e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Δευτέρα 20 Μαρτίου 2023

Οι παλιές ατζέντες

Γράφει η ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΜΟΥΣΟΥΡΑ

Τα χρόνια τα όχι και τόσο παλιά, γνωρίζαμε απέξω κι ανακατωτά, τόσο στα χωριά όσο και στη χώρα, πού ακριβώς ήταν το σπίτι του γνωστού, του συγγενή, του φίλου.

Στις επαρχιακές πόλεις, δεν ήταν δύσκολο να ξέρεις σε ποια περιοχή έμεναν αυτοί που σε ενδιάφεραν κι αν δεν ήξερες, απλά ρωτούσες γύρω και μάθαινες. Οι οδηγίες, πολύ απλές.

-Θα πας ευθεία, θα περάσεις ένα μεγάλο φούρνο που θα βρεις μπροστά σου, θα προχωρήσεις κάμποσο και μόλις φτάσεις στο Μανάβικο, πριν στρίψεις αριστερά, ρώτησε το Μανάβη. Από κει ψωνίζει ο Αγαμέμνονας και σε δυο λεπτά θα του χτυπάς την πόρτα.

Βέβαια, πολλές φορές έφτανες «στον Αγαμέμνονα» και δεν ήταν κανείς στο σπίτι! Συνηθισμένο φαινόμενο. Στις μεγάλες πόλεις, όπως, Αθήνα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη κ.λπ. κάπως πιο πολύπλοκα τα πράγματα. Όχι μόνο λόγω αποστάσεων, αλλά γιατί εκεί, σπάνια να γνώριζαν οι άνθρωποι πέρα από τη γειτονιά τους και τα περίχωρα. Αυτό παλιά, γιατί σήμερα οι περισσότεροι δε γνωρίζουν ούτε ποιοι κάθονται στο διπλανό διαμέρισμα, αλλά ακόμα κι αν γνωρίζουν, μπορεί να μη λένε ούτε καλημέρα! Υποχρεωτικά, έπρεπε να έχεις τη «σύσταση» στο χέρι, να ρωτήσεις που βρίσκεται τουλάχιστον η περιοχή, να σε κατατοπίσει το τέταρτο ή πέμπτο άτομο που θα ρωτούσες, κι αν ήταν εύκολο να πας με μια συγκοινωνία μόνο, καλώς, αλλιώς, σκούρα τα πράγματα. Έπρεπε να πάρεις ταξί γιατί δεν ήταν εύκολο να γνωρίζεις τι συγκοινωνίες να πάρεις από πού, σε ποια στάση θα κατέβεις κ.λπ. Ασφαλώς, δεν υπήρχαν τηλέφωνα ώστε να να σου δώσουν σωστές οδηγίες. Μολαταύτα, όλοι τελικά έφταναν στον προορισμό τους και ποτέ δε χάθηκε κανένας!

Για περιπτώσεις ανάγκης, σε μακρινούς τόπους, υπήρχαν τα Τηλεγραφήματα, όπου στοίχιζαν πολύ, τόσο η λέξη! Όχι μόνο πανάκριβα για αυτό και υποχρεωτικά λακωνικά όλα, αλλά επί πλέον, καμία εχεμύθεια. Το διάβαζαν πολλοί μέχρι να φτάσει στον προορισμό του. Το μήνυμα του τηλεγραφήματος, μεταδιδόταν με τα σήματα Μορς, όποιοι τα θυμούνται θα θυμούνται και το χαρακτηριστικό ήχο καθώς χτυπούσαν τακ τακ τακ στοπ. Ξανά τακ τακ στοπ! Αναρωτιέμαι αν τα θυμάται κανείς σήμερα!

Με τον καιρό, άλλαξαν τα πράγματα. Αρχικά, στα χωριά εγκαταστάθηκαν δημόσια τηλέφωνα, συνήθως στο μαγαζί του χωριού, όπου εξυπηρετούσε όλους, ακόμα κι εμάς που μέναμε στη άκρη της Γη. Έπαιρνες το Κέντρο στην Χώρα/Πόλη που επιθυμούσες από την προηγούμενη ή και δυο μέρες πριν, έλεγες πού και πότε θέλεις να τηλεφωνήσεις έδινες όνομα και διεύθυνση καθώς και την ώρα που ήθελες να μιλήσετε. Από εκεί ενημέρωναν τον ενδιαφερόμενο. Πήγαινες την επόμενη μέρα, το Τηλεφωνικό Κέντρο σε συνέδεε και με δυσκολία πολλές φορές γιατί η γραμμή δεν ήταν πάντα καθαρή, υπήρχαν παράσιτα, αλλά και εις επήκοον, όλων των θαμώνων, -στα χωριά αυτό- προσπαθούσες να συνεννοηθείς με το συνομιλητή σου! Διαδικασία πανάκριβη και πολύπλοκη. Δεν θα είναι υπερβολή, αν πω ότι από τη Μελβούρνη που ζω για να πάρεις ολιγόλεπτο τηλέφωνο στην Ελλάδα, με την ανωτέρω διαδικασία τα πρώτα χρόνια, χρειαζόταν το ημερομίσθιο ολόκληρης ημέρας! Στις πόλεις, κάπως πιο εύκολο, γιατί εκεί υπήρχαν θάλαμοι και υπήρχε, κάποια προστασία, αλλά κολλητά ο ένας θάλαμος στον άλλον, οπότε και εκεί, δύσκολη η εχεμύθεια!

Προόδευσαν οι Κοινωνίες και το τηλέφωνο έγινε κάπως προσιτό. Με τα χρόνια, λίγο πολύ, υπήρχαν σε όλα σχεδόν τα σπίτια στις περισσότερες ανεπτυγμένες Χώρες.

Είχαν ήδη αγοράσει Ατζέντα λίγο πολύ όλοι, με τα ονόματα και τις διευθύνσεις φίλων και δικών. Εκεί, προστέθηκαν αργότερα και οι τηλεφωνικοί αριθμοί.

Ήταν, ένα μικρό Ευρετήριο με αλφαβητική σειρά ασφαλώς .

Πολύ εύκολα στη χρήση, γιατί ανοίγοντας τη σελίδα στο γράμμα που ήθελες, αν ήσουν τυπικός και σχολαστικός τύπος και δεν είχες γράψει τα ονόματα εδώ κι εκεί, εύρισκες με την πρώτη το όνομα που ζητούσες.

Αλλά και τόσο σχολαστικός να μην ήσουν, δεν ήταν καμιά δεκαριά, ας πούμε, σελίδες στο κάθε γράμμα ώστε να ψάχνεις για πολύ!

Αυτή η Ατζέντα, βρισκόταν στο μικρό τραπεζάκι που, συνήθως αλλά όχι πάντα, ήταν επάνω το τηλέφωνο ώστε να μην ψάχνεις όταν τη χρειαζόσουν. Και αν δεν χρησιμοποιήθηκε αυτή η Ατζέντα για χρόνια και χρόνια! Μέχρι που τρίφτηκε από την πολυχρησία!

Και τα χρόνια έφευγαν…κακή συνήθεια και αυτή. Και όλοι μεγάλωσαν. Και άρχισαν οι διαγραφές στην Ατζέντα, γιατί πονούσε πολύ να βλέπεις όνομα και αριθμό που δεν μπορούσες να καλέσεις πια, ούτε εδώ, ούτε στην Πατρίδα.

Και φτάσανε, όσοι φτάσανε, αισίως στην εποχή που η Ατζέντα αχρηστεύτηκε για τους περισσότερους! Γιατί, δεκαετίες τώρα, υπάρχουν τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα! Όπου μπορείς να τηλεφωνείς από όπου και να βρίσκεσαι σε κάθε γωνιά της Γης! Ούτε που χρειάζεται να θυμάσαι κανέναν τηλεφωνικό αριθμό! Απλά πατάς το όνομα αυτού που επιθυμείς να μιλήσεις, όλα τα ονόματα με αυστηρή αλφαβητική σειρά και τσουπ ο αριθμός! Μιλάμε για την…αγία Τεχνολογία!

Άχρηστες πια οι Ατζέντες. Αλλά κι εκείνοι από εμάς, όπως εγώ, που τις κρατήσαμε για καθαρά συναισθηματικούς λόγους, πολύ σπάνια τις ανοίγουμε. Όχι μόνο γιατί δε χρειάζονται, λόγω τεχνολογίας, αλλά με την πάροδο του χρόνου, τα περισσότερα άτομα τα ονόματα και τηλεφωνικοί αριθμοί όπου είχαμε καταχωρήσει εκεί χρόνια πριν, στην πλειοψηφία τους δεν υπάρχουν πια στη ζωή μας! Κάποιοι αναχώρησαν για άλλους Γαλαξίες, άλλοι άλλαξαν γειτονιά και μένουν πολύ μακριά πια και δεν τους βλέπουμε. Με άλλους, απλά με το πέρασμα των χρόνων απομακρυνθήκαμε. Υπάρχουν κι εκείνοι, που δεν έχουμε λόγο να επικοινωνούμε. Όπως, π.χ. ονόματα δασκάλων των παιδιών μας, ή το Μανάβικο, Χασάπικο ή Milk Bar κάποιας παλιάς μας γειτονιάς! Παλιοί γείτονες και φίλοι που ούτε γνωρίζουμε πού βρίσκονται!

Οι μικρές, παλιές Ατζέντες, όμως, καταχωνιασμένες σε κάποιο συρτάρι.

Κάποιο συρτάρι, όπου σε στιγμές μας δύσκολες, όταν νιώθαμε ή νιώθουμε πολύ ευάλωτοι, καταφεύγαμε με πόνο και παράπονο! Εκεί μέσα, ο αριθμός τηλεφώνου της Μάνας και του Πατέρα, σταθερό φυσικά, δεν υπήρχαν κινητά τότε. Στέκεσαι και κοιτάζεις τον αριθμό που για χρόνια καλούσες, που για χρόνια σε καλούσε και το περίμενες και το χρησιμοποιούσες με μεγάλη λαχτάρα… Ντριν ντριν… Η λατρεμένη φωνή της Μάνας. Ακουγόταν πάντα πρώτη… Μα τότε, οι συνομιλίες αναγκαστικά σύντομες, πανάκριβες οι κλήσεις προς και από εξωτερικό. Πολλές πάρα πολλές φορές, όταν έπαιρνα, παρασυρόμουν από τα ίδια μου τα συναισθήματα και τη μεγάλη λαχτάρα να μιλώ με τον παπάκη και τη μαμά μου και ξεχνούσα να σταματήσω. Μα, όταν ερχόταν ο υπέρογκος λογαριασμός – γιατί δεν τηλεφωνούσα μόνο στους γονείς, αλλά σε αδέλφια, θείες/θείους αγαπημένους, ενίοτε και σε φίλες- (δεν έκοψα ποτέ την επικοινωνία), τότε ερχόμουν σε δύσκολη θέση. Η ανάγκη της ψυχής μεγάλη όμως. Έτσι, σκέφτηκα και κατέφυγα σε άλλη λύση. Αντί να παίρνω από το σπίτι που ξεχνιόμουν και συσσωρεύονταν τα πολλά τηλεφωνήματα, συγκέντρωνα ή αντάλλασσα από την Τράπεζα χαρτονόμισμα με κέρματα του ενός δολαρίου και έπαιρνα τηλέφωνο από δημόσιο θάλαμο, τότε δίπλα από το σπίτι μου και σε κάθε γωνιά υπήρχε θάλαμος με δημόσιο τηλέφωνο, κλειστός που σε προστάτευε από κρύο, βροχή και ήλιο. Την πρώτη φορά που πήρα έτσι, τη Μάνα αλλά και όλους, τους ενημέρωσα ότι…το και το και να μην ανησυχήσουν αν κλείσει απότομα η γραμμή, μολονότι έβλεπα το μετρητή και ανάλογα πόσα λεφτά έχουν μείνει, υπολόγιζα το χρόνο που έμενε. Έριχνα τα κέρματα προκαταβολικά, έτσι, δεν υπήρχε περίπτωση να υπερβώ το ποσόν.

Με αυτόν τον τρόπο, επικοινωνούσα για χρόνια. Μίλησα και σε εδώ γνωστούς και φίλους και έκαναν το ίδιο, οι γνωστοί μίλησαν σε γνωστούς κ.ο.κ. Αυτό, όμως, ίσχυε μόνο αν ο δικός σου στην πατρίδα είχε τηλέφωνο στο σπίτι. Με ευχαριστούσαν ιδιαίτερα όλοι. Κόντεψα να πάρω Βραβείο Ευρεσιτεχνίας σας λέω.

Γιατί άλλο να χρησιμοποιείς σταδιακά τα κέρματα, που ήδη είχες ξεχάσει ότι και αυτά ασφαλώς από την τσέπη σου έβγαιναν, μολαταύτα περιόριζαν το χρόνο που μιλούσες και άλλο να λαβαίνεις στο τέλος του Μήνα ένα υπέρογκο λογαριασμό Τηλεφώνου.

Έτσι πορευόμαστε και ασφαλώς η Ατζέντα πολύτιμη, γιατί όσο καλή μνήμη και να έχεις, δύσκολο να θυμάσαι απέξω τόσους αριθμούς, και αν έκανες λάθος, το λάθος, στοίχιζε πολύ. Έπρεπε να πάρεις ξανά τον αριθμό και τα κέρματα τα απορροφούσε στο άψε σβήσε η φαγάνα του δημόσιου τηλεφώνου.

Ακόμα και σήμερα, ανοίγω μια μικρή, πολύ μικρή Ατζέντα που μου χάρισε η Μαμά μου, το 1980, όπου ήρθα στην Ελλάδα για λίγο, 13 ολόκληρα χρόνια μετά τον ξενιτεμό!

Την κρατώ τρυφερά στα χέρια, τη χαϊδεύω και την ανοίγω με ευλάβεια.

Τόσα ονόματα, τόσοι αγαπημένοι, 2-3 μόνο έχουν μείνει πια.

Κάνεις απολογισμό και μετράς.

Χαμένος κόπος…

Σήμερα, που χάρη στην τεχνολογία, τα τηλεφωνήματα σε κάθε γωνιά της Γης, μέσω Viber, Facebook, Skype, και άλλων μέσων, γίνονται πια εντελώς δωρεάν, με την προϋπόθεση ότι και το άλλο άτομο διαθέτει όλα αυτά τα ηλεκτρονικά μέσα, έχουν φύγει οι πιο αγαπημένοι…Και σε ποιόν να μιλήσεις;

Από αυτούς που έμειναν, οι περισσότεροι, συνήθως, δεν έχουν χρόνο, δηλαδή, διάθεση, να σου μιλήσουν.

Υπάρχουν, όμως, φίλοι πιστοί κι αγαπημένοι και κάποιοι δικοί, που όχι μόνο δε σε έχουν ξεχάσει, αλλά επιδιώκουν να μιλάτε και χαίρονται να σε ακούν, όπως κι εσύ εκείνους! Όλους αυτούς, τους κρατάμε ιδιαίτερα στην καρδιά μας. Είναι αυτοί που μας αγαπούν αληθινά και δε θέλουν να μας χάσουν όσο υπάρχουμε στη ζωή, ούτε εμείς αυτούς.

Και η ξεχασμένη από τους πολλούς, Ατζέντα, ακόμα χρήσιμη για τους λίγους που δε διαθέτουν «έξυπνα κινητά» ούτε άλλα μοντέρνα μέσα, παρά μόνο το παραδοσιακό -σταθερό- όπως αποκαλείται σήμερα, τηλέφωνο!

δ.μ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: