e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Δευτέρα 23 Απριλίου 2018

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης τιμώντας τον Άγιο Γεώργιο και άλλες ειδήσεις εκ Φαναρίου (22 και 23.4.2018)

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ
Ἐκκλησιαστικαί εἰδήσεις







[Φωτογραφίες: Ηλίας Κουλουρίδης]

Ἡ Α. Θ. Παναγιότης, ὁ Πατριάρχης, ἐπί τῇ ἱ. μνήμῃ τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου, ἐχοροστάτησεν ἐν τῷ πανηγυρίσαντι φερωνύμῳ Ἱ. Ναῷ τῆς Κοινότητος Ἐδιρνέκαπου κατά τόν Μ. Ἑσπερινόν τῆς ἑορτῆς, τήν Κυριακήν, 22αν Ἀπριλίου 2018, καθ᾿ ὅν τόν θεῖον λόγον ἐκήρυξεν ὁ Πανοσιολ. Μ. Ἀρχιμανδρίτης κ. Βησσαρίων, Ἀρχειοφύλαξ τῶν Πατριαρχείων.

Παρέστησαν συμπροσευχόμενοι οἱ Σεβ. Μητροπολῖται Ἰκονίου κ. Θεόληπτος καί Νέας Ἰερσέης κ. Εὐάγγελος, ὁ Θεοφιλ. Ἐπίσκοπος Ἁλικαρνασσοῦ κ. Ἀδριανός, ὁ Ἐντιμ κ. Γεώργιος Γαϊτάνης, Πρόξενος τῆς Ἑλλάδος ἐν τῇ Πόλει, καί πιστοί ἐντεῦθεν, ἐκ Λέσβου καί ἀλλαχόθεν.

Εἰς τό τέλος τοῦ Ἑσπερινοῦ ὡμίλησαν ὁ Θεοφιλ. Ἐπίσκοπος Ἐρυθρῶν κ. Κύριλλος, Ὑπεύθυνος τοῦ ἱεροῦ τούτου σκηνώματος τῆς Ἐκκλησίας, ἀναφερθείς εἰς τήν διαχρονικήν σημασίαν αὐτοῦ διά τήν Ρωμαίηκην Κοινότητα, ὁ Ἐντιμ. κ. Ἠλίας Γιόφογλου, Πρόεδρος τῆς Κοινότητος, εὐχαριστήσας τήν Μητέρα Ἐκκλησίαν καί τόν σεπτόν Προκαθήμενον αὐτῆς διά τήν ἐπιδειχθεῖσαν καί ἐπ’ ἐσχάτων μέριμναν ὑπέρ τῆς ἀναδιοργανώσεως τῆς Κοινότητος διά τοῦ διορισμοῦ πεπειραμένου καί φιλοπόνου Ἱεράρχου ὡς ὑπευθύνου αὐτῆς, καί ὁ Πατριάρχης, Ὅστις, ἀφοῦ ηὐχήθη εἰς τόν ἄγοντα τά ὀνομαστήρια αὐτοῦ Ἐντιμ. κ. Πρόξενον τά εἰκότα, ἐξῇρε τό ὑπό τοῦ ἁγίου Ἐρυθρῶν ἐπιτελούμενον καί ἐν τῇ Πύλῃ Ἀδριανουπόλεως, ὡς καί ἐν τῇ Ἰωνικῇ γῇ κατά τό παρελθόν, ἀνακαινιστικόν ἔργον, μή παραλείψας νά ἀναφερθῇ εἰς τήν ἐπιπρόσθετον καί λίαν ὑπεύθυνον διακονίαν τοῦ Θεοφιλεστάτου ὡς Πνευματικοῦ τῆς Ἁγιωτάτης Ἀρχιεπισκοπῆς Κωνσταντινουπόλεως καί τῶν παρακειμένων Ἱερῶν Μητροπόλεων,  καί ἐπεδαψίλευσε πρός ἅπαντας τήν ἁγίαν Πατριαρχικήν Αὐτοῦ εὐχήν καί εὐλογίαν.

Ἐπηκολούθησε δεξίωσις καί ἑόρτιον δεῖπνον εἰς τούς χώρους τοῦ παρακειμένου ἄλλοτε σχολείου, εὐλογηθέν ὑπό τοῦ Παναγιωτάτου.   

