Λόγος
Τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Μιλήτου κ. Ἀποστόλου
Καθηγουμένου τῆς Ἱερᾶς Πατριαρχικῆς καί Σταυροπηγιακῆς Μονῆς Ἁγίας Ἀναστασίας Φαρμακολυτρίας
εἰς τήν ἑορτήν τoῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Ἰωάννου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Χρυσοστόμου
Κελλίον Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου Κουτλουμουσιανῆς Σκήτεως (13/26 Νοεμβρίου 2017)
«Ἐκ τῶν οὐρανῶν ἐδέξω τὴν θείαν χάριν, καὶ διὰ τῶν σῶν χειλέων, πάντας διδάσκεις, προσκυνεῖν ἐν Τριάδι τὸν ἕνα Θεόν, Ἰωάννη Χρυσόστομε, παμμακάριστε Ὅσιε, ἐπαξίως εὐφημοῦμέν σε, ὑπάρχεις γὰρ καθηγητής, ὡς τὰ θεῖα σαφῶν».
(Κοντάκιον τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Ἰωάννου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Χρυσοστόμου)
Μετά πολλῆς συστολῆς ἀλλά καί περισσῆς πνευματικῆς χαρᾶς καί ἀγαλλιάσεως,
Πανοσιολογιώτατοι ἅγιοι Καθηγούμενοι,
Ὁσιολογιώτατε ἅγιε Γέρων τῆς πανηγυριζούσης Καλύβης καί συνώνυμε τοῦ ἑορταζομένου Ἁγίου, κ. Χρυσόστομε,
Ὁσιώτατοι μοναχοί καί
Εὐλαβέστατοι φιλάγιοι πιστοί,
Εὐρίσκομαι σήμερον ἐν τῷ μέσῳ ὑμῶν, συνεορτάζων καί συμπανηγυρίζων τήν μνήμην ἑνός ἐκ τῶν Μεγάλων Ἱεραρχῶν τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Ἰωάννου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Χρυσοστόμου. Χαίρων δέ μεθ᾽ ὑμῶν διά τήν ἑορτήν ταύτην τῆς Ἐκκλησίας, ἀναλογίζομαι τό ὕψος τῆς εὐθύνης τοῦ ἔχοντος τήν διακονίαν τοῦ κηρύγματος κατά τήν μνήμην τοῦ κατ᾽ ἐξοχήν ἱεροκήρυκος τῶν αἰώνων, τοῦ βασιλέως τοῦ ἄμβωνος. Διό καί ἐπικαλοῦμαι τάς εὐχάς τοῦ Ἱεροῦ Πατρός «τοῦ πάντας διδάσκοντος διά τῶν χειλέων του, προσκυνεῖν τόν ἕνα ἐν Τριάδι Θεόν», πρός ἐνίσχυσιν καί ἀρωγήν τῆς ὑψηλῆς ταύτης διακονίας τοῦ λόγου.
Ἀσφαλῶς, δέν ἀπεδόθη ἐπί ματαίῳ εἰς τόν ἑορταζόμενον πατέρα τῆς Ἐκκλησίας ὁ μοναδικός καί ἀνταποκρινόμενος εἰς τήν πραγματικότητα χαρακτηρισμός τοῦ «χρυσοστόμου». Οἱ ἄμβωνες τῆς Ἀντιοχείας καί τῆς Βασιλίδος τῶν πόλεων ἀντηχοῦν ἀνά τούς αἰῶνας τά βαθυστόχαστα, ἐποικοδομητικά, ἐκφραστικώτατα καί ὁμολογιακά κηρύγματά του, τά ὁποῖα προεκάλουν τοιαύτην ἐντύπωσιν, ὥστε οἱ ἀκροαταί ἔλεγον ὅτι «ὁ χρυσός ρέει ἐκ τῶν χειλέων τοῦ Ἰωάννου». Χρυσᾶ ρεῖθρα ἀνέβλυζον ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ καί Χρυσόστομον τόν ἀπεκάλεσεν εὐλόγως ὁ λαός καί ἡ Ἐκκλησία. Εὐστόχως δέ ὁ ἱερός ὑμνογράφος σημειώνει: «Χρυσέοις ἔπεσι καὶ θεοφθόγγοις διδάγμασι, κατακοσμήσας τὴν τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίαν, πλοῦτον πνευματικὸν ἐθησαύρισας ἐν αὐτῇ, διὸ στέφανον ἐξ ἀκηράτων ἀνθέων, πλεξαμένη τοῖς ᾄσμασι, τῇ ἱερᾷ σου προσφέρει μνήμῃ, πάγχρυσε τῇ ψυχῇ σὺν τῇ γλώττῃ, Ἰωάννη Θεόσοφε». (Δοξαστικό τῶν Αἴνων).
