Η φράση «Αθανάσιον επαινών, αρετήν επαινέσομαι», όπως διατυπώνεται από τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο στο εγκώμιό του για τον Μέγα Αθανάσιο, συνοψίζει τη θεολογική και πνευματική διάσταση του βίου και της πολιτείας του μεγάλου αυτού Πατέρα της Εκκλησίας. Η αναφορά αυτή δεν αποτελεί μόνον εγκώμιο στο πρόσωπο του Αθανασίου, αλλά και μια βαθιά θεολογική αλήθεια: η αρετή, ως θείο δώρο και ανθρώπινη απόκριση στη Χάρη του Θεού, ενσαρκώνεται και αποκαλύπτεται πλήρως στον Άγιο.
Εφέτος, καθώς η Εκκλησία εορτάζει την επέτειο των 1700 ετών από την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο, η οποία συγκλήθηκε στη Νίκαια της Βιθυνίας (το 325 μ. Χ.), τιμάμε σήμερα τον Άγιο Αθανάσιο, Πατριάρχη Αλεξανδρείας τον Μεγάλο, μια από τις πιο φωτεινές και ακατάλυτες μορφές της Εκκλησίας. Η ζωή και το έργο του δεν περιορίζονται στο ιστορικό τους πλαίσιο, αλλά διαλάμπει ως φαεινός αστέρας ακλόνητης πίστης, θεολογικής ακρίβειας και ακατάβλητης ανδρείας πνεύματος και ψυχής.
«…ὧν ἀναθεωροῦντες τήν ἔκβασιν τῆς ἀναστροφῆς μιμεῖσθε τήν πίστιν». (Ἑβρ. 13,7)
Ἀθανασίου καί Κυρίλλου, τῶν δύο Μεγάλων Πατέρων καί Πατριαρχῶν Ἀλεξανδρείας τήν ἑορτή ἄγει σήμερον ἡ Ἐκκλησία μας. Καί ἦταν καί οἱ δύο «ἄνδρες πλήρεις πίστεως καί Πνεύματος Ἁγίου», καί ἀγωνίσθηκαν στήν πρώτη γραμμή τῶν ἀγώνων τῆς Πίστεως, στήν Α΄ Οἰκουμενική Σύνοδο κατά τοῦ Ἀρείου ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, στήν Γ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο κατά τοῦ Νεστορίου καί τῶν μονοφυσιτῶν ὁ Ἅγιος Κύριλλος.
.jpg)
Του ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ, Θεολόγου – Καθηγητού
Ελάχιστοι άνθρωποι αξιώθηκαν να λάβουν τον τίτλο του «Μεγάλου» στην ιστορία της ανθρωπότητας, διότι αυτό προϋποθέτει να υπάρξει κάποιος υπέρμετρα σπουδαίος και να προσφέρει υπέρτατες και μοναδικές υπηρεσίες σε αυτή. Ένας από αυτούς είναι και ο Μέγας Αθανάσιος, ο οποίος εκτός από τον τίτλου του «Μεγάλου» του αποδόθηκε και ο μοναδικός τίτλος «Στύλος της Ορθοδοξίας». Μελετώντας κάποιος την προσωπικότητα και το τιτάνιο έργο του, δε μπορεί παρά να συμφωνήσει με την επιλογή αυτή της Εκκλησίας μας.
Ο Μέγας Αθανάσιος ή Άγιος Αθανάσιος ή Αθανάσιος Αλεξάνδρειας ήτο Ορθόδοξος Πατριάρχης Αλεξάνδρειας και η προσωπικότητά του σφράγισε τα δρώμενα της εποχής του. Μαχητής αταλάντευτος και αγωνιστής της Ορθοδοξίας. Ανυποχώρητος ήλθε σε σύγκρουση με τους ισχυρούς της εποχής, εξορίστηκε και ταλαιπωρήθηκε.
Του ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ, Θεολόγου - Καθηγητού
Οι αλεξανδρινοί Πατέρες έβαλαν και εκείνοι τη δική τους σφραγίδα στην ανάπτυξη της Θεολογίας της Εκκλησίας μας. Με κέντρο ανάπτυξης των θεολογικών σπουδών την περίφημη Κατηχητική Σχολή, η Εκκλησία της Αλεξάνδρειας ανέδειξε μεγάλες μορφές. Μια από αυτές είναι και ο άγιος Κύριλλος αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας, ο κορυφαίος δογματικός θεολόγος και υπερασπιστής της Ορθοδοξίας. Αλλά και ένας από τους πλέον συκοφαντημένους Πατέρες και αγίους της Εκκλησίας μας.
ΒΟΣΤΩΝΗ. Ο Μακαριότατος Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεόδωρος με συνέντευξή του στον «Εθνικό Κήρυκα» προβαίνει στην πρώτη συστηματική και λεπτομερή μαρτυρία – απολογισμό της μέχρι τώρα εικοσάχρονης Πατριαρχίας του στο Δευτερόθρονο Πατριαρχείο της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο Μακαριότατος όλα αυτά τα είκοσι χρόνια της Πατριαρχίας του εργάζεται άοκνα νυχθημερόν, οργώνει κυριολεκτικά την Αφρική και ιδρύει ναούς, σχολεία, νοσοκομεία, ιερατικές σχολές, ορφανοτροφεία, συσσίτια.
Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Στην ιστοσελίδα του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, φιγουράρει ένα απόσπασμα συνέντευξης του Μητροπολίτη Μπάτσκας Ειρηναίου, του Πατριαρχείου Σερβίας, που έχει ως τίτλο: «Η διαίρεση στην Ουκρανία μετεξελίχθηκε σε διαίρεση και στην οικουμενική Ορθοδοξία».
Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδος τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Αὐστραλίας
ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ
Συνῆλθε σήμερα, Παρασκευή 17 Ἰανουαρίου 2025, ἡ Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδος τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Αὐστραλίας, ὑπό τήν Προεδρία τοῦ Σεβ. Ἀρχιεπισκόπου Αὐστραλίας κ.κ. Μακαρίου.
Την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου 2024 το πρωί η Βέροια εόρτασε με λαμπρότητα τον πολιούχο και προστάτη της πόλεως, Όσιο Αντώνιο τον Νέο. Τελέστηκε Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου Ιταλίας κ. Πολυκάρπου, ο οποίος χοροστάτησε στον Όρθρο και κήρυξε το θείο Λόγο, του Θεοφ. Επισκόπου Αλμωπίας κ. Στεφάνου και του οικείου Ποιμενάρχου μας, Σεβ. Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος.
Του ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ, Θεολόγου – Καθηγητού
Οι χιλιάδες Νεομάρτυρες, οι οποίοι έδωσαν την ηρωική τους μαρτυρία στα μαύρα χρόνια της τουρκοκρατίας, είναι ισάξιοι με τους Μάρτυρες της αρχαίας Εκκλησίας. Ένας από αυτούς είναι και ο άγιος Γεώργιος ο εν Ιωαννίνοις.
Του ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ, Θεολόγου - Καθηγητού
Στην κορυφή των μεγάλων ασκητών της Εκκλησίας μας βρίσκεται ο Μέγας Αντώνιος και γι’ αυτό δικαίως η Εκκλησία μας του προσέδωσε τον τίτλο του Μεγάλου, διότι, όπως θα δούμε στη συνέχεια, αποτέλεσε το πρότυπο του ορθοδόξου μοναχικού ιδεώδους. Άλλωστε αποκαλείται και ως ο «καθηγητής της ερήμου», διότι θεμελίωσε τον υγιή χριστιανικό μοναχισμό και παραμένει ο δάσκαλος των κατοπινών μοναχών ως τα σήμερα.
Μέγας Ἅγιος, μέγας ἐρημίτης καί ἀσκητής καί ὅσιος, ὑπῆρξε ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος, τόν ὁποῖον σήμερα ἑορτάζει ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία. Ἀπό μικρός, πιστός Χριστιανός καί ἀφωσιωμένος στόν Σωτῆρα Χριστό, ἀπόθησαύριζε μέσα στήν ἀγνή καί ἄδολη καρδιά του, τούς λόγους τοῦ Κυρίου, ὥστε καίτοι ἀγράμματος κατά κόσμον, νά γνωρίζει ἀπό στήθους ὅλο τό Ἱερό Εὐαγγέλιο καί τήν Ἁγία Γραφή.
Την Πέμπτη, 16 Ιανουαρίου 2025, ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιρλανδίας κ. Ιάκωβος επισκέφθηκε την Έδρα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας στο Σύδνεϋ.
Ο Ιεράρχης του Οικουμενικού Θρόνου έτυχε εγκάρδιας υποδοχής από τον Σεβ. Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας κ. Μακάριο, περιστοιχούμενο από τους κληρικούς της Αρχιεπισκοπής.
