Ο Μητροπολίτης Ρόδου κ. Κύριλλος για τα Χριστούγεννα 2025

 
Το Νέο Παιδί και τα παιδιά του κόσμου

Σήμερα στεκόμαστε ξανά μπροστά στην φάντη της Βηθλεέμ, όπου τελείται το μέγα και παράδοξο θαύμα. Σήμερα εγεννήθη παιδίον νέον, ο προαιώνιος Θεός. Σήμερα ο ουρανός και η γη ευφραίνονται, οι άγγελοι και οι άνθρωποι πνευματικώς πανηγυρίζουν. Σήμερα όλοι και όλα ενώνoνται. Ο Θεός  είναι παρών  στη γη και ο άνθρωπος ανεβαίνει στους ουρανούς. Ο Υιός του Θεού ενσαρκώνεται και αγιάζει όλη τη φύση, αποκαλύπτοντας την ανεκτίμητη αξία του κάθε ανθρώπινου προσώπου. Ο Άχρονος Θεός δέχεται αρχή και εισέρχεται στον κόσμο ώστε να μας χαρίσει την αιωνιότητα.  Ο αχώρητος χωρείται εν σπηλαίω και περιβάλλεται από την αγνή στοργή της Παναγίας και την προστασία του  δίκαιου Ιωσήφ. Ο πλούσιος πτωχεύει για μας ώστε εμείς να γίνουμε πλούσιοι. Ο ταπεινός Θεάνθρωπος φανερώνεται, υπερυψώνοντας το ανθρώπινο γένος. Σήμερα ο Ήλιος της δικαιοσύνης ανέτειλε  και η φιλανθρωπία του Θεού απλώνεται σε όλο τον κόσμο ως φως ανέσπερο, χαρίζοντας ελπίδα και σωτηρία σε κάθε ψυχή που διψά να γευτεί την αγάπη, που πονά και αναζητά παρηγοριά, και που αγωνιά να βρει την αλήθεια, το νόημα της ζωής και αγνή ανθρωπιά.  

Η φιλανθρωπία του Θεού, που φανερώνεται στη γέννηση του Χριστού, δεν έχει ιδιοτέλεια· «ὁ ἀχώρητος παντί» χωρά στη φάτνη, όχι για να ζητήσει, αλλά για να χαρίσει. Ο προαιώνιος Θεός γίνεται Θείο Βρέφος και εισέρχεται στην ανθρώπινη ιστορία χωρίς αξιώσεις. Το Βρέφος της Βηθλεέμ δεν προσφέρει δύναμη που επιβάλλεται, αλλά αγάπη που σιωπά και παραμένει. Έτσι, αποκαλύπτεται ότι η σωτηρία δεν γεννιέται από την ισχύ, αλλά από τη σχέση· όχι από τον φόβο, αλλά από την εμπιστοσύνη. Μέσα στην αδυναμία του Θείου Βρέφους λάμπει η δύναμη της θείας ταπείνωσης. Δεν υπάρχει τίποτε που να συγκινεί και να ελκύει περισσότερο τον Θεό από την ταπεινή φροντίδα και το ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο.

Τοιουτοτρόπως η ταπεινή γέννηση του Χριστού καταλύει την αγριότητα των τυράννων. Μέσα από το φως του Θείου Βρέφους κάθε μορφή βίας αποκαλύπτεται ως σκοτάδι. Η Γέννηση φέρνει ειρήνη στη γη, όπως το είχε προαναγγείλει ο Προφήτης: «Παιδίον θα γεννηθεί για μας … που θα φέρει ειρήνη» (Ησαΐα 9,6). Αυτό τονίζει και ο Απόστολος Παύλος με έμφαση: «Αυτός, ο Χριστός, είναι η ειρήνη μας» (Εφεσ. 2,14). Ποιος μπορεί να δει την εικόνα του Χριστού εν τη φάτνη και να μη γαληνέψει; Ποιος μπορεί να γιορτάσει το γεγονός της Ενσάρκωσης και να μη μιμηθεί τον Χριστό, ο Οποίος προσφέρει και προσφέρεται, ο Οποίος δέχεται δώρα και ο Ίδιος μοιράζει τα δικά Του δώρα; Ποιος μπορεί να μην ακολουθήσει  τους τρεις Μάγους, που Του προσφέρουν δώρα, και να μη προσφέρει και αυτός τα πολύτιμα δώρα της αγαλλίασης, της ειρήνης και της συμπόνιας στον συνάνθρωπο; Γιατί όποιος προσφέρει τον εαυτό του στον συνάνθρωπό του είναι σαν να τον έχει προσφέρει στον Χριστό.

Συνηθίζεται μέσα στις γιορτές να δίνουμε πολλά δώρα στα παιδιά για να τους δείξουμε την αγάπη μας, και καλώς κάνουμε. Στα Χριστούγεννα ο Θεός αποκαλύπτει την ανεκτίμητη αξία του παιδιού, όχι με λόγια, αλλά με τον τρόπο της παρουσίας Του. Ως Θείο Βρέφος, αγιάζει κάθε παιδί που έρχεται στον κόσμο. Έτσι, το παιδί δεν είναι απλώς μια ελπίδα για το μέλλον αλλά, πολύ περισσότερο, φορέας του παρόντος της Βασιλείας. 

