Βίντεο της θερινής Πανηγύρεως του Αγίου Διονυσίου εν Ζακύνθω (1:51:25)

Πάντα οι Ζακυνθινοί όπου γης στρέφουν κι επιστρέφουν προς τον προστάτη και πολιούχο τους Άγιο Διονύσιο. Κι εμείς σήμερα ανεβάζουμε στο πολυπεριοδικό μας ένα εκτεταμένο βίντεο, που περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος (δηλαδή μία ώρα και 52 λπετά) της πανηγυρικής Ευχαριστιακής Σύναξης τής 24ης Αυγούστου 2011, ώστε να μετάσχετε όσοι δεν μπορέσατε να παρευρεθείτε αυτοπροσώπως ή να παρακολουθήσετε την πανήγυρι από τα Μ.Μ.Ε.!

Ορθόδοξα βήματα στο Malawi (πρώην Νυασαλάνδη)

Οδοιπορικό του Επισκόπου Μοζαμβίκης κ. Ιωάννου

Το Μαλάουι ήταν προτεκτοράτο των Άγγλων και ονομαζόταν Νυασαλάνδη, πριν ανακηρυχθεί, το 1964, ανεξάρτητη δημοκρατία και πάρει το όνομα Μαλάουι, με επίσημη γλώσσα τα αγγλικά, εθνική τα chichewa και νόμισμα το Κουάτσα. Σε αυτή την άγνωστη για τους περισσοτέρους Έλληνες αφρικανική χώρα, ζουν περίπου 800 Έλληνες (άλλοι μιλούν εκεί για 70 οικογένειες και λιγότερους Έλληνες), αλλά τα τελευταία χρόνια είναι πολλοί αυτοί που πηγαινοέρχονται στο Μαλάουι, χωρίς να είναι μόνιμοι κάτοικοι. Οι περισσότεροι από αυτούς κατοικούν στο Μπλαντάιαρ (Blantyre), την εμπορική πρωτεύουσα στα νότια της χώρας.

Ήταν ιδιαίτερη χαρά και ευλογία που συνόδεψα ως Επίσκοπος Μοζαμβίκης την Σεπτή Κορυφή του παλαίφατου Πατριαρχείου μας, την Α.Θ.Μ. τον Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρο Β΄, ο οποίος ήταν ο πρωτεργάτης της τοπικής Ιεραποστολής, την εποχή της εκεί λαμπρής διακονίας του ως Μητροπολίτου Ζιμπάμπουε.

Χάρις στην αμέριστη φροντίδα του Σεβ. Μητροπολίτου Ζάμπιας και Μαλάουι κ. Ιωακείμ και τον καθημερινό αγώνα του π. Ερμόλαου Ιατρού, ο οποίος, αν και έγγαμος με τέσσερα παιδιά οικογενειάρχης, έχει αφοσιωθεί -μαζί με την Πρεσβυτέρα Χρυσάνθη- ψυχή τε και σώματι στην αναγέννηση της εκεί ιεραποστολής. Εδώ και λίγα χρόνια έχει ξεκινήσει μια καινούρια καρποφόρα εποχή για την αξιόλογη αυτή Ιεραποστολή στο Μαλάουι. Τα προβλήματα, που αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν οι ιερείς εκεί, δεν έχουν καμιά σχέση με όσα βρίσκουν μπροστά τους ιερείς σε άλλες χώρες του κόσμου. Εκεί, στις ορθόδοξες εκκλησίες του Μαλάουι, παρουσιάζονται κατά καιρούς άνθρωποι που βρίσκονταν σε πολύ μεγάλη ανάγκη. Σε όλες τις περιπτώσεις οι ιεραπόστολοι δείχνουν την απαιτούμενη στοργή και κάνουν ό,τι μπορούν, π.χ. συσσίτιο, επισκέψεις σε φυλακές, νοσοκομεία κλπ. Το έργο τους δεν σταματά εκεί. Αξιοσημείωτη είναι και η βοήθεια των ντόπιων επιχειρηματιών.

Σήμερα το Μαλάουι αναπτύσσεται. Μαζί του και η Ιεραποστολή! Η πρόοδος που έχει γίνει στην ορθόδοξη Ιεραποστολή είναι μεγάλη και αξιομνημόνευτη. Να σημειωθεί ότι στην πόλη Μπλαντάιαρ του Μαλάουι, η Ιερά Μητρόπολη Ζάμπιας και Μαλάουι διαθέτει οκτώ Ιερούς Ναούς, μεταφραστικό κέντρο και τυπογραφείο για την μετάφραση και έκδοση εκκλησιαστικών βιβλίων στην τοπική διάλεκτο (chichewa), πέντε νηπιαγωγεία με περισσότερα από 1.000 παιδιά, 4 σχολές ραπτικής, μία κλινική, ένα ιατρείο, πέντε βιβλιοθήκες, καθώς επίσης βρίσκεται υπό κατασκευήν ένα νέο γυμνάσιο – λύκειο που ολοκληρώνεται σε λίγους μήνες.

Αυτή την πρόοδο ήρθε να δει και από κοντά ο Μακαριότατος Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β΄, κατά την επίσκεψή του στο Μαλάουι, 12-16 Οκτωβρίου 2011.

Στο αεροδρόμιο τον Μακαριότατο, που συνόδευαν ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Νιτρίας κ. Νικόδημος, Πατριαρχικός Επίτροπος Καΐρου και ο Σύμβουλος Τύπου κ. Νικόλαος Κάτσικας, υποδέχτηκε ο Σεβ. Μητροπολίτης Ζάμπιας και Μαλάουι κ. Ιωακείμ, η ταπεινότητά μου, καθώς και πολλά μέλη της Ελληνικής Παροικίας του Μαλάουι. Μεταξύ αυτών ο Επίτιμος Πρόξενος της Κύπρου στο Μαλάουι κ. Μιχαήλ Μιχαήλ, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Μαλάουι κ. Νικόλαος Γιαννάκης και ο Πρόεδρος των Ελληνικών Σχολείων του Μαλάουι κ. Ιωάννης Νικολάου.

Την ικανοποίησή του για το ιεραποστολικό έργο που επιτελείται τα τελευταία χρόνια στο Μαλάουι εξέφρασε ο Πάπας και Πατριάρχης μας. Κατά την ομιλία Του ευχαρίστησε όλους όσοι συμβάλλουν στο ιεραποστολικό έργο και κυρίως τόνισε την επιθυμία του να κτίζεται δίπλα από κάθε εκκλησία και ένα σχολείο, καθώς και ιατρείο και πηγάδι για τις ανάγκες των ντόπιων. Ευχήθηκε δε ο Θεός να δίνει δύναμη, ιδιαίτερα στον οικείο Μητροπολίτη κ. Ιωακείμ και τον π. Ερμόλαο Ιατρό, να συνεχίσουν αυτό το θεάρεστο έργο.

Είναι ιδιαίτερα χαροποιό και ελπιδοφόρο το γεγονός πως οι εκατοντάδες των Αφρικανών Ορθοδόξων εκεί, με την παραδοσιακή μουσική και τους χορούς τους, εξέφραζαν σε κάθε ευκαιρία τα χαροποιά συναισθήματά τους για το σημαντικό αυτό γεγονός της παρουσίας του Πατριάρχη στην ιεραποστολή του Μαλάουι. Ο Μακαριότατος κ. Θεόδωρος, μέσα σε κλίμα συγκινήσεως, θεμελιώνοντας έναν από τους ναούς στο Μαλάουι, τον Ναό του Αγίου Γεωργίου στην περιοχή Καμπόντζι της πόλης Μπλαντάιαρ, τον οποίο είχε ξεκινήσει εννέα χρόνια πριν, και, στρέφοντας το βλέμμα προς τους ιθαγενείς ορθοδόξους, επεσήμανε ότι «αυτό το χώμα που πατούμε είναι η γη η δική σας. Αυτή τη γη να την αγαπάτε και να την προσέχετε γιατί είναι η πατρίδα σας, η χώρα του Μαλάουι, που γίνεται σταδιακά μία δυνατή χώρα και εσείς είστε τα παιδιά της, το μέλλον της». Να σημειωθεί ότι ο Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου στο Καμπόντζι του Μαλάουι αποτελεί τον πυρήνα ενός μεγάλου ιεραποστολικού κέντρου, που συγκροτείται από νηπιαγωγείο τουλάχιστον 200 νηπίων, παιδική χαρά, αναγνωστήριο, βιβλιοθήκη, σχολή ραπτικής και κλινική.

Για μένα ήταν μεγάλη χαρά να παρευρεθώ και να συμμετάσχω σε αυτή την αποστολή. Ιδιαίτερα η επαφή μου με τον αγαπητότατο αδελφό Μητροπολίτη Ζάμπιας και Μαλάουι κ. Ιωακείμ, αλλά και με τον αφοσιωμένο ιεραπόστολο π. Ερμόλαο, μου έδωσε την πεποίθηση πως «μικρά ζύμη όλον το φύραμα ζυμοί» (Γαλ. 5,9). Κι εμείς εδώ στη Μοζαμβίκη, μπορεί να είμαστε μια μικρή επαρχία και μια ιεραποστολική κοινότητα ακόμη στα πρώτα της βήματα, ωστόσο έχουμε τη θέληση και είμαστε έτοιμοι για κάθε νέα κι ελπιδοφόρα προσπάθεια, η οποία θα αποτελέσει το εφαλτήριο για την άνθηση του ευαγγελικού Λόγου στα χώματα της Μοζαμβίκης.

