Τα πρώτα φιόρα της Γατζίας

Γράφει η Διονυσία Μούσουρα-Τσουκαλά

Νάμαστε πάλι εδώ,

Καλό σας μήνα και καλή αντοχή στις ζέστες. Εμείς εδώ έχουμε βαρύ Χειμώνα, από κρύο και ανέμους, όχι όμως και από βροχή που τόσο χρειαζόμαστε.

Συνέχεια του προηγούμενου κειμένου μου και... μελαγχολικών μου στίχων, έκφραση παράπονου που δεν έβγαιναν οι σπόροι της Γατζίας, έρχομαι τώρα να μοιραστώ μαζί σας τον όντως άκρατο ενθουσιασμό μου για τα πρώτα της μυρωδάτα και χνουδάτα φιόρα.

Όπως διαπιστώνετε από την ημερομηνία γραφής αυτών των στίχων, έχουν παρέλθει πάνω από 14 χρόνια από τότε. Η Γατζία μου, ναι, με αποζημιώνει με μπόλικα φιόρα κάθε χρόνο, μολονότι έχει χάσει το μπούσουλα, όπως φαίνεται, και ανθίζει το εδώ καλοκαίρι, ενώ αν δεν με απατά η μνήμη, στην Ελλάδα ανθίζει τους φθινοπωρινούς μήνες, όμως, για τόσων χρονών που είναι, παραμένει ένα καχεκτικό δεντράκι που ακόμα, ίσως, προσπαθεί να εγκλιματιστεί στην καινούρια της πατρίδα... πιθανό, σαν τη γράφουσα.

Πολλές ευχές και αγάπη σε όλους/ες,

διονυσία

Νοβιτές

23 του Γενάρη 1994
Μελβούρνη Αυστραλίας

Ζακυθινοί μου χωρικοί και χωραΐτες ούλοι
ακούστε τι εγίνηκε στη πόλη τη Μελβούρνη.

Εκείνη η Μποχαλιώτισα που ζει στην ….Αστραλία
κατάφερε να γκαινιαστεί το Κήλορ Ηστ, Γατζία.

Μα είναι σέμπια μάτια μου, τσουρούλι δεν τση κόβει
πως όξω από το τόπο τσης Γατζία δεν προκόβει.

Και τση σονάρει κάθε αυγή, τση λέει και παστόκες
για μάντσιες που σκαρώνανε παλιά οι Μποχαλιώτες.

-Μη με σκορσάρεις μάτια μου και μη με σπαβεντάρεις
τήραξε τα απάνου σου δελέγκου να τα πάρεις.

Κουτσούνα μου, Γατζία μου, Ματζέτο τση αυλής μου
βγάλε δυο φιόρα τζόγια μου, που νάχεις την ευχή μου.

Αλλιώς, ω συφορέλια μου, με ούρα και με γέλια
θε να με κογιονάρουνε αφέντες και κοπέλια.

Παρακαλεί τον Άγιο φώτιση να τση δώσει
να δέσουν τα λιανόκλαδα, κορμός να μεγαλώσει.

Και, ω, το θαύμα εγίνηκε, Παρασκευή βραδύα
Έχουν περάσει χρόνια εννιά!
Ζακυθινοί, το ακούσατεεεεε;
Έβγαλε φιόρο η Γατζίαααα!

Απ΄τη χαρά τσους τη πολλή, που άνθισε η Γατζία
Πανήγυρι θα κάμουνε, θα βγάλουν λιτανεία (τη Γατζία;),

ανιάκαρα θα φέρουνε, θα φέρουν και ταμπούρλο,
την πίπιζα θα παίζουνε, νάρθει το ασκέρι ούλο.

Θα καλεστούνε Πρόεδροι, παλιοί και τωρινοί
ντόρος θα γίνει νάρθουνε ούλ’ οι Ζακυθινοί.

Γιατί ορπίζει, μάτια μου, η Γατζία να τσου ενώσει
κ' η ντόπια η «Ενότης»,
που χρόνια τώρα εγίνηκε «Ζακυθινή Εχθρότης»,
αληθινά να γίνει «Αδελφότης».

Κι εγώ θα στήσω το χορό
για να χορέψω Γιαργυτό
και σ’ ούλους θα φουγιάζω, πως μια μικρή Γατζία
κατόρθωσε και ένωσε στη μακρυνή Αυστραλία
του Τζάντε τη φατρία.

Η Παράκληση στην Παλαιά Βλαχέραινα Μπανάτου

Σύμφωνα με τα επικρατούντα στην Ενορία μας κατά την τελευταία 25ετία, πραγματοποιήθηκε χθες το δειλινό, στον προαύλιο χώρο του μικρού Ευκτηρίου Οίκου στην Παλαιά Βλαχέραινα, υπαίθρια Παράκληση με Αρτοκλασία, στην οποία συμμετείχε πλήθος προσκυνητών από το χωριό μας και από τη γύρω περιοχή.

Ο Εφημέριός μας στο τέλος, απευθυνόμενος στο εκκλησίασμα, υπερτόνισε την αναγκαιότητα του σύγχρονου ανθρώπου να έχει την Παναγία ως κέντρο αναφοράς και στήριγμα στην καθημερινότητά του, η οποία -ατυχώς- ταλανίζεται ολοένα από αλλεπάλληλες θλίψεις και στεναχωρίες.

Ακολούθησε μικρή δεξίωση, την οποία ετοίμασε η Οικογένεια Αναστασίου και Στέλλας Στραβοπόδη. Σημειωτέον, ότι η φιλόθεη αυτή Οικογένεια διέσωσε το μικρό, ενοριακό οικόπεδο της Βλαχέραινας από τους γύρωθεν καταπατητές και ανήγειρε, ιδίοις εξόδοις, την ιερή αυτή στέγη.