Ἀλλά δέν ηὐτύχησαν νά τόν ἀπολαύσουν ὡς ρήτορα μόνον οἱ ζῶντες κατά τήν ἐποχήν τῆς δράσεώς του πιστοί, διότι καί ἡμεῖς σήμερον, μετά τήν παρέλευσιν τοσούτων αἰώνων, ἔχομεν τήν δυνατότητα νά ἀποθαυμάζωμεν τά ἀθάνατα κηρύγματά του καί νά ἐντρυφῶμεν εἰς τήν ὑπέροχον διδασκαλίαν του, τήν ὁποίαν ὁ ἴδιος μᾶς παρέδωκεν ὡς πολύτιμον παρακαταθήκην διά τῶν ἐξαιρέτων καί θεοπνεύστων συγγραμμάτων του. Διότι ὁ Χρυσόστομος εἶναι εἷς ἐκ τῶν πολυγραφωτάτων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, εἶναι δέ ὅλως ἰδιαιτέρως εὐτυχεῖς καί προνομοιοῦχοι ὅσοι ἐντρυφοῦν εἰς τάς σελίδας τῶν σοφῶν καί ἐπικοδομητικῶν συγγραμμάτων του, ἀντλοῦντες ἐκεῖθεν σοφίαν καί πνευματικήν καθοδήγησιν.
Ἀλλά καί δι᾽ αὐτούς οἱ ὁποῖοι δέν ἔχουν τόν τρόπον καί τήν δυνατότητα νά προσεγγίσουν τά συγγράμματα τοῦ ἱεροῦ πατρός καί νά μελετήσουν τά θεόσοφα διδάγματα αὐτοῦ, δυνάμεθα νά ὑποδείξωμεν ἄλλον μέγιστον θησαυρόν, προερχόμενον ἀπό τήν σοφίαν καί ἁγιότητά του: τήν Θείαν Λειτουργίαν, τήν ὁποίαν, συμφώνως πρός τήν παράδοσιν, συνέθεσεν ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Ὑποδεικνύομεν δέ τήν Θείαν Λειτουργίαν, διότι εἶναι βέβαιον ὅτι πᾶς χριστιανός, λαϊκός τε καί μοναχός, παρακολουθῶν μετά προσοχῆς καί κατανύξεως τό κείμενον τῶν εὐχῶν αὐτῆς, αἰσθάνεται νά ζωνταντεύῃ ἐνώπιόν του, ὡς κῆρυξ μετανοίας καί μυσταγωγός, ὁ ἱερός οὗτος πατήρ τῆς Ἐκκλησίας μας.