Θεωρούμε ότι η Ιεραποστολή είναι πάνω από όλα ένας Σταυρικός Αγώνας, μια συνεχής και άνευ όρων παράδοση, όχι μόνο των κατηχουμένων, αλλά πρωτίστως των ιεραποστόλων, στον σταυρικό λόγο: «ει τις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι».

Μαπούτο, 20 Οκτωβρίου 2011

Η εορτή του Αγίου Γερασίμου από τους Ορθόδοξους του Maputo

Χθες, Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2011, στον Καθεδρικό Ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Maputo, εορτάστηκε η μνήμη του Αγίου Γερασίμου με λιτανεία και αρτοκλασια, παρουσία του Επίτιμου Προξένου της Ελλαδος κ. Γεράσιμου Μαρκέτου και του Προέδρου του Συλλόγου των Απανταχού Κεφαλλήνων Νοτίου Αφρικής κ. Ιωάννη Σφερόπουλου.

Ακολούθησε ομιλία του Θεοφ. Επισκόπου Μοζαμβίκης κ. Ιωάννου για τον βίο του Αγίου και τη σημασία που είχε και έχει ο βίος και τα θαύματα του Αγίου στο νησί της Κεφαλονιάς. Ιδιαίτερα τονίστηκε το γεγονός ότι ο Άγιος δεν ήταν ντοπιος στο νησί και ωστόσο έδωσε την αγάπη του στους νησιώτες. Αυτό είναι και το παράδειγμα που οφείλουν να δώσουν οι Έλληνες στο ξενο γι' αυτούς περιβάλλον, όπου ζουν τοσα χρόνια ως μετανάστες ή ως γόνοι δεύτερης και τρίτης γενιας Ελλήνων μεταναστών. Το παράδειγμα της αδελφοσύνης μεταξύ των και της ομοψυχίας, που είναι αναγκαία, ώστε το ελληνικό φως και η ορθόδοξη πίστη να γίνει παράδειγμα για τους ιθαγενείς.

Βόλτα φθινοπωρινού δειλινού

Φωτογραφική βόλτα στο Μπανάτο, χθες το δειλινό, με τον φακό του π. Π. Κ., για λογαριασμό του Νυχθημερόν.

Το 3ο "Αληθώς" στα Μ.Μ.Ε.

Ευχαριστούμε θερμότατα τα διάφορα Μ.Μ.Ε., τα οποία υποστηρίζουν το Κέντρο Λόγου της Ενορίας μας "Αληθώς" μας στις δράσεις του. Ήδη, την 3η -κοινωνιολογική- εκδήλωση παρουσίασαν:

α) Η διαδικτυακή εκδοχή του περιοδικού του Δήμου Ζακυνθίων δήμος + πολιτεία (2.10.2011), εδώ.
β) Η Δέσποινα Καποδίστρια στον ιστότοπο Αίθριον (3.10.2011), εδώ.

γ) Η Κική Ξανθάκη στον ιστότοπο Όνειρα με θέα (9.10.2010), εδώ.

δ) Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός της Εκκλησίας της Ελλάδος, στην πρωινή εκπομπή του Δημήτρη Κοσμόπουλου, έχοντας καλεσμένον τηλεφωνικά τον π. Παναγιώτη Καποδίστρια, την περασμένη Παρασκευή (14.10.2011),

ε) Ο Παναγιώτης Ανδριόπουλος στην Ιδιωτική Οδό του, εδώ. 

στ) Η καθημερινή Εφημερίδα Ημέρα τση Ζάκυθος, 18.10.2011, φ. 4115, σ. 10 (δείτε φωτό ανωτέρω).

ζ) Ο Νίκος Παπαχρήστου στο Πρακτορείο Εκκλησιαστικών Ειδήσεων Amen.gr (19.10.2011), εδώ.

Εν τω μεταξύ μπορείτε όλοι οι χρήστες του Facebook, να γίνετε φίλοι του "Αληθώς" στην ειδική σελίδα που έχει δημιουργηθεί, μ' ένα κλικ εδώ. Θα μάς δώσετε χαρά, αλλά θα μπορείτε παράλληλα να ενημερώνεσθε άμεσα για ό,τι νέότερο ετοιμάζουμε!!!

