e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2019

Παραμονή Θεοφανίων (18.1.2019) στα Ιεροσόλυμα και ο Αγιασμός των Υδάτων του Ιορδάνη [φωτογραφίες + video]


Τήν  Παρασκευήν, 5ην/ 18ην Ἰανουαρίου 2019, ἑωρτάσθη ἡ ἑορτή τῆς Παραμονῆς τῆς Δεσποτικῆς ἑορτῆς τῶν Ἐπιφανείων ὑπό τοῦ Πατριαρχείου συμφώνως πρός τήν Τυπικήν Διάταξιν τῆς Ἐκκλησίας.

Tήν  πρωΐαν εἰς τόν μοναστηριακόν Ναόν Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης, εἰς τό τέλος τῆς ἀκολουθίας τοῦ Ὄρθρου ἀνεγνώσθησαν αἱ Μεγάλαι Ὧραι τῶν Θεοφανείων, τῶν ὁποίων προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος.

Ἀκολούθως ἐτελέσθη ἡ Ἀκολουθία τοῦ Ἑσπερινοῦ, ἡ Θεία Λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου καί ἐν τῷ τέλει αὐτῆς ἡ Ἀκολουθία τοῦ Ἁγιασμοῦ.

Ἔπειτα, τῶν κωδώνων κρουομένων καί τῶν ψαλτῶν ψαλλόντων τό «ἐν Ἰορδάνῃ βαπτιζομένου Σου Κύριε», ἔλαβε χώραν ἡ ἄνοδος εἰς τά Πατριαρχεῖα.

Ἐνταῦθα μετ’ ὀλίγον προσῆλθεν ἡ Συνοδεία ὑπό τόν Σεβασμιώτατον Ἀρχιεπίσκοπον Σεβαστείας κ. Θεοδόσιον ἐκ τοῦ Ἁγιασμοῦ ἐν τῷ Καθεδρικῷ Ναῷ τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου καί ἀνεπέμφθη δέησις καί ἐψάλη  ὁ Πολυχρονισμός  τοῦ Μακαριωτάτου καί ὁ Σεβασμιώτατος ἡγίασε τόν Μακαριώτατον, τούς παρευρισκομένους καί τήν αἴθουσαν.

Ἀκολούθως ὁ Μακαριώτατος ἐν συνοδείᾳ ἀνεχώρησε διά Ἱεριχώ, διῆλθε  διά τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Προφήτου Ἐλισσαίου, τῆς Νομαρχίας Ἱεριχοῦς καί ἔφθασε πρό τῆς Μονῆς τοῦ Τιμίου Προδρόμου ἐν Ἰορδάνῃ.

Ἐνταῦθα μετά τήν πάνδημον ὑποδοχήν τοῦ Μακαριωτάτου, καί τήν Ἀπόλυσιν τῆς θείας Λειτουργίας ἠκολούθησε πορεία ἐν ψαλμῳδίᾳ πρός τόν Ἰορδάνην ποταμόν.

Ἀκολούθως, ἐπί τῆς ἑστημένης ἡμῶν ἐξέδρας, ἐτελέσθη ὁ Ἁγιασμός, μεθ’ ὅν  ὁ Μακαριώτατος ἐβάπτισε τόν σταυρόν εἰς αὐτόν τόν Ἰορδάνην ἐν συμμετοχῇ πολλοῦ λαοῦ ψάλλοντος ἐν χαρᾷ τό Ἀπολυτίκιον «Ἐν Ἰορδάνῃ βαπτιζομένου Σου, Κύριε».

Ἠκολούθησε ἑόρτιος νηστίσιμος τράπεζα εἰς τήν Ἱεράν Μονήν τοῦ Τιμίου Προδρόμου, παρατεθεῖσα ὑπό τοῦ ἡγουμένου αὐτῆς Ἀρχιμανδρίτου π. Βαρθολομαίου.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας
























Ο Κιέβου Επιφάνιος στην παρουσίαση του βιβλίου του επικεφαλής των Ελληνοκαθολικών Ουκρανίας "Ο Διάλογος επουλώνει τις πληγές"


[Επιμέλεια κειμένου: π. Παν. Καποδίστριας]

Στις 17 Ιανουαρίου 2019 στην αίθουσα «Golden Gate» του ξενοδοχείου «InterContinental» έγινε η παρουσίαση του βιβλίου τού επικεφαλής της Ουκρανικής Ελληνο-Καθολικής Εκκλησίας Sviatoslav, με τίτλο «Ο Διάλογος επουλώνει τις πληγές».  

Μετά από πρόσκληση του κ. Sviatoslav, ο επικεφαλής της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ. Επιφάνιος, έφτασε στην παρουσίαση. Ο οικοδεσπότης και συντονιστής της παρουσίασης ήταν ο κ. Sviatoslav και ο Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού και Πνευματικότητας Νικόλαος Knyazhytskyy. Παρέστησαν ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Petro Poroshenko, ο Αναπληρωτής Πρωθυπουργός, υπουργοί, πρέσβεις, συγγραφείς, καλλιτέχνες, άλλοι πολιτικοί και παράγοντες της δημόσιας ζωής της Ουκρανίας. 

Ο Προκαθήμενος της νέας Ορθόδοξης Εκκλησίας κ. Επιφάνιος, στην ομιλία του, τόνισε τη σημασία του διαλόγου μεταξύ των χριστιανών: «Ξεκινάμε τα πρώτα βήματα της συνεργασίας μας, παρόλο που μέχρι τώρα είχαμε συνεργασία. Στο μέλλον, θα συνεχίσουμε τον διάλογό μας, τη συνεργασία, επειδή εμείς οι Χριστιανοί πρέπει να συνεργαζόμαστε για να κάνουμε το καλό. Θέλουμε να ξεκινήσουμε μια εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ της Ορθόδοξης και της Ουκρανικής Ελληνο-Καθολικής Εκκλησίας που υπήρχε πριν, αλλά θέλουμε να την εμβαθύνουμε, προκειμένου να συνεργαστούμε στο μέλλον», δήλωσε. Ο Μητροπολίτης Επιφάνιος ανακοίνωσε επίσης την ημερομηνία της ενθρόνισής του, στις 3 Φεβρουαρίου, καλώντας μάλιστα τον επικεφαλής των Ελληνο-Καθολικών να παραβρεθεί. 

Στο βιβλίο του ο συγγραφέας αναφέρεται διεξοδικά και με ειλικρίνεια σε άγνωστες εν πολλοίς πτυχές του παρελθόντος και του παρόντος της Ανατολικής Καθολικής Εκκλησίας. Μοιράζεται την ιστορία της ζωής του, από τη στιγμή της ανάδειξής του ως επικεφαλής των Ελληνορρύθμων Καθολικών. Μιλάει για ευκαιρίες που προκύπτουν ως αποτέλεσμα του διαλόγου, καθώς και για καλές αλλά μερικές φορές οδυνηρές σχέσεις με γειτονικές χώρες. 












17 січня 2019 р. в залі «Золоті ворота» готелю «InterContinental» відбулась презентація книги Глави Українською Греко-Католицької Церкви Блаженнішого Святослава «Діалог лікує рани».

На запрошення Блаженнішого Святослава на презентацію прибув Предстоятель Православної Церкви України Митрополит Епіфаній.

Ведучим і модератором презентації був сам Блаженніший владика Святослав та Голова Комітету ВРУ з питань культури і духовності пан Микола Княжицький.

У залі на презентації був присутній Президент України Петро Порошенко, віце прем’єр міністр В’ячеслав Кириленко, віце прем’єр міністр Іванна Клімпуш Цинцадзе, міністр освіти та науки Лілія Гриневич, в.о. міністра охорони здоров’я Уляна Супрун, міністр фінансів Оксана Маркарова, міністр екології та природних ресурсів Остап Семерак, народні депутати Ганна Гопко, Оксана Сироїд, Микола Княжицький та Віктор Єленський, посол Канади в Україні Роман Ващук, посол Польщі в Україні Ян Пєкло, співак та композитор Святослав Вакарчук, письменники Оксана Забужко та Іван Малкович, українські політики та інші поважні гості.

Блаженніший Митрополит Епіфаній у своєму вітальному слові підкреслив важливість діалогу між християнами: «Ми розпочинаємо перші кроки нашої співпраці, хоча до цього часу у нас також була співпраця. В майбутньому ми також будемо продовжувати наш діалог, співпрацю, адже ми, християни, повинні разом творити добро. Ми хочемо розпочати добру плідну співпрацю між Православною та Українською Греко-Католицькою Церквою, яка раніше існувала, але ми хочемо її поглибити, щоб разом спільно в подальшому співпрацювати», – зазначив Предстоятель.

Цього вечора Митрополит Епіфаній також анонсував дату своєї інтронізації – 3 лютого і запросив Главу УГКЦ на це дійство.

У книзі-інтерв’ю Блаженніший Святослав вичерпно і щиро розповідає редактору польського Католицького інформаційного агентства Кшиштофу Томасику про деякі досі не відомі факти про минуле та сучасний стан Східної Католицької Церкви. Він ділиться історією свого життя: від моменту покликання до обрання його Главою УГКЦ. Розказує про можливості, які виникають внаслідок діалогу, а також про добрі, але часом і болісні відносини з  країнами-сусідами. У книжці також знайдемо свідчення Блаженнішого Святослава про святого Івана Павла ІІ та бл. пам’яті Любомира Гузара.










Επιμνημόσυνες δεήσεις για τον 47χρονο Επίσκοπο Κισούμου και Δυτικής Κένυας Αθανασίου | For Bishop Athanasius of Kisumu and Western Kenya


Κηδευτική και επιμνημόσυνη Δέηση για τον πρόωρα εκδημήσαντα προς Κύριον Επίσκοπο Κισούμου και Δυτικής Κένυας Αθανασίου (Ακούντα) πραγματοποιήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2019 στον Ελληνορθόδοξο Ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Webster Μασαχουσέτης. Δεν υπάρχει δυνατότητα επιστροφής της σορού του στην αφρικανική γη, οπότε παραμένει στον τόπο αυτόν της Αμερικής, όπου μετέβη, προ εικοσαετίας, έλαβε υψηλή θεολογική μόρφωση και απέκτησε ισχυρούς πνευματικούς δεσμούς.

Υπενθυμίζουμε ότι ο μακαριστός Επίσκοπος Αθανάσιος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας μετέστη προς Κύριον, σε ηλικία 47 ετών, στις 4 Ιανουαρίου του νέου έτους, μετά από μακρά μηνιαία και πλέον αδιέξοδη νοσηλεία του στην εντατική, εξαιτίας ξαφνικής και καλπάζουσας ασθένειας.

Ακολουθούν φωτογραφίες από την Εξόδιο Ακολουθία: 
















*     *     *

Εν τω μεταξύ, στην Καμπάλα, πρωτεύουσα της Ουγκάντα και μάλιστα στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Νικολάου, πραγματοποιήθηκε την περασμένη Κυριακή, 13 Ιανουαρίου 2019, Επιμνημόσυνη Δέηση, προεστώτος του Αφρικανού Μητροπολίτου Καμπάλας κ. Ιωνά, για την ανάπαυση της μακαρίας ψυχής του Επισκόπου Κισούμου και Δυτικής Κένυας Αθανασίου (Ακούντα).

Ακολουθεί το σχετικό βίντεο: 


Biography of Bishop Athanasius of Kisumu and Western Kenya

His Grace Bishop Athanasius Akunda was born Amos Masaba Akunda in Western Kenya in 1971. He was the eldest of six children, whose father, Joseph, is a theologian who studied at St. Tikhon's Theological Seminary. He became Orthodox at the age of eight after his parents converted to Orthodox Christianity. Following secondary school, he completed the Makarios III Patriarchal Seminary in Nairobi, then graduated with a Masters of Divinity at Holy Cross Greek Orthodox School of Theology in Brookline, MA. He completed studies and received a Doctor of Theology from UNISA State University of South Africa. He also completed a Diploma and Post Graduate Diploma in Education Management at the India Institute of Management, and a Certificate in teaching English as a foreign language at the Cambridge Institute of English Language in Boston.

As a layman he taught African Literature, Christian Religious Education, Social Education and Ethics at Ebukhaya High School, Ebusiloli High School and Ngoro Orthodox High School in Kenya. He held the position of Catechist in Western Kenya, and Secretary in the office of the Archbishopric of Kenya. He was ordained a Deacon on April 12, 1998 by Metropolitan Seraphim of Zimbabwe, and Presbyter on July 25, 2002 by the same hierarch as Metropolitan of Johannesburg and Pretoria. He was consecrated as Archimandrite on January 18, 2010 by Metropolitan Damaskinos of Johannesburg and Pretoria.

In South Africa, he served as a missionary priest and helped create the first interracial Orthodox churches in the country. He served as the parish priest at St. Seraphim in Soshanguve, at St. Raphael, Irene and Nicholas in Yeoville, Johannesburg, while simultaneously serving as Dean and Lecturer at Petros VII Seminary. He then served as the parish priest at St. Nicholas of Japan Church from 2009 to 2015. Other positions he served in South Africa included the Director of Missions from 2003 to 2008, and Vicar in charge of missions from 2010-2015. During these years he represented the Patriarchate of Alexandria at the World Council of Churches and the All African Conference of Churches.

In May 2015, His Beatitude Theodoros II, Pope and Patriarch of Alexandria asked Archimandrite Athanasius to leave South Africa after serving there as a missionary for 13 years, and return to his native country of Kenya in order to serve at the Makarios III Patriarchal Seminary in Nairobi. He was appointed as the Director of Missions and Lecturer in Cultural Anthropology, Patrology and Teleturgics. On November 24, 2015, he was elected by the Holy Synod of the Patriarchate of Alexandria as Bishop of the newly established Diocese of Kisumu and Western Kenya. He was ordained by His Beatitude on December 6, 2015 and has spent the past three years developing his new diocese.

His Grace Athanasius passed away on January 4, 2019 at 47 years old.

Ειδήσεις εκ Φαναρίου της 18ης Ιανουαρίου 2019


ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ
Ἐκκλησιαστικαί Εἰδήσεις

Ἡ Α. Θ. Παναγιότης, ὁ Πατριάρχης, τήν Παρασκευήν, 18ην Ἰανουαρίου 2019, συνοδευόμενος ὑπό τοῦ Πανοσιολ. Ἀρχιμανδρίτου κ. Ἀγαθαγγέλου Σίσκου, Βιβλιοφύλακος τῶν Πατριαρχείων, ἐπεσκέφθη τόν ἑορτάσαντα κατ’ αὐτήν τά ὀνομαστήριά του Σεβ. Μητροπολίτην Γέροντα Χαλκηδόνος κ. Ἀθανάσιον, ἐν τῇ ἕδρᾳ τῆς Ἱ. Μητροπόλεως, πρός ὅν ἐξέφρασε τάς συγχαρητηρίους εὐχάς Του. Τόν Παναγιώτατον ὑπεδέχθη ἐνθέρμως ὁ Σεβ. Ποιμενάρχης περιστοιχούμενος ὑπό τοῦ Θεοφιλ. Ἐπισκόπου Ἀραβισσοῦ κ. Κασσιανοῦ καί τοῦ ἱ. κλήρου τῆς Ἐπαρχίας αὐτοῦ.   

*   *   *

Ἡ Α. Θ. Παναγιότης, ὁ Πατριάρχης, ἐδέξατο εἰς ἀκρόασιν:
- Tόν Αἰδεσιμ. κ. Orhan Çanlı, Χωρεπίσκοπον τῶν ἐνταῦθα Συρο-καθολικῶν, μετά τοῦ Ἐντιμ. κ. Zeki Basatemir,  Προέδρου τοῦ Δ. Σ. τῆς Κοινότητος αὐτῶν, καί λοιπῶν μελῶν αὐτοῦ, ἐκφράσαντας τάς συγχαρητηρίους εὐχάς των ἐπί ταῖς διαγενομέναις ἑορταῖς τοῦ Ἁγίου Δωδεκαημέρου καί τῷ Νέῳ Ἔτει.
- Τόν Πανοσιολ. Ἀρχιμανδρίτην κ. Παῦλον Κίτσον, Ἡγούμενον τῆς Ἱ. Μονῆς Ἁγίου Ἀποστόλου Σίλα Καβάλας, Ὑπεύθυνον τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Γηροκομείου τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Φιλίππων, Νεαπόλεως καί Θάσου, μετά τοῦ Ἐντιμ. κ. Κλεάνθους Νιζάμη, Βιολόγου.  
- Τόν Πανοσιολ. Ἀρχιμανδρίτην κ. Εἰρηναῖον Σωτηρόπουλον, Κληρικόν τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Πατρῶν, μετά τοῦ Ἐντιμ. κ. Κωνσταντίνου Λαμπροπούλου, Δημοσιογράφου, τῆς συζύγου αὐτοῦ Εὐγεν. κ. Μαρίας, Φιλολόγου, καί τῆς Εὐγεν. δίδος Ευανθίας Θέμελη, Φοιτητρίας.  
- Τόν Ἐλλογ. Δρα κ. Akkan Suver, Πρόεδρον τοῦ Βακουφίου «Marmara Grubu», ἐντεῦθεν.
- Τόν Ἐλλογ. κ. Γεώργιον Στεφανόπουλον, Πρόεδρον τῆς Συντονιστικῆς Ἐπιτροπῆς Χαλκηδόνος, Καθηγητήν τοῦ Πανεπιστημίου «Işık». 
- Τόν Ἐντιμ. κ. Γεώργιον Τολιόπουλον, Στέλεχος τοῦ ἐνταῦθα Γεν. Προξενείου τῆς Ἑλλάδος, μετά τῆς συζύγου αὐτοῦ Εὐγεν. κ. Ἑλένης Ἀγγέλη, Φιλολόγου ἐν τῇ Πατριαρχικῇ Μ. τοῦ Γένους Σχολῆ, καί τῶν τέκνων αὐτῶν Φιλίππου καί Στυλιανῆς.   
- Tόν Ἐντιμ. κ. Ἀθανάσιον Δούκοβιτς, ἐντεῦθεν, ἐξαιτησάμενον τήν ἁγίαν Πατριαρχικήν εὐχήν καί εὐλογίαν, ἐπί τοῖς ὀνομαστηρίοις αὐτοῦ. 
- Τόν Ἐντιμ. κ. Ἰωάννην - Ἐμμανουήλ Παπαδοκωνσταντάκην, Ἰδ. Ὑπάλληλον, ἐξ Ἀθηνῶν. 

*   *   *

Ἡ Α. Θ. Παναγιότης, ὁ Πατριάρχης, ἐξεπροσωπήθη:

- Ὑπό τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας κ. Παντελεήμονος, κατά τήν ἔναρξιν τοῦ ὑπό τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Νέας Κρήνης καί Καλαμαριᾶς διοργανουμένου Συνεδρίου, ἐπί τοῦ θέματος «Ἑλληνισμός καί Οἰκουμένη», ἐν τῷ πλαισίῳ τῶν ἐκδηλώσεων «Εὐγένεια», πρός τιμήν τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Εὐγενίου τοῦ Τραπεζουντίου, ἐν τῇ Αἰθούσῃ Τελετῶν τοῦ Προκοπείου Πολυδυνάμου Ἐκκλησιαστικοῦ Κέντρου, τήν Παρασκευήν, 18ην Ἰανουαρίου. 

- Ὑπό τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Σερβίων καί Κοζάνης κ. Παύλου, κατά τήν κηδείαν τοῦ  ἀειμνήστου Μητροπολίτου Σισανίου καί Σιατίστης κυροῦ Παύλου, ἐκ τοῦ Ἱ. Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Δημητρίου Σιατίστης, τήν Τετάρτην, 16ην ἰδίου.

- Ὑπό τοῦ Πανοσιολ. Ἀρχιμανδρίτου κ. Ἀγαθαγγέλου Σίσκου, Βιβλιοφύλακος τῶν Πατριαρχείων, κατά τήν διοργανωθεῖσαν ὑπό τοῦ ἐνταῦθα Γεν. Προξενείου τῆς Ἑλλάδος ἐκδήλωσιν, καθ’ ἥν ἐπαρουσιάσθη τό νέον πόνημα τῆς Ἐλλογ. κ. Κορνηλίας Τσεβίκ, Καθηγητρίας, ὑπό τόν τίτλον «Κωνσταντινουπολίτικη Προσωπογραφία», τήν Παρασκευήν, 18ην τ.μ.. 

Άγγελμα περί της Ενθρονίσεως του νέου Μητροπολίτου Αξώμης Δανιήλ


Εκ της Ιεράς Μητροπόλεως Ζακύνθου ανακοινώνεται ότι η ενθρόνιση του νέου Μητροπολίτη Αξώμης κ. Δανιήλ, πνευματικού τέκνου του νησιού μας, θα πραγματοποιηθεί στην Αντίς Αμπέμπα της Αιθιοπίας,  στις 3 Μαρτίου 2019.

Προς τούτο διοργανώνεται ειδικό ταξίδι, από 1 έως 5 Μαρτίου τρέχοντος έτους, για τους ενδιαφερόμενους να παραβρεθούν στην εν λόγω χαρμόσυνη τελετή.

Πληροφορίες, κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες, στην Γραμματεία της Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου και της Ι. Μονής Στροφάδων και Αγίου Διονυσίου, στα τηλέφωνα: 2695042552 και 2695048422.

Η ελληνική πλευρά της Αιθιοπίας

ΕΛΕΝΗ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 8.1.2019


Παιδιά σε σχολική εορτή στην Αντίς Αμπέμπα για την 25η Μαρτίου. Η ελληνική κοινότητα κρατάει τις παραδόσεις με ευλάβεια.

ΑΙΘΙΟΠΙΑ - ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Είναι 10 το πρωί της Κυριακής 16 Δεκεμβρίου. Στον Αγιο Φρουμέντιο, στην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αντίς Αμπέμπα, ο κόσμος στα στασίδια λιγοστός. Μερικοί Έλληνες που έχουν βρεθεί στην αιθιοπική πρωτεύουσα προσωρινά, αλλά και λίγα παιδιά Αιθίοπες ελληνικής καταγωγής.
Στο Πάτερ ημών ο πατήρ Χρυσόστομος κάνει ένα ελαφρύ νεύμα και τα παιδιά έρχονται και στέκονται όλα μπροστά του δίπλα σε μία ελληνική σημαία. Μερικά λένε κάποιες λέξεις του Πάτερ ημών στα ελληνικά, ενώ όταν το λέει στα αιθιοπικά τότε όλα μαζί επαναλαμβάνουν την προσευχή μαζί του.
Ο άγιος από τον οποίο δόθηκε το όνομα της ελληνικής εκκλησίας ήταν αυτός που έφερε τον χριστιανισμό στην Αιθιοπία γύρω στο 320 μ.Χ. Και ίσως χωρίς να το γνωρίζει, ο ελληνικής και φοινικής καταγωγής έμπορος έβαλε τότε τα πιο ισχυρά θεμέλια για μία δυνατή σχέση ανάμεσα σε δύο τόσο διαφορετικές χώρες που αντέχει επί περίπου 16 αιώνες. Η Αιθιοπία σήμερα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αφρικανική χώρα που πάνω από το 60% του πληθυσμού της είναι χριστιανοί, με τη συντριπτική πλειονότητα να ανήκει στην Κοπτική Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η λειτουργία τελειώνει και μερικοί μαζεύονται σε μια αίθουσα που βρίσκεται στο προαύλιο να πιουν τον καφέ τους και να πουν τα νέα της εβδομάδας. Άνθρωποι που μιλάνε άπταιστα ελληνικά, και μοιάζουν τελείως διαφορετικοί από τους Έλληνες που έχουμε συνηθίσει, είναι γύρω μου.
Αποψη του σχολείου, στο αγγλικό τμήμα του οποίου φοιτούν 1.150 παιδιά, τα οποία εισάγονται σε αμερικανικά πανεπιστήμια.
Ο Γαβριήλ
«Ο ένας μου παππούς είναι από την Καλαμάτα και άλλος από την Κύπρο και εγώ έχω γεννηθεί εδώ», μου λέει ο Γαβριήλ Διαμανέας, που δύσκολα θα καταλάβαινα ότι είναι Έλληνας αν δεν τον άκουγα να μιλάει άπταιστα ελληνικά. «Νιώθω πιο Έλληνας από Αιθίοπας», μου λέει και αυτό γιατί ο ίδιος, όπως και οι περισσότεροι Έλληνες της Αιθιοπίας, είχε την τύχη να τελειώσει το ελληνικό σχολείο στην Αντίς Αμπέμπα, και μερικοί από αυτούς να έχουν δώσει Πανελλαδικές και να έχουν καταλήξει να σπουδάσουν και στην Ελλάδα.
Και το γεγονός ότι υπάρχει το ελληνικό σχολείο στο οποίο μπορούν και φοιτούν ακόμα και σήμερα 46 ελληνόπουλα αιθιοπικής καταγωγής είναι ο λόγος που οι πλέον λιγοστοί Έλληνες Αιθίοπες μπορούν να πουν αυτό που λέει ο Γαβριήλ –ότι νιώθουν πιο πολύ Έλληνες από ό,τι Αιθίοπες– είναι σε μεγάλο βαθμό κατόρθωμα του Δημήτρη Συκά.
«Το Διαμάντειο Νηπιαγωγείο, που έφτιαξε ο Διαμάντας». Ολα τα τμήματα του σχολείου υπάρχουν χάρις σε δωρεές επιχειρηματιών.
Τον 89χρονο κ. Συκά τον γνωρίζουμε και αυτόν στο προαύλιο της εκκλησίας. «Πρέπει να έρθετε στο σχολείο μας», μου λέει. Είναι ιδιαίτερα περιποιημένος, φοράει ένα καρό σακάκι με ασορτί γραβάτα, κολλαριστό πουκάμισο, κοκάλινα γυαλιά και έχει ένα λευκό μουστάκι. Αν δεν μου είχε πει την ηλικία του, δύσκολα θα την είχα μαντέψει καθώς είναι γεμάτος ενέργεια. Πριν προλάβω να προβάλω οποιαδήποτε αντίσταση βρίσκομαι μέσα στο αυτοκίνητό του στον δρόμο για το σχολείο. «Greek community school», λέει η ταμπέλα με την ελληνική και αιθιοπική σημαία στην είσοδο σε ένα σχολείο που θεωρείται από τα καλύτερα της χώρας.
«Ορίστε, από εδώ είναι η Ζέκειος δημοτική, που την έφτιαξε ο Ζέκος, η Μίχειος για γυμνάσιο και λύκειο, η Καλογεροπούλειος Σχολή που έφτιαξε ο Καλογερόπουλος και το Διαμάντειο Νηπιαγωγείο, που έφτιαξε ο Διαμάντας», μου λέει ο κ. Συκάς καθώς με ξεναγεί σε ένα σχολείο το οποίο υπάρχει εξαιτίας των δωρεών που έκαναν οι Έλληνες επιχειρηματίες της Αιθιοπίας και που δεν έχει να ζηλέψει πολλά από άλλα ιδιωτικά της περιοχής.
Το πραξικόπημα του 1974
Μέχρι τη δεκαετία του 1970 και πριν από τη στρατιωτική κομμουνιστική χούντα που καθαίρεσε τον Αιθίοπα αυτοκράτορα Χαϊλέ Σελασιέ, το σχολείο φιλοξενούσε περίπου 460 Έλληνες μαθητές. Η ελληνική κοινότητα αριθμούσε πάνω από 6.000 μέλη, ενώ οι περισσότεροι από τους Έλληνες είχαν επιτυχημένες επιχειρήσεις. Έλληνες ήταν συνήθως και οι σύμβουλοι στο παλάτι από την εποχή του Μενελίκ Β΄ στο τέλος του 19ου αιώνα μέχρι τον Χαϊλέ Σελασιέ. Όμως το 1974 έγινε πραξικόπημα και την εξουσία πήραν κομμουνιστές στρατιωτικοί, καταργώντας τον θεσμό της κληρονομικής μοναρχίας, εκτελώντας και φυλακίζοντας χιλιάδες χωρίς δίκη, ενώ οι περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις εθνικοποιήθηκαν, με αποτέλεσμα οι Έλληνες της Αιθιοπίας υπό καθεστώς τρόμου να φύγουν, στη συντριπτική τους πλειονότητα, από τη χώρα χάνοντας περιουσίες ζωής.
Ο κ. Δημήτρης Συκάς (αριστερά) με τον κ. Βασίλη Σιμάτο, δύο από τα πιο δραστήρια μέλη της ελληνικής κοινότητας της Αιθιοπίας.
«Όταν έφυγαν δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα» λέει ο κ. Συκάς, ο οποίος έχει αναλάβει τη διεύθυνση του ελληνικού σχολείου από το 1964, όταν έσφυζε από ζωή. «Χαιρόσουν να τα βλέπεις τότε τόσα παιδιά και εμείς ποτέ δεν ξεχωρίζαμε τα παιδιά που έρχονται από μεικτούς γάμους, για εμάς ήταν και είναι όλα ελληνόπουλα».
Η κομμένη βοήθεια
Το 1985 ο κ. Συκάς καταλαβαίνει ότι με την αλλαγή του καθεστώτος και τη συνεχή μείωση των μαθητών τα σχολεία θα κλείσουν. Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών είχε σταματήσει να στέλνει βοήθεια το ίδιο, όπως και το υπουργείο Παιδείας, οπότε το σχολείο δεν είχε πόρους για να συντηρηθεί. Τότε σκέφτηκε ο κ. Συκάς να μετατρέψει το σχολείο σε δίγλωσσο και με τη βοήθεια του τότε Έλληνα πρέσβη το σχολείο αποκτάει και αγγλικό τμήμα. Από 60 παιδιά που άρχισαν να φοιτούν στο αγγλικό τμήμα τότε, σήμερα έχουν φθάσει τα 1.150. Και με το αγγλικό τμήμα στο οποίο διδάσκεται το σύστημα του Cambridge, τα παιδιά μπαίνουν σε αμερικανικά πανεπιστήμια, ενώ οι εγκαταστάσεις πλέον έχουν αίθουσα για υπολογιστές, γήπεδο ποδοσφαίρου, θέατρο και βιβλιοθήκη, με αποτέλεσμα το ελληνικό σχολείο να είναι πλέον από τα καλύτερα ιδιωτικά σχολεία της χώρας. Με τα δίδακτρα από το αγγλικό τμήμα η ελληνική κοινότητα έχει καταφέρει να συντηρήσει το ελληνικό τμήμα, και τα 46 παιδιά όχι μόνο φοιτούν αλλά και ζουν στο οικοτροφείο απολύτως δωρεάν, ενώ πολλοί από τους εκπαιδευτικούς είναι από την Ελλάδα.
«Greek community school», λέει η ταμπέλα, με την ελληνική και αιθιοπική σημαία στην είσοδο, σε ένα σχολείο που θεωρείται από τα καλύτερα της χώρας.
Συγχρόνως ακόμα και τα παιδιά στο αγγλικό τμήμα κάνουν υποχρεωτικά μία ώρα ελληνικών την εβδομάδα, με αποτέλεσμα να μπαίνουμε σε τάξεις και μικροί Αιθίοπες να μας λένε «καλημέρα», «γεια σου», «τι κάνεις» και άλλες βασικές ελληνικές λέξεις.
Μια γενιά που λιγοστεύει, αλλά δεν χάνει το κουράγιο της
Καθώς περπατάμε στο σχολείο, ο κ. Συκάς αναγνωρίζει τα παιδιά και μου τα συστήνει. «Σοφία, έλα εδώ», λέει σε μια νεαρή μαθήτρια λυκείου που κάθεται με τις φίλες της. «Από εδώ η Σοφία Φανούρη, είναι η ανιψιά του προέδρου του Νοτίου Σουδάν», μου λέει με περηφάνια και μου εξηγεί ότι η γυναίκα του προέδρου του Ν. Σουδάν είναι αδελφή του πατέρα της και κατάγεται από τη Μυτιλήνη, ενώ ο πατέρας της είναι ναύαρχος στο Σουδάν. «Θα δώσω Πανελλήνιες αλλά δεν έχω αποφασίσει ακόμα τη δέσμη», μου λέει η Σοφία. «Σκοπός μου είναι να σπουδάσω στην Ελλάδα», τονίζει, αν και δεν έχει επισκεφθεί ποτέ τη χώρα μας. Το 2018 τρία παιδιά πέρασαν στα ελληνικά πανεπιστήμια, δύο κοπέλες Ψυχολογία στην Αθήνα και ένας Γεωπονική στη Θεσσαλονίκη. «Ο ελληνισμός δυστυχώς δεν ανανεώνεται εδώ, οι παλιοί γέρασαν, τα παιδιά τους μεγάλωσαν, νομοτελειακά σε 4-5 χρόνια θα κλείσουμε», λέει ο διευθυντής του ελληνικού σχολείου Γιώργος Κατοπόδης, που βρίσκεται στην Αιθιοπία τα τελευταία περίπου 30 χρόνια. Του χρόνου δεν θα ξεκινήσει η πρώτη γυμνασίου καθώς δεν θα υπάρχει μαθητής να φοιτήσει.
Και καθώς οι Έλληνες έχασαν την περιουσία τους από το 1974, πλέον πολλοί από αυτούς που παρέμειναν στη χώρα σήμερα αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Οι ομογενείς που είναι άποροι επιδοτούνται από την κοινότητα, «όχι μόνο επίδομα, αλλά και ιατροφαρμακευτική - νοσοκομειακή περίθαλψη», μας λέει με περηφάνια ο κ. Συκάς και μας δείχνει μια λίστα με τις 85 οικογένειες που συντηρούνται κάθε μήνα από τα έσοδα του αγγλικού τμήματος του σχολείου.
Ο πατήρ Χρυσόστομος και δύο παπαδάκια στον Αγιο Φρουμέντιο, την ελληνική ορθόδοξη εκκλησία της Αντίς Αμπέμπα.
Δίπλα στον κ. Συκά βρίσκεται τα τελευταία 40 χρόνια ο Βασίλης Σιμάτος. Είναι φίλοι από όταν τα παιδιά τους πήγαιναν σχολείο μαζί. Και αυτός κοντά στα 90, γεννημένος στην Τζίμα της Νοτιοδυτικής Αιθιοπίας, από μητέρα από την Αιθιοπία και πατέρα Κεφαλονίτη. Ο ίδιος τα τελευταία χρόνια είχε μετακομίσει στην Αμερική όπου ζουν τα παιδιά του, μέχρι που πριν από τέσσερα χρόνια τού τηλεφώνησε ο Συκάς: «Βασίλη, έχουμε εκλογές στην ελληνική κοινότητα και σε χρειαζόμαστε». Δεν χρειάστηκε παραπάνω ο κ. Σιμάτος για να πάρει το αεροπλάνο και να βρεθεί πίσω στην Αντίς Αμπέμπα. Στις εκλογές βγήκε πρόεδρος της κοινότητας ο κ. Συκάς και αντιπρόεδρος ο κ. Σιμάτος. «Εδώ είναι το σπίτι μου, εδώ ανήκω», μας λέει, καθώς αποφάσισε να μην επιστρέψει στα παιδιά του αλλά να μείνει στην Αιθιοπία για να προσφέρει ό,τι μπορεί στην ελληνική κοινότητα. «Νιώθω πιο Έλληνας και από τους Έλληνες της Ελλάδας».
Το κτίριο, το οποίο έχει κατασκευαστεί με χρήματα της ίδιας της κοινότητας και όχι από δωρεά κάποιου ευεργέτη, το διακοσμούν κολόνες αρχαιοελληνικής αρχιτεκτονικής ενώ στην είσοδο βρίσκεται κρεμασμένη μια φωτογραφία του Παρθενώνα. «Εδώ θα μας βγάλεις φωτογραφία», μου λέει ο κ. Σιμάτος, και ίσως αυτή η φωτογραφία να είναι και ντοκουμέντο για μια γενιά Ελλήνων της Αιθιοπίας που έταξαν ως σκοπό της ζωής τους τη συνέχιση του ελληνισμού. Μια γενιά που λιγοστεύει αλλά δεν δέχεται την ιδέα ότι θα χαθεί η ελληνική γλώσσα στην Αιθιοπία. Επόμενος στόχος, η δημιουργία ενός πολιτιστικού κέντρου, όπου θα μπορούν να διδάσκονται τα ελληνικά και σε ενηλίκους. «Ξέρεις πόσοι θέλουν να μάθουν ελληνικά;», μου λέει γελώντας ο κ. Συκάς.