Στοκχόλμη: Ομιλία Οικουμενικού Πατριάρχου στην παρουσίαση βιβλίου για τον Σουηδίας Πολύευκτο

Ὁμιλία τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου 

κατά τήν παρουσίασιν τοῦ βιβλίου τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Σουηδίας κ. Κλεόπα 

«Πολύευκτος Φινφίνης. Μητροπολίτης Σουηδίας καί πάσης Σκανδιναυΐας (1969-1974)» 

(Στοκχόλμη, 23.08.2025)

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Σουηδίας καί πάσης Σκανδιναυΐας κ. Κλεόπα, 

Τιμιώτατοι ἀδελφοί Ἱεράρχαι,

Εὐλαβέστατοι κληρικοί,

Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες,

Τέκνα ἐν Κυρίῳ εὐλογημένα, 

Μετά πολλῆς χαρᾶς συμμετέχομεν εἰς τήν παρουσίασιν τοῦ παρόντος πονήματος τοῦ Ἱερωτάτου Ποιμενάρχου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σουηδίας, ἀγαπητοῦ ἀδελφοῦ κ. Κλεόπα, εἰς τό ὁποῖον σκιαγραφεῖται ἡ προσωπικότης, ἡ ποιμαντική δρᾶσις καί ἡ εὐρυτέρα πνευματική διακονία καί ἐκκλησιαστική μαρτυρία τοῦ μακαριστοῦ πρώτου Μητροπολίτου Σουηδίας  Πολυεύκτου, τοῦ μετέπειτα Ἀνέων. 

Καθ᾽ ὅλην τήν διάρκειαν τοῦ 20οῦ ἀιῶνος, ἰσχυρά μεταναστευτικά κύματα τόσον ἐξ Ἑλλάδος, ὅσον καί ἐξ ἄλλων χωρῶν μέ Ὀρθόδοξον πληθυσμόν, ὡδήγησαν εἰς τήν δημιουργίαν Ὀρθοδόξων κοινοτήτων εἰς τάς δυτικοευρωπαϊκάς χώρας καί ἀλλαχοῦ. Ἐν Σουηδίᾳ, ὅπου ἡ Ὀρθόδοξος παρουσία ἦτο ἀρχικῶς μικρά καί διεσπαρμένη, τό ἔργον τῆς Ἐκκλησίας ἦτο δυσχερές καί ἰδιαιτέρως ἀπαιτητικόν ἐξ αἰτίας τῶν ἀπομεμακρυσμένων ὀλιγομελῶν κοινοτήτων. Αἱ ἀνάγκαι, ὅμως, τῶν πιστῶν διά λειτουργικήν ζωήν, διά κατήχησιν καί δι᾽ ἐπιστηριγμόν ἐν ταῖς περιστάσεσι τοῦ βίου παρέμενον μεγάλαι. 

Ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία ἐν τῇ κανονικῇ καί ὀφειλετικῇ αὐτῆς μερίμνῃ διά τήν Ὀρθόδοξον Διασποράν εἰς τήν Εὐρώπην, ἵδρυσε τῇ 12ῃ Αὐγούστου 1969 τήν Ἱεράν Μητρόπολιν Σουηδίας καί πάσης Σκανδυναυΐας καί ἐξέλεξε πρῶτον Μητροπολίτην αὐτῆς τόν ἀπό Ἠλιουπόλεως καί Θείρων Πολύευκτον.

Ὁ μακαριστός Πολύευκτος Φινφίνης ἀπεφοίτησεν ἐκ τῆς Ἱερᾶς Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης τό ἔτος 1934, συμμαθητεύσας, μεταξύ ἄλλων, μετά τῶν Ἀθηναγόρου Κοκκινάκη, Ἀρχιεπισκόπου Θυατείρων καί Μεγάλης Βρεταννίας, Ἰακώβου Κουκούζη, Ἀρχιεπισκόπου Ἀμερικῆς, καί Μελίτωνος Χατζῆ, Μητροπολίτου Χαλκηδόνος. Καί οἱ τέσσαρες οὗτοι Ἱεράρχαι τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου ὑπῆρξαν γνήσιοι φορεῖς, ἐκπρόσωποι καί ἐκφρασταί τοῦ «πνεύματος τῆς Χάλκης», χαρακτηριστικά τοῦ ὁποίου εἶναι ἡ ἀπόλυτος πιστότης εἰς τήν παράδοσιν τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Πατέρων, ἡ μέριμνα διά τήν καλήν μαρτυρίαν τῆς Ἐκκλησίας ἐν τῷ κόσμῳ, καί ἡ συμβολή εἰς τήν κατά Χριστόν μεταμόρφωσιν τοῦ πολιτισμοῦ.

Ὁ Πολύευκτος Φινφίνης διηκόνησεν εὐόρκως ἐν τῇ Ἱερᾷ Ἀρχιεπισκοπῇ Κωνσταντινουπόλεως καί ἐν τῇ Πατριαρχικῇ Αὐλῇ, ἀκολούθως δέ, πλέον τῶν δύο δεκαετιῶν ἐν τῇ Ἱερᾷ Ἀρχιεπισκοπῇ Βορείου καί Νοτίου Ἀμερικῆς, ὡς Ἀρχιμανδρίτης καί ἐν συνεχείᾳ ὡς Ἐπίσκοπος καί Τιτουλάριος Μητροπολίτης Τροπαίου, διακριθείς διά τό κατηχητικόν, ποιμαντικόν καί κοινωνικόν αὐτοῦ ἔργον καί τήν θεολογικήν του παιδείαν. Ὁ μακαριστός ἀδελφός Πολύευκτος διετέλεσεν ἐπί τετραετίαν πρῶτος Μητροπολίτης Γερμανίας, τό δέ ἔτος 1969 ἐξελέγη Ποιμενάρχης τῆς νεοσυστάτου Μητροπόλεως Σουηδίας καί πάσης Σκανδιναυΐας, διαποιμάνας τήν νέαν αὐτήν Ἐπαρχίαν τοῦ Θρόνου ἐπί πενταετίαν ὅλην, θείς τά θεμέλια διά τήν ὀργάνωσιν καί τήν ἀνάπτυξιν αὐτῆς.

Ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ,

Συγχαίρομεν ὁλοκαρδίως τόν Ἱερώτατον ἀδελφόν κ. Κλεόπαν διά τό παρόν σύγγραμμά του. Ὁ ἅγιος Σουηδίας συνδυάζει ἁρμονικῶς τήν ποιμαντικήν δρᾶσιν μέ τό θεολογικόν συγγραφικόν ἔργον, ἀξιόλογον τεκμήριον τοῦ ὁποίου εἶναι αἱ μελέται αὐτοῦ περί τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου καί περί τῆς ἱεραποστολικῆς δράσεως τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Εὐσεβίου Βίττη εἰς τήν Σκανδυναυΐαν. Εἰς αὐτάς προστίθεται καί τό παρόν πόνημα, τό ὁποῖον ἀποτελεῖ πολύτιμον παρακαταθήκην ὄχι μόνον διά τήν τοπικήν Ἐκκλησίαν τῆς Σουηδίας καί τήν Ὀρθόδοξον Διασποράν, ἀλλά καί διά σύνολον τόν Ὀρθόδοξον κόσμον.

Ἐπαινοῦμεν τόν ἅγιον Σουηδίας, ὁ ὁποῖος διά τοῦ συγγραφικοῦ του ἔργου ἀναδεικνύεται ὄχι μόνον βαθυστόχαστος θεολόγος, ἀλλά καί εὐαίσθητος Ποιμενάρχης, ὁ ὁποῖος ἐπιθυμεῖ νά μεταγγίσῃ εἰς τά πνευματικά του τέκνα τήν δύναμιν τοῦ παραδείγματος σημαντικῶν πνευματικῶν ἐκκλησιαστικῶν μορφῶν τῆς Ὀρθοδοξίας. 

Ἐκφράζομεν, ἐπίσης, συγχαρητηρίους εὐχάς πρός ὅλους τούς συντελεστάς τῆς ἐκδόσεως τοῦ ἐν λόγῳ τόμου, ἰδιαιτέρως δέ πρός τήν Ἀποστολικήν Διακονίαν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί τόν Γενικόν Διευθυντήν αὐτῆς Ἱερώτατον καί φίλτατον Μητροπολίτην Φαναρίου κ. Ἀγαθάγγελον. Εὐχόμεθα ὅπως τό βιβλίον τοῦτο καταστῇ πηγή πληροφορήσεως διά τήν σύγχρονον προσφοράν καί μαρτυρίαν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου εἰς τόν χῶρον τῆς Ὀρθοδόξου Διασποράς, καί ὤθησις διά τήν προβολήν τῆς συμβολῆς συγχρόνων Φαναριωτῶν Ἱεραρχῶν εἰς τήν κατά Χριστόν πορείαν τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων εἰς τήν Εὐρώπην καί ἀλλαχοῦ.

Κατακλείοντες, δεόμεθα τοῦ Κυρίου τῆς δόξης ὅπως ἀναπαύῃ τόν μακαριστόν ἀδελφόν καί συλλειτουργόν Πολύευκτον ἐν χώρᾳ ζώντων καί ἐν σκηναῖς δικαίων, χαρίζηται δέ εἰς πάντας ὑμᾶς, τούς μετέχοντας εἰς τήν σημερινήν παρουσίασιν, τήν ζείδωρον χάριν καί τό ἄπειρον ἔλεος Αὐτοῦ. 

Εἴη ἡ μνήμη Πολυεύκτου Ἀρχιερέως αἰωνία καί ἄληστος!