Πάπας στην Τουρκία: Ας χτίσουμε γέφυρες αδελφοσύνης και ειρήνης

Στο πρώτο Αποστολικό του ταξίδι στο εξωτερικό, ο Πάπας Λέων ΙΔ΄ απευθύνεται στις αρχές στην Άγκυρα, προτρέποντας την Τουρκία να αγκαλιάσει το κάλεσμα της ως γέφυρα μεταξύ πολιτισμών, θρησκειών και ηπείρων και καλώντας τον κόσμο να απορρίψει τη διαίρεση και να επιδιώξει τον διάλογο.

Από τη Φραντσέσκα Μέρλο | Vatican News

Ο Πάπας Λέων ΙΔ΄ προσγειώθηκε στην Άγκυρα πριν από λίγες ώρες, πατώντας σε τουρκικό έδαφος και ξεκινώντας το πρώτο σκέλος του πρώτου Αποστολικού του ταξιδιού στο εξωτερικό, που θα πραγματοποιηθεί από τις 27 Νοεμβρίου έως τις 3 Δεκεμβρίου. Το ταξίδι θα τον μεταφέρει από την Κωνσταντινούπολη στο Ιζνίκ, όπου η Εκκλησία τιμά την 1700ή επέτειο της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου της Νίκαιας, και στη συνέχεια, την Κυριακή 30, ο Άγιος Πατέρας θα ταξιδέψει στον Λίβανο.

Σήμερα, ο Πάπας Λέων ξεκινά το ταξίδι του από το Προεδρικό Μέγαρο της Τουρκίας, όπου οι αρχές, η κοινωνία των πολιτών και μέλη του διπλωματικού σώματος συγκεντρώθηκαν για να ακούσουν τα πρώτα λόγια του Πάπα κατά τη διάρκεια του πρώτου Αποστολικού του ταξιδιού στο εξωτερικό.

«Μια γη που καλεί την ανθρωπότητα στην αδελφοσύνη»

Απευθυνόμενος στον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Πάπας Λέων εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για την θερμή υποδοχή που του επιφυλάχθηκε. Μίλησε για την Τουρκία ως μια γη «άρρηκτα συνδεδεμένη με τις απαρχές του Χριστιανισμού», αλλά και μια γη που καλεί όλα τα παιδιά του Αβραάμ - Μουσουλμάνους, Χριστιανούς και Εβραίους - να αναγνωρίσουν τη διαφορά όχι ως διχασμό, αλλά ως δρόμο προς την αδελφοσύνη.

Ο Πάπας αναφέρθηκε στη φυσική ομορφιά και την πλούσια πολιτιστική ποικιλομορφία της χώρας, περιγράφοντάς τες ως υπενθυμίσεις ότι ο ανθρώπινος πολιτισμός ακμάζει εκεί που συναντιούνται γενιές, ιδέες και παραδόσεις. Μια τέτοια ποικιλομορφία, τόνισε, δεν αποτελεί απειλή αλλά εγγύηση της κοινωνικής ζωτικότητας. «Η ομοιομορφία θα ισοδυναμούσε με φτώχεια», είπε, επιμένοντας ότι οι γέφυρες - πραγματικές και συμβολικές - είναι αυτές που στηρίζουν μια πραγματικά πολιτική κοινωνία.

Η γέφυρα ως σύμβολο του προσανατολισμού της Τουρκίας

Το έμβλημα που επιλέχθηκε για το ταξίδι του Πάπα απεικονίζει τη γέφυρα πάνω από τα Δαρδανέλλια. Ο Πάπας είπε ότι είναι ένα σύμβολο της μοναδικής ταυτότητας της Τουρκίας: ένα έθνος που συνδέει φυσικά την Ασία με την Ευρώπη, αλλά ακόμη πιο βαθιά, συνδέει τον εαυτό του - από την ανατολή στη δύση, από την παράδοση στη νεωτερικότητα, από τη διαφορά στην ενότητα.

Σε έναν κόσμο που δοκιμάζεται από την πόλωση και τις ακραίες θέσεις, προειδοποίησε, οι κοινωνίες κινδυνεύουν με κατακερματισμό. Ωστόσο, οι Χριστιανοί στην Τουρκία, επιβεβαίωσε, είναι έτοιμοι να συμβάλουν θετικά στην ενότητα της χώρας, υπενθυμίζοντας την αγάπη του Αγίου Ιωάννη ΚΓ΄ - του «Τούρκου Πάπα» - ο οποίος κάποτε υπηρέτησε εδώ και προέτρεψε τους Καθολικούς να απορρίψουν την απομόνωση και να υιοθετήσουν μια «κουλτούρα συνάντησης». Αυτά τα λόγια, σημείωσε ο Άγιος Πατέρας, παραμένουν εντυπωσιακά επίκαιρα σήμερα.

«Ο Θεός έχτισε μια γέφυρα ανάμεσα στον ουρανό και τη γη»

Ο Πάπας Λέων στράφηκε στην εικόνα του Θεού ως γεφυροποιού - ενός Θεού που, αποκαλύπτοντας τον Εαυτό Του, δημιούργησε ένα πέρασμα μεταξύ ουρανού και γης, ώστε οι καρδιές να μάθουν να αντικατοπτρίζουν τη συμπόνια Του. Η δικαιοσύνη και το έλεος, επέμεινε, πρέπει να αμφισβητήσουν τη λογική της κυριαρχίας. Η συμπόνια και η αλληλεγγύη - όχι η δύναμη - πρέπει να είναι τα πραγματικά μέτρα ανάπτυξης.

Προειδοποίησε για τους κινδύνους της τεχνολογικής προόδου που αποσπάται από την ηθική, υπενθυμίζοντας στους ακροατές του ότι ακόμη και η τεχνητή νοημοσύνη τελικά μεγεθύνει τις ανθρώπινες επιλογές: «Οι διαδικασίες δεν είναι έργο μηχανών, αλλά της ίδιας της ανθρωπότητας». Για το λόγο αυτό, προέτρεψε τους ηγέτες να συνεργαστούν «για να αποκαταστήσουν τη ζημιά που έχει προκληθεί στην ενότητα της ανθρώπινης οικογένειάς μας».

Η οικογένεια στην καρδιά της τουρκικής κοινωνίας

Στρεφόμενος σε ένα θέμα που βρίσκει ιδιαίτερη σημασία στις καρδιές πολλών Τούρκων, ο Πάπας Λέων μίλησε για την οικογένεια ως «τον πρώτο πυρήνα της κοινωνικής ζωής», τον χώρο όπου κάθε άτομο μαθαίνει την ουσιαστική αλήθεια ότι «χωρίς τον άλλον, δεν υπάρχει εγώ».

Εξήρε τις προσπάθειες της χώρας να ενισχύσει τον ρόλο της οικογένειας, αναγνωρίζοντας παράλληλα τους κινδύνους που αντιμετωπίζει κάθε οικογένεια εάν απομονωθεί ή καταπιέσει τις φωνές των μελών της. Η ευτυχία, είπε, δεν προέρχεται από τον ατομικισμό ούτε από την περιφρόνηση των δεσμών του γάμου και του ανοιχτού πνεύματος στη ζωή.

Προειδοποίησε για τις καταναλωτικές κουλτούρες που μετατρέπουν τη μοναξιά σε εμπόρευμα, προτρέποντας αντ' αυτού «μια κουλτούρα που εκτιμά τη στοργή και την προσωπική σύνδεση» - μια κουλτούρα στην οποία τόσο η συζυγική αγάπη όσο και η απαραίτητη συμβολή των γυναικών τιμώνται. Οι γυναίκες, επιβεβαίωσε, εμπλουτίζουν ολοένα και περισσότερο τη χώρα μέσω της ακαδημαϊκής δραστηριότητας, της επαγγελματικής ζωής, της δημόσιας υπηρεσίας και της πολιτιστικής ηγεσίας.

Μια έκκληση προς την Τουρκία να γίνει πηγή ειρήνης

Ο Άγιος Πατέρας εξέφρασε την ελπίδα του ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να χρησιμεύει ως «πηγή σταθερότητας και επαναπροσέγγισης μεταξύ των λαών», υπενθυμίζοντας τις επισκέψεις των Πάπα Παύλου ΣΤ΄, Ιωάννη Παύλου Β΄, Βενέδικτου ΙΣΤ΄ και Φραγκίσκου. Στη δική του επίσκεψη, που συνδέεται με την επέτειο της Νίκαιας, όπου οι πρώτοι Χριστιανοί συναντήθηκαν για να αναζητήσουν ενότητα πίστης, μιλά για την αιώνια ανάγκη για διάλογο και συνάντηση.

Σε μια εποχή που ο κόσμος σημαδεύεται για άλλη μια φορά από έντονη σύγκρουση, προειδοποίησε για αυτό που ο Πάπας Φραγκίσκος αποκάλεσε «έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο που διεξάγεται αποσπασματικά». Τα έθνη, είπε, επενδύουν τις ενέργειές τους σε καταστροφικές δυναμικές και όχι στις κοινές προκλήσεις της ειρήνης, στην καταπολέμηση της πείνας, στην προστασία της δημιουργίας και στην εξασφάλιση της εκπαίδευσης και της υγείας για όλους.

Περπατώντας μαζί στην αλήθεια και τη φιλία

Η Αγία Έδρα, είπε ο Πάπας Λέων, έρχεται «μόνο με την πνευματική και ηθική της δύναμη», αλλά με μια σταθερή επιθυμία να συνεργαστεί με όλα τα έθνη που είναι αφοσιωμένα στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη κάθε ανθρώπου.

«Ας βαδίσουμε μαζί», κατέληξε, «με αλήθεια και φιλία, εμπιστευόμενοι ταπεινά στη βοήθεια του Θεού».