«Χαίρε αστέρος αδύτου Μήτηρ˙ χαίρε, αυγή μυστικής ημέρας».
Κάθε αναγνωστική προσέγγιση του Ακαθίστου Ύμνου ενέχει πάντα τον κίνδυνο, οι όποιες εκτιμήσεις τού μελετητή να μην αποδίδουν με την απαιτούμενη πληρότητα τη στιχουργική και νοηματική δύναμη του κορυφαίου αυτού ποιητικού αριστουργήματος.
Δικαιολογούμαστε όμως, διότι, αφ’ ενός μεν οι στίχοι αυτοί ανήκουν στη λειτουργική χρήση τής καθ’ όλου Εκκλησίας (οπότε ο καθένας ακούγοντάς το συλλαμβάνει τα μηνύματα που προσωπικά τον αφορούν), αφ’ ετέρου δε, με τα μεγαλόπνοα ετούτα υμνογραφήματα χαιρετίζουμε οι Χριστιανοί ένα πρόσωπο ιδιαίτερα οικείο: Τη γυναίκα, που ξεχώρισε από το ανθρώπινο γένος και μόνη αυτή αξιώθηκε ενός υπέρτατου τίτλου, αυτού της «Θεοτόκου και Μητέρας του Φωτός».
Είναι γεγονός ότι η νεαρή Μαριάμ από την άσημη Ναζαρέτ, «η μόνη άμωμος εν γυναιξί και καλή», τέμνει τους αιώνες. Κόβει στα δύο τον χρόνο. Αποτελεί οριακό σημείο τής όλης Ιστορίας. Στο ταπεινό, όμως «άσπιλο, αμόλυντο άχραντο» πρόσωπό της, πραγματοποιείται η πιο συγκλονιστική συνάντηση αγάπης: Καθίσταται ο άνθρωπος χαρισματικά Θεός.
«Σώσαι θέλων τον κόσμον», λοιπόν, κατέρχεται στη γη, για ν’ ανεβάσει τον άνθρωπο στην πραγματικότητα την πέρα από τη γη. Ενανθρωπίζεται, για να μας θεώσει. Η Παναγία γίνεται «ο πύρινος θρόνος του Παντοκράτορος», «πύλη μόνη, ην ο Λόγος διώδευσε μόνος», «το πυρίμορφον όχημα» και το «ευρύχωρον σκήνωμα του Λόγου... κόχλος η τον θείον μαργαρίτην προαγούσα». Η ταπεινή αυτή Κόρη, με το υποταχθεί στο θείο θέλημα, ξανοίγει νέους ορίζοντες στο μέλλον του κόσμου. Παύει τον μαρασμό του πνεύματος. Καταργεί τη νύχτα. Αμνηστεύει την εξορία. Εγκυμονεί έναν Αστέρα διαφορετικόν από τους γνώριμους. Έναν Αστέρα δίχως ημερομηνία λήξης: Τον Κύριο Των Δυνάμεων, έτσι που «οι καθεζόμενοι εν σκότει παραπτώσεων, φως κατωπτεύσαμεν»!
Είναι γνωστό από τις αστρονομικές επιστήμες ότι το σύμπαν πλημμυρίζεται κυριολεκτικά από μυριάδες αστερισμούς και πλανήτες, γαλαξίες και ήλιους. Όλα όμως τα συστήματα ετούτα των αστερισμών, όσο τέλεια, μεγαλόπρεπα και ως εκ τούτου θαυμαστά στον ανθρώπινο νου κι αν είναι, έχουν προδιαγεγραμμένο κύκλο ζωής. Οδηγούνται αργά, μα σταθερότατα, στη φυσιολογική φθορά, σύμφωνα με τις επιστημονικές, αλλά και αγιογραφικές (βλέπε τα εσχατολογικά της «Αποκάλυψης») παραδοχές. Όλα κάποτε καταλήγουν, διότι έχουν δοτή ζωή, δοτή ηλικία. Πρόκειται περί κτισμάτων, πλασμάτων, όχι περί του Πλαστουργού.
Αν τώρα εξετάσουμε τη θεολογική (αλλά και κοινωνικοπολιτική) διάσταση κάποιων άλλων «αστέρων», των επίγειων, εδώ τα πράγματα είναι πιο εμφανή και γι’ αυτό εντελώς κωμικοτραγικά!…
Φιλόσοφοι και διδάχοι των λαών, πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες, κυβερνήτες, επαναστάτες και πλουτοκράτορες, καλλιτέχνες, συγγραφείς, αθλητές και όποιοι άλλοι επιθυμούν ή φέρουν πρωτεία, πασχίζουν με κάθε τρόπο (αθέμιτο συνήθως), να συναρμολογήσουν τη συνεικόνα του «αστερισμού» τους, να προσδώσουν διάρκεια στην όση λάμψη και υστεροφημία τους. Το αποτέλεσμα: Οπαδοποιούν ολοένα τον λαό (τον «πάντοτ’ ευκολοπίστευτο και πάντα προδομένο», κατά τον Διονύσιο Σολωμό), μαζοποιούν τις συνειδήσεις και το κοινωνικό πρόσωπο, διότι στηρίζονται στο ασταθές του Εφήμερου. Οι «αστέρες» αυτοί γίνονται κάποτε είδωλά μας, κυρίως είδωλα των νέων ανθρώπων, οι οποίοι, βγαίνοντας ανυποψίαστοι στο παραποιητικό φως της σύγχρονης επιβίωσης και αναζητώντας στήριγμα ν’ ακουμπήσουν, θέλγονται συνήθως από την επίπλαστη λαμπρότητα των κάθε λογής ειδώλων, που επαγγέλλονται εύκολο φως.