*   *   *

Ἡ Α. Θ. Παναγιότης, ὁ Πατριάρχης, παρέστη συμπροσευχόμενος ἀπό τοῦ Ἱ. Βήματος τοῦ πανηγυρίσαντος Π. Πατριαρχικοῦ Ναοῦ κατά τήν τελεσθεῖσαν Τρισαρχιερατικήν Θείαν Λειτουργίαν, τήν Δευτέραν, 23ην Ἀπριλίου, ἐπί τῇ ἱερᾷ μνήμῃ τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου, προεξάρχοντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Μύρων κ. Χρυσοστόμου καί συνιερουργούντων αὐτῷ τῶν Σεβ. Μητροπολιτῶν Νέας Ἰερσέης κ. Εὐαγγέλου καί Καλλιουπόλεως καί Μαδύτου κ. Στεφάνου, καθ᾿ ἥν ἐτελέσθη καί ἡ εἰθισμένη ἀρτοκλασία ὑπέρ τῶν ἐν Ἀμερικῇ καί ἁπανταχοῦ τῆς δεσποτείας Κυρίου προσφιλῶν τέκνων τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μ. Ἐκκλησίας.   

*   *   *
Ἡ Α. Θ. Παναγιότης, ὁ Πατριάρχης, ἐδέξατο εἰς ἀκρόασιν:
- Τόν Αἰδεσιμολ. Πρωτοπρεσβύτερον κ. Ἠλίαν Κεντρωτῆν, Κληρικόν τῆς Ἱ. Ἀρχιεπισκοπῆς Αὐστραλίας, μετά τῆς πρεσβυτέρας αὐτοῦ Εὐλαβ. κ. Σταυρούλας καί τῆς θυγατρός αὐτῶν Μαρίας, ἐκ Μελβούρνης. 
- Τόν Ἐντιμ. κ. Γεώργιον Γαϊτάνην, Πρόξενον τῆς Ἑλλάδος ἐν τῇ Πόλει, ἐπί τοῖς ὀνομαστηρίοις αὐτοῦ. 
- Ἐπί τῷ αὐτῷ σκοπῷ, τόν Μουσικολ. κ. Γεώργιον Μπακόπουλον, Β΄ Δομέστικον τῆς Μ.τ.Χ.Ε., Πρόεδρον τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου τοῦ Συνδέσμου Μουσικοφίλων Πέραν, μετά τῆς συζύγου αὐτοῦ Εὐγεν. κ. Εὐαγγελίας, καί τούς Ἐντιμ. κ.κ. Γεώργιον Δρίτσαν, Διεθνολόγον, Πρόεδρον τοῦ Πολιστιστικοῦ Ὁμίλου «Νέοι Ὁρίζοντες», ἐξ Ἀθηνῶν, Γεώργιον Καλαμπαλίκην, μετά τῆς συζύγου αὐτοῦ Εὐγεν. κ. Δεσποίνης, ἐξ Ἴμβρου, καί Γεώργιον Γιαβρῆν, ἐκ τῶν ὑπαλλήλων τοῦ Ἀγγλικοῦ Γραφείου τῶν Πατριαρχείων. 
- Τόν Ἐντιμ. κ. Παναγιώτην Δ. Σωφρονίου, μετά τῆς συζύγου αὐτοῦ Εὐγεν. κ. Γεωργίας, ἐκ Χαλκίδος, ἥν καί ηὐλόγησεν ἐπί τῇ ἑορτῇ αὐτῆς. 
- Τόν Ἐντιμ. κ. Εὐστράτιον Ζαρμποζάνην, ἐξ Ἴμβρου. 
- Τόν Ἐντιμ. κ. Σωτήριον Σέρτ, ἐξ Ἀθηνῶν. 
- Τήν Εὐγεν. κ. Κλεονίκην Ζαχαράκη, Ἰδ. Ὑπάλληλον, ἐξ Ἀθηνῶν. 
- Τήν Εὐγεν. κ. Ἀλεξάνδραν Παπακωνσταντίνου, ἐξ Γερμανίας. 
  

Σκέψεις περί του αιτήματος για Αυτοκεφαλία στην Ουκρανική Εκκλησία

Κείμενο του ΓΙΑΝΝΗ ΓΙΓΟΥΡΤΣΗ 


Μια πολύ σημαντική εκκλησιαστική είδηση με μεγάλη πολιτική βαρύτητα σε διεθνές επίπεδο, που μάλλον πέρασε στα ψιλά στα μάλλον ομφαλοσκοπούντα ελληνικά ΜΜΕ, στα περισσότερα από τα οποία δεν βλέπω καν να αναφέρεται.