Ωστόσο, καθώς στεκόμαστε με δέος μπροστά στη φάτνη, οι καρδιές μας λυγίζουν από λύπη για τα παιδιά του σημερινού κόσμου των οποίων η ζωή δεν γνωρίζει την ειρήνη της Βηθλεέμ. Η κραυγή και ο πόνος των αθώων δεν σταματάει. Οι εξουσίες του κόσμου τούτου συνεχίζουν αυτό που έκανε ο Ηρώδης, που με βία επιχείρησε να αφανίσει το Θείο Βρέφος, να εξουδετερώσει τη δύναμη της αγάπης και να αμαυρώσει την αγνότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, ώστε να μη χάσει την εξουσία του πάνω στους ανθρώπους.   

Η καταστροφική αυτή βία αντηχεί σήμερα σε αναρίθμητες μορφές: στη θανάτωση παιδιών μέσω του πολέμου και του μίσους, στη σιωπηλή εξόντωση των αγέννητων, στην αισχρή εκμετάλλευση των ανηλίκων, την εγκατάλειψη και την κακοποίηση από γονείς και κοινωνικές ομάδες, με κάθε πράξη που τραυματίζει την αξιοπρέπεια των μικρότερων και πιο ευάλωτων.

Δεν μπορούμε να σιωπούμε μπροστά σε τέτοιο πόνο! Το Παιδί της Βηθλεέμ, που έγινε πρόσφυγας και μεγάλωσε υπό τη σκιά της βίας, ταυτίζεται με κάθε παιδί του οποίου η ζωή απειλείται, το σώμα παραβιάζεται, η ψυχή γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης, και η ελπίδα του σκοτίζεται από τον φόβο.

 Η προστασία των παιδιών δεν είναι απλώς κοινωνική υποχρέωση· είναι θεία εντολή, ιερή λειτουργία που τελείται στην καθημερινή ζωή των πιστών. Ο Χριστός μας τονίζει: «Ὃς ἐὰν δέξηται ἓν παιδίον τοιοῦτον ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, ἐμὲ δέχεται» (Ματθ. 18,5).

Ιδιαίτερη είναι η ευθύνη των γονέων, οι οποίοι καλούνται να γίνουν φύλακες ζωής, παράδειγμα αγαπητικής σχέσης, και όχι εξουσιαστές συνειδήσεων. Η γονεϊκότητα είναι ιερή διακονία. Το παιδί δεν είναι κτήμα μας, ούτε προέκταση των ανεκπλήρωτων επιθυμιών μας. Είναι πρόσωπο μοναδικό, εικόνα Θεού, κληρονομιά ελευθερίας. Κάθε λόγος που ταπεινώνει, κάθε πράξη που φοβίζει, κάθε σιωπή που εγκαταλείπει, κάθε παραβίαση της ελευθερίας που καλλιεργεί την πλεονεξία και την ανευθυνότητα χαράσσουν πληγές που συνοδεύουν το παιδί σε όλη του τη ζωή.

Όμως η ευθύνη δεν σταματά στην οικογένεια. Κάθε χριστιανός, κάθε κοινότητα, κάθε ενορία καλούνται να γίνουν τόπος προστασίας, θεραπείας και ελπίδας. Δεν επιτρέπεται να κλείνουμε τα μάτια ούτε να καλύπτουμε το κακό στο όνομα μιας ψευδούς ειρήνης. Η σιωπή μπροστά στην κακοποίηση είναι συνενοχή και η Εκκλησία καλείται να είναι η φωνή των ανυπεράσπιστων!

«Στη Βηθλεέμ γεννιέται ο Λόγος, για να αναπλάσει τους ανθρώπους της γης· και παίρνει σάρκα, για να κληρονομήσουμε την αφθαρσία». Η κληρονομιά αυτή δεν είναι επίγειος πλούτος ούτε πρόσκαιρη ασφάλεια, αλλά συμμετοχή στην ίδια τη ζωή του Θεού. Μέσα από τη Γέννηση του Χριστού κληρονομούμε κοινωνία αντί για απομόνωση, ελπίδα αντί για φόβο, αθανασία αντί για θάνατο. Το Παιδί της Βηθλεέμ προσλαμβάνει τη φτώχεια μας, την ευθραυστότητά μας και τη θνητότητά μας, και σε αντάλλαγμα μας χαρίζει τα πλούτη της θείας ζωής και την υπόσχεση μιας Βασιλείας που δεν διασαλεύεται.

Το Θείο Βρέφος της Βηθλεέμ εμπιστεύεται τον εαυτό Του στη φροντίδα μας, ρωτώντας ποια κληρονομιά θα αφήσουμε πίσω μας.  Έχοντας λάβει τη θεία κληρονομιά τής εν Χριστώ ζωής, έχουμε την ευθύνη να παραδώσουμε στα παιδιά μας έναν κόσμο που δεν βασίζεται στα πλούτη και την κερδοσκοπία, που δεν παράγει βία και μισανθρωπία, έναν κόσμο που είναι θεμελιωμένος στην αξιοπρέπεια και τον σεβασμό τής κάθε ανθρώπινης ζωής, στη δυνατότητα να δημιουργηθούν σχέσεις αγάπης, στην αλληλο-εμπιστοσύνη, τη φιλανθρωπία και την ειρήνη· έναν κόσμο που ψάλλει διαρκώς μαζί με τους αγγέλους το «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία».