοφύλων και αλλοθρήσκων, με μικρό ποίμνιο, αλλά με παγκόσμια αποστολή. Είναι ευτύχημα ότι παραμένει στην Πόλη και έτσι μπορεί να απευθύνεται στην Οικουμένη, χωρίς εθνικιστικές κορώνες, με σταυροαναστάσιμη απλότητα. Δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο εθνοφυλετισμός καταδικάστηκε στην Σύνοδο της Κωνσταντινουπόλεως το 1872. Είναι καιρός να επαναληφθεί η καταδίκη του και από την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης, που είμαστε βέβαιοι ότι τελικά θα συγκληθεί, παρά την απουσία Εκκλησιών που προσχωρούν στο εθνικισμό και αρνούνται την αγάπη. Εξ άλλου ούτε ο Μυστικός Δείπνος αναβλήθηκε, επειδή ο Ιούδας απεχώρησε…

Ο Αρχιεπίσκοπος Τελμησσού Ιώβ για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο: «Η Εκκλησία είναι η εκδήλωση της ενότητας εν Χριστώ»

Πηγή: real.gr | 7.6.2016 | 12:45:00

Tην απάντησή του στην άρνηση της Εκκλησίας της Βουλγαρίας και στις επιφυλάξεις της Εκκλησίας της Ρωσίας για τη συμμετοχή τους στην Πανορθόδοξη Σύνοδο, δίνει ο Αρχιεπίσκοπος Τελμησσού Ιώβ.

«Η Εκκλησία είναι η εκδήλωση της ενότητας εν Χριστώ», τονίζει στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων λίγες μέρες πριν από την σύγκληση της Πανορθόδοξης Συνόδου ο Αρχιεπίσκοπος Τελμησσού Ιώβ, εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Πανορθόδοξη Γραμματεία.

Επισημαίνει μάλιστα ότι «Η Ορθόδοξη Εκκλησία στο σύνολό της, ως Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία πρέπει να συγκεντρωθεί στη Σύνοδο, προκειμένου να λύσει τα προβλήματά της και να δηλώσει την ενότητά της στον κόσμο».

Εξάλλου, όπως αναφέρει, «πρέπει να θυμόμαστε από την ιστορία της Εκκλησίας ότι οι Σύνοδοι συνεκλήθησαν ακριβώς για την επίλυση των προβλημάτων με συνοδικό τρόπο».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:

Ερώτηση: Σεβασμιώτατε, η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας αναμένεται να συγκληθεί στην Κρήτη από τις 16 έως τις 26 Ιουνίου. Η Εκκλησία της Βουλγαρίας κατά δήλωσή της δεν θα συμμετάσχει και δεν ξέρουμε τι μέλλει να πράξει το Πατριαρχείο Αντιοχείας, ενώ παράλληλα έχει εκφράσει επιφυλάξεις η Εκκλησία της Ρωσίας. Πιστεύετε ότι θα παρακαμφθούν τα κωλύματα και θα διεξαχθεί η Πανορθόδοξη Σύνοδος;

Απάντηση : «Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας έχει συγκληθεί από τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη με τη συγκατάθεση των Προκαθημένων της Ορθόδοξης Εκκλησίας, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν τον περασμένο Ιανουάριο στο Σαμπεζί, κοντά στη Γενεύη. Έχουμε ακούσει όλοι με μεγάλη λύπη τις δηλώσεις που έγιναν από τις Ιερές Εκκλησίες της Αντιόχειας, της Ρωσίας και της Βουλγαρίας.

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να λύσει αυτά τα ζητήματα. Αλλά πρέπει να θυμόμαστε από την ιστορία της Εκκλησίας ότι οι Σύνοδοι συνεκλήθησαν ακριβώς για την επίλυση των προβλημάτων με συνοδικό τρόπο. Μερικές φορές, μερικές Εκκλησίες έχουν απουσιάσει από τις Συνόδους. Για παράδειγμα, η Γ’ Οικουμενική Σύνοδος στην Έφεσο το 431 ξεκίνησε με την απουσία της αντιπροσωπείας από την Αντιόχεια. 

Αλλά αυτή η Σύνοδος είχε επιλύσει την εκκλησιαστική κρίση της εποχής εκείνης. Μια Σύνοδος είναι μια συνεχής διαδικασία: πριν από αυτήν υπάρχει η διαδικασία της προετοιμασίας και μετά, ακόμη πιο σημαντική είναι η διαδικασία της υποδοχής».

Ερώτηση : Γιατί νομίζετε ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία χρειάζεται να συγκληθεί σε Σύνοδο φέτος στην Κρήτη; Γιατί αυτό είναι απαραίτητο σε τέτοιες συνθήκες;

Απάντηση : «Η Εκκλησία είναι η εκδήλωση της ενότητας εν Χριστώ. Το αποκορύφωμα ενός αιώνα προετοιμασίας συγχρονίζεται με μια παγκόσμια, πολυδιάστατη κρίση που δοκιμάζει τη σταθερότητά μας. 

Η Σύνοδος ξεκίνησε με την εγκύκλιο του Οικουμενικού Πατριάρχη Ιωακείμ Γ’ το 1902, καλώντας τους Προκαθημένους των Ορθόδοξων Αυτοκέφαλων Εκκλησιών να συνεργαστούν, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που αφορούσαν την Ορθόδοξη Εκκλησία εκείνη την εποχή.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας αναβίωσε την ιδέα της σύγκλησης Συνόδου μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Πανορθόδοξες Προσυνοδικές Σύνοδοι που διεξήχθησαν στο Σαμπεζύ, μεταξύ 1976 και 2015, προετοίμασαν τα θέματα για τη Σύνοδο κατά τη διάρκεια των τελευταίων 40 ετών».

Ερώτηση : Ποιοι συμμετέχουν στην Πανορθόδοξη Σύνοδο;

Απάντηση : «Κατά την 4η Οικουμενική Σύνοδο, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Χαλκηδόνα το 451, οι συμμετέχοντες ήταν ως επί το πλείστον οι Ιεράρχες της Κωνσταντινούπολης, στους οποίους προστέθηκαν μερικοί εκπρόσωποι άλλων Εκκλησιών. Σήμερα, η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι οργανωμένη σε 14 Αυτοκέφαλες Εκκλησίες, οι οποίες περιλαμβάνουν τα 4 αρχαιότερα Πατριαρχεία, την αρχαία Εκκλησία της Κύπρου και την Εκκλησία της Ρωσίας.

Αυτό σημαίνει ότι 8 νέες Εκκλησίες ιδρύθηκαν από τα τέλη του 19 αι. Κατά την προσεχή Αγία και Μεγάλη Σύνοδο, καθεμία από τις 14 Αυτοκέφαλες Εκκλησίες θα στείλει αντιπροσωπεία από τους Προκαθήμενους της και 24 επισκόπους, που συνοδεύονται από 6 συμβούλους και 3 συνοδούς. Κάθε Εκκλησία θα έχει μία φωνή σε μία λήψη αποφάσεων με βάση την αρχή της ομοφωνίας».

Ερώτηση : Πώς συνδέεται η ατζέντα με τους λαϊκούς;

Απάντηση : «Η Πρώτη Πανορθόδοξη Προσυνοδική Σύνοδος του Σαμπεζύ το 1976 επέλεξε δέκα συγκεκριμένα θέματα που σχετίζονται με την καθημερινή ζωή των Ορθόδοξων Χριστιανών. Η Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών που διεξήχθη στο Σαμπεζύ τον Ιανουάριο του 2016 αποφάσισε με συναίνεση να διατηρήσει έξι θέματα στην ημερήσια διάταξη της Συνόδου. Μεταξύ αυτών, τα περισσότερα έχουν σχέση με την καθημερινή ζωή των ανθρώπων. 

Το θέμα της Ορθόδοξης Διασποράς αφορά την οργάνωση της ζωής των Ορθόδοξων Χριστιανών που ζουν στη Δυτική Ευρώπη, στη Βόρεια και Νότια Αμερική και στην Ωκεανία. Το κείμενο σχετικά με το Μυστήριο του γάμου και τα εμπόδιά του απαντά σε πολλά ποιμαντικά προβλήματα, όπως ο γάμος των Ορθόδοξων Χριστιανών με μη Ορθοδόξους.

Το έγγραφο που αναφέρεται στη σημασία της νηστείας και την τήρησή της σήμερα απαντά σε ερωτήσεις για το πώς πρέπει να νηστεύουν σήμερα οι άνθρωποι. Το κείμενο αναφορικά με τη σχέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τον υπόλοιπο χριστιανικό κόσμο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους ανθρώπους που ζουν σε χώρες όπου οι Ορθόδοξοι είναι μειονότητα. 

Τέλος, το έγγραφο σχετικά με την αποστολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο ασχολείται με ζητήματα της αξιοπρέπειας του ανθρώπου, της ελευθερίας, της ειρήνης και της δικαιοσύνης, των διακρίσεων, οι οποίες αφορούν κάθε ανθρώπινο ον στην κοινωνία».

