e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Τρίτη 31 Μαΐου 2016

Ένα φυλακτό για τον Πούτιν




Πηγή: εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 31.5.2016 | Φωτογραφίες: Κώστας Τσιρώνης

ΚΑΡΥΕΣ - ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ. Περίμενε υπομονετικά στο προαύλιο του Ιερού Ναού του Πρωτάτου, όπου γινόταν η δοξολογία προς τιμή του προέδρου Πούτιν, έχοντας κρυμμένη κάτω από το ράσο μια κασετίνα. “Έχω ένα φυλαχτό για τον πρόεδρο και θέλω να του το δώσω ο ίδιος”, είπε σ έναν Ρώσο φρουρό του Πουτιν τον οποίο κατάφερε να πλησιάσει.

“Δεν προβλέπεται από το πρωτόκολλο” του απάντησε εκείνος μ' ένα βλέμμα βλοσυρό και συνάμα υποτιμητικό. Ποιος είναι ετούτος δω που θέλει να δώσει ο ίδιος δώρο στον πρόεδρο; θα αναρωτήθηκε, αλλά ως καλός αστυνομικός σκέφτηκε να μεταφέρει στον ανώτερό του το αίτημα του περίεργου καλόγερου.

Ο μοναχός Κύριλλος δεν το κούνησε ρούπι από το πεζούλι ώσπου κάποια στιγμή εμφανίστηκε ο φρουρός με κάποιον άλλο υψηλόβαθμο της συνοδείας, που του ζήτησε να ανοίξει την κασετίνα. Μέσα ήταν ένας μικρός σταυρός με ημιπολύτιμα πετράδια και κομμάτι του τιμίου ξύλου, όπως εξήγησε ο καλόγερος. Ο Ρώσος του είπε να περιμένει για να “διαβιβάσει” το αίτημα και επέστρεψε μετά από λίγο λέγοντας του πως ο πρόεδρος Πούτιν θα δεχθεί το δώρο με την παράκληση να γράψει σ ένα χαρτί τα στοιχεία του προφανώς για να τον ευχαριστήσει- όπως και έγινε.

Τώρα ο γέρων Κύριλλος θα περιμένει το ευχαριστήριο του ισχυρού άντρα της Ρωσίας-και προστάτη της παγκόσμιας Ορθοδοξίας, όπως τον εμφανίζουν οι συμπατριώτες τους αλλά και οι εγχώριοι λάτρεις του- για το φυλαχτό, που όπως έλεγε περιχαρής “έχει ανάγκη να τον προστατεύει από τους πολλούς εχθρούς”.

Κατά την ολιγόωρη παρουσία του στο Άγιον Όρος πάντως δεν χρειάστηκε ο σταυρός του Κύριλλου για να αισθανθεί ασφαλής, αφού η αθωνική χερσόνησος είχε μετατραπεί σε φρούριο, με τους δεκάδες άντρες της προσωπικής του φρουράς να τον έχουν σχεδόν αγκαλιασμένο σε κάθε του βήμα, τα ΕΚΑΜ της ΕΛΑΣ να είναι ακροβολισμένα ακόμα και στο καμπαναριό του Πρωτάτου έτοιμα να κάνουν κόσκινο τον οποιωνδήποτε διανοηθεί να κινηθεί απειλητικά εναντίον του και στον Συγγητικό Κόλπο, τον οποίο διέσχισε με πολυτελές γιοτ, να θυμίζει... Ίμια τις ώρες τις μεγάλης ελληνοτουρκική κρίσης του 1996 από την συγκέντρωση σκαφών του πολεμικού ναυτικού και του λιμενικού, χώρια του βατραχανθρώπους και το υποβρύχιο που οι φήμες έλεγαν ότι έπλεε αόρατο κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Ας μη φανταστεί όμως κανείς ότι υπήρξε καμιά μεγάλη αναστάτωση στην γαλήνια κοινωνία από την παρουσία του υψηλού φιλοξενούμενοι της. Τουλάχιστον φανερά γιατί με σβηστούς τους “πολυέλαιους”, δεν αποφεύχθηκαν κάποια “τζαρτζαρίσματα”, όπως ο καυγάς μεταξύ των μελών της Ιεράς Κοινότητας και της εθιμοτυπίας της Προεδρίας της Ελληνικής Δημοκρατίας για το εάν θα παρακολουθήσει από τον “επισκοπικό θρόνο” την δοξολογία στο Πρωτάτο ο Πούτιν ή ο κ. Προκόπης Παυλόπουλος με “νικητή” τον υψηλό(τερο) επισκέπτη και ακόμα η διαφωνία των μοναχών με την φρουρά του Ρώσου ηγέτη για το εάν τον Πούτιν θα υποδεχθούν τα μέλη της Κοινότητας στην πλατεία των Καρύων και θα διανύσουν πεζή μια απόσταση πενήντα μέτρων μέχρι τον ναό ή για λόγους ασφαλείας θα κατέβει από το θωρακισμένο τζιπ μάρκας “Μερτσέντες” ακριβώς μπροστά στο Πρωτάτο, όπερ και εγένετο.

Ούτε η εκτυφλωτική λάμψη των προβλεπόμενων από το αγιορείτικο τυπικό για την υποδοχή και φιλοξενία σπουδαίων προσωπικοτήτων και ηγετών, μπόρεσε να απαλείψει την “σκιά” της απουσίας από τις εκδηλώσεις υποδοχής τόσο του Ρώσου προέδρου όσο και του Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κυρίλλου, του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου.

Δεν ήταν ο φόρτος εργασίας που επισήμως προβλήθηκε λόγω της επικείμενης Πανορθοδόξου Σύναξης στην Κρήτη ως λόγος της απουσίας αλλά η διαφωνία του Φαναρίου στο θρησκευτικό πλαίσιο και στην επιδιωκόμενη από την ρωσική πλευρά διοργάνωση παναγιορείτικων εκδηλώσεων για την συμπλήρωση χιλίων χρόνων παρουσίας Ρώσων μοναχών στον Άθω.

