Η αποψινή βραδιά λαμβάνει στη Ζάκυνθο ιδιαίτερη επισημότητα. Ο Όρθρος τελείται αφ' εσπέρας στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Νικολάου των Ξένων.
Αμέσως μετά την Δοξολογία ο Κλήρος και ο Λαός μεταβαίνουν εν πομπή στο Μητροπολτικό Μέγαρο.
Κατ' αυτή τη βραδιά τιμώμενο πρόσωπο είναι ο ίδιος ο Μητροπολίτης Ζακύνθου, ο οποίος βρίσκεται εις τόπον και τύπον του Επιφανέντος Χριστού.
Στο πρόσωπο του οικείου Μητροπολίτου τιμούν οι Ζακυνθινοί τον Κύριο Ιησού. Απόψε, πλάι στον Σεβ. κ. Χρυσόστομο, παρών ήταν και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Φωτικής κ. Διονύσιος.
Στην Αίθουσα του Θρόνου, κατά τα ειθισμένα, ο Μητροπολίτης ακούει παλαιά -ειδικά συνθεμένα- Κάλαντα των Φώτων, που αφορούν στο πρόσωπό του.
Τα Κάλαντα έψαλε πολυμελής ανδρική Χορωδία, υπό την διεύθυνση του μαέστρου Παναγιώτη Μαρίνου.
Στη συνέχεια, από τον εξώστη του Μητροπολιτικού Μεγάρου, ο Ζακύνθου εκφωνεί επίσημο και βαρυσήμαντο λόγο προς τον συγκεντρωμένο λαό.
Λέγεται ότι αυτή η αφ' υψηλού ομιλία αυτής της βραδιάς έχει επηρεασμό από τις από καθέδρας ομιλίες του Βατικανού και προήλθε από την μακραίωνη συνάντηση των δύο δογμάτων στο νησί μας.
Η αποψινή Ομιλία του Σεβ. Ζακύνθου είχε θέμα: "ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΟΛΙΓΑΡΚΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ", την οποία δημοσιεύουμε παρακάτω.
ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΟΛΙΓΑΡΚΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Ομιλία του Σεβ. Μητροπολίτου Ζακύνθου κ. κ. Χρυσοστόμου Β΄
(5 Ιανουαρίου 2011)
«Το αληθινόν φως επεφάνη και πάσι τον φωτισμόν δωρείται.
Βαπτίζεται Χριστός μεθ᾿ ημών ο πάσης επέκεινα καθαρότητος».
(Από την Υμνολογία της Εορτής)
Κατά την επίσημη αποψινή ώρα της Θείας Επιφανείας επιθυμώ, από την Καθέδρα της Μητροπόλεώς μας, να απευθύνω προς την εόρτια συνάθροισή μας, όχι μεγάλα λόγια από καθέδρας, αλλά κάποιες απλές σκέψεις από την καρδιά μου. Κατά παράδοσιν, ο αποψινός λόγος αποτελεί την κεντρικότερη επισκοπική ομιλία της χρονιάς. Όμως τα λόγια θα παραμένουν κούφια, εφόσον δεν θα αγγίζουν την επικαιρότητα και μάλιστα αυτήν που «καίει», κατά το κοινώς λεγόμενον.
Θεοφιλέστατε Επίσκοπε Φωτικής κ. Διονύσιε,
Αγαπητοί μου Πατέρες,
Εντιμότατοι Άρχοντες του τόπου μας,
Αγαπητοί συνεορταστές,
Το καυτό πρόβλημα της εποχής μας, που -ως γνωστόν- ταλανίζει την σύγχρονη Ελλάδα (και όχι μόνον), είναι η οικονομική – κοινωνική Κρίση, την οποία αισθάνεται ο ταλαίπωρος λαός μας ήδη στο «πετσί» του. Βεβαίως, ο καθένας από την δική του σκοπιά θα σπεύσει να υποδείξει «τις πταίει». Και, ασφαλώς, θα υπάρξουν πάμπολλοι δακτυλοδεικτούμενοι.
Από πλευράς εκκλησιαστικής, θα μού επιτρέψετε να καταδείξουμε ο καθένας τον εαυτό του, επειδή το θλιβερό κατάντημα, που βιώνουμε ως πανδημία στον καιρό και στον τόπο μας, έχει τις ρίζες του στον τρόπο ζωής, υλικής και πνευματικής, ενός εκάστου εξ ημών.
Έχοντας εκδιώξει από τη βιωτή μας τον παράγοντα Θεό, ο Οποίος συνήθως φρενάρει ή χαλιναγωγεί τις αθέμιτες ορέξεις μας, επιδοθήκαμε προ πολλού σε μιαν άνευ προηγουμένου καταναλωτική μανία. Αυτή η αρρώστια (έτσι, θα την αποκαλέσω), φθάνοντας αδιάντροπα και σε αυτή την εωσφορική ύβρη, είχε δημιουργήσει μια κοινωνία εγωπαθέστατη, ατομοκεντρική και λαίμαργη. Η ευδαιμονική καθημερινότητά μας κατέστη εν τω μεταξύ δαιμονική... Και ιδού, τα αποκαρδιωτικά αποτελέσματα: Στην ουσία πτωχεύουμε σε κάθε επίπεδο πια, επειδή κατ’ αρχάς επτωχεύσαμε εσωτερικά, πνευματικά. Λησμονήσαμε την Αυτάρκεια και την Ολιγάρκεια ως αρετές και τρόπους προσωπικής συμπεριφοράς, περισσεύοντας σε φανφαρονισμούς και μεγαλομανίες, απλώνοντας μάλιστα τα χέρια και τα πόδια μας περισσότερο από τα όριά μας, καταστάσεις που κατεξοχήν δεν συνάδουν σε πραγματικούς Χριστιανούς.
Τον τελευταίο καιρό ζούμε στενάχωρα και δυσκολευόμαστε πολύ, επειδή συνηθίσαμε μόνον στα πολλά, στα ακραία και στα μεγαλειώδη, όχι πια προς το συμφέρον του ψυχικού μας κόσμου, αλλά της υλικής καλοπέρασής μας. Ξεκάθαρα ο Απόστολος Παύλος, απευθυνόμενος προς Φιλιππησίους (4,11-13), εξομολογείται: «(...) Εγώ έμαθα να αρκούμαι σε όσα έχω. Μπορώ να ζήσω και με στερήσεις και με αφθονία∙ έχω μάθει ν’ αντιμετωπίζω κάθε φορά οποιαδήποτε κατάσταση: και να είμαι χορτάτος και να πεινώ∙ και να έχω περίσσευμα και να στερούμαι. Όλα τα μπορώ, χάρη στον Χριστό που με δυναμώνει».
Από τους λόγους αυτούς του ιερού Παύλου, επισημαίνω, αγαπητοί μου, το τελευταίο: Εκείνος, που ενδυναμώνει την προσπάθειά μας, είναι ο ίδιος ο Χριστός. Εάν αφεθεί Αυτός να καταστεί το μέτρο και το κριτήριό μας, μπορούμε να αρκούμαστε σε όσα έχουμε, επειδή δεν θα στοχεύουμε -με βλέμμα ειδωλολατρικό- στα υλικά, αλλά θα προσβλέπουμε στην κοινωνία με τον Αρχηγό της Πίστεώς μας. Καλά και χρήσιμα τα υλικά αγαθά, αλλά αποτελούν μέσα για την επίτευξη του σκοπού μας, δηλαδή της χριστοποίησης του εαυτού μας κατ’ αρχάς και του κόσμου μας ύστερα. Εκείνος, που πηγαία και αυθεντικά αγαπά τον Χριστό, επιμελείται κυρίως «ψυχής, πράγματος αθανάτου». Σέβεται ασφαλώς τα υλικά αγαθά, ουδέποτε καταφρονεί την υλικότητα του εαυτού του (κάτι που θα οδηγούσε σε παρέκκλιση από το ξεκάθαρο ορθόδοξο ήθος), αλλά ισορροπεί τα πράγματα μέσα του, γνωρίζοντας ότι «ουκ έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν, αλλά την μέλλουσαν επιζητούμεν» (Εβρ 13,14).
Εάν, αγαπητοί μου, βιώσουμε συνειδητά -εκκλησιαστικά και πνευματικά- την προσωρινότητά μας επί της γης, τότε υπάρχει ελπίδα διεξόδου, τουλάχιστον -αρχικώς- από την πνευματική Κρίση, της οποίας κορυφή του παγόβουνου αποτελεί η οικονομική. Τότε θα συμπεριφερόμαστε «ως λυπούμενοι αεί δε χαίροντες, ως πτωχοί πολλούς δε πλουτίζοντες, ως μηδέν έχοντες και πάντα κατέχοντες» (Β΄ Κορ 6,10).
Αγαπητοί φίλοι των πατρικών μας παραδόσεων,
«Ο Θεός της δόξης εβρόντησεν επί των υδάτων» (Ψαλμ 28,3) και μάς πλημμύρισε πολλαπλών ευλογιών. Εκείνος, ως πηγή αναψυχής και παρηγορίας που είναι, δύναται να οδηγήσει σε αίσια έκβαση τα ανθρώπινα, εάν θα έχουμε αξιοποιήσει τις δυνατότητες ελευθερίας, με τις οποίες μάς έχει Εκείνος χαριτώσει. Είναι καιρός να στοχεύσουμε όλοι στην υπέρβαση της επάρατης παλαιότητάς μας, ώστε να δικαιούμαστε να βιώσουμε καλύτερες ημέρες σε προσωπικό, οικογενειακό, εθνικό επίπεδο. Αυτό αποτελεί την ολόθερμη ευχή και την αδιάλειπτη προσευχή μου.
«Φως εκ φωτός έλαμψε τω κόσμω
Χριστός ο Θεός ημών, ο επιφανείς Θεός·
τούτον, λαοί, προσκυνήσωμεν».
(Από την Υμνολογία)
Διαρκή Θεοφάνια κι ένα ευλογημένο Νέο Έτος ας έχουμε, αδελφοί!