Το πανηγύρι της Βλαχέραινας 2008 στο Μπανάτο

Με σεμνή μεγαλοπρέπεια εορτάστηκε σήμερα στο ναΰδριο της νέας Βλαχέραινας στο Μπανάτο, ιδιοκτησίας κ. Νίκης χήρας Τιμοθέου Παράσχη, η ανάμνηση της Καταθέσεως της Τιμίας Εσθήτος της Παναγίας στον παλαίφατο ναό των Βλαχερνών Κωνσταντινουπόλεως.

Αφ' εσπέρας έγινε Εσπερινός με Αρτοκλασία και σήμερα το πρωί το επίσημο Συλλείτουργο, στο οποίο έλαβαν μέρος ο Αρχιμανδρίτης Αλέξιος Ξένος και ο Εφημέριός μας, ενώ στο ψαλτήρι ήταν η Χορωδία του Ναού της Θείας Αναλήψεως και Αγίων Τεσσαράκοντα πόλεως Ζακύνθου, υπό τον κ. Διονύσιο Πόθο.

Το Κήρυγμα του θείου Λόγου έκαμε ο π. Παναγιώτης, με θέμα: "Παναγία, η αιτία της χαράς μας".

Μετά το τέλος της θ. Λειτουργίας και πριν από το πλούσιο γεύμα, δόθηκε σε όλους τους προσκυνητές το παραδοσιακό "κουμπόστο".

Το απόγευμα θα τελεσθεί, κατά το έθιμο, υπαίθρια Παράκληση στο προσκυνητάρι της παλαιάς Βλαχέραινας.

Το φιόρο τση νιότης

Γράφει η Διονυσία Μούσουρα-Τσουκαλά

Σήμερα, είπα να αλλάξω λίγο κι αντί να γράψω για Μπανατιώτικες θύμησες, να μοιραστώ μαζί σας αυτούς τους λίγους στίχους που ακολουθούν.

Από κάποιο ταξίδι μου στο αγαπημένο νησί, έφερα στη Μελβούρνη, (διακινδυνεύοντας βαρύ πρόστιμο από τις Αυστραλιανές Αρχές, γιατί απαγορεύεται αυστηρά να φέρουμε οτιδήποτε φυτικό ή ζωικό που δεν είναι βιομηχανικά συσκευασμένο), σπόρους Γατζίας, το μόνο, σχεδόν, δέντρο που δεν υπάρχει εδώ.

Τα κίτρινα αρωματικά, χνουδωτά άνθια της Γατζίας, συμβόλιζαν πολλά για μένα, δεν ήταν μόνο από τα αγαπημένα μου λουλούδια, δεν ήταν που μέσα στις σελίδες του νεανικού Λευκώματος που κρατούσαμε τότε τα περισσότερα κοριτσόπουλα, με διάφορες ερωτήσεις, όπως Τι είναι έρως, Ποια είναι η γυναίκα των ονείρων σας, Τι γνώμη έχετε για τη φιλία, τι γνώμη έχετε για την κτήτορα, και άλλα τέτοια αθώα, έβαζα τα μικρά αυτά λουλούδια, όπως και ανάμεσα στις σελίδες των βιβλίων μου, αλλά και η αγαπημένη μου Μαμά, τις έβαζε στα συρτάρια με τα ασπρόρουχα που μοσχοβολούσαν.

Μετά φόβου Θεού φύτεψα τους σπόρους και περίμενα να φυτρώσουν... Αλλά γι' αυτό, θα σας μιλήσω μιαν άλλη φορά. Στο παράπονό μου επάνω που δεν φύτρωναν, κάθισα κι έγραψα αυτούς τους στίχους.

Καλό μήνα σε όλους, καλό καλοκαίρι,
Με αγάπη,
δ.μ.τ

Τση Ζάκυθος

Φύτεψα Τζαντζαμίνι στην αυλή, Μυρτιά στο παρεθύρι
μέσα στου κήπου μια γωνιά Γατζία είχα σπείρει.

Τσου γλυκομίλια την αυγή, τα πότιζα το βράδυ
στην κάψα του μεσημεριού τσούστερνα ανέμου χάδι.

Μα κείνα μού μαραίνονταν, δε λέγανε ν’ ανθίσουν
λυπητερά ψιθύριζαν, πως θέλουν να γυρίσουν

εκεί που ο ήλιος κι η βροχή, τ' αγέρι, το φεγγάρι
τσου λεν τραγούδια ερωτικά, ο ύπνος να τα πάρει.

Νανούρισμα γλυκό, απαλό, να δένουν, να μεστώνουν
και πριν τα βρει η χαραυγή κλώνους να μεγαλώνουν.

Τα μπουμπουκάκια για να βγουν καμπάνας θέλουνε αχό
απ΄ το Καμπαναριό τ' Αγίου τση Κυριακής το πρωινό.

Θέλουν σεργιάνι Πόχαλης και κανταδόρους τσι νυχτιές
στσι ρούγες τση να τριγυρνούν, να τραγουδούν στσι κοπελιές.

Εδώ ο ήλιος καψερός και το αγέρι κρύο
εδώ η βροχή ανέδροση σαν το πικρό το αντίο.

Ω Άγιε μου Διονύσιε, προστάτη όλου του Τζάντε
κάμε να σμίξουμε ξανά στο Φιόρο του Λεβάντε.

Να λουλουδίσει η Μυρτιά, ν’ ανθίσει μου η Γατζία
το Τζαντζαμίνι να ευωδιά στη Ρούγα την Πλατεία.

Κι εγώ, κεράκι να αξιωθώ, στη χάρη Σου ν’ ανάψω
γονατιστή μπροστά σ΄ Εσέ, δάκρυα χαράς να κλάψω.

Γλωσσάρι

Τση = της
Τζαντζαμίνι = Γιασεμί
Τσου = τους
Κάψα = ζέστη
Ρούγες = δρόμοι
Καψερός = καυτερός
Τζάντε = Ζάκυνθος
Φιόρο του Λεβάντε = Άνθος της Ανατολής (Οι Ενετοί ονόμασαν έτσι την Ζάκυνθο)
Πλατεία Ρούγα = Ο κεντρικός δρόμος της πόλης του Τζάντε.

Μικρή αναφορά στον Γέροντα της Ρουμανίας π. Κλεόπα Ίλιε (1912-1998)

Στοιχεία από τον βίο και την πολιτεία του π. Κλεόπα

Γεννήθηκε το 1912 στη Σουλίτσα του νομού Μποντοσάνι από τους ευσεβείς χωρικούς Αλέξανδρο και Άννα, το ένατο από τα δέκα παιδιά τους. Πέντε από αυτά τα παιδιά και ύστερα η μητέρα, όταν γέρασε, εισήλθαν στον Μοναχισμό. Πρώτος του πνευματικός ήταν π. Παΐσιος Ολάρου από τη σκήτη Κοζάντσεα - Μποντοσάνι. Το 1929 ο κατά κόσμον Κωνσταντίνος, μαζί με δύο από τ' αδέλφια του, αναχώρησαν από την πατρική τους εστία, επιζητώντας τη μοναχική άσκηση στο μοναστήρι Συχαστρία. Μετά από επταετή δοκιμασία (1939) ο δόκιμος Κωνσταντίνος εκάρη Μοναχός, λαμβάνοντας το όνομα Κλεόπας. Διακόνημά του η βοσκή των προβάτων, υποτακτικός ενός θεοπρεπούς Μοναχού του π. Γαλακτίωνος Ίλιε, ασκούμενος έτσι στην υπακοή, την ταπεινοφροσύνη, την προσευχή, την ησυχία, τη σιωπή μέσα στο φυσικό περιβάλλον της διακονίας του, εμβαθύνοντας ταυτόχρονα στα ιερά λειτουργικά βιβλία, αλλά και στους βίους των Αγίων και στα ασκητικά έργα των Πατέρων. Έτσι λαξεύτηκε πνευματικά η αυτοδίδακτη και αγνή προσωπικότητά του, ενώ αγαπήθηκε πολύ από τους συμμοναστές του, οι οποίοι σε κάθε ευκαιρία επιζητούσαν τον λόγο και τη συμβουλή του, που εμβαπτίζονταν πάντοτε στην αγιογραφική και αγιοπατερική εμπειρία. Σημειωτέον, ότι υπήρξε γλυκύτατος και πειστικότατος στις ομιλίες του, αναπαύοντας έτσι ψυχοπνευματικά τους ακροατές του.

Το 1942 ο π. Κλεόπας, αν και ήταν ακόμη Μοναχός, ανέλαβε προσωρινά την ηγουμενεία της Συχαστρίας, επειδή ο Ηγούμενος π. Ιωαννίκιος Μορόι, ασθενούσε, ενώ το 1945 εξελέγη Ηγούμενος, αφού χειροτονήθηκε Διάκονος και Πρεσβύτερος. Κατά την ηγουμενεία του αναμόρφωσε το κτιριακό συγκρότημα της Μονής, επαναφέροντάς την μάλιστα στο κοινοβιακό σύστημα. Το 1949 ο π. Κλεόπας μετοίκησε στο μοναστήρι Σλάτινα, προκειμένου να τονώσει την πνευματικότητα και της περιοχής εκείνης. Όπως ήταν αναμενόμενο, όλα πήγαν κατ' ευχήν και ο Γέροντας απέκτησε φήμη αγίου και ελεήμονος Πνευματικού στην ευρύτερη περιφέρεια της βόρειας Μολδαβίας, ενώ άνθρωποι όλων των τάξεων και των ηλικιών προσέτρεχαν στο πετραχήλι του, ώστε ν' απιθώσουν τα καρδιακά τους βάρη, λαμβάνοντας αναψυχή και παραμυθία. Το 1953 παραιτήθηκε από Ηγούμενος. Τρία χρόνια αργότερα (το 1956) επέστρεψε στη Μονή της μετανοίας του, τη Συχαστρία, όπου αφοσιώθηκε στη μελέτη των Γραφών και των Πατερικών Κειμένων, σε συνδυασμό με την πνευματική υποστήριξη όσων είχαν ανάγκη και προσέφευγαν στην αγάπη του.

Από το 1965 άρχισε να καταγράφει τις σκέψεις, τις νουθεσίες, τις εμπειρίες του. Έτσι προέκυψαν διάφορα έργα του, από τα οποία αναφέρουμε τα σπουδαιότερα: "Διάλογος περί οραμάτων και ονείρων", "Αιρεσιολογία" ή "Περί της Ορθοδόξου Πίστεως", "Τα κηρύγματα των εορτών", "Κηρύγματα για μοναχούς", "Κηρύγματα για όλες τις Κυριακές και εορτές του χρόνου" και "Κηρύγματα για λαϊκούς" κ.ά.

Το 1974 ο π. Κλεόπας πραγματοποίησε προσκύνημα στους Αγίους Τόπους, στη Μονή Σινά και στον Άθω, το δε 1977 ξανά στο Άγιον Όρος (όπου θα επιθυμούσε να είχε μονάσει, όπως έλεγε), στη Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Κόρινθο, Πελοπόννησο, Κέρκυρα, Ιταλία και Γιουγκοσλαβία, αναψύχοντας -όπου διάβηκε- ψυχές κατατρεγμένες.

Μετά από μια μακρά ζωή ογδόντα έξι συναπτών χρόνων επί των επάλξεων του πνευματικού αγώνα για την καταξίωση του λαού ως πολιτών τ' Ουρανού στο "αρχαίον κάλλος", κοιμήθηκε οσιακά στις 2 Δεκεμβρίου 1998, αφήνοντας στους μεταγενέστερους μνήμη οσίου και αγιασμένου Γέροντα, για τον οποίον σεμνύνεται η Ρουμανική Ορθόδοξη Εκκλησία και καυχιέται ο Παράδεισος!!! Είναι, άλλωστε, αξιομνημόνευτο, ότι η συνηθέστερη ευχή του π. Κλεόπα ήταν: "Ο Παράδεισος να σάς φάει" !!!