Η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου αποφάσισε να εξετάσει το αίτημα για παραχώρηση αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας. Πρόκειται για ένα αίτημα δεκαετιών της Ουκρανικής εκκλησίας και κοινωνίας, το οποίο υποστηρίζει σθεναρά η πολιτική ηγεσία της χώρας. Ο Πρόεδρος της χώρας έχει ο ίδιος επισκεφθεί τον Πατριάρχη και έχει ζητήσει την παραχώρηση της αυτοκεφαλίας, αλλά το Πατριαρχείο ως τώρα καθυστερούσε το θέμα μέχρι οι συνθήκες να γίνουν κατάλληλες και το θέμα να ωριμάσει. Ένας βασικός λόγος αναμονής ήταν και η δυσαρέσκεια της Μόσχας, καθώς η Ουκρανία ανήκει αυτή τη στιγμή εκκλησιαστικά στο Πατριαρχείο Μόσχας, το οποίο είναι βέβαιον πως θα αντιδράσει και δεν θέλει την απόσχιση ενός τμήματος της δικαιοδοσίας του, και μάλιστα τόσο μεγάλου. 

Οι πολύ κακές ωστόσο σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Κιέβου, τόσο σε πολιτικό όσο και σε εκκλησιαστικό επίπεδο καθιστούν την κίνηση αυτή αναγκαία. Άλλωστε, στην Ουκρανία υπάρχει ήδη η οργανωτική δομή μιας αυτοκέφαλης εκκλησίας και οι σχέσεις με την Μόσχα έχουν ουσιαστικά διακοπεί. Ωστόσο η εκκλησία αυτή δεν μπορεί να συσταθεί κανονικά (σύμφωνα με το εκκλησιαστικό δίκαιο) αν δεν την αναγνωρίσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το μόνο αρμόδιο για να της παραχωρήσει την αυτοκεφαλία. 

Στη συνέχεια οι υπόλοιπες (14 μαζί με το Οικουμενικό Πατριαρχείο) Ορθόδοξες εκκλησίες αναγνωρίζουν την νέα εκκλησία και την εγγράφουν στα Δίπτυχα, γεγονός που γίνεται δημόσιο με την μνημόνευση του πρώτου των υπολοίπων εκκλησιών από τον Πρώτο κάθε εκκλησίας (Πατριάρχη ή Αρχιεπίσκοπο) , όταν ο ίδιος λειτουργεί.

Πρέπει να θεωρηθεί βεβαία η σφοδρή αντίδραση της Μόσχας στην προοπτική της αυτοκεφαλίας και η προσπάθειά της να επηρεάσει άλλες εκκλησίες να μην την αναγνωρίσουν. 

Ωστόσο και η ίδια η Μόσχα ξέρει πως η παραχώρηση της αυτοκεφαλίας από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως είναι το μεγάλο βήμα που δεν έχει επιστροφή και, αργά ή γρήγορα, θα συμβιβαστεί.. Σίγουρο είναι επίσης πως ένα μέρος των κατοίκων της Ουκρανίας, στην ανατολική Ουκρανία κυρίως, που δηλώνουν Ρώσοι δεν θα θελήσουν να ενταχθούν στην νέα εκκλησία. Η Μόσχα θα προσπαθήσει επίσης να επηρεάσει και άλλες εκκλησίες ώστε να μην αναγνωρίσουν την νέα αυτοκέφαλη εκκλησία, γεγονός που θα οδηγήσει, για μία ακόμα φορά, σε ένα εκκλησιαστικό μπρα ντε φερ, με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. 

Το Πατριαρχείο της Μόσχας δυσανασχετεί με την πρωτοκαθεδρία και τον συντονιστικό ρόλο που έχει το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως εντός του Ορθόδοξου κόσμου και προσπαθεί πολλές φορές, να τον υποβαθμίσει και να τον υπονομεύσει με τρόπους πολλούς και ποικίλους. 

Ειδικότερα τις τελευταίες δεκαετίες, μετά την πτώση του κομμουνισμού, η εκκλησία έχει γίνει όργανο της ρωσικής πολιτικής και ο Πατριάρχης Μόσχας στενός εταίρος του Προέδρου Πούτιν. 

Οι σχέσεις Μόσχας και Κωνσταντινούπολης έχουν ενταθεί και μετά από την προσπάθεια της Μόσχας να υπονομεύσει την Άγια και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης που έγινε σε Ηράκλειο και Κολυμπάρι το 2016. Συστηματικές είναι οι προσπάθειές της επίσης να διεισδύσει σε περιοχές δικαιοδοσίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ακόμα και στην ίδια την Τουρκία, με το πρόσχημα των Ρώσων ή ρωσόφωνων χριστιανών. 