Ερώτηση : Γιατί υπάρχει διαφωνία για τα έγγραφα, καθώς και για τις αντιρρήσεις εκ μέρους των Εκκλησιών σχετικά με το δικαίωμα διαφωνίας;

Απάντηση : «Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι όλα τα έγγραφα εκπονήθηκαν στη βάση της συνεισφοράς από κάθε Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία και εγκρίθηκαν ομόφωνα σε Πανορθόδοξο επίπεδο. 

Το κείμενο αντικατοπτρίζει τη συναίνεση που επιτεύχθηκε. Η διαδικασία της παρασκευής αυτών των εγγράφων ήταν μακρά και πολύπλοκη. Συνεπαγόταν πολλές προπαρασκευαστικές συναντήσεις και μεγάλη αλληλογραφία μεταξύ των Εκκλησιών και της Γραμματείας, στην οποία έπρεπε να στείλουν τις παρατηρήσεις τους. 

Τελικά, εγκρίθηκαν από Πανορθόδοξες Προσυνοδικές Συνόδους, που συνεκλήθησαν από τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Ως εκ τούτου, τα έγγραφα αυτά δεν είναι νέα. Πολύ συχνά, οι ενστάσεις που ακούμε προέρχονται από τον φόβο κάποιων Ιεραρχών ή Εκκλησιών να βρεθούν αντιμέτωποι με κάποιους μεμονωμένους ανθρώπους που διαφωνούν με τις επίσημες θέσεις των Εκκλησιών».

Ερώτηση : Όπως αναφέρατε, ένα από τα κείμενα που πρόκειται να συζητηθούν σε αυτή τη Σύνοδο αφορά τις σχέσεις με τον υπόλοιπο χριστιανικό κόσμο. Θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε αυτές τις κοινότητες ως Εκκλησίες;

Απάντηση : «Έχοντας κατά νου ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι οντολογικά Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, το έγγραφο με τίτλο ‘’Οι σχέσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας με το υπόλοιπο του χριστιανικού κόσμου’’, αναγνωρίζει την ύπαρξη άλλων Χριστιανικών Εκκλησιών, που δεν είναι σε κοινωνία μαζί της και τονίζει την αναγκαιότητα της συμμετοχής σε ένα θεολογικό διάλογο μαζί τους, προκειμένου να αποκατασταθεί η ενότητα. 

Η Εγκύκλιος του Οικουμενικού Πατριάρχη Ιωακείμ Γ’ έθεσε ήδη από το 1902 το ζήτημα των οικουμενικών σχέσεων και του θεολογικού διαλόγου με μη Ορθόδοξες Εκκλησίες. Σε αυτή την εγκύκλιο, οι Ρωμαιοκαθολικοί και οι Προτεστάντες αντιμετωπίζονται ως Εκκλησίες. Μάλιστα, η κανονιστική παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας παραδέχεται περιπτώσεις όπου αναγνωρίζει ότι τα μυστήρια θα μπορούσαν να γιορτάζονται έξω από τα αυστηρά κανονιστικά της όρια».

Ερώτηση : Ποια είναι, κατά την άποψή σας, η πιο σημαντική αποστολή της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου;

Απάντηση: «Η πιο σημαντική αποστολή της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου θα είναι να γίνουμε μάρτυρες της ενότητας της Ορθόδοξης Εκκλησίας σε όλο τον κόσμο. 

Σε έναν κόσμο που είναι ταυτόχρονα παγκοσμιοποιημένος και διαιρεμένος, οι άνθρωποι διψούν γι’ αυτή την ενότητα. Δυστυχώς, όλοι γνωρίζουμε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σχετικά με τις εντάσεις που υπάρχουν μεταξύ των Εκκλησιών Κωνσταντινουπόλεως και Ρωσίας, Αντιοχείας και Ιεροσολύμων, καθώς και για κάποιες επιφυλάξεις που ενδέχεται να έχουν οι Εκκλησίες της Βουλγαρίας ή της Γεωργίας. Αλλά η Ορθόδοξη Εκκλησία στο σύνολό της, ως η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία πρέπει να συγκεντρωθεί στη Σύνοδο, προκειμένου να λύσει τα προβλήματά της και να δηλώσει την ενότητά της στον κόσμο. Γνωρίζουμε από την ιστορία της Εκκλησίας ότι κάθε φορά που η Εκκλησία πέρασε μέσα από δυσκολίες, πραγματοποίησε μια Σύνοδο. 

Ως εκ τούτου, η ενότητα δεν αποτελεί προϋπόθεση μιας Συνόδου. Αντίθετα, αν υπάρχουν προβλήματα ή δυσκολίες, θα πρέπει να συγκεντρωθούμε σε μια Σύνοδο προκειμένου να συζητήσουμε και να λύσουμε αυτά τα προβλήματα, σαν αδέλφια και με αυτόν τον τρόπο να δηλώσουμε στον κόσμο ότι είμαστε μία Εκκλησία».

* Ο Αρχιεπίσκοπος Τελμησσού Ιώβ είναι μόνιμος αντιπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών, καθηγητής στο Ινστιτούτο Μεταπτυχιακών Σπουδών Ορθοδόξου Θεολογίας στο Σαμπεζύ της Γενεύης.

Δέηση ΡΚαθολικών για την ευόδωση των εργασιών της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου

Σχολιάζει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΛΑΝΤΗΣ 

Σε όλες τις ενορίες της ρωμαιοκαθολικής επισκοπής του Augsburg, αλλά και σε πλείστες όσες χριστιανικές Εκκλησίες της Γερμανίας εν γένει, θα τελεστεί δέηση στις 19 Ιουνίου για την ευόδωση των εργασιών της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Εκφράζοντας την αλληλεγγύη τους προς την Ορθοδοξία, οι αδελφοί άλλων δογμάτων δέονται για το μεγάλο συνοδικό γεγονός. Πλείστοι όσοι Ορθόδοξοι προτιμούν να το τορπιλίζουν, πολεμώντας το, είτε μέσα από το βόρβορο του ακραίου σκοταδισμού τους, είτε από την ιδιοτέλεια του δήθεν προοδευτικού ελιτισμού τους.

Στις διαπιστώσεις μου θα αντιτάξουν οι «υπερλίαν» πως το γεγονός ότι προσεύχονται οι «αιρετικοί» φανερώνει πως η Σύνοδος θα εξυπηρετήσει τα «σκοτεινά» σχέδιά τους. Απέναντι σε ένα τέτοιο επιχείρημα δύναμαι μόνο να προσεύχομαι υπέρ των μωρών και κατά της μωρίας.

Με προφάσεις εν αμαρτίαις οι Αντιοχειανοί έναντι της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας τῆς Ἁγίας καὶ Ἱερᾶς Συνόδου

τοῦ Πατριαρχείου Ἀντιοχείας καὶ Πάσης Ἀνατολῆς

Balamand, τῇ 6ῃ Ἰουνίου 2016

Απόφαση

Στο πλαίσιο της εβδόμης έκτακτης συνεδριάσεως, η οποία παραμένει ανοιχτή από τις 25 Μαΐου ε.έ., συνήλθε σήμερα, Δευτέρα, 6 Ιουνίου 2014, η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Αντιοχείας, υπό την προεδρία της Αυτού Θειοτάτης Μακαριότητος του Πατριάρχου Αντιοχείας κ. Ιωάννου Ι΄, με συμμετοχή των Σεβασμιωτάτων Αρχιερέων, για να ασχοληθεί με και να εξετάσει τις πρόσφατες θέσεις των Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών περί της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας (εφ’ εξής: «Μεγάλη Σύνοδος») και τα θέματα της ημερησίας διατάξεως, με σκοπό να διαμορφώσει την τελική αρμόζουσα θέση της Αντιοχείας επί της Μεγάλης Συνόδου, λαμβάνοντας υπόψη της το Ανακοινωθέν της Αρχιγραμματείας της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, της από 31ης Μαΐου 2016, το οποίο προβλέπει «τὴν σύστασιν, ἀμέσως μετὰ τὴν Ἁγίαν καὶ Μεγάλην Σύνοδον, Ἐπιτροπῆς ἐξ ἀντιπροσώπων ἀμφοτέρων τῶν ἐνδιαφερομένων Ἐκκλησιῶν [τῆς Ἀντιοχείας καὶ τῶν Ἱεροσολύμων], ὑπὸ τὴν συντονιστικὴν εὐθύνην τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου», με αντικείμενο την προσπάθεια επίλυσης της εισπηδήσεως του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων στην κανονική εκκλησιαστική δικαιοδοσία της Αντιόχειας στο Κατάρ.

Εξετάζοντας τις θέσεις των Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, οι Πατέρες της Συνόδου προέβησαν στις ακόλουθες παρατηρήσεις:

1. διίστανται οι θέσεις μερικών Εκκλησιών σε ό,τι αφορά τα θέματα της ημερησίας διατάξεως της Μεγάλης Συνόδου, μάλιστα δε κάποιες Εκκλησίες απορρίπτουν ορισμένα κείμενα, στη μορφή με την οποία εστάλησαν στη Μεγάλη Σύνοδο, διατυπώνοντας τις θέσεις τους με ρητές επίσημες αποφάσεις των Αγίων τοπικών τους Συνόδων.

2. μερικές Εκκλησίες έχουν ουσιαστικές επιφυλάξεις επάνω σε ορισμένα οργανωτικά ζητήματα, που αφορούν τη Μεγάλη Σύνοδο, αλλά και ως προς το οικονομικό κόστος και τον τρόπο εφαρμογής των συμφωνηθέντων κατά τη Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών (Σαμπεζύ, Ιανουάριος 2016),

3. η Εκκλησία της Βουλγαρίας, στην 1η Ιουνίου 2016, με συνοδική απόφαση, εκφράζει τις επιφυλάξεις της και καλεί την Αυτού Παναγιότητα τον Οικουμενικό Πατριάρχη να αναβάλει την Μεγάλη Σύνοδο για μεταγενέστερη ημερομηνία με τη συνέχιση της αποτελεσματικής προετοιμασίας για αυτήν, διότι διαφορετικά δεν θα συμμετάσχει,

4. η Εκκλησία της Ρωσίας έλαβε συνοδική απόφαση στις 3 Ιουνίου 2016, με την οποία προτείνει μια προκαταρκτική συνάντηση που να προηγείται της ημερομηνίας συνελεύσεως της Μεγάλης Συνόδου, για την εξέταση των εκκρεμών ζητημάτων και την κατάληξη σε ομοφωνία σχετικά με τις παρατηρήσεις των Εκκλησιών στα συνοδικά κείμενα, καθώς επίσης υπογραμμίζει την ανάγκη να γίνει σεβαστή η αρχή της ομοφωνίας και στην απαραίτητη συμμετοχή όλων των Εκκλησιών στην εν λόγω Σύνοδο,

Επειδή οι Ιεράρχες διαπίστωσαν τα εξής:

1. Ότι οι προτάσεις τροπολογιών και οι επιφυλάξεις της Εκκλησίας της Αντιοχείας σχετικά με τον «Κανονισμόν οργανώσεως και λειτουργίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου» και τη σειρά των αποφάσεων που ελήφθησαν κατά τη Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών που πραγματοποιήθηκε στο Σαμπεζύ μεταξύ 21 και 28 Ιανουαρίου του 2016 (σημειωτέον ότι τα δύο αυτά έγγραφα δεν υπεγράφησαν από την Εκκλησία της Αντιοχείας), δεν έχουν ληφθεί υπόψη μέχρι στιγμής, σε αντίθεση με τις συμφωνηθέντες αρχές-θεμέλια στην κοινή Διορθόδοξη συνεργασία, που καθορίστηκαν από τον Μακαριστό Οικουμενικό Πατριάρχη Αθηναγόρα Α΄, από της ενάρξεως των προπαρασκευαστικών εργασιών για την Μεγάλη Σύνοδο, οι οποίες απαιτούν την ομοφωνία των Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών σε όλες τις αποφάσεις,

2. Ότι το κείμενο «Το μυστήριον του Γάμου και τα κωλύματα αυτού» εξακολουθεί να ευρίσκεται στην ημερήσια διάταξη της Μεγάλης Συνόδου, παρά το γεγονός ότι δεν υπεγράφη από τις Αγιώτατες Εκκλησίες της Αντιοχείας και της Γεωργίας,

3. Ότι το κείμενο «Η Ορθόδοξος Διασπορά» έχει συμπεριληφθεί στην ημερήσια διάταξη της Μεγάλης Συνόδου, χωρίς καμία αξιολόγηση της λειτουργίας των Επισκοπικών Συνελεύσεων, αγνοώντας την επανειλημμένως διατυπωθείσα θέση της Εκκλησίας της Αντιοχείας σχετικά με την ανάγκη ειδικής συνάντησης όπου θα αξιολογηθεί η λειτουργία των Συνελεύσεων αυτών και θα διατυπωθούν προτάσεις για κατάλληλες, εκκλησιαστικές λύσεις προτού συνέλθει η Μεγάλη Σύνοδος. Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση, οι Συνελεύσεις Αυτές συστήθηκαν με γνώμονα ότι επρόκειτο περί «μεταβατικῆς τινος καταστάσεως, ἥτις καί θά προετοιμάσῃ τό ἔδαφος διά τήν αὐστηρῶς κανονικήν λύσιν τοῦ προβλήματος … Ἡ τοιαύτη προετοιμασία δέν θά πρέπει νά βραδύνῃ πέραν τῆς μελλούσης νά συνέλθῃ Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ὥστε νά δυνηθῇ αὕτη νά προβῇ εἰς μίαν κανονικήν λύσιν τοῦ προβλήματος» (βλ. άρθρο 1.β. της απόφασης περί της Ορθοδόξου Διασποράς της Δ΄ Προσυνοδικής Πανορθοδόξου Διάσκεψης, Σαμπεζύ, 6-12 Ιουνίου του 2009). Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να αξιολογηθεί η λειτουργία αυτών των Συνελεύσεων πριν από τη συνέλευση της προκειμένης Μεγάλης Συνόδου, ούτως ώστε η τελευταία να μην αντιμετωπίσει άμεσα το ζήτημα της Διασποράς και των Επισκοπικών Συνελεύσεων χωρίς καμία προπαρασκευαστική εργασία,

4. Ότι το θέμα «Το εκκλησιαστικό ημερολόγιο και ο από κοινού εορτασμός του Πάσχα» έχει αφαιρεθεί από την ημερήσια διάταξη, παρά τη σημασία του ζητήματος αυτού για τους πιστούς Ορθοδόξους του Πατριαρχείου Αντιοχείας, οι οποίοι αναμένουν από την Καθολική Ορθόδοξη Εκκλησία μια ποιμαντική θέση επ’ αυτού,

5. Ότι το κείμενο σχετικά με την αξιολόγηση των υφιστάμενων διαλόγων με άλλους χριστιανούς, το οποίο υποτίθεται ότι θα είχε συσταθεί σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα πριν από τη συνέλευση της Μεγάλης Συνόδου, ώστε να συμπεριληφθεί στο κείμενο «Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπόν χριστιανικόν κόσμον», δεν έχει ετοιμαστεί και δεν έχει, έως τώρα, εκφρασθεί ομοφωνία ως προς το περιεχόμενό του,

6. Ότι το κείμενο «Το Αυτόνομον και ο τρόπος ανακηρύξεως αυτού» απαιτεί την ομοφωνία σχετικά με το περιεχόμενό του, προκειμένου να συμπεριληφθεί, στην τελική του μορφή, στην ημερήσια διάταξη της Μεγάλης Συνόδου,

7. Ότι η έλλειψη πραγματικής και ουσιαστικής συμμετοχής των Ορθοδόξων Εκκλησιών στις προπαρασκευαστικές εργασίες, η αργή λειτουργία της Γραμματείας και η έλλειψη σαφήνειας σχετικά με το πρόγραμμα των συνεδριάσεων της Μεγάλης Συνόδου και τον τρόπο διαχείρισης τους, ως έχει επικρατήσει κατά την τελευταία προπαρασκευαστική φάση, πράγμα που θα μπορούσε να οδηγήσει σε παραπαίουσες Συνοδικές συζητήσεις,

8. Ότι η πρόσφατη απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου στις 31 Μαΐου του 2016, που προτείνει την αναβολή, για μετά την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, της αναζήτησης λύσης σχετικά με την διαφορά με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, παραθεωρεί την πρωτοβουλία του Οικουμενικού Πατριάρχου (5 Απριλίου 2016) και τη ανταπόκριση της Αντιόχειας σε αυτήν και παραθεωρεί τη σημασία του ζητήματος και τις επιπτώσεις που έχει στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, καθώς η Σύνοδος αυτή δεν δύναται να πραγματοποιηθεί ενώ συνεχίζεται η διακοπή της εκκλησιαστικής κοινωνίας μεταξύ των δύο Εκκλησιών, λόγω του ευχαριστιακού χαρακτήρα της Συνόδου. Επιπροσθέτως, η έκδοση της ως άνω απόφασης μαζί με το γεγονός ότι η Σύνοδος ευρίσκεται επί θύραις θέτει την Εκκλησία της Αντιοχείας ενώπιον μιας και μοναδικής απαράδεκτης επιλογής, η οποία συνίσταται στο να πάρει μέρος στην Μεγάλη Σύνοδο χωρίς όμως να δύναται να συμμετάσχει στη Θεία Ευχαριστία, λόγω της αποτυχίας εξεύρεσης οριστικής λύσης στη συνεχιζομένη εισπήδηση του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων για περισσότερα από τρία χρόνια (βλ. το Ανακοινωθέν της Αγίας και Ιεράς Συνόδου της Αντιοχείας από 1ης Ιουνίου 2016, σχετικά με αυτή τη διαμάχη),

9. Ότι το ζήτημα της παραβίασης από την πλευρά των Ιεροσολυμητών έχει λάβει μια ανησυχητική και επικίνδυνη διάσταση εξαιτίας των ισχυρισμών του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, στην αλληλογραφία του με το Πατριαρχείο Αντιοχείας, ότι και άλλες περιοχές της κανονικής και εκκλησιαστικής δικαιοδοσίας του Πατριαρχείου Αντιοχείας υπάγονται στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων.