π. Π. Κ.

Εισήγηση σε περιβαλλοντική συνάντηση στην Πάτρα

Πραγματοποιήθηκε χθες το βράδυ με αρκετή επιτυχία, στους χώρους των εύρωστων ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων «Ελληνική Αναγέννηση» στην Πάτρα, η περιβαλλοντική εκδήλωση, που διοργάνωσαν, σε στενή συνεργασία με την Αναπτυξιακή Δημοτική Επιχείρηση Πάτρας (ΑΔΕΠ) και τον επικεφαλής του Τμήματος Περιβάλλοντος της Επιχείρησης κ. Κώστα Κωνσταντακόπουλο, ως επιστέγασμα του εφετινού τους Προγράμματος, με τίτλο: «Ευαισθητοποιούμε και Προβάλλουμε για την "Αναγέννηση" του Βουνού της Πάτρας (Παναχαϊκό Όρος)».

Η εκδήλωση περιέλαβε αρκετά ενδιαφέροντα για τις αξιολογότατες και πρωτοποριακές δράσεις του συγκεκριμένου περιβαλλοντικού Προγράμματος, τραγούδια από τη Χορωδία και την Ορχήστρα των μαθητών, αλλά και δυο κεντρικές Ομιλίες των ειδικά προσκεκλημένων Εισηγητών:
1. Πρωτοπρεσβυτέρου Παναγιώτη Καποδίστρια, με θέμα "Η Ορθόδοξη Ασκητική και το Φυσικό Περιβάλλον" και
2. Γιάννη Σχίζα (συγγραφέα, μέλους περιβαλλοντικών οργανώσεων και Διευθυντή του περιοδικού Οικοτοπία), με θέμα "Τα βουνά στην εποχή της παγκοσμιοποίησης".

Την Εισήγηση του Εφημερίου μας π.Π.Κ. μπορείτε να την αναγνώσετε στα "Κεφάλαια Θεολογίας του Περιβάλλοντος", κάνοντας κλικ εδώ.

Ο νόνος μου ο Κωνσταντής

Γράφει η Διονυσία Μούσουρα-Τσουκαλά

Μολονότι από το Μπανάτο έφυγα στην ηλικία των 5 χρόνων, επειδή ο μακαρίτης ο παπάκης μου πήρε μετάθεση για την Πόχαλη, οι δεσμοί μου με αυτό ήταν και παραμένουν πολύ στενοί, αφού όλοι οι αγαπημένοι συγγενείς εκεί έμεναν. Έτσι, γιορτές και σχόλες, έκοβα περικοπά από τον Αρίγγο της Πόχαλης και κατηφόριζα βγαίνοντας κοντά στα Μπιτσιμπέικα, από κει, σβέλτα-σβέλτα έπαιρνα το δρόμο και μέχρι να πεις κύμινο, βρισκόμουν στο Μπανάτο. Με καλωσόριζε πάντα το γλυκό χαμόγελο της νόνας μου της Αντριάνας, εκεί μαζεύονταν οι αγαπημένες θείες, ξαδέλφια, οι γειτόνισσες κι ήταν πανηγύρι... μέχρι το απογευματάκι, όπου έπαιρνα το δρόμο του γυρισμού, πριν νυχτωθώ. Τις σχολικές διακοπές και το Καλοκαίρι, η παραμονή μου δεν ήταν μονοήμερη, συνήθως καθόμουν κάμποσες μέρες. Ήταν τότε, που μαζί με τα ξαδέλφια, σκαρφιζόμαστε και σκαρώναμε στο νόνο Κωνσταντή και τη νόνα, ό,τι βάλει νους ανθρώπου. (Λέτε να είμαστε μόνο μεις ή κι εσείς κάνατε και κάνετε τις ζαβολιές σας; Ελάτε τώρα, δε χρειάζονται ντροπές, μοιραστείτε τις μαζί μας, σας προκαλώ και προσκαλώ).

Κάνα μισάωρο απόσταση από το χωριό, ήταν το χτήμα της Γαργατσούρας. Εκεί ο νόνος μου είχε κι ένα σπιτοκάλυβο, όπου διατηρούσε τα βαρέλια με το κρασί, το λάδι και άλλα γεννήματα. Ήταν πάντα κλειδωμένο πρώτα με μεγάλο καδινάτσο κι από πάνω με λουκέτο, όπου τα κλειδιά τα κράταγε εκείνος.

Κείνη τη χρονιά, είχαν έλθει και τα ξαδέλφια από την Αθήνα, ο ξάδελφος σαν πιο μεγάλος και... εφευρετικός, όταν αποκοιμήθηκε ο νόνος το μεσημέρι στο πεζούλι, πήγε με τρόπο και πήρε τα κλειδιά, κόψαμε δρόμο όλοι για τη Γαργατσούρα, δεν είχαμε βάλει κακό στο νου, μόνο έτσι, μια μικρή μάντσια στο νόνο, να ξυπνήσει και να μη βρίσκει τα κλειδιά. Όταν φτάσαμε εκεί, ανοίξαμε το κατζέλο, μπήκαμε μέσα και κοιτάζαμε γύρω τα έχεια τού νόνου μας. Μια δόση, δεν ξέρω ποιος από όλους, γύρισε την κάνουλα στο βαρέλι με το κρασί κι άρχισε να χύνεται. Προσπάθησε να την κλείσει χωρίς επιτυχία, δοκιμάσαμε όλοι, τίποτα… Το κρασί έτρεχε ποτάμι... Πανικοβληθήκαμε κι αντί να φωνάξουμε κάποιον από κει γύρω να βοηθήσει, κλείσαμε γρήγορα την πόρτα, αφήνοντας την κάνουλα να τρέχει κι αρχίσαμε να τρέχουμε πιο γρήγορα εμείς... απαντήσαμε το νόνο στο δρόμο που τράβαγε για τη Γαργατσούρα και τσιμουδιά... Εκείνος φώναζε και απειλούσε θεούς και δαίμονες, γιατί το μυρίστηκε, ότι εμείς τού πήραμε τα κλειδιά... Πού να φανταστεί εκείνη τη στιγμή και τα αποδέλοιπα. Κάποια στιγμή, τού πέταξε τα κλειδιά ο μικρός ξάδελφος κι όπου φύγει-φύγει εμείς...