Για να αποφύγει αυτό το ενδεχόμενο το Πατριαρχείο έχει συστήσει ενορίες και κάνει λειτουργίες, τακτικά ή περιοδικά, στα σλαβονικά (αρχαία ρωσικά, η εκκλησιαστική γλώσσα των περισσότερων σλαβικών εκκλησιών) όχι μόνο στην Κωνσταντινούπολη, όπου υπάρχει ρωσική παροικία και ρωσόφωνες εκκλησίες εδώ και 100 και πλέον χρόνια, αλλά και στην Αττάλεια, την Αλάνια, την Σμύρνη, την Προύσα κ.α. Πέρα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ο ρωσικός εκκλησιαστικός ιμπεριαλισμός εκδηλώνεται και στον χώρο δικαιοδοσίας του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, στους Αγίους Τόπους, ενώ εκκλησίες όπως αυτή τη Αντιόχειας -λόγω και των πολιτικών συνθηκών στην Συρία- είναι λίγο πολύ υπό την άμεση επιρροή της.

Η Ρωσία διεκδικεί τον ρόλο της τρίτης (και τελευταίας) Ρώμης, μέσα από θρύλους και μυθεύματα, ήδη από τον 16ο αιώνα και μαζί τόσο την αυτοκρατορική όσο και την εκκλησιαστική κληρονομία της Κωνσταντινούπολης. Πάρα τις ιστορικές αλλαγές που μεσολάβησαν, τα πάνω και τα κάτω, η Μόσχα ουδέποτε έπαψε να διεκδικεί τον ρόλο αυτό, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο έντονα και αποτελεσματικά.

Σημειώνεται πως ο Μητροπολίτης Μόσχας διεκδίκησε και πήρε -περίπου εκβιαστικά- την αξία του Πατριάρχη, από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Ιερεμία Β΄τον Τρανό το 1589 σε μια επίσκεψη του τελευταίου στην Ρωσία, όπου είχε πάει να να ενισχύσει οικονομικά το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. 

Η πατριαρχική αξία της Μόσχας αναγνωρίστηκε λίγο αργότερα από την σύνοδο του Πατριαρχείου. Έκτοτε η Μόσχα βρίσκεται στην 5η κατά σειρά ιεραρχίας θέση μεταξύ των ορθοδόξων εκκλησιών , γεγονός πού πάντως δεν φαίνεται να αρέσει ιδιαιτέρως ούτε να αρκεί στον επικεφαλής της, και μάλιστα στον σημερινό Πατριάρχη Κύριλλο.

Σημειώνεται πως η αυτοκεφαλία στην Ουκρανική Εκκλησία δεν παραχωρήθηκε ακόμα, αλλά θα παραχωρηθεί μετά από διαπραγματεύσεις και ενημέρωση των άλλων εκκλησιών, πλην το πρώτο και αποφασιστικό βήμα έγινε με τη απόφαση της τελευταίας συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Σημείωση: Το όσα προαναφέρονται, υπογραμμίζουν, νομίζω, τον εξέχοντα και όλως ιδιαίτερο ρόλο που έχει σε διεθνές εκκλησιαστικό (και εν μέρει πολιτικό) επίπεδο το Οικουμενικό Πατριαρχείο, Αυτό αν το δούμε σε συνδυασμό με τις ιδιαίτερες και γνωστές συνθήκες της παρουσίας του στην Κωνσταντινούπολη, καθιστούν τον ρόλο του εξαιρετικά σημαντικό μεν, την θέση του εξαιρετικά ευαίσθητη και ιδιαίτερη δε. 

Αυτό για όσους με ευκολία, επιπολαιότητα, αλλά κάποτε με μη αποκρυπτόμενη σκοπιμότητα, κριτικάρουν, κατηγορούν ή διαβάλουν το Πατριαρχείο και τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο για τις ενέργειες και τις αποφάσεις του. Τίποτα από όσα κάνει το Φανάρι δεν είναι τυχαίο, ασχέτως αν κάποιοι δεν μπορούν να διακρίνουν ή να καταλάβουν τους λόγους κάποιων ενεργειών. Όλα όσα πράττει το Φανάρι έχουν σε τελική ανάλυση έναν σκοπό. Την διαφύλαξη και το συμφέρον της Ορθοδοξίας καθώς και την συνέχιση ενός αρχαίο θεσμού που μετρά 17, σχεδόν πλήρεις, αιώνες ζωής.

(Για πείτε μου κάποιον θεσμό διεθνή και με τέτοιο κύρος που μπορεί να σταθεί δίπλα ισότιμα σε μια τέτοια ιστορία και ζωντανή παράδοση).