Πέραν ὅμως τῶν εἰρημένων τούτων σημαντικῶν σημείων, ὁ ἱερός χρυσολόγος πατήρ τῆς Ἐκκλησίας διαθέτει καί ἄλλας ἀφορμάς ἐμπνεύσεως καί πνευματικῆς ἐξάρσεως. Διῆλθε τήν ζωήν του ἐν μέσῳ ἀγώνων διά τήν πίστιν τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἀγωνιστής καί μαχητής ἀκατάβλητος, ἀντιμετώπισεν τήν κακίαν τῶν ἀνθρώπων καί ὑπέμεινεν τάς διώξεις. Κατεδικάσθη, ἐξωρίσθη καί ἐγνώρισε ἀλλεπαλλήλους κακουχίας. Ὁ φθόνος τῶν ἐχθρῶν του τόν μετεκίνησεν ἀπό τήν Κωνσταντινούπολιν εἰς τόν Πόντον. Σύρων ὁ Ἅγιος ὑπομονετικῶς τά βήματά του ἐπί μῆνας ὁλοκλήρους, ἔφθασεν εἰς τόν τόπον τῆς ἐξορίας του διά μέσου δυσβάτων μερῶν καί μετά πολλῶν κακουχιῶν. Μετά ἀπό μακράν καί ἐξαντλητικήν ὁδοιπορίαν, εἰσῆλθεν εἰς τόν ἐπί τῆς ὁδοῦ τῆς πορείας αὐτοῦ εὐρισκόμενον ναόν τοῦ Ἁγίου Βασιλίσκου, διά νά ἀναπαυθῇ δι᾽ ὀλίγον. Ἐξηντλημένος ὡς ἦτο, ἀπεκοιμήθη καί ἐν ὁράματι βλέπει τόν Ἅγιον τῆς Ἐκκλησίας, τόν μάρτυρα Βασιλίσκον, ὅστις ἐνεθάρρυνεν αὐτόν διά τοιούτων λόγων: «Θάρσει, ἀδελφέ Ἰωάννη, αὔριον γάρ ἅμα ἐσόμεθα». Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ἀντελήφθη ὅτι τό ὅραμα ἐκεῖνο ἦτο ἀποκαλυπτικόν. Ἐζήτησε νά λάβῃ τήν Θείαν Κοινωνίαν, ἀφοῦ προηγουμένως ἐνεδύθη ἄμφια λευκά, καί, τοιουτοτρόπως, λευχειμονῶν καί ἔχων κοινωνήσει τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, παρέδωσε τήν ἁγίαν του ψυχήν εἰς τόν Χριστόν ἀναφωνῶν: «Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἔνεκεν».
Ἀγαπητοί πατέρες καί ἀδελφοί,
Ὁ ἱερός Χρυσόστομος ζῇ ἐν οὐρανοῖς, ἀλλά παραμένει ἐν μέσῳ ἡμῶν ὡς ὁδηγός καί κανών ἀκριβείας διά τήν πνευματικήν μας ζωήν. Ἐδίδασκεν ἀπ᾽ ἄμβωνος τήν μελέτην τῆς Ἁγίας Γραφῆς, τήν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ, τήν μετάνοιαν, τήν ἐλεημοσύνην, τήν προσευχήν, τήν ἀφιλοχρηματίαν καί τήν μετοχήν εἰς τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας. Πολλάκις, ὅμως, ὡμίλει καί διά τήν ματαιότητα τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων, θέμα τό ὁποῖον ἦτο ὅλως ἰδιαιτέρως ἠγαπημένον εἰς τά κηρύγματά του. Παρωμοίαζε τήν ζωήν ὡς μίαν θάλασσαν. «Αὕτη ἡ θάλασσα ἡ μεγάλη καί εὐρύχωρος». Καί ὅπως εἰς τήν θάλασσαν ὑπάρχουν κύματα καί κλυδωνισμοί, τοιουτοτρόπως καί εἰς τήν ζωήν μας, ἀκόμη καί εἰς τήν μοναχικήν, ὑπάρχουν θλίψεις καί δοκιμασίαι, ὀδύναι καί βάσανα. Τό μικρόν πλεούμενον τῆς ζωῆς μας κλυδωνίζεται. Πολλάκις δέ οἱ ἄνθρωποι, ἔχοντες ἀπολέσει τόν προσανατολισμόν των, ἀποτυγχάνουν, διότι ἀναζητοῦν τήν γαλήνην καί τήν εὐτυχίαν, δηλαδή τόν εὔδιον λιμένα, ὄχι εἰς τόν Χριστόν, ἀλλ᾽ εἰς γήινα καί μάταια πράγματα.