Όταν γύρισε πίσω από τη Γαργατσούρα, όπου είχε πλέον διαπιστώσει την «καταστροφή», γιατί στην ουσία για κείνα τα χρόνια ήταν καταστροφή να χυθεί ένα βαρέλι κρασί, σήκωσε στο πόδι όλο το χωριό από τις φωνές και τις απειλές του, μάς κυνήγαε με τη μαγκούρα μέχρι που νύχτωσε και από το φόβο μας πήγαμε στην άλλη θεία στην Πάνου Μερία να κοιμηθούμε εκείνο το βράδυ. Μετά από αυτό, κάναμε πολύ καιρό να ξαναπάμε στο Μπανάτο, γιατί φάγαμε καλό μπερντάχι και από τους γονείς μας, οι οποίοι, για να μάς τιμωρήσουν ακόμα περισσότερο, ώστε να συναισθανθούμε το μέγεθος της πράξης μας, δεν μάς άφησαν να ξαναπάμε, μέχρι που πήρε τον δρόμο για την Πόχαλη ο νόνος και... άρθηκε η απαγόρευση.

Ας είναι άγιο το χώμα της γης του Μπανάτου που τον σκεπάζει... Μέχρι που πέθανε, παντρεμένα πια εμείς τα «διαόλια», μάς θύμιζε τα κατορθώματά μας, γελώντας καλοσυνάτα και λέγοντάς μας, να χρωστάμε χάρη που τρέχαμε σαν τα τσακάλια, γιατί αν μάς έπιανε τότε έτσι οργισμένος που ήταν...

Σημείωση: Στη φωτό, ένας άγνωστος/ανώνυμος Μπανατιώτης των αρχών του 20ού αιώνα. Αρχείο π. Π. Κ.

Το πανηγυράκι του Αγίου Νικολάου του Περαστού (β΄)

Ακολουθεί μικρό φωτορεπορτάζ από τη σημερινή πανηγυρική θ. Λειτουργία στα Καρκαναίικα του Μπανάτου, για την Πάροδο του Λειψάνου του Αγίου Νικολάου από τη Ζάκυνθο.

Στο τέλος, ένα μικρό βίντεο με μια... κίντερ έκπληξη!

Το πανηγυράκι του Αγίου Νικολάου του Περαστού (α΄)

Αύριο η Ζάκυνθος διάγει μια τοπική θρησκευτική γιορτή: Την Πάροδο του σεπτού Λειψάνου του Αγίου Νικολάου από το νησί μας, κατά το μακρύ ταξίδι της μετακομιδής Του από τα Μύρα της Λυκίας στο Μπάρι της Ιταλίας, ένα ιστορικό γεγονός, το οποίο συνέβη το 1087.

Τούτη η σημαντική ανάμνηση φτάνει μέχρι τις μέρες μας, όλοι μάλιστα οι ναοί του Άη Νικόλα της Ζακύνθου φορούν τα καλά τους, στολίζονται με τ' άνθη του Μαγιού, πραγματοποιώντας τα χαρούμενα, αναστάσιμα πανηγυράκια τους προς τιμήν του Αγίου "της γης και του πελάου", Νικολάου του θαυματουργού.

Στο χωριό μας γιορτάζουμε τον Άγιο των Μυρέων στο ταπεινό εκκλησάκι του Άη Νικόλα στα Καρκαναίικα, ιδιοκτησίας της ευλαβέστατης Οικογένειας Γεωργίας χήρας Ιωάννη Καποδίστρια, το οποίο κείται χωμένο μες στ' αμπέλια, εξαιρετικά επιβλητικό στην απλότητά του.

Εκεί αύριο θα τελεσθεί επίσημη θεία Λειτουργία, με Αρτοκλασία. Απόψε έγιναν οι απαραίτητες προετοιμασίες, κάμποσοι μάλιστα περίοικοι προσήλθαν στο Μυστήριο της Εξομολόγησης, ώστε να μετάσχουν στο αναστάσιμο Ποτήριο της Ζωής στην αυριανή Θεία Ευχαριστία. Από εκεί και οι παραπάνω φωτογραφίες.

Η απόδοση τιμής στον Άη Νικόλα δεν πραγματοποιείται όμως μονάχα στους κεντρικούς ναούς ή στα εξωκλήσια της Ζακύνθου, αλλά και στα ταπεινά προσκυνητάρια των δρόμων, τις "κολόνες". Ακόμα και αυτά, τα τιμώμενα επ' ονόματι του αγαπημένου Αγίου, ασβεστώθηκαν, στολίστηκαν με το απαραίτητο γιορταστικό/μαγιάτικο στεφάνι, όπως χαρακτηριστικά συνέβη στον Άη Νικόλα των Στραβοποδαίων στη Λουρίδα Μπανάτου, απ' όπου και η παρακάτω φωτογραφία:

Πρωτομαγιά 2008 στη Βαγγελίστρα των Μαριναίικων Μπανάτου

Η Βαγγελίστρα είναι ένα από τα ελάχιστα ιδιωτικά παρεκκλήσια του Μπανάτου. Βρίσκεται στον συνοικισμό των Μαριναίικων και ανήκει στην Οικογένεια της κ. Έλλης Αβούρη. Υπήρξε πνευματική κυψέλη της περιοχής, κυρίως κατά τα προ του σεισμού του 1953 χρόνια. Σύμφωνα με σημερινή μαρτυρία κατοίκου της περιοχής, λειτουργήθηκε για τελευταία φορά στη γιορτή των Αγίων Πέτρου και Παύλου του 1953. Σαρανταπέντε μέρες μετά υπέστη τις καταστροφικές συνέπειες των μεγάλων σεισμών, που ισοπέδωσαν το νησί μας. Έκτοτε περιέπεσε στη λήθη της καθημερινότητας, ώσπου, πριν από μερικά χρόνια, η επιμονή της κ. Αβούρη ανάστησε το ναΰδριο και με τη συνδρομή συγγενών και φίλων μπορούμε πλέον (από το 2006) να ξαναχτυπάμε την καμπάνα του.

Επειδή η γιορτή του Ευαγγελισμού δεν ήταν η προσφορότερη, για να πανηγυρίζει το εκκλησάκι, αποφασίστηκε να τελείται θεία Λειτουργία κάθε χρόνο κατά την Διακαινήσιμο Εβδομάδα και συγκεκριμένα την Πέμπτη του Πάσχα.

Σήμερα, λοιπόν, που συνέπεσε να γιορτάζουμε την Πρωτομαγιά, την Άνοιξη και κυρίως την Ανάσταση του Θεανθρώπου, έγινε το σεμνό πανηγυράκι της Βαγγελίστρας μέσα σε κλίμα αγάπης και πνευματικής αγαλλίασης. Κατά τη θ. Λειτουργία έγινε Αρτοκλασία, για τη σημασία της Ανάστασης στη ζωή μας μίλησε ο Θεολόγος κ. Διονύσιος Ζαφειρόπουλος και τέλος ο Εφημέριός μας π. Παναγιώτης χαιρέτησε τo πολυπληθές εκκλησίασμα με θερμούς αναστάσιμους λόγους.

Ακολούθησε πλούσια δεξίωση από την κτήτορα Οικογένεια στην "αίθουσα του θρόνου της Άνοιξης", όπως χαρακτηριστικά είπε ο π. Παναγιώτης, δηλαδή μέσα στα ελαιοστάσια, στα κυπαρίσια και στην υπέροχη λουλουδιασμένη ατμόσφαιρα του τριγύρω πανέμορφου τοπίου, όπου όλοι είχαν την ευκαιρία ν' ανταλλάξουν ευχές και να φιρίρουν τα κόκκινα λαμπριάτικα αυγά.

[Ρεπορτάζ, φωτογραφίες, βίντεο: Ιωάννης Πορφύριος Καποδίστριας]

Ο Νικόλας και ο Ανδρέας

Γράφει η Διονυσία Μούσουρα-Τσουκαλά

Παλιοί Μπανατιώτες, της εποχής που ο μακαρίτης ο παπάκης μου, ήταν παιδί ακόμα, δεδομένου ότι αν ζούσε σήμερα θα ήταν πάνω από 100 χρονών, αντιλαμβάνεστε για ποια εποχή μιλάμε. Από αυτόν άκουσα πολλές φορές την ιστορία τους. Μας τη διηγιόταν και τα μάτια του τρέχανε δάκρυα από τα γέλια. Κι εμείς τον τσιγκράαμε να μας την πει πάλι και πάλι.

Γραφικοί χαρακτήρες και οι δυο. Με τις ιδιομορφίες και παραξενιές τους, τις μάντσιες τους και τις παστόκες τους, μα πάνω από όλα, έναν φοβερό ανταγωνισμό που υπήρχε ανάμεσα τους. Ό,τι έκανε ο ένας, όχι μόνο το προσπαθούσε και ο άλλος, αλλά με στόχο να τον ξεπεράσει. Κάποτε ο Νικόλας που στεκόταν κάπως καλύτερα οικονομικά, αγόρασε ποδήλατο! Πολυτέλεια μεγάλη για την εποχή εκείνη. Τσακώθηκε με τη γυναίκα του, φώναζαν οι δικοί του πως δεν έχει μυαλό κουκούτσι να δώσει τόσα λεφτά για ένα άχρηστο πράγμα, όταν η φαμελιά του είχε τόσες ανάγκες, αυτός όμως καμάρωνε σαν το γύφτικο σκεπάρνι από τη χαρά του!

Ο Ανδρέας, να σκάσει από το κακό του, όμως, αυτή η σκασίλα, δεν κράτησε πολύ. Πλησίαζε ο Αύγουστος, καλή η σοδειά της σταφίδας εκείνη τη χρονιά και ο καιρός πρίμος. Η φαμελιά του περίμενε πώς και πώς να πουληθεί η σταφίδα, όχι μόνο να ξεχρεώσουν την Τράπεζα που είχαν δανειστεί για να περάσουν το χειμώνα, αλλά να περισσέψει και κάτι «να βουλώσουν καμιά τρούπα», εννοώντας, να καλύψουν βασικές ανάγκες. Όμως, άλλες οι βουλές της φαμελιάς και άλλες οι βουλές του Ανδρέα. Δεν άντεχε να περνάει κορδωτός και καμαρωτός μπροστά του ο Νικόλας και να τόνε σκάει με το ποδήλατο. Έτσι, με την είσπραξη, πήγε κατευθείαν και αγόρασε το πιο ακριβό ποδήλατο... Το στόλισε, τού έβαλε σημαιούλες, κάμποσα κουδούνια και, μπήκε... θριαμβευτικά στο χωριό χτυπώντας δαιμονισμένα τα κουδούνια και κάνοντας φιγούρες! Σούσουρο στο χωριό, τον πήραν από πίσω τα παιδιά, βγήκαν από το μαγαζί οι θαμώνες να θαυμάσουν το καινούριο απόκτημα του Ανδρέα... Απελπισία και οργή κυρίεψε τη γυναίκα του, που απειλούσε θεούς και δαίμονες, αλλά ας το αφήσουμε αυτό. Λίγες μέρες μετά, ο Νικόλας ερχόταν από τη Χώρα και ο Ανδρέας πήγαινε. Κοντά στον Άγιο Θόδωρο, από τις πολλές φιγούρες και κόνξες που έκαναν αμφότεροι, τρακάρουν μετωπικά, παθαίνουν διάσειση εγκεφάλου από τα τραύματα, σπάνε πόδια, χέρια και μεταφέρονται επειγόντως στην Πάτρα.