ΑΘΗΝΑ. Στην ανάγκη συνεργασίας Εκκλησίας, Πολιτείας και ιδιωτικής πρωτοβουλίας, για να πάει μπροστά ο τόπος, αναφέρθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος κατά την τελετή του αγιασμού με αφορμή την έναρξη λειτουργίας των νέων Σχολών Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών (Σ.Μ.Υ.Κ.), τονίζοντας ότι «δεν χρειάζονται συγκρούσεις. Δεν υπάρχει μόνο χωρισμός, υπάρχει και η συμπόρευση, όπου ο καθένας έχει τον ρόλο του και συμπληρώνει τον άλλον».
Με λαμπρότητα και επισημότητα τελέστηκε το απόγευμα της Πέμπτης 16 Ιανουαρίου 2025, ο πανηγυρικός πολυαρχιερατικός εσπερινός της εορτής του πολιούχου της Βεροίας οσίου Αντωνίου του νέου.
Το μεσημέρι της Πέμπτης, 16 Ιανουαρίου 2025, ο Σεβ. Μητροπολίτης Σουηδίας και πάσης Σκανδιναυΐας κ. Κλεόπας, συνοδευόμενος από τον Πανοσιολ. Αρχιμανδρίτη κ. Βαρθολομαίο Ιατρίδη, Εφημέριο του Καθεδρικού Ναού Αγίου Γεωργίου Στοκχόλμης, ευγενώς προσκληθείς υπό της Εξοχωτάτης Πρέσβεως της Ελλάδος στην Σουηδία κ. Αικατερίνης Φουντουλάκη, μετέβη στην έδρα της Ελληνικής Πρεσβείας, όπου αρχικώς ετέλεσε την ακολουθία του αγιασμού, ενώ στην συνέχεια ευλόγησε την Βασιλόπιττα.
1. Τό ὄρος Βαράσοβα εἶναι γνωστό καί ὡς τό «Ἅγιον Ὄρος τῆς Αἰτωλίας», λόγω τῆς μοναστικῆς ἄνθησης πού κατεγράφη ἐκεῖ. Ποιά εἶναι τά στοιχεῖα πού γνωρίζουμε;
Του Ροστισλάβ Χοτίν*
Στη Συρία, πρόσφατα έλαβαν χώρα τεκτονικά γεγονότα: στη χώρα, που σπαράσσεται από πολέμους και συγκρούσεις, άλλαξε η κυβέρνηση και το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ αντικαταστάθηκε από την ισλαμιστική αντιπολίτευση. Ποια θα είναι τώρα η κατάσταση για τους χριστιανούς της Συρίας, θα είναι η νέα Συρία εθνοτικά και θρησκευτικά συμπεριληπτική; Ποιο ρόλο θα διαδραματίσει το Πατριαρχείο Αντιοχείας, το οποίο προηγουμένως δεν αναγνώρισε το αυτοκέφαλο και τον τόμο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας; Υπάρχουν ελπίδες να αλλάξει τώρα η θέση της αρχαίας Εκκλησίας της Αντιόχειας; Ας το μάθουμε.
Κυκλοφόρησε σε καλαίσθητη έκδοση το Αγιολόγιο 2025 της Εταιρείας Βυζαντινών Μελετών Νομού Πρεβέζης που φέτος είναι αφιερωμένο στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Τό παρόν κείμενο δέν εἶναι μελέτη ἐπιστημονική, οὔτε κάποια διατριβή, ἀλλά εἶναι κάποιοι ἁπλοί λόγοι γιά τόν καρδιακό ἄνθρωπο καί εὐαίσθητο Ὀρθόδοξο Χριστιανό Νίκο Τριανταφυλλόπουλο.
Ὡς ὄνομα τόν γνώριζα ἀπό τήν περιρρέουσα πραγματικότητα, ἀπό τήν φημολογία ὅτι εἶναι δυνατός καί αὐθεντικός μελετητής τοῦ Ἀλέξανδρου Παπαδιαμάντη, «ὁ πατριάρχης τῶν παπαδιαμαντικῶν σπουδῶν», ὅτι εἶναι δεινός φιλόλογος καί ἔντιμος συνομιλητής, εἶναι ἐραστής τῆς ἐκκκλησιαστικῆς παράδοσης καί κοφτερό μυαλό, ἔχει δέ κοφτερότερη γραφή.
Συνάντηση εργασίας της Επιτροπής Αντιπροσώπων των Ορθοδόξων Εκκλησιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση (CROCEU), υπό την προεδρία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βελγίου και Εξάρχου Κάτω Χωρών και Λουξεμβούργου κ. Αθηναγόρου, πραγματοποιήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2025 στο «Ορθόδοξο Κέντρο Ambiorix» στις Βρυξέλλες.
Η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος δέχθηκε σήμερα, Τρίτη, 14 Ιανουαρίου 2025, τον Εξοχ. Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου της Ελλάδος κ. Νικόλαο Παναγιωτόπουλο, με την συνοδεία του.
Η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, το πρωί της Τρίτης, 14 Ιανουαρίου 2025, επισκέφθηκε εθιμοτυπικώς τον Έπαρχο του Beyoğlu (Πέρα) Εντιμ. κ. Atakan Atasoy.
Τον Παναγιώτατο συνόδευαν οι Εντιμ. κύριοι Στράτος Δολτσινιάδης, εκ μέρους του ΣΥΡΚΙ, και Πέτρος Μπαζγκάρλο, εκ των Γραμματέων του Πατριαρχείου.
Ο Εντιμ. κ. Έπαρχος και η σύζυγός του καλωσόρισαν με εγκαρδιότητα τον Πατριάρχη και την συνοδεία του και αντάλλαξαν ευχές για τη νέα χρονιά.
Εορτάστηκε η Πρωτοχρονιά, με το Ιουλιανό ημερολόγιο, στο Βατοπαιδινό Μετόχι της Πόλης.
Την Τρίτη 14 Ιανουαρίου 2025 τελέστηκε Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίου Ανδρέα Γαλατά, όπου εκκλησιάζεται η ρωσόφωνη Παροικία της Πόλεως. Ιερούργησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κυδωνιών κ. Αθηναγόρας, έχοντας ως συλλειουργούς του τους Ιερείς του Μετοχίου. Έψαλε εμμελώς η χορωδία του Ιερού Ναού και εκκλησιάστηκαν πιστοί από την Πόλη και προσκυνητές από το εξωτερικό.
Την Τρίτη, 14 Ιανουαρίου 2025, εορτάστηκε (με το παλαιό εορτολόγιο) η μνήμη του Αγίου Βασιλείου του Ουρανοφάντορος του Μεγάλου στην Ιερά αυτού Μονήν, την κειμένη πλησίον της Νέας Πύλης της Παλαιάς Πόλεως Ιεροσολύμων, με την επιμέλεια, προετοιμασία και φιλοξενία του Ηγουμένου και Γέροντος Καμαράση, Ἀρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου, δι’ Εσπερινού αφ’ εσπέρας και διά Θείας Λειτουργίας το πρωί, υπό του Τελετάρχου των Πατριαρχείων, Αρχιμανδρίτου π. Βαρθολομαίου, με την ψαλμωδία μοναζουσών του Πατριαρχείου και τη συμπροσευχή μοναχών, μοναζουσών και Ιεροσολυμιτών πιστών.
Την Τρίτη, 14 Ιανουαρίου 2025, ο Σεβ. Μητροπολίτης Άκκρας κ. Δανιήλ επισκέφθηκε την έδρα της Κοπτικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Γκάνα, προκειμένου να εκφράσει τις ευχές του για την πρόσφατη εορτή των Χριστουγέννων και τα επερχόμενα Θεοφάνια, σύμφωνα με το ιουλιανό ημερολόγιο.
Την Τρίτη, 14 Ιανουαρίου 2025, πραγματοποιήθηκε η επίσημη τελετή κοπής της Βασιλόπιτας της Ιεράς Επισκοπής Πέρθης στις κεντρικές εγκαταστάσεις της στο προάστιο Dianella της Πέρθης.
ΓΚΑΡΦΙΛΝΤ. ΝΕΑ ΙΕΡΣΕΗ. Η 10η επέτειος χειροτονίας σε Επίσκοπο του Μητροπολίτη Νέας Ιερσέης κ. Αποστόλου γιορτάστηκε τη Δευτέρα 13 Ιανουαρίου, στην κατάμεστη αίθουσα εκδηλώσεων «The Venetian» στην πόλη Γκάρφιλντ.
Η Θεία Κοινωνία αποτελεί το κατεξοχήν Μυστήριο της Εκκλησίας, στο οποίο οι πιστοί μετέχουν στο αληθινό Σώμα και Αίμα του Χριστού. Αυτή η ένωση συντελεί στο να γίνουν οι χριστιανοί «σύσσωμοι και σύναιμοι Χριστού», σύμφωνα με τη διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας. Ο Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας αναφέρει ότι η Θεία Κοινωνία είναι «η τελειότερη μορφή της κοινωνίας του ανθρώπου με τον Θεό» (Καβάσιλας, Περί Θείας Ευχαριστίας, Στ. 1). Με τη Θεία Κοινωνία, ο Χριστός γίνεται ένα με εμάς, μεταδίδοντάς μας τη ζωή και τη χάρη Του.
Το εσπέρας της Δευτέρας, 13 Ιανουαρίου 2025, παραμονής της εορτής του Μεγάλου Βασιλείου και του Νέου Έτους (κατά το παλαιό εορτολόγιο), έλαβε χώρα η τελετή της κοπής της Βασιλόπιττας στην αίθουσα τελετών του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
Η αναπάντεχη, αλλά σίγουρα θεαματική και παταγώδης πτώση (τον Ιούλιο, 2024) και καταδίκη (τον Δεκέμβριο, 2024) του Ιλαρίωνα Αλφέγιεφ, πρώην διευθυντή του τμήματος εξωτερικών υποθέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, ο οποίος ζει σήμερα σε κάποιο θέρετρο της Δημοκρατίας της Τσεχίας, κρούει προειδοποιητικά τον κώδωνα για κάθε κληρικό. Ουδείς αναμάρτητος, βέβαια, στην προσωπική, οικογενειακή ή κοινωνική του ζωή, γεγονός που ισχύει και για τον χώρο της Εκκλησίας. Διότι η αμαρτία είναι το κοινό, ανθρώπινο χαρακτηριστικό —το μόνο που μας συνδέει παράδοξα, έστω—πάνω και πέρα από τις οποιεσδήποτε διαφορές μας, είτε κοσμικές είτε πνευματικές. Είναι εμπειρικά γνωστό σε όλους ότι η θεία σκάλα χρησιμεύει για την άνοδό μας προς τον Θεό, αλλά η πτώση από αυτήν μπορεί να επιφέρει την συντριβή μας.
Συμπληρώθηκαν δέκα χρόνια από την αγιοκατάταξη του Αγίου Παϊσίου του Αγιορείτη, από την Αγία και Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Συγκεκριμένα, η αναγραφή του στις αγιολογικές δέλτους της Ορθοδόξου Εκκλησίας αποφασίστηκε στις 13 Ιανουαρίου 2015, κατόπιν προτάσεως του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ο οποίος συνδεόταν με μακροχρόνια πνευματική σχέση με τον Γέροντα Παΐσιο.
Ο λαοφίλητος όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης αποτελεί επιδέξιο φανό θυέλλης και άσβεστο φάρο πνευματικού φωτισμού για τη σύγχρονη ανθρωπότητα. Παρά την απλότητα και την απόλυτη ταπεινοφροσύνη του, οι λόγοι του είναι γεμάτοι δύναμη και αλήθεια, αποτυπώνοντας τη σοφία της Εκκλησίας και της παραδόσεως. Ο ίδιος υπήρξε για πολλούς ανθρώπους ανάπαυση, παρηγοριά και στηριγμός στον δρόμο της πολυποθούμενης εσωτερικής ειρήνης, ενώ ταυτόχρονα εξηγούσε πώς να ζούμε με πληρότητα, παρά τις πιέσεις και τις δυσκολίες του σύγχρονου κόσμου.
Καρδιακόν Αντιδώρημα
τῷ πρώτῳ Μητροπολίτῃ Μεγάρων καί Σαλαμῖνος κυρῷ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙῼ
Έκδοση Ιεράς Μονής Αγ. Παρασκευής Μαζίου Μεγάρων
Την Κυριακή, 12 Ιανουαρίου 2025, στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Εσθονίας, στην πόλη Parnu και στον Μητροπολιτικό Ναό της Μεταμορφώσεως, τελέστηκε η χειροτονία του Επισκόπου Haapsalu κ. Δαμασκηνού, Φινλανδού στην καταγωγή, ο οποίος ανήκε στην αδελφότητα της Ιεράς Μονής Ξενοφώντος Αγίου Όρους.
MSc Θεολογίας - Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος Ι. Μ. Ζακύνθου
Η Ζάκυνθος, στο πλαίσιο των Επτά Νησιών του Ιονίου Πελάγους, αλλά και ως πέρασμα ή σημείο ώσμωσης μεταξύ Ανατολής και Δύσης, αναγεννησιακών τεκταινομένων και βυζαντινών δεδομένων, αποτέλεσε, στο διάβα των ιστορικών χρόνων, τόπο και τρόπο ενός ιδιάζοντος Πολιτισμού εν γένει, πολλώ δε μάλλον εστιάζοντας εν προκειμένω στην εκκλησιαστική ζωή, ιδιαιτέρως δε στα τελούμενα της λειτουργικής - λατρευτικής ζωής.