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος παρομοιάζει τόν προσκολλώμενον εἰς τά μάταια ἄνθρωπον μέ δέντρον φυλλοβόλον. Σήμερον οἱ κλῶνοι του εἶναι κεκαλυμμένοι ἀπό φύλλα, εἶναι εὐσκιόφυλλον. Αὔριον, ὅμως, ὅτε τό φθινόπωρον ἐλεύσεται καί ἄρχεται ὁ χειμών, τά φύλλα πέφτουν. Σημειώνει χαρακτηριστικῶς: «Δένδρῳ τινί προσέοικεν ἄνθρωπος, νῦν μέν τό τῆς εὐθηνίας ἀνθηρόν περιφέρων, νῦν δέ τῷ ταύτης ὡς δέντρον ἐκδυόμενος φύλλον» (ΕΠΕ 31, 376). Ἅπαντα δέ τά γήινα ἀγαθά τά θεωρεῖ ὁ ἱερός πατήρ ὡς συνεζευγμένα μεθ’ ἑνός σκιάχτρου, τό ὁποῖον λέγεται μαρασμός. Ὅλα μαραίνονται καί φεύγουν. Ὅλα ὅσα ἀποκτῶμεν ἔχουν ἕνα γείτονα, ὁ ὁποῖος κάποτε θά τά καταστρέψῃ, και εἶναι οὗτος ἡ φθορά.
Ἀλλά διά τούς πιστούς ὁ βίος δέν εἶναι μόνον θλίψεις. Εἶναι ἡ ἀρχή τῆς χαρᾶς. Διά τῆς θλίψεως ὁδηγούμεθα εἰς τήν χαράν. Διά τοῦ θανάτου ὁδηγούμεθα εἰς τήν ζωήν καί διά τῶν ῥεόντων μεταβαίνομεν εἰς τά μένοντα καί σταθηρά. Ὁ ἴδιος ἄλλως τε ἐπέλεξε τήν μοναχικήν ζωήν, ἡ ὁποία, ὅπως τό γνωρίζετε ἐσεῖς ὅλοι οἱ εὐλαβεῖς οἰκήτορες τῆς Ἀθωνικῆς Πολιτείας, συνιστᾶ ἕν ἐκούσιον μαρτύριον, ἀναίμακτον μέν, σκληρόν καί ἀπαράκλητον δέ. Ἐξεδιώχθη τοῦ θρόνου του ἀπό τόν φθόνον τῶν συνεπισκόπων του καί ἐκοιμήθη εἰς τήν ἐξορίαν, ἔνεκα τῶν πολλῶν κακουχιῶν τάς ὁποίας ὑπέστη. Ἀλλά ἐδόξαζε τόν Θεόν, διότι ἐγνώριζεν καλῶς ὅτι «οὐκ ἄξια τά παθήματα τοῦ νῦν καιροῦ πρός τήν μέλλουσαν δόξαν ἀποκαλυφθῆναι εἰς ἡμᾶς» (Ρωμ. 8, 18).
Ἀξίζει νά σημειωθῇ, ἐν προκειμένῳ, ὅτι ὅταν ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἀντιμετώπισε ἐνδοεκκλησιαστικά προβλήματα, ἔχων ἐνώπιόν του τόν κίνδυνον τῆς ἐκθρονίσεως καί ἐξορίας καί, ἐνῶ εἶχε τήν ὑποστήριξιν τοῦ φίλου αὐτοῦ Πάπα Ρώμης Ἰννοκεντίου, ἐζήτησε εἰς αὐτόν μετ᾽ ἐπιστολῆς, συμπεριλαμβανομένης εἰς τά ἔργα του ἐν τῇ Ἑλληνικῇ Πατρολογίᾳ, νά μήν ἐπέμβῃ προσωπικῶς, ἀλλά νά ἐπιδείξῃ «φροντίδα καί σπουδήν», ὥστε νά συγκληθῇ Σύνοδος καί μάλιστα Οἰκουμενική, κάτι τό ὁποῖον τελικῶς δέν ἐπετεύχθῃ.
Εἰς τήν ἐπιστολήν αὐτήν τοῦ ἁγίου Ἰωάννου διασώζηται τό ἦθος του. Προετίμησε νά θυσιασθῇ ὁ ἴδιος, παρά νά ἐπιτρέψῃ εἰς τόν Πάπαν Ρώμης νά ἐπέμβῃ εἰς προσωπικόν ἐπίπεδον, παρ᾽ ὅτι τό ἀποτέλεσμα τῆς ἐπεμβάσεώς του θά ἦτο ἀναμφιβόλως θετικόν. Ὅμως, ὁ Χρυσόστομος δέν ἐπίστευε εἰς τόν ρόλον τοῦ Ἐπισκόπου τῆς Πρεσβυτέρας Ρώμης, ὡς συντονιστοῦ τῆς Ἐκκλησίας ἔχοντος παγκόσμιον ἐξουσίαν, ὅπως δέν ἐπίστευε καί εἰς τήν ἄποψιν ὅτι ἡ ἀλήθεια δύναται νά διασφαλισθῇ ἀπό μεμονωμένα πρόσωπα, ἀλλ᾽ ἐτόνιζε τήν ἀξίαν τοῦ Συνοδικοῦ συστήματος καί τῆς Συνόδου, ὡς μόνης αὐτῆς ἐχούσης τήν δυνατότητα νά διασφαλίσῃ τήν Ὀρθόδοξον φωνήν τῆς Ἐκκλησίας, κάτι τό ὁποῖον κάποιοι σήμερον -δυστυχῶς- δέν δύνανται νά ἀποδεχθοῦν. Αὐτό φαίνεται καί ἐκ τοῦ γράμματος του πρός τόν Ἰννοκέντιον, εἰς τό ὁποῖον μεταξύ ἄλλων σημειώνει: «Ἀλλά τί κατά τῶν τοιούτων νῦν ἐν τῷ παρόντι ποιήσωμεν; Ἀναγκαία ἐστί διάγνωσις συνοδική, ἥν καί πάλαι ἔφημεν συναθροιστέαν, μόνη γάρ ἐστιν ἥτις δύναται τάς κινήσεις τῶν τοιούτων καταστεῖλαι καταιγίδων... Πάντα ὅσα οὗν τῷ φθόνῳ τοῦ διαβόλου πρός τήν τῶν πιστῶν δοκιμασίαν τετάρακται, πραϋνθήσεται... Καί γάρ ἡμεῖς πολλά σκεπτόμεθα ὅν τρόπον ἡ σύνοδος οἰκουμενική συναχθείη, ὅπως τῇ βουλήσει τοῦ Θεοῦ αἱ ταραχώδεις κινήσεις παύσωνται» (PG Migne 52, 538). Μέ τούς λόγους αὐτούς ὁ ἱερός πατήρ τονίζει ὅτι ἡμεῖς πολλά σκεπτόμεθα καί πολλά λέμε, ἀλλά ἡ Σύνοδος δύναται νά ἐκφράσῃ μετά περισσοτέρας ἀσφαλείας τήν βούλησιν τοῦ Θεοῦ. Εἶναι δέ καλύτερον νά ἐμπιστευόμεθα τήν γνώμην τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία θά ἀποφασίσῃ συνοδικῶς καί θά κρίνῃ τάς θέσεις καί τάς ἀπόψεις μας, παρά νά ἐμπιστευόμεθα τήν ἡμετέραν γνώμην ἤ τήν τῶν μεμονωμένων προσώπων τοιαύτην. Ἡ ὑπακοή εἰς τήν Ἐκκλησίαν καί εἰς τούς γεροντάδες μας, ἡ ὑπακοή εἰς τούς ἡγουμένους καί εἰς τούς Ἐπισκόπους, ἡ ὑπακοή εἰς τόν Πατριάρχην καί ποιμενάρχην μας, οὐδεμία ἀρνητικήν συνέπεια ἐπιφέρει εἰς τήν ζωήν μας καί τήν πνευματικήν μας πορείαν, τοὐναντίον μάλιστα ἐκ τῆς ὑπακοῆς ἐξαρτᾶται ἡ πρόοδος καί ἡ κατά Θεόν προκοπή μας διά νά μή εἴπω ἡ σωτηρία μας.