Και επειδή η Εκκλησία της Αντιοχείας δεν εφείσθη προσπαθειών για τη διατήρηση της Ορθόδοξης ενότητας, την οποία διαφύλαττε και επιβεβαίωνε από την αρχική διατύπωση της ιδέας για την σύγκληση της Μεγάλης Συνόδου κατά το έτος 1961, παραμένοντας πιστή στην προσέγγιση που δρομολογήθηκε από τον Μακαριστό Πατριάρχη Ηλία Δ΄ και εδραιώθηκε από τον Μακαριστό Πατριάρχη Ιγνάτιο Δ΄, οι οποίοι συνέβαλαν στην πρόοδο των προπαρασκευαστικών εργασιών της Μεγάλης Συνόδου, σήμερα, η Αντιόχεια, στο πρόσωπο του Προκαθημένου αυτής Πατριάρχου Ιωάννου Ι΄, επιμένει σταθερά στη διατήρηση της ενότητας αυτής, με προσοχή και θυσίες.

Επειδή η Εκκλησία της Αντιοχείας, παρότι δεν υπέγραψε στις αποφάσεις της Συνάξεως των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών στο Φανάρι (Μάρτιος 2014), συμμετείχε «κατ’ οικονομίαν» στις προπαρασκευαστικές επιτροπές της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ως και στην Ε΄ Προσυνοδική Διάσκεψη στο Σαμπεζύ το 2015, και, μετέπειτα, στη Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών στο Σαμπεζύ 2016. Ύστερα, παρόλο που δεν υπέγραψε τις αποφάσεις της τελευταίας Συνάξεως, συμμετείχε πάλιν «κατ’ οικονομίαν» στις εργασίες των προπαρασκευαστικών επιτροπών της Μεγάλης και Αγίας Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, προκειμένου να διευκολύνει την Πανορθόδοξη και κοινή συνεργασία κατά τρόπο θετικό, όπως έκανε τις τελευταίες δεκαετίες, υποκινούμενη από την ελπίδα να διευθετηθούν όλα τα εκκρεμή ζητήματα πριν από τη σύγκληση της Μεγάλης Συνόδου,

Επειδή η Εκκλησία της Αντιοχείας έχει εκτιμήσει τη σημασία του γεγονότος αυτού, του μεγαλύτερου και ομορφότερου στη σύγχρονη ζωή της Εκκλησίας, ετοιμάζοντας μεταφράσεις στην Αραβική γλώσσα για όλα τα προπαρασκευαστικά κείμενα και διαθέτοντάς αυτά στα χέρια όλων των πιστών. Ταυτόχρονα, η Αγία και η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας συνόδευε την προπαρασκευαστική φάση προτείνοντας κατάλληλες τροπολογίες στα κείμενα της,

Επειδή απεδείχθη από τα παραπάνω ότι η σύγκλιση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, που προετοιμάζεται για γενεές, αντιμετωπίζει πολλές δυσκολίες και εξακολουθεί να χρειάζεται περισσότερη προετοιμασία σε σχέση με τα θέματα της ημερήσιας διατάξεως αυτής και σε σχέση με τις πρακτικές και διαδικαστικές λεπτομέρειες περί του πώς θα συνέρχεται και θα διαχειρίζονται οι εργασίες της,

Επειδή η Εκκλησία της Αντιοχείας, παρά τις ασφυκτικές κρίσεις που αντιμετωπίζει, τις μεγαλύτερες στην ιστορία της, παρά τις ανθρωπιστικές δυσκολίες και τις συνθήκες διαβίωσης που αντιμετωπίζουν τα τέκνα της, ιδιαίτερα στη Συρία, το Λίβανο και το Ιράκ, δεν εγκατέλειψε καμία προσπάθεια, ούτε χρόνο ούτε προσευχή, προκειμένου να ευοδοθούν και διευκολυνθούν οι προσπάθειες που αφορούν τη σύγκληση της Συνόδου στις μέρες μας, και να συμμετάσχει σε αυτήν, παρ’ όλες τις ανθρωπιστικές και οικονομικές κακουχίες που υφίσταται,