Έχοντας μπροστά μας συνεχώς (κυρίως μέσω των media ή social media) και σε πλήρη ανάπτυξη τη «μαγεία» των επίγειων αυτών λαοπλάνων «αστέρων», πειθόμαστε να τους μοιάσουμε. Προσπαθούμε, οι ανόητοι, να εναρμονίσουμε τον τρόπο της ζωής μας, τη σκέψη, το ντύσιμο, τις κινήσεις μας μ’ εκείνους, κι ας είναι κούφιοι, κενοί από ποιότητα. Με τον τρόπο αυτόν καταντάμε τελικά φερέφωνα άλλων, λερώνουμε την δική μας προσωπικότητα (η οποία αυτή καθ' εαυτή και στην πρώτη έκδοσή της αξίζει όσο και η Αιωνιότητα) με ανούσιες μιμήσεις και οπαδοποιήσεις, γενόμενοι έτσι πιόνια ενός πολύ επικίνδυνου παιχνιδιού, που τελικά, μας αποπροσανατολίζει και μας δουλοποιεί.
Οι διαπιστώσεις αυτές, όσο κι αν φαίνονται απαισιόδοξες, δεν εκφράζουν επαρκώς το μέγεθος του προβλήματος. Η προσκόλληση στους επίγειους «αστέρες», στο πλαίσιο μάλιστα ενός διεθνούς star system, η ειδωλομανία μ’ έναν λόγο, αποτελεί μιαν από τις σύγχρονες μάστιγες, ίσως τη χειρότερη, διότι αυτή γεννά όλες τις υπόλοιπες. Έτσι, εύκολα στοιχιζόμαστε σε ξενόφερτους τρόπους ζωής, αντίθετους με τη ρωμαίικη (ελληνική και ορθόδοξη δηλαδή) ταυτότητά μας. Μια ταυτότητα, που μας συγκράτησε ως έθνος στην επιφάνεια και μας καθιέρωσε ως λαό με καταγωγή και προορισμό, αιώνες τώρα.
Όμως για όλους τους αστερισμούς -παλαιά ή σύγχρονα είδωλα του κόσμου- η δύση ήταν και είναι αναπόφευκτη, παρά την όση λαμπρότητά τους.
Τελικά, ένα μόνον Αστέρι μένει και θα παραμείνει άδυτο: Ο Χριστός. Ο Υιός της Παρθένου. Εκείνος, που χρειάζεται στην εποχή μας, ν’ αποτελέσει το μοναδικό πρότυπο (όχι πια είδωλο) των ανθρώπων. Εκείνος, ως Πλάστης των όντων που Είναι, ο έξω από ηλικία και φθορά, από αμαρτία και γηρατειά, αποτελεί το πλήρωμα του Φωτός και της Αγάπης.
Σε λίγες ημέρες θα Τον παρακολουθήσουμε να ολοκληρώνει το σχέδιο της λύτρωσης του ανθρώπινου γένους. Θα φορτωθεί τον Σταυρό –τα παθήματα δηλαδή των ανθρώπων- και καρφωμένος εκεί πάνω θα πει το σωτήριο «Τετέλεσται». Σωτήριο, διότι τότε κι έτσι ακριβώς θα δηλωθεί το τέλος της φθοράς και της καταδίκης. Τότε κι έτσι θ’ αναφανεί η μεγαλειώδης λάμψη του Αστέρα-Χριστού, τον Οποίον η Εκκλησία προτείνει ως πρότυπο.
Κάπου παράμερα θα συναντήσουμε τη Μάνα της Υπομονής, την Παναγία, να πνίγει τον ανθρώπινο – αβάσταχτο πόνο Της για το «γλυκύ έαρ» που χάνει, κρατώντας στην καρδιά Της (και μαζί Της όλη η Εκκλησία) τη βαθιά πίστη και προσδοκία μιας δόξας˙ της δόξας της τρίτης ημέρας, οπότε με την Ανάστασή Του Εκείνος, πατάσσοντας και καταργώντας την ισχύ του θανάτου, θα καταδείξει ότι Αυτός είναι, όχι μονάχα το άδυτο Αστέρι, αλλά ο Ήλιος, ο οποίος συνανασταίνει από το κράτος του Άδη σύσσωμο το ανθρώπινο γένος.
Ευχή μας είναι, ν’ αξιωθούμε να γίνουμε μάρτυρες και κοινωνοί της δόξας αυτής, λαμβάνοντας Φως και Ζωή από τον Ήλιο-Χριστό, τιμώντας παράλληλα, όπως της αρμόζει, Εκείνην, που είναι «η μόνη, τον ήλιον φέρουσα Χριστόν, φωτός κατοικητήριον», «το όχημα ηλίου του νοητού», η «το σκότος λύσασα και τους ζοφώδεις δαίμονας ολοτελώς εκμειώσασα»! Γένοιτο!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.