Και ήταν ΄τόσο σοβαρή αυτήν ώστε να αρνηθεί να παραστεί στο προσκύνημα των δυο ισχυρών ηγετών, πολιτικού και θρησκευτικού, ηγετών της Ρωσίας, χώρας με ισχυρούς δεσμούς με τον ελληνισμό ο οικοδεσπότης τους Αγίου Όρους;

Οι εντρυφούντες στα εκκλησιαστικά και θρησκευτικά δρώμενα κάνουν λόγο γι ευαίσθητα ζητήματα που άπτονται ιστορικών και γεωπολιτικών παραμέτρων.

Επί του προκειμένου επισημαίνουν την θέση της Ρωσίας περί “Ρωσικού μοναχισμού στον Άθω” και ακόμα την λειτουργία στην Μόσχα “Ινστιτούτου Ρωσικού Άθω”, η οποία κατ αυτούς υποκρύπτει βλέψεις επί του Αγίου Όρους. Υπενθυμίζουν μάλιστα ότι στην διάσκεψη των πρεσβευτών των μεγάλων δυνάμεων μετά τους βαλκανικούς πολέμους και την χάραξη των ελληνικών συνόρων, η ρωσική πλευρά είχε καταψηφίσει την καταχώρηση της χερσονήσου του Άθω στο ελληνικό κράτος.

Στον αντίποδα, το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους, το ανώτατο διοικητικό όργανο της αθωνική πολιτείας, επιμένουν πως δεν υπήρξε ρωσικός μοναχισμός στην Άθω, υπήρξε αγιορείτικος μοναχισμός στον οποίο εγκαταβίωσαν και εγκαταβιούν και Ρώσοι μοναχοί.

Σε μια τέτοια ατμόσφαιρα ιστορικής καχυποψίας και σε συνδυασμό με την διαρκή υπόγεια-μερικές φορές και ανοιχτή-αμφισβήτηση από την πλευρά της ρωσικής εκκλησίας των πρωτείων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ουκ ολίγες φορές Μόσχα και Φανάρι συγκρούονται σε εκκλησιαστικό επίπεδο για το Άγιον Όρος, κυρίως για την απροθυμία του τελευταίου να εγκρίνει την αθρόα κάθοδο στον Άθω Ρώσων μοναχών για την επάνδρωση της Ιεράς Μονής Παντελεήμονος όπου πλέον πλειοψηφούν ουκρανικής καταγωγής μοναχοί

Η απουσία του κ. Βαρθολομαίου ουδόλως έδειξε να ενοχλεί τον πρόεδρο Πούτιν, που πάντως φρόντισε στην αντιφώνησή του να ευχαριστήσει πρώτο το Οικουμενικό Πατριαρχείο για την υποδοχή και την φιλοξενία, αποφεύγοντας ωστόσο να κάνει μνεία στον όνομά του.

Το βλέμμα, εξάλλου, και των δυο, Πούτιν και Κυρίλλου, ήταν στραμμένο πίσω στην πατρίδα τους όπου η χιλιετία για το Άγιον Όρος γιορτάζεται στην αχανή επικράτεια με πλούσιες και λαμπρές εκδηλώσεις δεδομένης της υψίστης σημασίας για την ρωσική ορθοδοξία και τον πολιτισμό, της αθωνικής πολιτείας ως πηγή πνευματικότητας.

Θα ήταν αδιανόητο, λοιπόν, για τους Ρώσους ορθοδόξους πιστούς να γιορτάζονται τα χίλια χρόνια παρουσίας τους στο λίκνο της Ορθοδοξίας και να μην προσκυνήσουν στον Άθω οι ηγέτες τους.

Αυτό έπραξαν ο πρόεδρος Πούτιν και ο πατριάρχης Κύριλλος και βέβαια φρόντισαν το προσκύνημα τους να μεταδίδεται τηλεοπτικά απ ευθείας στις εσχατιές της Ρωσίας αποτυπώνοντας στην ρωσική ψυχή στιγμιότυπα από τους ασπασμούς και τα χειροφιλήματα στις Καρυές ή την μυσταγωγία στην μονή Παντελεήμονος.

«Χάρη στη συνεχή τηλεοπτική μετάδοση, η οικεία πνευματική ζωή του Ρώσου Προέδρου προβλήθηκε δημόσια», έγραψε η ρωσική διαδικτυακή εφημερίδα Lenta.ru.

Ο τηλεοπτικός σταθμός “Tsargrant” οργάνωσε τηλεμαραθώνιο καλύπτοντας λεπτό προς λεπτό την επίσκεψη του προέδρου και επισημαίνοντας ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν κάθισε σε θρόνο Βυζαντινών αυτοκρατόρων», Μάλιστα ο ιδιοκτήτης του σταθμού Κονσταντίν Μαλοφέεφ προέβη σε σχόλια όπως «οι αγιορείτες μιλούν για τον Πούτιν ως εκλεκτό του Θεού και ηγέτη του χριστιανικού κόσμου», « τον υποδέχονται ως ρωμαϊκό αυτοκράτορα», και πως η «συνάντηση Πούτιν-Κύριλλου στο Άγιον Όρος έχει τεράστια σημασία μια και πρόκειται για “μεταφυσική της γεωπολιτικής», ενώ χαρακτήρισε την «παρουσία του Πούτιν στο Βυζαντινό θρόνο (σ.σ. Τον επισκοπικό θρόνο στο Πρωτάτο) ενθρόνιση».

Και βέβαια απ όλα τα ΜΜΕ επισημάνθηκε το γεγονός, ότι τέτοια λεπτομερής προβολή και μετάδοση επίσκεψης του Πούτιν σε ξένη χώρα δεν έχει γίνει ποτέ ξανά, ενώ αναφέρθηκε ότι το Άγιον Όρος έχουν επισκεφθεί αρκετοί Ρώσοι αξιωματούχοι, όπως Εβγκένι Πριμακόφ, ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού (κάποιοι που ζουν στη Μόσχα μας έλεγαν ότι προαλείφεται για διάδοχος του Πουτιν και ως άνθρωπος του στρατού είναι τόσο σκληροπυρηνικός που ο Πουτιν θα φαντάζει μπροστά του ως πολύ μετριοπαθής), ο πρώην πανίσχυρος εισαγγελέας της Ρωσίας Γιούρι Τσάικα και ο γνωστός στην Ελλάδα για το ενδιαφέρον να αγοράσουν οι ρωσικοί σιδηρόδρομοι, στους οποίους προέδρευε, τον ΟΣΕ Βλαντίμιρ Γιακούνιν.

Ο Βλαδιμίρ Πούτιν είχε και έναν επιπλέον λόγο να πραγματοποιήσει αυτό προσκύνημα και βεβαίως να μεταδοθεί εικόνα παντού στη χώρα του Τον Σεπτέμβριο στην Ρωσία διεξάγονται βουλευτικές εκλογές. 

Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος Επίτιμος Διδάκτορας της Θεολογικής Σχολής του Αγ. Τύχωνος

του Άρχοντος του Οικουμενικού Θρόνου κ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΝΑΓΟΥ 









Η Ορθόδοξη Θεολογική Σχολή του Αγίου Τύχωνος (St. Tikhon's) ανακήρυξε τον Αρχιεπίσκοπο Γέροντα Αμερικής κ. Δημήτριο επίτιμο Διδάκτορα Θεολογίας, κατά τη διάρκεια της 74ης τελετής αποφοίτησης της Σχολής το Σάββατο 28 Μαϊου στο South Canaan της Πενσυλβάνια. 

Η απονομή του τιμητικού διδακτορικού διπλώματος έγινε από τον Μητροπολίτη Τύχωνα, προκαθήμενο της εν Αμερική Ορθόδοξου Εκκλησίας (OCA). Ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος παρέστη συμπροσευχόμενος στην Αρχιερατική Θεία Λειτουργία που τελέστηκε το πρωί του Σαββάτου στην Ιερά Μονή του Αγίου Τύχωνος του Zadonsk, προεξάρχοντος του Μητροπολίτη Τύχωνος.

Το Φανάρι για το πρόβλημα της εκκλησιαστικής δικαιοδοσίας εν Κατάρ εν όψει της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου


Ἀνακοινωθέν (31/05/2016)

Συνῆλθεν, ὑπό τήν προεδρείαν τῆς Α. Θ. Παναγιότητος, ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος εἰς τάς τακτικάς αὐτῆς συνεδρίας, τήν Δευτέραν, 30ήν, καί τήν Τρίτην, 31ην Μαΐου 2016, πρός ἐξέτασιν τῶν ἐν τῇ ἡμερησίᾳ διατάξει ἀναγεγραμμένων θεμάτων.

Κατ᾿ αὐτάς, ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος ἠσχολήθη ἰδιαιτέρως μετά τοῦ θέματος τῆς ἐπί θύραις Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, καί τῶν συναφῶν πρός αὐτήν ζητημάτων, δεηθεῖσα ὑπέρ εὐοδώσεως τῶν ἐργασιῶν αὐτῆς καί εὐχηθεῖσα τήν ἄνωθεν ἐνίσχυσιν εἰς τόν Πρόεδρον αὐτῆς Παναγιώτατον Οἰκουμενικόν Πατριάρχην.

Ἐντός τῶν πλαισίων τούτων, ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος ἐξήτασεν ἐνδελεχῶς καί τό ἀπασχολοῦν τά Πρεσβυγενῆ Πατριαρχεῖα Ἀντιοχείας καί Ἱεροσολύμων γνωστόν πρόβλημα περί τῆς ἐν Κατάρ ἐκκλησιαστικῆς δικαιοδοσίας, καί ἤχθη εἰς τήν ἀπόφασιν ὅπως προτείνῃ τήν σύστασιν, ἀμέσως μετά τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Σύνοδον, Ἐπιτροπῆς ἐξ ἀντιπροσώπων ἀμφοτέρων τῶν ἐνδιαφερομένων Ἐκκλησιῶν, ὑπό τήν συντονιστικήν εὐθύνην τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, πρός μελέτην τοῦ ζητήματος καί ἐξεύρεσιν κοινῇ ἀποδεκτῆς λύσεως.

Ἐν τοῖς Πατριαρχείοις, τῇ 31ῃ Μαΐου 2016
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου

Επιστολή Κύριλλου προς Βαρθολομαίο: «Πρώτα να λυθεί πώς θα καθίσουμε και μετά η Σύνοδος»

Ζητάει όλοι οι Πατριάρχες και οι Αρχιεπίσκοποι να πάρουν θέση στο ζήτημα και προτείνει να κάθονται όλοι στο ίδιο ημικυκλικό τραπέζι 

ΜΑΡΙΑ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ | tovima.gr 


Μετά τα προβλήματα πρωτοκόλλου που προέκυψαν προσφάτως στο Άγιον Ορος, ζήτημα εγείρεται μεταξύ Μόσχας και Κωνσταντινούπολης για το "πρωτόκολλο" της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Δεκαπέντε ημέρες πριν την έναρξη της Πανορθοδόξου Συνόδου, της πρώτης μετά το Σχίσμα των Εκκλησιών που θα διεξαχθεί στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης, ο Πατριάρχης Μόσχας κ. Κύριλλος μ' επιστολή του προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, θέτει δύο ζητήματα πρωτοκόλλου, τα οποία, εάν δεν διευθετηθούν, όπως επισημαίνει, δυσχεραίνουν και κωλύουν τη συμμετοχή του. Και,  όπως τονίζουν ορθόδοξοι αρχιερείς, μέσα από την επιστολή διαφαίνεται η αγωνία της Μόσχας, μήπως δοθεί η εντύπωση ότι ο εκάστοτε Οικουμενικός Πατριάρχης δεν είναι Πρώτος μεταξύ Ίσων, αλλά Πρώτος 13 υπολοίπων Ορθοδόξων Προκαθημένων, οι οποίοι υπάγονται και λογοδοτούν στον ίδιο.

Συγκεκριμένα ο κ. Κύριλλος τονίζει ότι στη μεγάλη συνεδριακή αίθουσα της Ακαδημίας, κατά την χωροταξία που έχει σχεδιασθεί από την επιτροπή προετοιμασίας:
-   «Οι Προκαθήμενοι δεν παρακάθηνται ημικυκλικώς, αλλά εις δύο παραλλήλους γραμμάς, παρακαθήμενοι ο εις έναντι του άλλου και οι πάντες με το πλευρόν αυτών προς τον Πρόεδρον (…). Επιπλέον εις το παρουσιασθέν σχεδιάγραμμα οι Προκαθήμενοι των Εκκλησιών ούτε εις ίδιον τραπέζιον παρακάθηνται, αλλά εις θέσιν ιδιαιτέραν έκαστος και εξ αποστάσεως ο εις εκ των αδελφών αυτού, κεχωρισμένοι όντες, ούτε λέξιν ανταλλάξαι δυνάμενοι με τον πλησίον αυτών. Η κατάταξις των τραπεζιών τούτων είναι τοιαύτη, ώστε ούτε καν προσφέρει τη δυνατότητα εις τα διεθνή ΜΜΕ, όπως προβάλουν εις το διεθνές ακροατήριον πάντας τους συνελθόντας Προκαθημένους των Αγίων του Θεού Εκκλησιών ταυτοχρόνως. Ούτως διαλύεται μια συνολική εικών της Συνόδου». "Εκείνο το οποίον βλέπομεν", δηλώνει ο Πατριάρχης Μόσχας «εις το σχεδιάγραμμα τούτο διαφέρει ριζικώς των υφ' ημών συζητηθέντων εις τας Συνάξεις των Προκαθημένων και όσων βλέπομεν εις τας εικόνας των Οικουμενικών Συνόδων». Και απευθύνοντας μήνυμα προς τον κ.κ. Βαρθολομαίο σημειώνει «η προτεινόμενη κατάταξις, ως μη ανταποκρινομένη εις την καθ΄ ημάς Ορθόδοξον εκκλησιολογίαν, προσεγγίζει επικινδύνως τα Ρωμαιοκαθολικά πρότυπα».
Μάλιστα ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Μόσχας ζητάει όλοι οι Πατριάρχες και οι Αρχιεπίσκοποι να πάρουν θέση στο ζήτημα και, αφού προτείνει να κάθονται όλοι στο ίδιο ημικυκλικό τραπέζι στη συνέχεια υπογραμμίζει ότι την κεντρική θέση, «ως Προεδρεύων, φυσικώς, να καταλαμβάνει η Υμετέρα Παναγιότης». Στόχος του λέει ο κ. Κύριλλος είναι να προβληθεί «εις ολόκληρον τον κόσμον η πιστή εικόνα της ενότητος και της συνοδικότητος». Οποιαδήποτε άλλη πρότασις, δηλώνει, δεν ημπορεί να γίνει αποδεκτή υπό της καθ΄ημάς Εκκλησίας, δεν θα γίνει κατανοητή υπό του λαού του Θεού και θα αποτελεί εν ανυπέρβλητο κώλυμα δια την συμμετοχήν ημών εις τας συνοδικάς συνεδριάσεις».
-      Το δεύτερο θέμα που θέτει ο Πατριάρχης Μόσχας προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη είναι το σημείο που θα καταλάβουν οι ετερόδοξοι, όπως τους χαρακτηρίζει. «Στους ετερόδοξους παρατηρητάς προβλέπονται επίσημοι θέσεις όπισθεν των  Προκαθημένων. Κατ’ αυτόν τον ακριβώς τρόπον, προσθέτει, θα εκληφθή η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος υπό εκείνης της μερίδος των ημετέρων πιστών, οι οποίοι από τώρα διαμαρτύρονται εναντίον της  ως «οικουμενιστική» και ουχί Ορθόδοξος. Διό φρονώ ότι οι παρατηρηταί εκ των ετεροδόξων εκκλησιών (sic) δέον να παρακάθηνται εν αποστάσει εκ των μελών της Συνόδου, ώστε να μην περιληφτούν εις τον φακόν και να μην αποτελούν μέρος της κοινής εικόνος της Συνόδου».
Ακόμη ζητάει να ενημερωθούν οι συνεργάτες του για τα οικονομικά ζητήματα της Συνόδου, καθώς υπάρχει ένα κοινό ταμείο, στο οποίο θα πρέπει να συνεισφέρουν όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες.
Τί λέει το Φανάρι και οι άλλες Εκκλησίες:
Η επιστολή προκάλεσε αίσθηση στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Όπως σημειώνουν Μητροπολίτες, μέλη της οργανωτικής επιτροπής, «δεν υπάρχει λόγος να δημιουργηθεί ένταση. Τα θέματα θα λυθούν. Προκλήθηκαν, όπως σημειώνουν, από κακή συνεννόηση και εξαιτίας της περιορισμένης χωρητικότητας της αίθουσας της Θεολογικής Ακαδημίας, όπου θα διεξαχθεί η Σύνοδος.
Ιεράρχες άλλων Εκκλησιών τονίζουν στο «Βήμα», ότι το Πατριαρχείο Μόσχας επικαλείται τα όσα είχαν αποφασισθεί το 2014 στο Φανάρι, όταν γινόταν συζήτηση για την Αγία Ειρήνη ως τόπο διεξαγωγής και με τη σαφή τότε αναφορά στο σύνθρονο του Ναού ως θέση όλων των Προκαθημένων και στη συνέχεια  τον Ιανουάριο στην Γενεύη. Γι αυτόν τον λόγο πρέπει  επιλυθούν άμεσα, ώστε να προβλευθούν δυσάρεστες καταστάσεις.  

