Γράφει η ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΜΟΥΣΟΥΡΑ
Ο Ελληνισμός, ως γνωστόν, είναι διασκορπισμένος σε όλα τα μήκη και πλάτη της Μάνας Γης από κτίσεως κόσμου. Δεν είναι φαινόμενο της εποχής μας.
Δε θα ήταν υπερβολή το ότι οι Έλληνες της Διασποράς, απανταχού της Γης, υπερτερούν σε αριθμό αλλά και σε αγάπη για την Πατρίδα, από τους εντός της Ελλάδας, κάτι που για αιώνες τώρα, αποδεικνύεται, με πολλαπλούς τρόπους, εμπράκτως!
Αποδημητικό πουλί ο Έλληνας ανέκαθεν, για πολλούς και διάφορους λόγους, κυρίως οικονομικούς, κοινωνικούς αλλά και πολιτικούς! Στην πλειοψηφία έφευγαν όχι απαραίτητα άνθρωποι πτυχιούχοι καμιάς μικρής ή μεγάλης σχολής ή τεχνίτες. Τυχεροί αν είχαν φοιτήσει δυο-τρία χρόνια σε Μονοθέσιο Δημοτικό Σχολείο, όπως ήταν τότε, τα περισσότερα. Ούτε εκεί που έφτασαν πήραν φαράσι και σκουπάκι να μαζεύουν λεφτά από τον δρόμο ή να τα κόβουν από τα δέντρα.
Δούλεψαν σκληρά σε όποιο σημείο της Γης κι αν βρέθηκαν και υπό απάνθρωπες συνθήκες οι περισσότεροι, ξεχασμένοι και ξεγραμμένοι από δικούς και φίλους και αυτήν ακόμα την Ελλάδα που λάτρεψαν και λατρεύουν και που την αντιπροσωπεύουν όπου βρεθούν, επάξια! Χωρίς καμιά στήριξη, καμία καθοδήγηση από πουθενά. Μολαταύτα, παρέμειναν Έλληνες! Πολλοί, λόγω ρατσισμού στις χώρες που βρέθηκαν, αναγκάστηκαν να αγγλοποιήσουν όχι μόνο το μικρό τους όνομα, αλλά και το επίθετο. Και επιβίωσαν! Και μεγαλούργησαν πολλοί! Και δεν ξέχασαν ποτέ την Πατρίδα.
Και έχτισαν εκκλησίες, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης. Σοβαρό θέμα η θρησκεία για τον Έλληνα. Ήθελε να κάνει Ορθόδοξο Χριστιανικό γάμο εκείνος αλλά και τα παιδιά του, ακόμα κι όταν, λόγω συνθηκών, δεν παντρευόταν Ελληνίδα/Έλληνα! Ήθελε να βαφτίσει τα παιδιά του, αργότερα τα εγγόνια του, έτσι όπως βαφτίστηκε κι εκείνη/ος.
Μα, ήθελε, επίσης, να μην ξεχαστεί η Γλώσσα του να μάθουν Ελληνικά τα παιδιά του, τα εγγόνια του. Ασφαλώς, να ενσωματωθούν στην καινούρια Χώρα, που ήταν πατρίδα τους, αφού γεννήθηκαν εκεί, αλλά να μην αφομοιωθούν.
Με την δημιουργία, Ελληνικών Κοινοτήτων, ιδρύθηκαν, μαζί με τις Εκκλησίες και Απογευματινά και Σαββατιανά Ελληνικά Σχολεία. Διπλωματούχοι δάσκαλοι, ελάχιστοι άντε δυο ή τρία σε κάθε Πολιτεία. Τα χιλιάδες χιλιάδων παιδιά, όμως, έπρεπε να μάθουν τη Γλώσσα των Γονιών και των Παππούδων. Έτσι, προσφέρθηκαν αλλά και επιστρατεύτηκαν άτομα που είχαν Απολυτήριο εξατάξιου Γυμνασίου, όπου λόγω αυστηρότητας του Εκπαιδευτικού Συστήματος εκείνα τα χρόνια, ο απόφοιτος Γυμνασίου, κατείχε άψογα τη μητρική του ελληνική γλώσσα, προφορική και γραπτή, καθώς Έκφραση, Γραμματική/Συντακτικό. Μα και αυτοί, σχετικά λίγοι, αλλά και από αυτούς τους λίγους, δεν ήταν όλοι διατεθειμένοι μετά από 8ωρο και 10ωρο ενίοτε στη σκληρή, συνήθως, δουλειά που έκαναν, να αναλάβουν τη μεγάλη ευθύνη να διδάξουν, μετά τις σχολικές ώρες, 5–7 μ.μ. ή το Σάββατο το πρωί.