Ἄς μή διαφεύγει, τῆς προσοχῆς μας, φίλτατοι πατέρες, ὅτι εἰς τήν ἱστορίαν τῆς Ἐκκλησίας κάποιαι Σύνοδοι – βεβαίως ἐλάχισται - ἐχαρακτηρίσθησαν ὡς ληστρικαί. Ὡστόσο, αὐτό δέν ἔγινε ὑπό ὁμάδων ἤ μεμονωμένων προσώπων ἀλλά πάλιν ἀπό Σύνοδον, καθώς εἰς τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν ἡ Σύνοδος θά χαρακτηρίζῃ καί θά ἀξιολογῇ τελικῶς μιά ἄλλην Σύνοδον, ἀκόμη κι ἄν πρόκειται περί Οἰκουμενικῆς.
Ὁ ἴδιος ἱερός πατήρ ἐτόνιζε μέ ἀπόλυτον σιγουριάν εἰς ἄλλον σημεῖον τῆς διδασκαλίας του ὅτι οὔτε τό αἷμα τοῦ μαρτυρίου δύναται νά ἐξαλείψῃ τήν ἀμαρτίαν τοῦ σχίσματος καί τοῦ διχασμοῦ τῆς Ἐκκλησίας. Σημειώνει χαρακτηριστικῶς: «οὐδέ τοῦ μαρτυρίου τό αἷμα ταύτην τήν ἁμαρτίαν δύναται ἐξαλείφειν» (PG Migne 62, 85). Σχετικῶς δέ μέ ὅλους αὐτούς, οἵτινες ὑπεραμύνονται διά τήν σωτηρίαν τῆς Ἐκκλησίας καί θεωροῦν ἑαυτούς ὡς σωτῆρες καί προστάτας της πρέπει νά τονίσουμε διά τοῦ στόματός του ὅτι ἡ Ἐκκλησία σώζει καί δέν σώζεται ὑπό οὐδενός. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι σῶμα Χριστοῦ ἀποσκοπούσα εἰς τήν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων, διό καί οἱ ἄνθρωποι δέν μποροῦν νά ἀφανίσουν τήν Ἐκκλησίαν οὔτε καί νά τήν καταποντίσουν. Θά εἶπει ὁ Ἱερός πατήρ: Ἄρχοντες θρησκευτικοί, ἄλλοτε καί τώρα, φορεῖς κοσμικῆς ἐξουσίας, αἱρετικοί, ἀκόμη καί οἱ ἴδιοι οἱ δαίμονες «ἐπολέμησαν τήν Ἐκκλησίαν», ἡ ὁποία ὅμως ὄχι μόνον δέν ἐνικήθη ἀλλ᾽ «αὕτη, πολεμουμένη νικᾶ, ἐπιβουλευομένη περιγίνεται, ὑβριζομένη, λαμπροτέρα καθίσταται, δέχεται τραύματα, καί οὐ καταπίπτει ὑπό τῶν ἑλκῶν, κλυδωνίζεται, ἀλλ᾽ οὐ καταποντίζεται, πυκτεύει, ἀλλ᾽ οὐ νικᾶται» (PG Migne 52, 397-8).
Εὐλαβέστατοι πατέρες,
Δέν δύναμαι, ἀναφερόμενος εἰς τόν Μέγιστον αὐτόν Ἅγιον τῆς Ἐκκλησίας μας, τόν ἱερόν Χρυσόστομον, καθώς καί εἰς τήν περί τῆς ματαιότητος τῆς παρούσης ζωῆς καί εἰς τήν περί τῶν θλίψεων διδασκαλίαν του, νά μήν μνημονεύσω τόν μακαρίᾳ τή λήξει γενόμενον, ἀοίδιμον μοναχόν Μωϋσῆν τόν Ἁγιορείτην, τόν ἐν ἔργοις ἀκολουθήσαντα τά βήματα τοῦ ἱεροῦ χρυσολόγου πατρός, τόν πολλά ὑπομείναντα διά τήν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ, τόν ἀγογγύστως διελθόντα τήν παροῦσαν ζωήν, τόν λόγιον, τόν πολυγραφώτατον συγγραφέα, τόν πολλούς ὀρθοδόξους χριστιανούς φωτίσαντα διά τῆς γραφίδος του καί τῶν ἐμπνευσμένων ὁμιλιῶν του, τόν ἀνακαινιστήν τοῦ παρόντος Κελλίου καί Γέροντα τοῦ ἐκλεκτοῦ καί τιμίου, σεμνοῦ καί εὐλαβῶς ἀγωνιζομένου ἱερομονάχου Χρυσοστόμου, ἀξίου διαδόχου αὐτοῦ.
Ὁ μοναχός Μωϋσής, εἰ καί εὑρίσκεται εἰς τήν μακαρίαν ζωήν, ἀποτελεῖ εἰσέτι κεφάλαιον διά τήν Ἐκκλησίαν μας καί τό Ἁγιώνυμον Ὄρος, ἀντανακλᾶται δέ πλήρως εἰς τό πρόσωπόν του ὁ λόγος τοῦ Ἀποστόλου, ὅστις προτρέπει νά μνημονεύωμεν «τῶν ἡγουμένων ὑμῶν, οἵτινες ἐλάλησαν ὑμῖν τόν λόγον τοῦ Θεοῦ» (Ἐβρ. 13, 7)· διότι ὄντως ὁ μακαριστός Μωϋσῆς ἐλάλησεν ὑμῖν, ὡς καλός ἡγούμενος, τόν λόγον τοῦ Θεοῦ, διά τῶν ἀνά τό πανελλήνιον καί οὐχί μόνον ὁμιλιῶν του καί τῶν ἐξήκοντα καί πλέον, τύποις ἐκδοθέντων, συγγραμμάτων του. Διό καί δέν εἶναι ὑπερβολή νά εἴπῃ τις ὅτι ὁ μακαριστός Γέρων ἐδημιούργησε μίαν φιλοκαλικήν καί πνευματικήν παράδοσιν, συνδέουσαν τό Ἁγιώνυμον Ὄρος μετά τῆς οἰκουμένης συμπάσης.
Εὐχαριστοῦντες τῷ ὄντι τόν ἐν Τριάδι Θεόν διά τάς πολλάς Του εὐλογίας, διά τήν σημερινήν πανήγυριν, ἥν ἅπαντες ἡξιώθημεν νά ἑορτάσωμεν, διά τήν νοεράν καί εὐχετικήν παρουσίαν τοῦ μακαριστοῦ μοναχοῦ Μωϋσέως, διά τήν τιμητικήν παρουσίαν τῶν ἁγίων Καθηγουμένων, τῶν πατέρων καί ἀδελφῶν, πρωτίστως δέ διά τήν φιλόστοργον πρόσκλησιν τοῦ Ὁσιολογιωτάτου Γέροντος τοῦ Κελλίου Ἱερομονάχου Χρυσοστόμου, ἵνα προεξάρχομεν τῆς πανηγύρεως, προτρέπομεν χρυσοστομικῶς, λέγοντες ὅτι ὅλα ὅσα ἔχομεν δέν μᾶς ἀνήκουν. Διά τοῦτο, ἄλλωστε, καί ὁ θάνατος ὅλα κάποτε θά μᾶς τά κλέψῃ. Ἕν μόνον μᾶς ἀνήκει: ἡ εὐσέβεια τοῦ βίου. «Ἑνός εἶ κτήματος μόνου εὐσεβείας ἰδιοκτήτωρ. Ταύτης σέ θάνατος ἐπελθών οὐ συλήσει» (ΕΠΕ 31, 380). Ἀσπαζόμεθα δέ πάντας ἑορτίως καί ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, τῷ Κυρίῳ ἡμῶν, ὧ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.