Επιπλέον φωτοστιγμιότυπα από το 3ο "Αληθώς"

Μερικά επιπλέον φωτοστιγμιότυπα από το ΑΛΗΘΩΣ Νο 3, της περασμένης Κυριακής εν Μπανάτω Ζακύνθου, δημοσιοποιούμε σήμερα, ώστε να ξαναθυμηθούμε τις όμορφες και ποιοτικές στιγμές της Ενορίας μας! Βεβαίως ο ιδιαίτερα άστατος καιρός δυσκόλεψε τους πολλούς να προσέλθουν στον ναό της Φανερωμένης μας, όπου -ελλείψει άλλου χώρου- έλαβε χώραν η κοινωνιολογικού περιεχομένου αυτή σύναξη του Μορφωτικού Κέντρου μας. Όμως, όλοι έχουν να πουν έναν καλό λόγο, είτε παρευρέθηκαν, είτε όχι, υπερθεματίζοντας υπέρ του νέου αυτού θεσμού.

Αναφέρουμε ενδεικτικά την εκφραστική γνώμη ενός ιερέα, ο οποίος υπηρετεί, πολύ-πολύ μακριά μας στο εξωτερικό, και μάς γράφει:  "Mου έκανε εντύπωση η εκδήλωση για την κοινωνικοποίηση! Καλά, σε χωριό τέτοια πράγματα; Καλά, σε τι κοσμο ζει η Αθήνα των σκουπιδιών; Μάλλον στον κόσμο της..."

Σε κάποιαν από τις επόμενες αναρτήσεις μας θα έχουμε συγκεντρώσει όλες τις τιμητικές αναφορές των Μ.Μ.Ε. στο ΑΛΗΘΩΣ 3, ώστε να ενημερωθείτε κι εσείς, οι διαδικτυακοί φίλοι μας!

Η πρώτη συνέντευξη του πρώην Ζακύνθου κ. Χρυσοστόμου ως Μητροπολίτου Δωδώνης

Πρόκειται για την πρώτη -αποκλειστική- συνέντευξη, την οποία παραχωρεί ο Μητροπολίτης κ. Χρυσόστομος Συνετός ως Μητροπολίτης Δωδώνης, μετά την πρόσφατη οικειοθελή παραίτησή του από την μητροπολιτική έδρα τής γενέτειράς του Ζακύνθου.

Η μαγνητοσκόπηση έγινε σήμερα το μεσημέρι στα Γραφεία της Μητροπόλεως Ζακύνθου. Ο Σεβ. Δωδώνης μοιράζεται σκέψεις και απόψεις με τον π. Παναγιώτη Καποδίστρια (τον και Υπεύθυνο του Γραφείου Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων της Ι. Μ. Ζ.), για λογαριασμό του διαδικτυακού περιοδικού μας ΝΥΧΘΗΜΕΡΟΝ. Στην κάμερα εργάστηκε ο συνεργάτης μας Ιωάννης Πορφύριος Κ.

 

Ο Μητροπολίτης κ. Χρυσόστομος, στην εκ βαθέων συνέντευξή του α) μιλά για το πώς οδηγήθηκε στην παραίτηση, β) επισημαίνει την δύναμη του βλέμματος και του πνεύματος, που χαρακτηρίζει τον διάδοχό του Μητροπολίτη Διονύσιο έναντι της δύναμης της γλώσσας που διέθετε ο ίδιος, γ) θεωρεί την εκλογή Διονυσίου ως νίκη του φωτός έναντι του σκότους και θέλημα του Αγίου Διονυσίου, δ) κάνοντας την αυτοκριτική του, ελπίζει ότι ο διάδοχός του θα καλύψει τα ποιμαντικά κενά, τα οποία ο ίδιος παραδέχεται ότι είχε ως προς τον πνευματικό τομέα, ε) θεωρεί έργο πνοής για την Ζάκυνθο την εν γένει προσφορά τής τοπικής Εκκλησίας προς τους Φοιτητές, στ) αισθάνεται πικραμένος από την συμπεριφορά κάποιων Αρχιερέων και Ζακυνθινών και ζ) υπόσχεται να μην πάψει ποτέ να ενδιαφέρεται για το γενέθλιο νησί.

 

Τέλος, κρατάμε δυο χαρακτηριστικές φράσεις του, οι οποίες αξίζει να σημανθούν, όσον αφορά στη σχέση του με τους συμπατριώτες Ζακυνθινούς: "Η μουρμούρα φέρνει φτώχεια" και "Μην ξεχνάμε ότι είμαι κι εγώ από το ίδιο νταμάρι και άρα διάλεξα από ποια πέτρα θα χτυπηθώ"!

 

Η σύγκρουση και ο επαναπροσδιορισμός του ΕΓΩ με το ΕΜΕΙΣ για την διατήρηση της ταυτότητάς μας

Ομιλία / Εισήγηση τού ΤΙΜΟΥ ΣΤΡΑΒΟΠΟΔΗ,

 Kοινωνιολόγου – Eπιστημονικού Yπεύθυνου του Κέντρου Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Ζακύνθου «Η Στοργή»

(Μορφωτικό Κέντρο Ενορίας Μπανάτου ΑΛΗΘΩΣ,
Ζάκυνθος 16 Οκτωβρίου 2011)

Κοινωνικοποίηση

Η κοινωνικοποίηση είναι μια διαδικασία, όπου τα άτομα προετοιμάζονται να ενταχθούν και να συμμετάσχουν στην κοινωνία. Βασίζεται στην ικανότητα των ανθρώπων να διδάσκουν και να μαθαίνουν. Η μάθηση αυτή πραγματοποιείται μόνο στο πλαίσιο της κοινωνικής συμβίωσης και γι’ αυτό τον λόγο είναι κοινωνική. Tο περιεχόμενό της και οι τρόποι με τους οποίους διεξάγεται, ποικίλουν από κοινωνία σε κοινωνία και από πολιτισμό σε πολιτισμό.

Η κοινωνική μάθηση αρχίζει μέσα στην οικογένεια από την στιγμή της γέννησης των ατόμων και συνεχίζεται εφ’ όρου ζωής. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, άμεσες και έμμεσες υποδείξεις, συμβουλές, προτροπές, οδηγίες, παραδείγματα και πρότυπα συμπεριφοράς.

Η κοινωνία μέσω των μηχανισμών πίεσης που διαθέτει, επιβάλλει ορισμένα από τα επιθυμητά πρότυπα συμπεριφοράς στα μέλη της. Τα άτομα αναγκάζονται σε μεγάλο βαθμό από τη κοινωνία να τα υιοθετήσουν και να τα εφαρμόσουν. Κάθε άτομο μέλος μιας κοινωνίας συμμετέχει ενεργά στη συγκρότηση και στην ανάπτυξη της δικής του μοναδικής προσωπικότητας μέσα από τις εμπειρίες του και τα βιώματά του. Επηρεάζεται από τις άμεσες συνθήκες του άμεσου περιβάλλοντός του και τις επηρεάζει με τη δράση του. Επιλέγει ώς ένα βαθμό τους κανόνες που θα υιοθετήσει, αλλά, και τις ικανότητες που θα αναπτύξει και τις γνώσεις που θα αποκτήσει, μεταξύ αυτών που θα προσφέρει η κοινωνία.

Για να διατηρείται μια κοινωνία, οφείλει να επιλύει με διαρκή τρόπο τα προβλήματά της. Όμως, η επίλυση των προβλημάτων αυτών είναι ανέφικτη χωρίς την οργάνωση της συλλογικής και της ατομικής ζωής.

Η δημιουργία της κοινωνικής οργάνωσης και η αναπαραγωγή της εκ μέρους των ατόμων και των ομάδων δημιουργεί ορισμένες σταθερές συμπεριφορές. Η σχετική σταθερότητα των συμπεριφορών αυτών εξασφαλίζεται μέσω της κατανομής των ατόμων στις διάφορες κοινωνικές θέσεις και κοινωνικούς ρόλους.

Δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνία χωρίς κοινωνικές αξίες, χωρίς τη δημιουργία, τη μεταβίβαση και το σεβασμό εκ μέρους των ατόμων, ορισμένων κοινωνικών κανόνων και προτύπων συμπεριφοράς.

Ο ρόλος της κοινωνικοποίησης είναι καθοριστικός. Επίσης η κοινωνικοποίηση έχει διαλεκτικό χαρακτήρα, αφού άτομο και κοινωνία αλληλοεπηρεάζονται και αλληλοκαθορίζονται. Το άτομο προσπαθεί να επωφεληθεί από τη διαδικασία της κοινωνικοποίησης, από την ευκαιρία που του παρέχει να αποκτήσει γνώσεις, να αναπτύξει την προσωπικότητά του, να μεταβάλει την κοινωνική του θέση και να ανέλθει κοινωνικά..

Επίσης η κοινωνικοποίηση των ατόμων είναι διαρκής. Ενώ είναι έντονη κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας των ατόμων, συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους ώς το θάνατο. Ακόμη και κατά τη διάρκεια της τρίτης ηλικίας, το άτομο καλείται να κοινωνικοποιηθεί, μέσω π.χ. της αναθεώρησης αξιών, εκμάθησης νέων ρόλων και τρόπων σκέψης.

Προσωπικότητα

Η προσωπικότητα είναι το σύνολο των ψυχικών κυρίως γνωρισμάτων κάθε ατόμου, που βρίσκονται σε ενιαία αλληλοσύνδεση μέσα στο ίδιο το άτομο. Είναι τα χαρακτηριστικά στοιχεία της συμπεριφοράς και ο τρόπος σκέψης που καθορίζουν το κατά πόσο ένα άτομο έχει προσαρμοστεί στο περιβάλλον. Τέτοια χαρακτηριστικά εννοούμε τη σταθερότητα στη συμπεριφορά, δηλαδή κάποια τάση να ενεργεί και να σκέφτεται το άτομο με συγκεκριμένο τρόπο, άσχετα με την κατάσταση που βρίσκεται, δηλαδή με ένα τρόπο που μας επιτρέπει να προβλέψουμε το πώς θα φερθεί σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Η προσωπικότητα του ατόμου είναι ένα στοιχείο που εξετάζεται σε σχέση με το περιβάλλον (δηλαδή την κοινωνία) και την προσαρμογή του ατόμου σε αυτό.

Πολλές από τις ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν μορφή ομαδική: Η οικογένεια λειτουργεί ως ομάδα ομηλίκων ή ομάδα συνεργατών κ.λ.π. Οι άνθρωποι σχηματίζουν ομάδες, για να εκτελέσουν κάποια εργασία, να παίξουν κάποιο παιχνίδι ή και να ικανοποιήσουν ορισμένες κοινωνικές ανάγκες τους. Η ομάδα μπορεί να οριστεί ως ένα σύνολο ατόμων, που επιδιώκουν κάποιο κοινό σκοπό, παρουσιάζουν κοινά σημεία συμπεριφοράς και νοοτροπίας και συνείδηση της ιδιαίτερης υπόστασής τους ως συνόλου, που ξεχωρίζει από τα άλλα σύνολα.

Μικρή ομάδα εννοούμε ένα μικρό αριθμό ατόμων, που γνωρίζονται μεταξύ τους και έχουν άμεσες σχέσεις. Τέτοιες ομάδες είναι η οικογένεια, οι φίλοι η αθλητική ομάδα κ.λ.π.

Οι μεγάλες ομάδες είναι μεγαλύτερα σύνολα ατόμων με πολύ πιο περίπλοκη δομή από αυτή των μικρών ομάδων (π.χ. μεγάλες οργανώσεις, συμμαχίες , έθνη, επιχειρήσεις κλπ. Στις μεγάλες ομάδες οι σχέσεις ανάμεσα στα άτομα – μέλη είναι απρόσωπες και συχνά συνθλίβονται.

Ο φόβος τού να είσαι διαφορετικός

Ο φόβος τού να είσαι διαφορετικός από τους άλλους είναι μια αιτία, που εξηγεί την τάση για συμμόρφωση. Πόσο διαφορετικός από τους συγχωριανούς του τολμά να είναι κανείς; Πόσο διαφορετικός τολμά να είναι κανείς από τα μέλη της ομάδας του, της παράταξής του, του συλλόγου του, των συμφοιτητών του κλπ.

Ο φόβος του εξοστρακισμού στην Αρχαία Ελλάδα ήταν ισχυρή απειλή γι’ αυτούς που η συμπεριφορά τους ήταν προκλητική για τα ήθη της πολιτείας. Ακόμη και στα πειράματα με ομάδες φοιτητών, που δεν γνωρίζονται μεταξύ τους, υπάρχει φόβος ότι, αν εκφράσουν μια διαφορετική γνώμη, οι άλλοι θα τους περιγελάσουν, θα τους περιφρονήσουν, θα τους απορρίψουν, θα τους αγνοήσουν κ.λ.π.

Το κοινωνικά επιθυμητό

Το κοινωνικά επιθυμητό είναι ένας από τους παράγοντες που επηρεάζει τη συμμόρφωση. Δηλαδή υπάρχουν άτομα, που επιθυμούν να έχουν καλές σχέσεις με όλους, να είναι αρεστοί σε όλους. Επίσης προσπαθούν να συμπεριφέρονται με ένα τρόπο που να είναι πάντα κοινωνικά επιθυμητός. Άλλοι όμως ενδιαφέρονται λιγότερο για το αν η συμπεριφορά ή η γνώμη τους είναι αποδεκτή από τους άλλους ή από την κοινωνία, επομένως δεν συμμορφώνονται εύκολα.

Η εμπιστοσύνη

Ο καθένας ανήκει σε μια τουλάχιστον ομάδα, που ικανοποιεί ορισμένες ανάγκες του κι επομένως αισθάνεται ευχάριστα, που συμμερίζεται τις ίδιες ιδέες τις ίδιες αξίες, στάσεις και ενδιαφέροντα. Όσο μεγαλύτερη εμπιστοσύνη έχει κανείς στην ομάδα του, τόσο μεγαλύτερη αλληλεξάρτηση υπάρχει μεταξύ των μελών της ομάδας, τόσο περισσότερο συνοχή υπάρχει στην ομάδα και τόσο περισσότερο συμμορφώνεται άμεσα και έμμεσα με τις αξίες, τη συμπεριφορά και τις σκέψεις της ομάδας του.

Βέβαια, μεγάλο ρόλο εδώ παίζει και η εμπιστοσύνη, που έχει κανείς στον εαυτό του και τις γνώσεις του. Όσο μικρότερη είναι η εμπιστοσύνη στον εαυτό του και στις γνώσεις που έχει ο καθένας, τόσο αυξάνεται η τάση για συμμόρφωση. Όταν κάποιος αντιμετωπίζει ένα δύσκολο πρόβλημα, έχει λιγότερη εμπιστοσύνη στις γνώσεις του και τείνει να συμμορφώνεται με την γνώμη της ομάδας, όσο λανθασμένη και αν είναι η γνώμη αυτή. Αν κάποιος βρεθεί σε μια ομάδα με ειδικούς, τότε τείνει ή να συμφωνήσει με τις γνώμες τους ή να υποχωρήσει. Επομένως και οι ειδικές γνώσεις κάποιου π.χ. ενός επιστήμονα, ενός καθηγητή τού δίνουν κύρος, που επηρεάζει τους άλλους να συμμορφωθούν με τις γνώμες του ή τις θεωρίες του, όσο λανθασμένες και αν είναι.

Ο ρόλος του πολιτισμού στην κοινότητα

Ο πολιτισμός, ως κοινό πλαίσιο ζωής και μνήμης, επιτελεί ταυτόχρονα τρεις σημαντικές λειτουργίες για το κοινωνικό σύνολο:

α) Της αναγνώρισης, όπου τα μέλη του κοινωνικού συνόλου αναγνωρίζονται μεταξύ τους,

β) της ένταξης στο κοινωνικό σύνολο, με την οποία αποκτούν την ατομική τους ταυτότητα και

γ) της συμμετοχής στη ζωή μέσα από την ένταξή τους αυτή. Ακολουθούν τον πολιτισμό του συνόλου από φόβο μην αποβληθούν από το σύνολο ως ξένοι. Πιέζουν τους άλλους να συμμορφωθούν, από φόβο μήπως αλλάξει η ιδιομορφία του συνόλου και ταυτόχρονα η δική τους θέση μέσα σε αυτό.

Χαρακτηριστικά ομάδας

* Αλληλεπίδραση – Αλληλεξάρτηση. Η συχνή αλληλεπίδραση αποτελεί το ελάχιστο κριτήριο για το χαρακτηρισμό μιας ομάδας, δεδομένου ότι είναι πιθανό να χαρακτηρίζει ορισμένα άτομα, που απλώς τυχαίνει συχνά να βρίσκονται στον ίδιο χώρο, όπως π.χ. με τους φοιτητές ενός τμήματος πανεπιστημιακής σχολής. Μια ενωμένη ομάδα π.χ. ποδοσφαιρική ομάδα, χαρακτηρίζεται περισσότερο από την αλληλεξάρτηση των μελών της.

* Συνείδηση τού να είσαι Μέλος. Τα άτομα, που αποτελούν μια ομάδα, πρέπει να συνειδητοποιούν ότι είναι, πράγματι, μέλη της ομάδας. Το στοιχείο αυτό δεν αφορά τον επιβάτη του λεωφορείου που τυχαίνει να συνυπάρχει στο συγκεκριμένο χώρο με άλλα άτομα.

Η έννοια της αυτοσυνειδησίας προέρχεται κυρίως από το κεντρικό μηχανισμό του εγώ που ρυθμίζει την εικόνα του εαυτού και διακρίνει μεταξύ των φαντασιώσεων του εκείνου και της αντίληψης του πραγματικού κόσμου.

* Παραδοχή και αποδοχή ταυτότητας μέλους ομάδας από τρίτους. Το κριτήριο αυτό αντανακλά την αντίληψη του εξωτερικού κόσμου ότι τα μέλη της ευρύτερης κοινωνίας αντιλαμβάνονται και αναγνωρίζουν πότε ορισμένα άτομα ανήκουν σε μια συγκεκριμένη ομάδα.

* Κοινοί θεσμοί, αξίες και στάσεις. Σημαντικό είναι το κριτήριο της σύμπνοιας και συνοχής της οικογενειακής ομάδας, οι αξίες και οι στάσεις των μελών είναι περισσότερο ομοιογενείς παρά ετερογενείς. Το κριτήριο των «κοινών» αξιών, θεσμών και στάσεων αναφέρεται κυρίως στην οργανωμένη ομάδα, η οποία έχει φτάσει στη φάση της σύμπνοιας και της συνοχής. Ορισμένες ομάδες συνδέονται με χαλαρούς δεσμούς, όπως π.χ. ένα τμήμα φοιτητών, που συνήθως δεν κατορθώνουν να αποκτήσουν δεσμούς σύμπνοιας..

Ακόμη, πρέπει να παρατηρήσουμε την ύπαρξη διαφόρων φάσεων στην εξέλιξη της ομάδας. Οι πρώτες φάσεις χαρακτηρίζονται από διαφωνίες και προσπάθεια προσαρμογής, ενώ αντιθέτως, η τελευταία φάση, εάν η ομάδα προχωρήσει μέχρι εκεί, χαρακτηρίζεται από σύμπνοια και στενή συνοχή.

* Σύστημα αλληλοεξαρτώμενων ρόλων. Μέσα στο σχολείο, στην οικογένεια, μια ποδοσφαιρική ομάδα κ.λ.π. υπάρχει μια σαφής ιεράρχηση ρόλων, σε όλες τις βαθμίδες της κοινωνικής οργάνωσης. Το στοιχείο της «αλληλεξάρτησης» τονίζει την αμοιβαιότητα των σχέσεων μεταξύ των ρόλων και την ύπαρξη κάποιας δομής που επιτρέπει το σύστημα να λειτουργήσει. Το στοιχείο των ρόλων είναι πολύ σημαντικό μέσα στο πλαίσιο της ομάδας για την κατανόηση της δυναμικής της ομάδας.

* Τέλος, η αλληλόδραση του «Εγώ» με το «Εμείς» είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για την διαμόρφωση της προσωπικότητας, αλλά και την συνοχή της ομάδας, που θα οδηγήσει και στη συνέχειά της.

Το 3ο "Αληθώς" απόψε, για την "αλληλόδραση" του ΕΓΩ με το ΕΜΕΙΣ

Καίρια η εκδήλωση του Μορφωτικού Κέντρου Μπανάτου ΑΛΗΘΩΣ, απόψε στον ναό της Φανερωμένης μας. Όσοι αψήφησαν τις κακές καιρικές συνθήκες και προσήλθαν στην 3η δράση του Κέντρου μας, είχαν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία ανίχνευσης της σχέσης και των ορίων του ΕΓΩ και του ΕΜΕΙΣ, όπως παρουσιάστηκε από τον έγκριτο Κοινωνιολόγο ΤΙΜΟ ΣΤΡΑΒΟΠΟΔΗ, Επιστημονικό υπεύθυνο του Κέντρου Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Ζακύνθου "Η Στοργή".

Ο εξειδικευμένος ομιλητής αναφέρθηκε διεξοδικά στη σύγκρουση και τον επαναπροσδιορισμό - εντέλει την "αλληλόδραση" του ΕΓΩ και του ΕΜΕΙΣ, την απολύτως απαραίτητη πάντως για την διαμόρφωση της προσωπικότητας και την κοινωνική συνοχή. Για την υποστήριξη των σκέψεών του χρησιμοποίησε μάλιστα χαρακτηριστικά αποσπάσματα από την κλασική πλέον ταινία Ο κύκλος των χαμένων ποιητών (Dead Poets Society, 1989) και τα πολλαπλά μηνύματα που εκπέμπει. Στο κοινό, εξάλλου, διανεμήθηκε ειδικός φάκελος με πλούσιο εποπτικό υλικό.

Τέλος, ο Εφημέριος π. Παναγιώτης Καποδίστριας ευχαρίστησε τον Ομιλητή για τον πνευματικό μόχθο του (ο οποίος -σημειωτέον- είναι και Ενορίτης μας), τους Ιερείς (Αρχιμανδρίτη Δανιήλ Μπιάζη - Ιεροκήρυκα Ι. Μ.  Ζ., Πρωτοπρεσβύτερο Παναγιώτη Σπουργίτη και Πρωτοπρεσβύτερο Χαράλαμπο Κυπριώτη), τον Πρόεδρο του Μπανάτου Χαράλαμπο Δ. Κοντονή και όσους ευαίσθητους περί τα κοινωνικά συμπολίτες μας παραστάθηκαν στο 3ο ΑΛΗΘΩΣ, καταθέτοντας μάλιστα σκέψεις, προβληματισμούς και προτάσεις.

Η Ομιλία του κ. Στραβοπόδη θα δημοσιευθεί, εδώ στο ΝΥΧΘΗΜΕΡΟΝ, σε επόμενη ανάρτησή μας.

Οπτικοακουστικό υλικό: Ιωάννης Πορφύριος Κ.