Επί πλέον, τα παιδιά σχολικής ηλικίας φοιτούσαν ήδη στο Ημερήσιο Αυστραλιανό Σχολείο μέχρι τις 3.30 μ.μ. Και τα παιδιά κουρασμένα, συν την κατ' οίκον εργασία που είχαν για το Ημερήσιο Σχολείο τους! Δύσκολες για όλους οι συνθήκες. Όλοι εμείς, που διδάξαμε τη Μητρική μας γλώσσα στα παιδιά μας, δεν το κάναμε από φιλαργυρία, ως μια part time, δηλαδή ολιγόωρη εργασία, για να ενισχύσουμε τα οικονομικά μας. Όχι μόνο γιατί η αμοιβή ήταν ευτελής, γιατί οι Κοινότητες δεν είχαν αποθέματα χρημάτων, αλλά επί πλέον, γιατί πολλοί από εμάς, ναι και εγώ, εργαστήκαμε για πολλούς μήνες χωρίς καμία αμοιβή, απλούστατα γιατί δεν είχαν να μας πληρώσουν. Διδάσκαμε, και τρέχαμε μετά την κύρια εργασία μας και με μιας ώρας κενό από τη μία δουλειά στην άλλη και με οικογένεια που έπρεπε να βρει φαγητό, εκτός φροντίδας και άλλων, μόνο και μόνο από αγάπη στη γλώσσα και στην πατρίδα μας. Ούτε σαν σκέψη δεν αντέχαμε τα παιδιά μας να μεγαλώσουν και να μη γνωρίζουν τη γλώσσα των γονιών και παππούδων τους. Το θεωρούσαμε προσβλητικό για εμάς, αλλά το βλέπαμε και σαν αποτυχία δική μας.
Ταυτόχρονα, η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας ίδρυσε Ελληνικά Σχολεία στις περιοχές όπου είχε Εκκλησίες, αλλά και σε άλλα προάστια της Μελβούρνης! Επί πλέον, πολλοί επέλεξαν να εργαστούν για λογαριασμό τους και άνοιξαν ιδιωτικά σχολεία.
Τα παιδιά, ιδιαίτερα τα πολύ μικρά έρχονταν με χαρά και ενθουσιασμό. Για τα μεγαλύτερα, μολονότι, τα περισσότερα, αγαπούσαν το Ελληνικό Σχολείο, γινόταν πολύ κουραστικό γιατί είχαν πολλά μαθήματα στο Ημερήσιο. Επί πλέον, το Σάββατο το πρωί κυρίως, αλλά και το απόγευμα, όλοι τους οι μη Έλληνες συμμαθητές και φίλοι, παρακολουθούσαν πολλά σπορ ή λαμβάνανε μέρος και τα ίδια. Χρειαζόταν μεγάλη προσπάθεια και εκ μέρους μας, να κάνουνε ενδιαφέρουσες και ευχάριστες τις ώρες 9-12 το Σάββατο το πρωί ώστε να μη βρίσκουν το Ελληνικό Σχολείο κουραστικό και ανιαρό, ταυτόχρονα όμως, να μαθαίνουν κιόλας. Την ίδια κούραση και ταλαιπωρία και οι γονείς. Να τρέχουν, μετά τη δουλειά, να πηγαινοφέρνουν τα παιδιά στο Ελληνικό Σχολείο, που δεν ήταν δίπλα στο σπίτι τους, ούτε τα παιδιά μπορούσαν να πάνε και να γυρίσουν μόνα, ιδιαίτερα τους Χειμερινούς μήνες, όπου στις 7.00 μ.μ. είχε ήδη νυχτώσει. Όσο δε για τα Σαββατιανά Σχολεία, ακόμα χειρότερα γιατί οι Γονείς, (το ίδιο κι οι Δάσκαλοι), έπρεπε να τρέξουν για ψώνια για όλη την εβδομάδα, να καθαρίσουν το σπίτι όπου όλη την εβδομάδα δεν προλάβαιναν άλλο από να μαγειρέψουν κάτι πρόχειρο και να πλύνουν τα πιάτα. Τα παιδιά πάλι διαμαρτύρονταν, γιατί Σάββατο πρωί, έπρεπε να τρέχουν στο Ελληνικό Σχολείο, όταν όλοι τους οι φίλοι έτρεχαν στα σπορ.
