Οίνος, Σίτος, Έλαιον

Γράφει από τη Μελβούρνη η Διονυσία Μούσουρα-Τσουκαλά

Τώρα που για μια ακόμα φορά και παρά την παγκόσμια οικονομική κρίση, καταφέραμε και γιορτάσαμε με κάθε μεγαλοπρέπεια και τιμές, όπως άλλωστε αξίζουν, τη μεγίστη των εορτών, αυτήν του Αγίου Αλόγου, ναι, καλά ακούσατε, καιρός να επανέλθουμε στην πεζή πραγματικότητα και να πιάσουμε τα δικά μας, συνήθη, θέματα.

Όμως, θα ήταν παράλειψη αν δεν σας ενημέρωνα πλήρως περί του Αγίου Αλόγου. Όπως κι άλλη φορά είπαμε από αυτήν εδώ τη στήλη, η πρώτη Τρίτη του Νοέμβρη κάθε χρόνο είναι αφιερωμένη στη Μεγάλη Ιπποδρομία της Μελβούρνης, την αποκαλούμενη: Melbourne Cup!

Φυσικά, μπορεί να γίνεται στη Μελβούρνη, αλλά κάθε άλλο παρά τοπική είναι. Συμμετέχουν τετράποδα και αναβάτες, όχι μόνο από ολόκληρη την Αυστραλία, αλλά και από πολλές άλλες χώρες, όπως, Αγγλία, Γαλλία, Αμερική, Κίνα, κ.ά.

Φέτος, απ΄ ό,τι διάβασα και άκουσα, ξεπεράσαμε εαυτούς και τα στοιχήματα ανήλθαν στα $400.000.000, ελπίζω να μη λάθεψα στα μηδενικά, μια και δεν είμαι εξοικειωμένη με τέτοια αστρονομικά ποσά, αλλά μιλάμε για 400 εκατομμύρια δολάρια! Όλα αυτά σε μια μέρα μόνο. Την ημέρα αυτή στη Μελβούρνη έχουμε αργία και χωρίς υπερβολές, την ώρα της μεγάλης κούρσας, σταματάει η Χώρα! It’s a race that stops the Nation, όπως έχει ονομαστεί. Δικαιολογημένα, λοιπόν, από πολλούς έχει, σαρκαστικά, ονομαστεί... του Αγίου Αλόγου, αφού παραλύει το έθνος!... Τέτοιες τιμές και δόξες, ούτε οι πιο θαυματουργοί Άγιοι!

Σήμερα δε, Πέμπτη, είναι η ημέρα των Κυριών, όπου Κυρίες από πολλές γωνιές της γης, φορούν τα καλυτερότερά τους ρούχα, όπου φυσικά κάθε μοντελάκι στοιχίζει μια περιουσία, τα παράξενα εξ ίσου πανάκριβα καπέλα τους και παρελαύνουν στον Ιππόδρομο προς τέρψιν των αρσενικών, μια και πολλές φορές αναρωτιέσαι μήπως στη βιάση τους ξέχασαν να ντυθούν κι ήλθαν με τα εσώρουχα , τρώγοντας και πίνοντας ό,τι πιο εκλεκτό, σπάνιο και απρόσιτο για το λαό φαγητό και ποτό!

Κοιτάζοντας πολλές από αυτές και τους συνοδούς τους, καθώς και τα τραπέζια που ζαλιζόσουν έστω κι από το γυαλί να βλέπεις τι είχαν επάνω και τι κουβαλούσαν ασταμάτητα οι ακριβοπληρωμένοι σερβιτόροι, θυμήθηκα κάποια τραπέζια και γλέντια που κάναμε στον καιρό μου, τόσο στο Μπανάτο, όσο και στην Μπόχαλη.

Ήταν τα χρόνια της ανέχειας, τα χρόνια που όλα ήταν λίγα και καθόλου, τα χρόνια που οι άνθρωποι δεν είχαν απαιτήσεις, δεν βαρυγκωμούσαν, δεν περίμεναν τίποτα από πουθενά και οι ίδιοι, μικροί και μεγάλοι, έκαναν τα πάντα μόνοι τους, ακόμα και η ψυχαγωγία, διασκέδαση ήταν δημιούργημα από εμάς τους ίδιους. Ήταν τα χρόνια τα ταπεινά, τα χρόνια που η περηφάνια είχε άλλο νόημα.

Ψυχαγωγία και γλέντι μας, να μαζευτούμε συγγενείς και φίλοι, πότε στο ένα σπίτι, πότε στο άλλο και με το τίποτα, να στήσουμε γλέντι!

Το μεγάλο «φαβορί» αυτών των συνάξεων, ήταν οι τηγανίτες! Κι αυτές, όμως, όχι τακτικά, χρειαζόταν μπόλικο αλεύρι, πολύ λάδι, ζάχαρη, πανάκριβη τότε, για να ρίξουμε από επάνω, δεν περίσσευε ποτέ για να κάνουμε σιρόπι κι όσο για μέλι -άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε- μεγίστη πολυτέλεια. Τις περισσότερες, αν όχι όλες τις φορές, βάζαμε επάνω πετιμέζι, που φρόντιζαν οι νοικοκυρές να ξεκλέβουν μούστο, όταν πατούσαν τα σταφύλια. Γιατί το πετιμέζι είχε πολλές χρήσεις, όχι μόνο ως γλυκαντικό στις τηγανίτες και σε διάφορα γλυκίσματα, όπως το «μελαχροινό», παξιμάδια και άλλα εδέσματα εκείνων των εποχών, αλλά ακόμα και ως ελιξίριο για το βήχα, αυτό ήταν το φάρμακο του βήχα, με το οποίο μεγαλώσαμε πολλές γενιές.

Επειδή, όμως, φροντίζαμε πάντα να συνδυάζουμε το τερπνόν μετά του ωφελίμου, ο μεν παπάκης μου ...τις ευλογούσε πάντα πριν μοιραστούν, λέγοντας ότι τρώγοντάς τις... ποιούμε θεάρεστο έργο, αφού τιμούμε τα τρία κύρια προϊόντα που ευλόγησε ο Κύριος -Οίνον, Σίτον, Έλαιον- διευκρινίζοντας ότι από τον οίνο γίνεται το πετιμέζι, από τον σίτο το αλεύρι και φυσικά το λάδι για το τηγάνισμα, κάποιοι άλλοι δε, πότε κρυφά από τη νοικοκυρά που τις τηγάνιζε, πότε εν γνώσει της -αλλά ορκισμένη να μη μιλήσει- έβαζαν στο χυλό, κάποτε ένα κομματάκι βαμβάκι (έτσι ώστε ο τυχερός που θα του έπεφτε η τηγανίτα να μασάει, να μασάει και να προσπαθεί άδικα να την δαγκάσει), πότε κάνα κουρελάκι όπου μέσα είχαν τυλίξει χοντρό αλάτι, ενίοτε δε μια κι ήταν πανάκριβο, λίγα σπυριά πιπέρι . Το τι γέλιο έπεφτε, δεν λέγεται! Εκεί που γινόταν πανζουρλισμός, όμως, ήταν με τα τσιγάρα που τότε κάπνιζαν δυστυχώς σχεδόν όλοι οι άντρες και φυσικά ήταν χειροποίητα, αφού τα έστριβαν μόνοι τους. Ο επιτήδειος λοιπόν της παρέας (πολλές φορές αυτό το ρόλο τον αναλάμβανε και γυναίκα), έβαζε με τρόπο λίγο μπαρούτι μέσα στο τσιγάρο κι ανάβοντάς το ο ανυποψίαστος καπνιστής, «μπουμ» άναβε το μπαρούτι, πετούσε τρομοκρατημένος το τσιγάρο, τσίριζαν όσοι ήταν κοντά και γινόταν χαμός!

Εδώ θα πρέπει να διευκρινίσω ότι όλ’ αυτά ήταν, όχι μόνο αθώες μάντσιες που σκάρωναν οι μεγάλοι, αλλά και αρκετά ακίνδυνες προφανώς, αφού δεν θυμάμαι ποτέ ούτε να... πνίγηκε κανείς από το βαμβάκι ή το κουρελάκι με το αλάτι / πιπέρι στις τηγανίτες, αλλά ούτε και φωτιά να πήρε ποτέ κανένας και να έκαψε τα μουστάκια ή τα γένια του με το τσιγάρο, ίσως γιατί... φρόντιζαν, ώστε η δόση να είναι πολύ μικρή, ένα «μπαμ» -έτσι για ντόρο- και τίποτα άλλο.

Επί πλέον, το μόνο κίνητρο για όλες αυτές τις καλοσυνάτες μάντσιες που σκάρωναν, ήταν το αθώο γέλιο κι όχι προσπάθεια υποτίμησης ή προσβολής κανενός. Γι’ αυτό, άλλωστε, ουδέποτε ουδείς παρεξηγήθηκε, απλά γελούσαμε όλοι μικροί - μεγάλοι με την ψυχή μας και... ξεχνούσαμε κάπως τις υλικές και ψυχαγωγικές ελλείψεις της ζωής μας.

Επίσης, κοιτάζοντας τα πανάκριβα και πολλές φορές γελοία καπέλα, που φορούσαν σήμερα όλες αυτές οι κυρίες στον Ιππόδρομο, τα σύγκρινα με τα ωραία κομψά μπερεδάκια, που μας έφτιαχνε η παπαδιά, ασορτί με τη ζακέτα ή το παλτό που μας είχε ράψει της αδελφής μου κι εμένα, καθώς και αργότερα κάποια άλλα που έπλεκα εγώ και ομολογώ πως τα βρίσκω πιο καλόγουστα από των κυριών!

Για του λόγου το αληθές, κοιτάζοντας με τις εγγονούλες μου, 8 και 6 χρονών, το υπερθέαμα στην τηλεόραση, γυρίζουν και μου λένε, «Γιαγιά, το καπελάκι που φοράς εσύ στη φωτογραφία στο σαλόνι είναι πιο όμορφο από όλα αυτά!». Αναφέρονταν σε μια φωτογραφία - κάδρο στα 18 μου, όπου φορώ ένα πουλόβερ σε ένα απαλό ροζέ χρώμα με ασορτί μπερεδάκι, που τα είχα πλέξει μόνη μου τότε.

Τώρα, για πέστε μου παρακαλώ, ποιος τολμά ν’ αμφισβητήσει την κρίση δυο γλυκύτατων κοριτσιών αυτής της ηλικίας που είναι γεμάτα αυθορμητισμό και αθωότητα;

Με την αγάπη μου πάντα σε όλους,

δ.μ.τ.