Η συνέντευξη π. Μανουσάκη στο site του Γραφείου Τύπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο


Η συνέντευξη του Αρχιμανδρίτου Παντελεήμονος Μανουσάκη έπιασε τόπο! Διαβάστηκε πολύ και αναπαράχτηκε σε διάφορους αξιόλογους ιστότοπους, με σημαντικότερη θέση το επίσημο site του Γραφείου Τύπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο

Μεγάλη μας η τιμή και δικαίωση του e-περιοδικού μας Νυχθημερόν! Κυρίως όσον αφορά στη σκέψη να καλέσουμε έναν σπουδαίο θεολόγο και φιλόσοφο των άνοστων ημερών μας, τον π. Παντελεήμονα Μανουσάκη, να διατυπώσει λόγο διαυγή και απροκατάληπτο για την επικείμενη μεγάλη εκκλησιαστική διοργάνωση της Ορθοδοξίας! Εύγε "πάλιν και πολλάκις" στον εν Βοστόνη Καθηγητή π. Μανουσάκη και πολλές ευχαριστίες στους υπευθύνους του επίσημου site της Συνόδου για την προβολή της δημοσίευσής μας! 

Οι φίλοι αναγνώστες μπορείτε να δείτε την αναδημοσίευση κάνοντας κλικ ΕΔΩ

Δευτέρα 30 Μαΐου 2016

"Τώρα που επέστη ο καιρός της Συνόδου..." Συνέντευξη με τον π. Παντελεήμονα Μανουσάκη για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο


Για την επικείμενη Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Πεντηκοστής 2016 έχουν γραφτεί πάμπολλα και -κατά τα φαινόμενα- θα γραφτούν ακόμη τα μύρια όσα. Πολλά θετικά και άλλα τόσα πολεμικά, τα οποία δεύτερα πάντως αμαυρώνουν ολοένα την εικόνα της πνευματικής χαράς (και χάριτος) για την αγαπητική συνάντηση επί το αυτό των πνευματικών Πατέρων της απανταχού Ορθοδοξίας, με στόχο κατ' αρχήν την Ενότητα συν όλα τα άλλα, τα οποία αυτή -ως θεόσδοτη εντολή- θα υπαγορεύσει.

Το e-περιοδικό μας, ευρισκόμενο στην έπαλξη της πληροφόρησης για τη μεγάλη και ελπιδοφόρο αυτή διοργάνωση των Πανορθοδόξων, συναντά σήμερα έναν έγκριτο σκαπανέα του θεολογικού και φιλοσοφικού λόγου, έναν κληρικό που διαπρέπει από περίοπτη καθηγητική έδρα της Βοστόνης. Είναι ο Αρχιμανδρίτης Παντελεήμων Μανουσάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας στο College of the Holy Cross, Worcester, MA, USA. Τον ευχαριστούμε για τη χαρά της (επι)κοινωνίας και για την καλοσύνη να απαντήσει σε μερικά ερωτήματα, που -θεωρούμε- απασχολούν το κοινό μας. Ακολουθεί πλήρης η συνέντευξη που μας παραχώρησε.

π. Π. Κ.

π. Παναγιώτης Καποδίστριας: Πανοσιολογιώτατε π. Παντελεήμον, η επί θύραις Αγία και Μεγάλη Σύνοδος, στοιχούμενη στην επιθυμία του Κυρίου Ιησού "ίνα ώσιν έν", αποβλέπει εντέλει στην Ενότητα. Ποιος άραγε φοβάται την Ενότητα των Oρθοδόξων και πώς χρειάζεται να αντιμετωπισθεί από την ίδια την επικείμενη Σύνοδο;
            π. Παντελεήμων Μανουσάκης: Πράγματι, π. Παναγιώτη, ίσως η Ενότητα των Ορθοδόξων Εκκλησιών να φοβίζει κάποιους. Το ερώτημα είναι ποιοι είναι αυτοί. Είναι εκείνοι που έχουν γεμίσει το διαδίκτυο (μια και δεν έχουν άλλη θεσμική ιδιότητα) με κείμενα και σχόλια εναντίον της Συνόδου; Είναι εκείνοι που, καταχρώμενοι την θεσμική θέση τους, οργανώνουν ημερίδες και εξάγουν ψηφίσματα εναντίον της Συνόδου; Νομίζω πως όχι. Και αυτοί μεν φοβούνται, αλλά όχι την ενότητα των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Φοβούνται, τουναντίον, το έλλειμμα ενότητος, ή μάλλον την ελλειμματική και ελαττωματική ενότητα, την οποία η προσπάθεια της σύγκλησης της παρούσας Συνόδου έχει αποκαλύψει με κραυγαλέο τρόπο. Για όσο καιρό οι Ορθόδοξες Εκκλησίες δεν είχαν συνέλθει συνοδικώς, αλλά η καθεμία εξ αυτών βίωνε την αυτοκεφαλία της ωσάν να ήταν αυτάρκης στην απομόνωσή της, φροντίζοντας μόνο τα του οίκου της, ήταν εύκολο να μιλά κανείς για την θρυλούμενη ενότητα των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Ενότητα η οποία υποτίθεται ερειδόταν στην κοινή πίστη και στο κοινό λειτουργικό. Τώρα, όμως, που επέστη ο καιρός της Συνόδου, και άρα καλείται η κάθε Ορθόδοξη Εκκλησία να εξέλθει του οίκου της προς συνάντηση των άλλων αδελφών της, τώρα ανέκυψαν και συνεχίζουν να ανακύπτουν προβλήματα, τα οποία -κατ' εμέ- υπογραμμίζουν με τον πλέον δραματικό τρόπο πως η λεγόμενη Ενότητα των Ορθοδόξων έπασχε και πάσχει, ακριβώς διότι ούτε η κοινή πίστη ούτε η κοινή λειτουργική ζωή επαρκούν για να λειτουργήσουν ως εγγυητές της ενότητος, εφ' όσον δεν υποστασιοποιούνται στο πρόσωπο ενός Πρώτου.
            π. Παν. Καποδίστριας: Εξηγήστε μας, παρακαλώ, πώς εννοείτε την θέση του Πρώτου στην πολυπόθητη Ενότητα μεταξύ των Ορθοδόξων.
            π. Παντελεήμων Μανουσάκης: Έχω γίνει κουραστικός να γράφω περί του πρωτείου. Ήδη από το 2013, στα κείμενά μου “Primacy and Ecclesiology: The State of the Question” και “Το Πρωτεύον Πρόβλημα του Πρώτου” (στην Νέα Ευθύνη) διέγνωσα το έλλειμμα ενότητος στον Ορθόδοξο κόσμο. Έκτοτε έχω γράψει σειρά άρθρων κι ένα μικρό βιβλίο (For the Unity of All), στα οποία παραθέτω τα επιχειρήματά μου περί του πρωτείου. Τα επιχειρήματα αυτά είναι εν πολλοίς θεωρητικά—βασίζονται, δηλαδή, στην θεολογία και την εκκλησιολογία της παραδόσεώς μας. Η σύγκληση, όμως, της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου μάς προσέφερε απτά επιχειρήματα, που επιβεβαιώνουν την απωλεσθείσα ενότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Κινδυνεύει, όπως γνωρίζετε, η επιτυχία της Συνόδου από τις έριδες μεταξύ αυτοκεφάλων Εκκλησιών. Το Πατριαρχείο Αντιοχείας προέβαλε μέχρι προσφάτως ως προϋπόθεση της συμμετοχής και παρουσίας του προκαθημένου του στην Σύνοδο την επίλυση του θέματος του Κατάρ, το οποίο στάθηκε η αφορμή για την διακοπή της κοινωνίας με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Το Πατριαρχείο Σερβίας, παρομοίως, θέλει να φέρει ενώπιον της πανορθοδόξου Συνόδου την δική του έριδα με το Πατριαρχείο Ρουμανίας για την περιοχή Τιμόκ. Δεν μπορεί ολόκληρη η Ορθόδοξος Εκκλησία να καθίσταται όμηρος της οποιασδήποτε τοπικής Εκκλησίας.
            Το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει κάνει υπεράνθρωπες προσπάθειες και έχει προβεί σε μεγάλες παραχωρήσεις σε ότι αφορά τις δικές του σχέσεις με άλλες εκκλησίες αλλά και γενικότερα (π.χ., το πρόβλημα του προκαθημένου της Τσεχίας), προκειμένου να προχωρήσει η Ορθόδοξος Εκκλησία απρόσκοπτα το δρόμο προς την Πεντηκοστή. Όταν, όμως, οι τοπικές εκκλησίες αρνούνται το ουσιαστικό πρωτείο του Οικουμενικού Θρόνου (χάριν ενός κακώς εννοουμένου “πρωτείου τιμής”), στερούν και από τους εαυτούς τους την δυνατότητα μιας ειρηνικής επίλυσης των διμερών προβλημάτων τους.
            Υπό αυτήν την έννοια, θεωρώ πως η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος έχει ήδη πετύχει πριν καν συνέλθει. Διότι η σύγκλησή της και μόνον κατέδειξε το έλλειμμα ενότητος εντός του Ορθοδόξου κόσμου. Όταν, συν Θεώ, συνέλθουν επί το αυτό οι Συνοδικοί Πατέρες σε μερικές εβδομάδες, το θέμα συζήτησης θα είναι ένα—έστω και αν δεν έχει κατονομασθεί: η Ορθόδοξη Ενότητα. Και άνευ Πρώτου δεν μπορεί να υπάρξει παρά μια εύθραυστη ενότητα, έρμαιη της κάθε διένεξης και δυσκολίας.
            π. Π. Καποδίστριας: Πώς ερμηνεύετε τέτοιας έκτασης σκεπτικισμό από διάφορες πλευρές ως προς τη σύγκληση της μεγάλης Συνόδου, όταν η Ορθοδοξία αυτοφημίζεται συνήθως για την ανοικτότητα και την εξωστρέφειά της;
            π. Παντελεήμων Μανουσάκης: Κάθε τι που φέρει την σφραγίδα του Χριστού —και ασφαλώς και η Εκκλησία και η παρούσα Σύνοδος— είναι αναγκαίο να χαρακτηρίζεται από τα λόγια της προφητείας του θεοδόχου Συμεών πως “οὗτος κεῖται εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον” (Λκ. 2:34). Αναπόφευκτα θα γινόταν και η παρούσα Σύνοδος σημείον αντιλεγόμενον, το οποίο μας αποκαλύπτει τους μάταιους διαλογισμούς πολλών καρδιών (Λκ. 2:35). Ακούσθηκαν πολλές απόψεις, οι οποίες, κατά την μακρόχρονη περίοδο της υπνώττουσας Συνοδικότητος της Εκκλησίας, δεν είχαν βγει στην επιφάνεια.
            Ακούσαμε, για παράδειγμα, πως κριτήριο της ενότητος της εκκλησίας δεν είναι ο επίσκοπος αλλά ο «άγιος,» ο «θεόπνευστος,» κ.ο.κ. Όταν τέτοιες απόψεις εκφράζονται μάλιστα απο χείλη επισκόπων απορεί κανείς για το αν κατανοούν πως αυτοακυρώνονται. Το πνευματικό χάρισμα (μια και εδώ μιλάμε για την αγιότητα με την πολύ στενή σημασία) δεν μπορεί να αυτονομηθεί απο το θεσμό της Εκκλησίας. Το παράδειγμα της Αγίας Μαρίας της Αιγυπτίας είναι χαρακτηριστικό: η ασκητική της θα ήταν μάταιη δίχως την θεία κοινωνία που της προσέφερε ο πατήρ Ζωσιμάς, δίχως, δηλαδή, την ένταξή της στην μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας. Είναι γελοίες (και το χειρότερο, θεολογικώς επικίνδυνες) οι αφελείς εκείνες απόψεις που θέλουν την συμμετοχή στην Σύνοδο να περιορίζεται μόνο σε αγίους, θεοφόρους, θεόπνευστους κ.λπ., αρχιερείς. Όσοι σκανδαλίζονται από την ενσάρκωση της Εκκλησίας μπορούν να ασπαστούν και ανοιχτά τον Γνωστικισμό τον οποίον εμμέσως ομολογούν, και να δημιουργήσουν κοινότητες καθαρών και αγίων.
            Αλλά και τέτοιες απόψεις, ακόμα, αποτελούν μια θετική εξέλιξη στον βαθμό που μας αναγκάζουν να κοιτάξουμε κατάματα θέματα, που για καιρό είχαμε επιλέξει να αποφεύγουμε. Με την σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου ανοίγεται ένας θεολογικός διάλογος εντός της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ένας διάλογος με τον εαυτό Της, ένας διάλογος που ίσως Της επιτρέψει να αρθρώσει ουσιαστικό λόγο προς τον κόσμο.
            Το πρόβλημα, για μένα, βρίσκεται μόνο στην επιθυμία να αποφευχθεί η παρούσα Σύνοδος με οποιαδήποτε πρόφαση, επειδή κάποιοι ίσως φοβούνται πως η Σύνοδος θα ανοίξει (όπως έχει ήδη κάνει) παράθυρα που έχουν μείνει απ᾽αιώνων κλειστά. Εσείς, ως ποιητής, γνωρίζετε το ποίημα του Αλεξανδρινού για τα παράθυρα: “ίσως το φως θάναι μια νέα τυραννία, / ποιος ξέρει τι καινούργια πράγματα θα δείξει.” Είναι δυνατόν, όμως, για τον οποιοδήποτε Χριστιανό να επιλέγει να ζει στο σκοτάδι, όσο και αν μας βολεύει στο βαθμό που αποκρύπτει από τα μάτια μας ό,τι βρίσκουμε δυσάρεστο ή αποκρουστικό; Είναι δυνατόν η Εκκλησία του Χριστού, του φωτός του αληθινού του φωτίζοντος “πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον” (Ιω. 1:9), να φοβάται το φως;
            π. Π. Καποδίστριας: Κατά τη γνώμη σας θα αποτελέσει η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος συνέχεια των Οικουμενικών Συνόδων και ποια η θέση των αποφάσεων των ενδιάμεσων Συνόδων μετά το Σχίσμα;
            π. Παντελεήμων Μανουσάκης: Ο πρωταρχικός σκοπός της Συνόδου της Πεντηκοστής του 2016, όπως τον αντιλαμβάνομαι, δεν είναι να προστεθεί μία Οικουμενική Σύνοδος στην σειρά των Συνόδων της πρώτης χιλιετίας, αλλά το να επανακτήση η Ορθόδοξος Εκκλησία και στο πανορθόδοξο επίπεδο το ζην συνοδικώς. Η ιστορία θα κρίνει το ποια είναι η θέση της παρούσας Συνόδου στην ζωή και στην πορεία της Εκκλησίας. Νομίζω, όμως, πως η ιστορία της Εκκλησίας χαρακτηρίζεται από μια συνέχεια, χωρίς τούτο να σημαίνει στασιμότητα. Η συνέχεια στην οποία αναφέρομαι κατορθώνει να συνενώσει δύο στοιχεία που ίσως φανούν αντιφατικά εκ πρώτης όψεως, δηλαδή, την ταυτότητα και την εξέλιξη της Εκκλησίας. Δεν νομίζω πως θα ήταν σωστό να κριθεί η επί θύραις Σύνοδος υπό το φως μιας αρχαιολογικής προοπτικής, δηλαδή, υπό το πρίσμα του παρελθόντος, αλλά θα πρέπει να αξιολογηθεί με την ματιά του μέλλοντος, πράγμα το οποίο δεν μπορεί να γίνει κατά την παρούσα στιγμή. Όλα τα πράγματα στην ιστορία, μας λέει ο αγ. Μάξιμος ο Ομολογητής, ακολουθούν το τρίπτυχο σκιά – εικόνα – αλήθεια. Η αλήθεια των πραγμάτων βρίσκεται στα έσχατα. Το παρόν εικονίζει την αλήθεια και αληθεύει στο βαθμό ακριβώς που εικονίζει με πιστότητα την εσχατολογική αλήθεια. Θα ήταν παρακινδυνευμένο για μας σήμερα να αποπειραθούμε μια αποτίμηση της Συνόδου πριν καν μάλιστα αποπερατώσει το έργο της.
            Σίγουρα στην συζήτηση αυτή δεν έχουν θέση τα επιχειρήματα που προσπάθησαν να πλήξουν το κύρος της Συνόδου επί της βάσεως πρακτικών ζητημάτων, όπως για παράδειγμα, του αριθμού των συμμετεχόντων επισκόπων. Έγραψα και αλλού πως η ιστορία των επτά Οικουμενικών Συνόδων καθιστά σαφές πως δεν συμμετείχαν όλοι οι ανά την οικουμένη επίσκοποι, ούτε θα ήταν και πρακτικά δυνατόν να συμβεί κάτι τέτοιο. Το ερώτημα για το αν θα μπορούσε να θεωρηθεί μια Σύνοδος Οικουμενική εφ᾽ όσον δεν συμμετέχουν σε αυτήν άλλες Χριστιανικές ομολογίες είναι για μένα ανοικτό και παρουσιάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Θα πρέπει κάποια στιγμή στο μέλλον να γίνει μια νηφάλια συζήτηση για το πώς επισήμως (διότι ακούμε πολλές και αντικρουόμενες απόψεις) θεωρεί η Ορθόδοξος Εκκλησία αυτές τις Χριστιανικές ομολογίες, με τις οποίες δεν βρίσκεται σε ευχαριστιακή κοινωνία.
            π. Π. Καποδίστριας: Το ερώτημα όμως που γεννάται είναι αν μιλάμε για σχίσματα, για αιρέσεις ή για ένα συνδυασμό των δύο; Και ποια η διαβάθμιση των δύο αυτών καταστάσεων;
           π. Παντελεήμων Μανουσάκης: Αυτά είναι ερωτήματα στα οποία, φυσικά, δεν μπορώ να δώσω απαντήσεις (ούτε θα ενδιέφερε κανέναν η δική μου απάντηση), αλλά είναι και ερωτήματα τα οποία με βασανίζουν, αναλογιζόμενος πως η αίρεση προσβάλλει μεν την πίστη, το σχίσμα όμως πληγώνει την αγάπη και ίσως, υπό το πρίσμα της ιεράρχησης που μας προσφέρει ο απόστολος Παύλος, όπου μείζων της πίστεως η αγάπη (Α´ Κορ. 13:13), να είναι το σχίσμα μεγαλύτερο κακό στο εκκλησιαστικό σώμα από την αίρεση. Το κείμενο της παρούσας Συνόδου για τις Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον Λοιπόν Χριστιανικόν Κόσμον δεν εξετάζει, κατά την γνώμη μου, σε ικανοποιητικό βάθος τα ερωτήματα αυτά. Είναι, όμως, ένα πρώτο θεμιτό και θετικό βήμα προς την σωστή κατεύθυνση.
π. Π. Καποδίστριας: Ευχαριστώ πολύ για την καλοσύνη Σας, να απαντήσετε στα ερωτήματά μας και Σας εύχομαι ό,τι Αισιότερο!
          π. Παντελεήμων Μανουσάκης: Κι εγώ Σας ευχαριστώ!

Κυριακή 29 Μαΐου 2016

Αρχιερατική Λειτουργία εν Βανάτω Ζακύνθου με τον Μητροπολίτη Μουάνζας κ. Ιερώνυμο


Πρωί της Κυριακής της Σαμαρείτιδος, 29ης Μαΐου 2016, στον Ναό της Παναγούλας Μπανάτου, της θείας Λειτουργίας προέστη ο Σεβ. Μητροπολίτης Μουάνζας κ. Ιερώνυμος, ένας σεμνός Αφρικανός Επίσκοπος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας. Στο ιερό Βήμα παρέστη συμπροσευχόμενος ο οικείος Μητροπολίτης Σεβ. Ζακύνθου κ. Διονύσιος Δ΄, ο οποίος προσφώνησε θερμότατα τον φιλοξενούμενο και παλαιό γνώριμό του κ. Ιερώνυμο, περικοσμώντας τον μάλιστα με ένα αρχιερατικό εγκόλπιο. Φιλική προσλαλιά απηύθυνε, εξάλλου, ο Εφημέριος π. Παναγιώτης Καποδίστριας, αναμιμνησκόμενος ημερών αρχαίων από τα φοιτητικά χρόνια εν Αθήναις. 
          Ο κ. Ιερώνυμος, λαμβάνοντας ύστερα τον λόγο, ευχαρίστησε τον Σεβ. Ζακύνθου για την άδεια και ευλογία να λειτουργήσει σήμερα στον περικαλλή Ναό του Μπανάτου, όπου εφημερεύει ένας αγαπημένος φίλος του από τα παλιά, με τον οποίον διατηρεί αδιάπτωτες σχέσεις αγάπης για την Ιεραποστολή, ευχαρίστησε μάλιστα για τη φιλοξενία στο πρεσβυτέριο. 
          Ακολούθως ο Εφημέριος ανέγνωσε -εντός της θείας Λειτουργίας, όπως το συνηθίζει- τις Ευχές του Σαραντισμού εις το εκκλησιάσαι παιδίον- για την νεογέννητη κόρη των ενοριτών μας Χρυσοβαλάντη Τουρκάκη και Ιφιγένειας Κόμη. 
          Τέλος, οι δύο Μητροπολίτες έγραψαν βραχέα χρονικά για τη σημερινή συγκυρία στις πρώτες λευκές σελίδες του Ευαγγελίου, ο δε ιερόπαις και μαθητής Σπύρος Δρογγίτης του Βαλάντη δώρισε στον κ. Ιερώνυμο μια ζωγραφιά του, σε ένδειξη αγάπης και φιλίας. 
          Μετά τη θεία Λειτουργία παρατέθηκε πρωινό κέρασμα στην πλατεία της Παναγούλας και το μεσημέρι γεύμα στις Αλυκές, το οποίο ευγενώς προσέφερε ο Καθηγούμενος της Μονής Προδρόμου Λαγκάδας Αρχιμανδρίτης Γαβριήλ Βόγιας.
          Το βράδυ παρέθεσε δείπνο ευγενώς -στο σπίτι του, στο ριζοχώρι του Φαγιά και με θέα ασυναγώνιστη- ο Διάκονος του Ναού μας π. Ιωάννης Ρένεσης και η Διακόνισσά του Ανδριάνα, στο οποίο παρακάθισε, πλην των ανωτέρω δύο Σεβ. Μητροπολιτών και της Οικογένειας του π. Παναγιώτη, ο Σεβ. Μητροπολίτης Δωδώνης κ. Χρυσόστομος. 

[116 φωτογραφίες: Ευρυδίκη Κοντογιάννη, Σπύρος Νέγκας, Γιάννης Δεμέτης, Κώστας Μπουργάνης, Διονύσης Ν. Κοντονής και π. Π. Κ.] 

















































































































































































































Μετά την Ευχαριστιακή Σύναξη 









Μεσημέρι





Βράδυ