Φυσικά, κύρια μέριμνά μας, η διδαχή της γλώσσας και μόνο, τα υπόλοιπα μαθήματα, τα έκαναν στο Ημερήσιο Αυστραλιανό Σχολείο. Μολαταύτα, ευκαιριακά, μάθαιναν τα παιδιά και Ελληνική Ιστορία. Μιλούσαμε για την 28η Οκτωβρίου, π.χ. τι σήμαινε αυτή η μέρα. Διοργανώναμε γιορτή, με εκκλησιασμό το πρωί και είτε μετά το τέλος της λειτουργίας είτε το απόγευμα, γιορτή, όπου τα παιδιά ντύνονταν με εθνικές ενδυμασίες, κάποιες φερμένες από την Ελλάδα, άλλες (όπως τα παιδιά μου), φτιαγμένες από εμάς τις Μανάδες. Χόρευαν Ελληνικούς χορούς που τους διδάσκαμε, απήγγειλαν ποιήματα και παρουσίαζαν ωραία σκετς και διαλόγους, σχετικά με το ιστορικό της ημέρας και τραγουδούσαν παραδοσιακά τραγούδια με το θέμα της Γιορτής. Το ίδιο και την 25 Μαρτίου! Εκκλησιασμό το πρωί και εν συνεχεία, μεγαλοπρεπής παρέλαση όπου συμμετείχαν όλα σχεδόν τα Ελληνικά Σχολεία, τμήματα προσκόπων και άλλες οργανώσεις, με τα παιδιά να σηκώνουν περήφανα την ελληνική σημαία και με την ίδια περηφάνεια να τα συνοδεύουν γονείς και δάσκαλοι!
Τα παιδιά μάθαιναν και βασικά στοιχεία Γεωγραφίας. Τι εννοώ: Είχαμε πάντα στον τοίχο, πολιτικό και γεωφυσικό χάρτη της Ελλάδας. Ανάλογα με τη τάξη που είχαμε κάθε φορά, αφού για ευνόητους λόγους, ήταν συμπτυγμένες οι τάξεις, Α΄ και Β΄ μαζί, Γ΄ και Δ΄ μαζί το ίδιο και η Ε΄ με την ΣΤ΄, συζητούσαμε με τα παιδιά, από πού κατάγεται ο πατέρας/η μητέρα, βρίσκαμε το νομό/περιφέρεια στο χάρτη, σχημάτιζαν εικόνα τα παιδιά πού περίπου βρίσκεται ο τόπος των Γονιών και αναφερόμαστε συνοπτικά σε αυτούς τους τόπους.
Επί πλέον, με κάθε ευκαιρία, θρησκευτικής η εθνικής γιορτής, μιλούσαμε για τα ήθη, έθιμα ακόμα και έθιμο φαγητών σε κάθε τόπο για αυτές τις ημέρες. Έτσι τα παιδιά μας δεν υστερούσαν πολύ από αυτά της Ελλάδας!
Σε κάθε γιορτή, ευχόμαστε όλη η τάξη τα "Χρόνια Πολλά" στα παιδιά που γιόρταζαν και τους λέγαμε λίγα λόγια για αυτό, γιατί εδώ, αγνοούν τι σημαίνει ονομαστική εορτή και όλοι γιορτάζουν μόνο τα γενέθλια.
Στο τέλος της σχολικής χρονιάς, στα μέσα του Δεκέμβρη, περίπου, (το σχολικό έτος εδώ λήγει μέσα Δεκεμβρίου και αρχίζει τέλος του Γενάρη), κάναμε πολύ ωραίες Γιορτές Εξετάσεων, για να γιορτάσουμε όλοι ενός χρόνου κόπους και μάθησης! Τραγούδια, χοροί, ομιλίες, διάλογοι, ποιήματα, φιλιά, συγκινήσεις, χαρές για τις διακοπές, όπου μαθητές, Γονείς και Δάσκαλοι θα παίρναμε ανάσα, για να σμίξουμε ξανά τελευταίες μέρες του Γενάρη.
Ακόμα και Γυμναστικές Επιδείξεις διοργανώναμε για πολλά χρόνια στο τέλος της Σχολικής Χρονιάς!
Το αποκαλούσαμε και αποκαλούμε Σχολείο, γιατί δεν ήταν Φροντιστήρια, δεν ήταν η γνώση μιας άλλης γλώσσας, όπως γίνεται στην Ελλάδα, φερ' ειπείν, με τα Φροντιστήρια Αγγλικών ή άλλων Γλωσσών, αλλά κανονικό Σχολείο!
Αυτό το διαπιστώνετε, από όλες μας τις δραστηριότητας, που αναφέρω εδώ.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, με πρωτοβουλίες εμάς των Ελλήνων, κατορθώσαμε (πολύ δύσκολο επίτευγμα), να δημιουργήσουμε Έδρα Νεοελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης. Πολύ μεγάλο αυτό και νιώθουμε πολύ περήφανοι! Με πολλούς κόπους και μόχθους και φοβερές οικονομικές θυσίες, μέσω Ερανικών Επιτροπών, δωρεών από επιχειρήσεις κ.λπ και υποβολής αιτήσεων χορηγίας στην Κυβέρνηση!