Λίγες μέρες μετά, έτσι όπως τους είχαν μπαντάρει τα κεφάλια και καλά-καλά δεν έβλεπαν από το πρήξιμο του προσώπου και τους επιδέσμους, σηκώνεται από το κρεβάτι ο Νικόλας και πάει κούτσα-κούτσα να μιλήσει στους συν-ασθενείς του, χωρίς να ξέρει ποιοι βρίσκονται στο θάλαμο. Για κακή του τύχη, πλησιάζει και τον Ανδρέα, χωρίς να τον βλέπει, τον ρωτάει τι έπαθε και γιατί είναι εκεί κι όταν ακούει τη... γνώριμη φωνή και τις κατάρες και βρισιές του Ανδρέα (που ούτε κι εκείνος έβλεπε καθαρά, για να δει σε ποιόν μιλούσε) για έναν... ηλίθιο, βλάκα, κοκορόμυαλο, κλπ, που για να κάνει μπομφανίες με το ποδήλατο στο χωριό τους επήγε να τον σκοτώσει, αρπάζονται στις μπουνιές και τις κλοτσιές έτσι στα τυφλά, όσο τους επέτρεπαν τα σπασμένα κόκαλα, ξεσηκώνουν το Νοσοκομείο με τις φωνές τους, ξανά ανοίγουν τα ήδη σπασμένα κεφάλια τους, σπάνε οι γύψοι και περνούν άλλες δυο βδομάδες στο Νοσοκομείο...

Έπεσαν όμως μεσολαβητές εκεί μέσα, τούς τα φτιάξανε και γύρισαν σακατεμένοι και με γύψους αλλά μονοιασμένοι πλέον στο Μπανάτο, όπου όχι μόνο είχαν να αντιμετωπίσουν τα γέλια και την ειρωνεία των συγχωριανών τους, αλλά κυρίως την οργή και το μένος των συμβίων τους... για το οποίο, δεν θα σας μιλήσω εγώ, το αφήνω στην φαντασία σας!

Ο Εσπερινός και η Λιτανεία της Αγάπης

Η Μεγάλη Εβδομάδα των Παθών έλαβε τέλος με την υπέρλογη πραγματικότητα της Ανάστασης του Κυρίου. Όπως μέχρι τώρα έχουμε καθ' ημέραν παρουσιάσει από το ιντερνετικό μας αυτό Περιοδικό, στην Ενορία μας όλα τελέσθηκαν κατά τάξιν και δόθηκε η ευκαιρία σε όλους μας, οικείους και φιλοξενούμενους, να βιώσουμε αναστάσιμες εμπειρίες!

Σήμερα το απόγευμα έγινε ο επίσημος Εσπερινός της Αγάπης και ακολούθως η (κατά παλαιά τοπική παράδοση) Λιτάνευση των περίπυστων Εικόνων της Ανάστασης και της Παναγούλας στους δρόμους της κωμόπολής μας, μέσα σ' ένα περιβάλλον ευωδιαστό από τις εαρινές μυρωδίες των πολλών λουλουδιών και της Ανάστασης.

Από τη λατρευτική αυτή ευκαιρία προέρχονται οι παραπάνω φωτογραφίες και το μικρό βίντεο.

Λάμψεις από το ανέσπερο φως της Ανάστασης

Α' Ωδή

Αναστάσεως ημέρα, λαμπρυνθώμεν λαοί, Πάσχα Κυρίου, Πάσχα. Εκ γάρ θανάτου πρός ζωήν καί εκ γης προς ουρανόν Χριστός ο Θεός ημάς διεβίβασεν, επινίκιον άδοντας.

Θ' Ωδή

Ο Άγγελος εβόα τη κεχαριτωμένη, Αγνή Παρθένε Χαίρε και πάλιν ερώ χαίρε, ο σος Υιός ανέστη Τριήμερος εκ τάφου.

Φωτίζου, φωτίζου η νέα Ιερουσαλήμ, η γαρ δόξα Κυρίου επί σε ανέτειλε. Χόρευε νυν και αγάλλου Σιών, συ δε αγνή, τέρπου Θεοτόκε, εν τη εγέρσει του τόκου σου.

Επιτάφιος και Gloria στο Μπανάτο

.

Το πένθος της κτίσης

Γράφει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας

«Τι υμάς ελύπησα; ή εν τίνι παρώργισα; προ εμού, τις υμάς ερρύσατο εκ θλίψεως; και νυν τι μοι ανταποδίδοτε; πονηρά αντί αγαθών· αντί στύλου πυρός, σταυρώ με προσηλώσατε· αντί νεφέλης, τάφον μοι ωρύξατε· αντί του μάννα, χολήν μοι προσηνέγκατε· αντί του ύδατος, όξος με εποτίσατε».

Αυτό είναι το πικρό παράπονο, που θα μπορούσε ν’ απευθύνει ο Ιησούς από το ύψος του Σταυρού Του προς όλους εμάς, κατ’ αυτήν την όλο ένταση αισθημάτων, οδύνη καρδίας και βαθύ συγκλονισμό, πανίερη στιγμή. Και θα μπορούσε να προσθέσει ακόμη πολλά, φέρνοντας οπωσδήποτε τον καθένα μας ενώπιον των ευθυνών, μα και των ενοχών του: «Τους τυφλούς σου εφώτισα, τους λεπρούς σου εκαθάρισα, άνδρα όντα επί κλίνης ηνωρθωσάμην».

Ιδού, λοιπόν, πού οδηγείται τώρα πια ο Ουράνιος προς τον Άνθρωπο Έρως: Καρφώνεται στον Σταυρό σαν τον πιο επικίνδυνο εγκληματία, γνωρίζοντας τον πιο ατιμωτικό για την εποχή εκείνη θάνατο. Ιδού, ταυτόχρονα, πού οδηγεί η απανθρωπιά του ανθρώπου, η παράνοια του αποστατημένου πλάσματος: Δεν διακρίνει την «πάλιν και πολλάκις» εκπεφρασμένη και αδιάκοπη προς αυτόν πατρική ευεργεσία του Θεού – Δημιουργού. Δεν πτοείται από το συντελούμενο λάθος, την απρεπή και πρωτοφανή δικαστική πλάνη. Δεν υποψιάζεται από την τριγύρω αγωνία της φύσης, το μετά το «Τετέλεσται» πένθος της κτίσης…

Και συνεχίζει ο σήμερα Εσταυρωμένος Ιησούς να «κείται εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών (…) και εις σημείον αντιλεγόμενον» (Λκ 2,34), να τανύζεται και πάλι σε πολλούς και ποικίλους νεώτερους Σταυρούς, επί είκοσι τώρα αιώνες… Η ασθένεια της ανθρώπινης αχαριστίας στην πλήρη της άνθιση μέχρι και σήμερα, διότι δεν παύουν – αλίμονο – να Τον αμφισβητούν είτε ως Θεάνθρωπο διάφοροι νεόκοποι χριστομάχοι, είτε ως ανανεωτή της κάθε μιας ανθρώπινης ψυχής πλείστοι όσοι από μας τους κατ’ όνομα Χριστιανούς κι εδώ κυρίως εστιάζεται η όλη αναστατική – αποστολική προσπάθεια της Εκκλησίας διαιώνια. Διότι, αφ’ ενός μεν, οι κάθε λογής και απόχρωσης άμεσοι χριστομάχοι «ως εκλείπει καπνός εκλιπέτωσαν, ως τήκεται κηρός από προσώπου πυρός» (ο Ιησούς, άλλωστε, από τη μεγαλοπρέπεια της ανεξικακίας Του παραγράφει το μέγα τους αυτό ατόπημα με το «άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» (Λκ 23,34), αφ’ ετέρου δε, είναι απόλυτα αναγκαίο πια, εδώ και τώρα, να εγκαταλείψει την καταχθόνια εμπειρία η καθεμιά εσταυρωμένη ύπαρξη, κατά την ώρα τη μεγαλειώδη της επερχόμενης Ανάστασης. Ν’ αντιμετωπισθεί, με άλλα λόγια, η λανθάνουσα του καθενός μας χριστομαχία, η οποία εκφράζεται συνήθως (και στην «αθωότερη» έκδοσή της) ως πνευματική ραθυμία. Η εμμονή σε μια τέτοια ασθενή νοοτροπία, μια τέτοια έκπτωση από την αυθεντικότητα της ανθρώπινης φύσης –βέβαιο προθάλαμο παντός κακού– οδηγεί και πάλι τον Ιησού στην δοκιμασία του Πραιτωρίου, Τον χλευάζει ανεπίτρεπτα, Τον ραπίζει αλύπητα, Τον σπρώχνει αδιάντροπα στον Κρανίου Τόπο, Τού επιτείνει τον πόνο από τα καρφιά της αχαριστίας μας. Γι’ αυτό ακριβώς και ο υμνογράφος της Μεγάλης Δευτέρας, υποδεχόμενος με υψηλή ποίηση τον Νυμφίο της Εκκλησίας, επεσήμαινε: «(...) μακάριος ο δούλος, όν ευρήσει γρηγορούντα, ανάξιος δε πάλιν, όν ευρήσει ραθυμούντα».

Παράλληλα, ο παραπονεμένος λόγος Εκείνου, ενώπιον του χαλκευμένου Κριτηρίου, αποτελεί (ή θα έπρεπε ν’ αποτελεί) εγερτήριο σάλπισμα αλλά και τύψη (απαρχή, δηλαδή, μετάνοιας) για τον όποιο επίδοξο ή νεοφανή σταυρωτή, ίσως – ίσως για τον καθένα μας: «Ει κακώς ελάλησα, μαρτύρησον περί του κακού, ει δε καλώς, τι με δέρεις;» (Ιω 18,23).

Η πιο έντιμη, ευπρεπής, μα και άκρως ριζοσπαστική στάση όλων μας πάντως, μπροστά στην Εσταυρωμένη Αγάπη κατ’ αυτές τις οριακές ώρες της θεϊκής συγκατάβασης, είναι να επανέλθουμε στον εαυτό μας επιτέλους, επανευρίσκοντας το νόημα της Ζωής, το οποίο θ’ αλατίσει τον αβίωτο βίο μας. Που σημαίνει, ότι άμεσα ο καθένας χρειάζεται να ευαισθητοποιηθεί κατ’ αρχήν από το πονεμένο εκείνο «Διψώ» ή το σπαρακτικό «Τετέλεσται» του Μεγάλου Αθώου και να προβεί, δίχως καθυστερήσεις και υπεκφυγές, σε γόνιμη αυτομεμψία και στην απόταξη της πνευματικής μαλθακότητας και ραθυμίας, έχοντας πάντα κατά νου τη σοφότατη νουθεσία του ιερού Αυγουστίνου:

«Από τους δύο ληστές ο ένας σώθηκε. Μην απελπίζεσθε! Από τους δύο ληστές ο ένας χάθηκε. Μην επαναπαύεσθε»!