Επειδή, εάν αυτή η Σύνοδος πραγματοποιηθεί ενώ ισχύει η διακοπή της εκκλησιαστικής κοινωνίας μεταξύ δύο Παλαιφάτων Αποστολικών Εκκλησιών, θα υποδηλώσει ότι η συμμετοχή στις συνοδικές συζητήσεις είναι δυνατή χωρίς τη συμμετοχή στη Θεία Ευχαριστία, και κατά συνέπεια θα χάσει το εκκλησιαστικό της χαρακτήρα λαμβάνοντας απλά ένα διοικητικό τοιούτο, σε αντίθεση με τη συνοδική παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας,

Επειδή η Σύνοδος αυτή πραγματοποιείται για να εκφράσει την ενότητα της Ορθοδοξίας και ότι σε αυτό απαιτείται να επικρατήσει η αγάπη και η εν Χριστώ αδελφοσύνη και η μέριμνα για την ποιμαντική φροντίδα του σημερινού ανθρώπου και ότι αυτά οδηγούν στην οικοδόμηση της συναίνεσης και της ομοφωνίας σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων μεταξύ όλων των Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών και την εξασφάλιση της συμμετοχής τους στις εργασίες της Συνόδου και την ομοφωνία στις αποφάσεις της,

Επειδή ο πιστός λαός, αφού μελέτησε την ημερήσια διάταξη και τα κείμενα της Συνόδου, εξέφρασε μεγάλη απογοήτευση, καθώς δεν γίνεται αναφορά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, ιδιαίτερα τα ζητήματα της νεολαίας, εξέφρασε δε και την ανησυχία του για την τάση που παίρνει αυτή η Σύνοδος, η οποία παραβιάζει το βασικό όραμα που ευρισκόταν πίσω από την ιδέα της συγκλήσεως αυτής, δηλαδή την αντίσταση από κοινού στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ορθόδοξη Εκκλησία σε αυτές, προκειμένου να δοθεί μια ενωμένη Ορθόδοξη μαρτυρία στον κόσμο σήμερα,

Οι Πατέρες της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Αντιοχείας ομοφώνως απεφάσισαν τα εξής:

1. Να καλέσουν την Αυτού Παναγιότητα τον Οικουμενικό Πατριάρχη να καταβάλει περισσότερο κόπο προς την κατεύθυνση της ομοφωνίας σε όλες τις επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν από τις Ορθόδοξες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες και που αφορούν την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο, κατά τη χρονική περίοδο που μας χωρίζει από την ημερομηνία συγκλίσεως της Συνόδου αυτής. Αν οι προσπάθειες για την επίτευξη ομοφωνίας φτάσουν σε αδιέξοδο, τότε η Εκκλησία της Αντιοχείας θα καλέσει να αναβληθεί η σύγκλιση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου για μεταγενέστερη ημερομηνία, όταν θα επικρατήσουν ειρηνικές σχέσεις μεταξύ όλων των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών και θα εξασφαλιστεί η Ορθόδοξη ομοφωνία περί των θεμάτων της Συνόδου και του Κανονισμού της, αλλά και της διαδικασίας οργανώσεως αυτής,

2. Να μη συμμετάσχει το Πατριαρχείο Αντιοχείας στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο μέχρι να διαλυθούν όλοι οι λόγοι που εμποδίζουν τη συμμετοχή στη Θεία Ευχαριστία κατά τη διάρκεια της Συνόδου, όταν βρεθεί μια οριστική λύση σχετικά με την εισπήδηση του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων στα όρια του Πατριαρχείου Αντιοχείας, η οποία οδήγησε σε διακοπή κοινωνίας με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων,

3. Να επιβεβαιώσουν για ακόμη μια φορά τη σημασία της συμμετοχής όλων των Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησίων στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο και τη λήψη των αποφάσεων της με την παρουσία και την ομοφωνία πάντων, σύμφωνα με την αρχή της ομοφωνίας, προκειμένου να διαφυλαχθεί η ενότητα της Καθολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας,

4. Να απευθυνθούν σε όλες τις Ορθόδοξες εκκλησίες ενημερώνοντάς αυτές για το περιεχόμενο των θέσεων της Αντιοχείας και τους λόγους που οδήγησαν σε αυτές,

5. Να καλέσουν τους πιστούς να συμμετάσχουν με την προσευχή τους, μαζί με τους ποιμένες τους, για να εμπνέει το Άγιο Πνεύμα την Εκκλησία, κατά την πορεία της προς την ενότητα, για χάρη της ενωμένης μαρτυρίας για τον Χριστό στον κόσμο.