Και αυτά τα «Κρυφά Σχολειά», από μη διπλωματούχους Δασκάλους, χωρίς στήριξη από πουθενά για πολλά χρόνια*, χωρίς καθοδήγηση, με οδηγό ξανά τη φιλοτιμία μας και τη συνείδηση μας, αλλά ανθρώπους με γνώσεις και άσβεστη αγάπη για την πατρίδα και ότι είχε σχέση με αυτήν, έγιναν τα φυτώρια από τα οποία βγήκαν οι πρώτοι φοιτητές Πανεπιστημίου που σπούδασαν Νεοελληνικά και αργότερα επάνδρωσαν πολλά Κρατικά Σχολεία της Αυστραλίας. Και η Γλώσσα μας, ακούστηκε, διαδόθηκε έγινε επίσημα η τρίτη ομιλούμενη γλώσσα στην Αυστραλία των πολλών εκατομμυρίων ανθρώπων! Γιατί πολύ σύντομα, το παράδειγμα της Μελβούρνης, το μιμήθηκαν και ακολούθησαν και άλλες Πολιτείες και ιδρύθηκαν Έδρες Νεοελληνικών σε ολόκληρη την Αυστραλία! Εν τω μεταξύ, στη Βικτόρια, δεν περιοριστήκαμε σε Έδρα σε ένα μόνο Πανεπιστήμιο, αλλά σε όλα τα Πανεπιστήμια!
Όλα αυτά, από εμάς τις Κοινοτικές Δασκάλες και τους Κοινοτικούς Δασκάλους, που με θυσίες κρατήσαμε και διδάξαμε τη γλώσσα μας στη δεύτερη Γενιά. Αν δεν είχαμε υπάρξει εμείς κι αν δεν είχαμε εργαστεί για πολλά χρόνια, με ζήλο με αγάπη με γνήσιο ενδιαφέρον, η γλώσσα μας θα είχε σβήσει προ πολλού! Σήμερα βρισκόμαστε πλέον στην τρίτη και τέταρτη γενιά. Κι, όμως, τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας, στέλνουν ακόμα τα παιδιά τους στα Ελληνικά Σχολεία, επανδρωμένα πλέον από, στην πλειοψηφία τους, διπλωματούχο διδακτικό προσωπικό, όπου διδάσκονται μεν και τη Γλώσσα, αλλά δίνεται μεγάλη έμφαση στον πολιτισμό μας, τα ήθη και τα έθιμα!
Και οι Εκκλησίες τη Μ. Εβδομάδα και το Πάσχα που πλησιάζει, θα είναι κατάμεστες από ελληνόπουλα δεύτερης, τρίτης και τέταρτης γενιάς, αλλά και από όσους έχουμε μείνει από την πρώτη γενιά και έχουμε διαύγεια και κινητικότητα!
δ.μ.
* Αρχές της δεκαετίας του '70, μετά από πολλές ενέργειες που έγιναν, από εμάς φυσικά γονείς και αασκάλους, το τότε Υπουργείο Παιδείας της Ελλάδας έδειξε ενδιαφέρον και απέστειλε εδώ αποσπασμένους καθηγητές, ώστε να επιμεληθούν του γλωσσικού μας θέματος και να βοηθήσουν ποικιλοτρόπως. Ο ένας ήταν αείμνηστος Παναγιώτης Λιβεριάδης, καθηγητής φιλόλογος από τη Β. Ελλάδα και ο άλλος ο Λεωνίδας Αθανασίου, φιλόλογος. Μαζί με την αείμνηστη Πόπη Λυμπεροπούλου, σύζυγο του τότε Γενικού Πρόξενου της Ελλάδας στη Μελβούρνη, Ψυχολόγο, οργάνωσαν ειδικά Σεμινάρια για όλους όσους διδάσκαμε, βραδινές ώρες ασφαλώς. Φοιτήσαμε και αποφοιτήσαμε με Ειδικό Τίτλο Σπουδών, μετά από δύο χρόνια. Μας δίδαξαν Παιδαγωγική, Κοινωνιολογία και Παιδική Ψυχολογία. Απαραίτητα εφόδια, ιδιαίτερα για κείνους που δεν είχαν μεγάλες γνώσεις πάνω σε αυτά. Εγώ, από τους τυχερούς, γιατί τα είχα διδαχτεί αυτά στο Πανεπιστήμιο όταν σπούδαζα Διερμηνεία/Μετάφραση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου