Μητροπολίτης Ζιχνών και Νευροκοπίου ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΚΥΒΕΤΟΣ, ο Ζακύνθιος (1919-31.7.2003) [Δέκα χρόνια από την εκδημία του]

 [Αναδημοσίευση από το βιβλίο του π. Παναγιώτη Καποδίστρια, Ζακυνθινοί Επίσκοποι στον Κόσμο, εκδ. Ιεράς Μητροπόλεως Ζακύνθου, Ζάκυνθος 2004, σσ. 170-175]

Χειροτονία εις Επίσκοπον (27 Μαΐου 1974).

Ὁ Σπυρίδων Κυβετός γεννήθηκε στίς 12 Δεκεμβρίου 1919, ἕνα ἀπό τά ὀκτώ παιδιά  τῆς σεμνῆς οἰκογένειας τοῦ Διονυσίου καί τῆς Χρυσούλας Κυβετοῦ, βιοπαλαιστῶν ἀπό τό χωριό Μαχαιράδο τῆς Ζακύνθου. Ἀπό νέος ἐμπιστεύτηκε τήν κλίση του πρός τή μοναχική ζωή στόν εὐλαβῆ ἱερέα τῆς Ἐνορίας τῶν Ἁγίων Τιμοθέου καί Μαύρας τοῦ χωριοῦ του μακαριστό π. Δημήτριο Ἀντίοχο, ὁ ὁποῖος τόν ὁδήγησε στή Μονή Στροφάδων καί Ἁγίου Διονυσίου τό 1940, ὅπου ἀργότερα ἐκάρη Μοναχός μετά από τετραετή δοκιμασία.

          Στίς 3 Νοεμβρίου 1944 χειροτονήθηκε Διάκονος ἀπό τόν τότε Μητροπολίτη Ζακύνθου Χρυσόστομο Δημητρίου καί διορίστηκε στή διακονική θέση τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Νικολάου τῶν Ξένων, ἐνῶ γράφτηκε στό παρακείμενο Γυμνάσιο. Ἐπειδή ὅμως στρατεύτηκε στό 9ο Σύνταγμα Πεζικοῦ Καλαμάτας, συνέχισε ἐκεῖ τό Γυμνάσιο. Ἐκεῖ μάλιστα συνδέθηκε μέ τόν Μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομο Δασκαλάκη, ὁ ὁποῖος, ἀφοῦ τόν προσέλαβε, τόν μετέγραψε (τό 1952) στό Μοναχολόγιο τῆς περιώνυμης Μεσσηνιακῆς Μονῆς Βουλκάνου καί στίς 13 Νοεμβρίου 1956 τόν χειροτόνησε Πρεσβύτερο. Ἐν τῷ μεταξύ τήν ἴδια χρονιά ἔλαβε τό πτυχίο τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν.

          Τό 1958 διορίστηκε Ἱεροκήρυκας στή Μητρόπολη Μεσσηνίας [Βασιλικό Διάταγμα τῆς 20ῆς Ἰανουαρίου], ὅπου ὑπηρέτησε τόν Ἄμβωνα μέ ἀφοσίωση καί ἀποδοτικότητα μέχρι τό 1974. Κατά τήν διάρκεια τῆς διακονίας του αὐτῆς ὑπηρέτησε ἐπίσης ὡς Καθηγητής κι Ἐφημέριος στό τότε Ἀνώτερο Ἐκκλησιαστικό Φροντιστήριο τῆς μεσσηνιακῆς πρωτεύουσας καί παράλληλα προσέφερε ἔργο στό Κέντρο Ἐκπαιδεύσεως Νεοσυλλέκτων Καλαμάτας.

          Τήν Ἄνοιξη τοῦ 1974 ἀξιώθηκε τοῦ τρίτου βαθμοῦ τῆς Ἱερωσύνης. Στίς 27 Μαΐου τοῦ ἔτους αὐτοῦ, στό Ναό τῆς Ἁγίας Εἰρήνης τῆς ὁδοῦ Αἰόλου στήν Ἀθήνα, χειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος γιά τήν ἀκριτική καί ὡς ἐκ τούτου εὐαίσθητη Μητρόπολη Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου. Στή χειροτονία του συλλειτούργησαν ἕξι Μητροπολίτες: Ὁ Μεσσηνίας Χρυσόστομος Β', ὁ Τριφυλίας καί Ὀλυμπίας Στέφανος, ὁ Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Παῦλος, ὁ Μαντινείας καί Κυνουρίας Θεόκλητος, ὁ Πατρῶν (ἀπό Ζιχνῶν) Νικόδημος καί ὁ Ἀργολίδος Χρυσόστομος Β'.

          Ἀπό ἐκείνη τήν ἱερή στιγμή ἀφοσιώθηκε ψυχῇ τε καί σώματι στό ποίμνιο πού τοῦ ἔλαχε, παράγοντας δίχως μεγαλοστομίες ἔργα ἀγάπης, φιλανθρωπίας, ἐθνικῆς πνοῆς, κάνοντας σέ κάθε περίπτωση τόν προσωπικό του πολυμέτωπο ἀγώνα γιά τήν ὑποστήριξη τῆς κατά καιρούς θιγόμενης ἀπό πολλούς καί διάφορους ἑλληνικότητας τῆς Μακεδονίας. Καί τοῦτο, ὄχι μονάχα λόγῳ ἰσχυρῆς ἐθνικῆς (ἤ ἐθνικιστικῆς) συνείδησης, ἀλλά κι ἐπειδή ὁ μακαριστός πατέρας του (ὅπως ὁ ἴδιος ἐπισημαίνει στόν Πρόλογο τῆς τοπικῆς Ἱστορίας τῆς Μητροπόλεώς του, βλ. παρακάτω), "γεννηθείς τό 1891, (...) δύο φορές (1912 καί 1913) πολέμησε στούς Νομούς Θεσ/νίκης, Κιλκισίου, Σερρῶν γιά τήν ἀπελευθέρωση τῆς Μακεδονίας καί τραυματίστηκε στήν πολύνεκρη μάχη τοῦ Λαχανᾶ".

          Μέ τήν ἁπλότητα πάντως, τήν καταδεκτικότητα καί τό ἀνεπιτήδευτο, πού τόν διακρίνει καί σέ ἀγαστή συνεργασία μέ τούς ἑκάστοτε τοπικούς παράγοντες προωθήθηκαν καθ' ὅλο τό μακρό διάστημα τῶν τριῶν δεκαετιῶν τῆς ἀρχιερατείας του ὅλες οἱ τοπικές ὑποθέσεις, τόσο στόν πνευματικό, ὅσο καί στόν κοινωνικό τομέα. Συνετέλεσε τά μέγιστα στήν μόρφωση τοῦ Κλήρου, ὑποστήριξε τόν Μοναχισμό, μερίμνησε γιά τήν πνευματική ζωή καί τήν ἀναζωπύρωση τοῦ ἑλληνορθόδοξου φρονήματος τῶν ἀκριτῶν πού κλήθηκε νά ποιμάνει, ὑποστήριξε τούς φυλακισμένους καί τούς κάθε λογῆς ἐμπερίστατους. Ἀνήσυχο πνεῦμα πάντοτε, διακρίθηκε μάλιστα μέ Δίπλωμα Εὐρεσιτεχνίας γιά τήν ἐφεύρεση ἑνός μηχανισμοῦ οἰκονομίας τοῦ νεροῦ. Ἔχει τιμηθεῖ μέ χρυσό μετάλλιο τῆς 1500ης ἐπετείου τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, χάλκινο μετάλλιο τῆς πόλεως Θεσσαλονίκης κ. ἄ.

          Διακρίθηκε ἐξάλλου καί γιά τίς πολλές του συγγραφές δογματικοῦ, ἁγιογραφικοῦ κι ἐθνικοῦ περιεχομένου. Πρόκειται γιά τίς ἀκόλουθες:

Α. ΑΓΙΟΛΟΓΙΚΑ-ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ-ΠΑΤΕΡΙΚΑ:

1.      "Ἀλφαβητικόν Εὑρετήριον θεμάτων τῆς Κ. Διαθήκης" [Ἀθῆναι 1984].

2.      "Πνευματολογία τῆς Ἁγίας Γραφῆς" [;].

3.      "Πεντάστηλος ἀλφαβητικός ὁδηγός 794 θεμάτων τῆς Καινῆς Διαθήκης" [Νέα Ζίχνη 1993 καί 1996].

4.      "Ἡ Ἱερά Μονή τῆς Ὁσιοπαρθενομάρτυρος Ἁγίας Παρασκευῆς Δομήρου Ροδολείβους Σερρῶν (Ἱστορικό-βίος-θαύματα-Παράκληση-Χαιρετισμοί-Ἱερές Φωτογραφίες-Ἱερά Σύμβολα-Ἱερές Εἰκόνες καί Ὁμιλίες Μεγάλων Πατέρων ἀναφερομένων εἰς τήν Ἁγίαν τοῦ Χριστοῦ Παρασκευή" [Ἀθῆναι 1993].

5.      "77 ἁγιογραφικά κείμενα ἑξάγλωσσα ἀποκαλύπτουν παγκοσμίως τήν ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονίας" [;].

Β. ΙΣΤΟΡΙΚΑ-ΕΘΝΙΚΑ:

1.      "Ἡ Ἁγία Γραφή ἀποδεικνύει τήν ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονίας" [Ἀθῆναι 1989].

2.      "Μαρτυρίες τῆς Ἁγίας Γραφῆς γιά τή Μακεδονία, τόν Μέγα Ἀλέξανδρο καί τούς Ἕλληνες Μακεδόνες" [Νέα Ζίχνη 1992].

3.      "Τά αἰώνια καί ἀθάνατα ἑλληνοχριστιανικά μνημεῖα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου" [Νέα Ζίχνη 1993].

4.      Πάπυρος γιά τήν ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονίας [;].

5.      "Ἡ σλαβική γλώσσα ἀποκαλύπτει στούς Σλάβους τήν ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονίας μέσα ἀπό τήν Ἁγία Γραφή" [;].

6.      "Ἡ κατά τόν Μακεδονικό Ἀγώνα Τοπική Ἱστορία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου. Ὅλοι οἱ ἥρωες πού ἀγωνίστηκαν" [;].

7.      "Νεόφυτος ὁ Η' Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (ἐκ τῆς ἐπαρχίας Φυλλίδος)"  [;].

8.      "Ἐθνικοί Ἀγωνιστές τῆς Μητροπόλεως Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου κατά τό 1941-1949" [;].

9.      "Ὁ Ἱερομάρτυρας Σμύρνης Χρυσόστομος", [Ἀνάτυπο ἀπό τόν β' Τόμο τῶν Πρακτικῶν Συνεδρίου "Ἅγιοι καί ἐκκλησιαστικές προσωπικότητες στή Ζάκυνθο", Ἀθῆναι 1999, σ. 283-287].

Γ. ΝΟΜΟΚΑΝΟΝΟΛΟΓΙΚΑ:

1.      "Συμβολή εἰς τήν ἔννοιαν τοῦ ὅρου Δικαιοσύνη κατά τήν Π. Διαθήκην"  [Ἀθῆναι 1970].

2.      "Ὁ ὅρος Δικαιοσύνη στήν ἐπιστήμη τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Δικαίου. Θεμελιώδεις ἔννοιες κατά τό Ρωμαϊκό καί Βυζαντινό Δίκαιο" [;].

          Τό 1999 ὁ Σπυρίδων γιόρτασε τή συμπλήρωση τῶν 25 χρόνων τῆς Ἀρχιερατείας του. Στίς 4 Φεβρουαρίου 2003 ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος ἔκανε δεκτή τήν παραίτησή του, γιά λόγους ὑγείας. Γιά νά μήν ἀπομακρυνθεῖ μάλιστα ἀπό τήν Μητρόπολη καί τό ποίμνιο, πού τόσο ἀγάπησε, ἐγκατεβίωσε στήν Ἱερά Μονή Ἀναλήψεως τοῦ Σωτῆρος στήν Πρώτη Σερρῶν.

          Ἀπεβίωσε τήν Πέμπτη, 31 Ἰουλίου 2003. Τό σχετικό Δελτίο Τύπου τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου (τῆς ἴδιας ἡμέρας) ἀνέγραφε: " Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἀναγγέλλει μέ βαθύτατη συγκίνηση τήν ἐκδημία πρός Κύριον τοῦ Μακαριστοῦ Μητροπολίτου πρώην Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου κυροῦ Σπυρίδωνος. Ἡ ἐξόδιος ἀκολουθία θά ψαλεῖ τήν Παρασκευή 1η Αὐγούστου 2003 στίς 15.30, στόν Μητροπολιτικό Ἱερό Ναό τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Ζιχνῶν καί ἐν συνεχείᾳ ἡ σορός τοῦ ἐκλιπόντος Ἱεράρχου θά ἐνταφιασθεῖ στήν Ἱερά Μονή Ἀναλήψεως Πρώτης Σερρῶν".

Πηγές:

·         "Δίπτυχα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος 2002", Ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, Ἀθῆναι 2002, τ. 2, 586 ἑξ.

·         Who’s who Ἐπίτομο Βιογραφικό Λεξικό 2002-2003, Ἐκδ. Μέτρον, Ἀθήνα 2002, σ. 506.

·         http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/deltia_typou/2003-02-04.html.

·         http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/deltia_typou/2003-07-31_1.html

·         Περιοδικό Ἐκκλησία 90 (2003) 643.

·         Μ η τ ρ ο π ο λ ί τ ο υ   Μ ε σ σ η ν ί α ς   Χ ρ υ σ ο σ τ ό μ ο υ   Θ έ μ ε λ η,   Ἡ Ἱερά Μητρόπολις Μεσσηνίας διά μέσου τῶν αἰώνων, Ἀθῆναι 2003, σ. 162 ἑξ. καί 323 ἑξ.

Πλήθος χαροποιών στιγμών από την σημερινή Αρχιερατική Ευχαριστιακή Σύναξη εν Βανάτω [80 φωτογραφίες + video]

Φωτορεπορτάζ: Ιωάννης Πορφύριος Καποδίστριας

Σήμερα, στο Μπανάτο της Ζακύνθου και μάλιστα στον ναό της Φανερωμένης, υποδεχθήκαμε -για πρώτη φορά σε Ευχαριστιακή Σύναξη, υπό την ιδιότητά του ως Μητροπολίτου Ζακύνθου- τον Επίσκοπό μας κ. Διονύσιο Δ΄. 

Προς τούτο, εκτός του Εφημερίου μας π. Παναγιώτη, συμμετείχαν λειτουργικώς ο Αρχιμανδρίτης Διονύσιος Λυκογιάννης (ο και ιεροκήρυκας της Μητροπόλεώς μας) ο Πρωτοπρεσβύτερος Νικόλαος Μποζίκης (ο οποίος, καταγόμενος από την Λιθακιά Ζακύνθου, συνταξιούχος σήμερα, συνεχίζει να διακονεί στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας) και ο Διάκονος Ανδρόνικος Αγαλιανός, ενώ στο ιερό Βήμα συμπροσευχήθηκε ο συν-ενορίτης μας συνταξιούχος Οικονόμος Ιωάννης Ζαρκάδης.

Το αναλόγιο τίμησε δεόντως, ψάλλοντας κατά κύριο λόγο με το ζακύνθιο μουσικό ύφος, η Εκκλησιαστική Χορωδία της Ενορίας μας, υπό τον Πρωτοψάλτη μας Δημήτριο Κάνδηλα, ενισχυμένη μάλιστα από μέλη της Χορωδίας "Το όνειρο του παιδιού", στην οποία ηγείται ο ίδιος.

Μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας, στην οποία ομίλησε προς ευάριθμους εκκλησιαζόμενους από καρδιάς και με πολλή γλυκύτητα ο Σεβ. Μητροπολίτης μας, τελέσθηκε Αρχιερατικό Μνημόσυνο για τη συμπλήρωση πλήρους πενταετίας από την εκδημία του ΝΙΚΟΛΑΟΥ Π. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ, πατέρα του Εφημερίου μας π. Παναγιώτη.

Στη συνέχεια και σύμφωνα με την εξαγγελία του "Αληθώς", το Μορφωτικό Κέντρο Λόγου της Ενορίας μας τίμησε την Μπανατιώτισσα συγγραφέα κ. ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΜΟΥΣΟΥΡΑ-ΤΣΟΥΚΑΛΑ, η οποία από το 1967 ζει μετανάστρια στη Μελβούρνη, όπου διαπρέπει στα Γράμματα και, με τον τρόπο της, συντηρεί αναλλοίωτη και ζωντανή τη Μνήμη των Ξεριζωμένων. Συνάμα από το 2008 είναι μόνιμη συνεργάτρια του Νυχθημερόν, όπου κάθε μήνα καταθέτει τις Αναμνήσεις και τις Νοσταλγίες της. Όλα αυτά τόνισε στην σχετική ομιλία του ο π. Παναγιώτης, ο δε Μητροπολίτης -εκπροσωπώντας και εκφράζοντας το "Αληθώς"- επέδωσε στην τιμώμενη χρυσό στεφάνι και τιμητικό δίπλωμα! Εκείνη ευχαρίστησε κατασυγκινημένη!

Πριν την ολοκλήρωση της Σύναξης, δια χειρών του Σεβ. Μητροπολίτου μας, το "Αληθώς" απένειμε τις πιστοποιήσεις σε όλους εκείνους τους θιασώτες του Κέντρου Λόγου, οι οποίοι παρακολούθησαν ως επί το πλείστον τις μορφωτικές δράσεις του κατά το λήξαν ακαδημαϊκό έτος 2012-13.

Η λειτουργική και χαροποιός ημέρα έληξε με πλούσια κεράσματα, αναμνηστικές φωτογραφίες και λαϊκά άσματα της Ζακύνθου στην αυλή της πατρικής οικίας του Εφημερίου, που βρίσκεται δίπλα ακριβώς στον ναό της Φανερωμένης. 

Ο π. Παναγιώτης και από την θέση αυτή εκφράζει -εκ μέρους του "Αληθώς", αλλά και της οικογένειάς του- θερμές ευχαριστίες προς όλους για την συμμετοχή τους!