Οι Θέσεις

Γράφει η ΔΙΟΝΥΣΙΑ ΜΟΥΣΟΥΡΑ

-Μια θέση στον Ήλιο, διεκδικεί ο φτωχός και ο κατατρεγμένος.

-Μια θέση στο Λεωφορείο, στο Τραίνο, στο Αεροπλάνο, ο ταξιδιώτης!

-Μια θέση στο Δημόσιο, σχεδόν ολόκληρος ο πληθυσμός της Ελλάδας και όχι μόνο!

-Μια θέση να βολευτώ κι όπου να 'ναι! ο άνεργος.

-Μια θέση στην καρδιά σου, ο ερωτευμένος!

-Μια θέση στην εκκλησία, ο εκκλησιαζόμενος!

-Μια θέση να καθίσω να ξαποστάσω, ο οδοιπόρος και κουρασμένος.

-Δεν έχει θέση εδώ, μην ψάχνεις, στον κινηματογράφο, στο θέατρο στην καφετέρια, στο εστιατόριο και αλλού .

-Τον έβαλα στη θέση του, για κείνον που δεν συμπεριφέρθηκε σωστά.

-Δεν έχει θέση αυτός εδώ, είναι ανεπιθύμητος.

-Μπήκε σε θέση, επί τέλους! Βρήκε εργασία, διορίστηκε.

-Ακόμα δε βρήκε θέση. Άνεργος ακόμα, ψάχνει ή περιμένει διορισμό.

-Πόσες θέσεις έχει εδώ; Αν πρόκειται για μέσα μαζικής μεταφοράς, εστιατόρια κλπ.

-Αυτός έχει μεγάλη θέση! Κατέχει Υψηλό αξίωμα!

-Αυτός είναι πολυθεσίτης! Γι’ αυτόν που κατέχει περισσότερες από μια θέση εργασίας, ιδιαίτερα, στο Δημόσιο.

-Να σέβεσαι τη θέση σου! Δεν επιτρέπεται να κάνεις τούτο ή το άλλο, ή να πας εκεί, ή να παντρευτείς την/τον τάδε. Σκέψου τη θέση σου!

-Πάρε θέση. Ή με τους εδώ ή με τους εκεί, να γνωρίζουμε τι πιστεύεις, επί (όποιου), θέματος.

-Επί τέλους, βρες μια θέση και κάθισε, σταμάτα να έρχεσαι γύρω.

-Ποτέ δε θα ήθελα να βρεθώ στη θέση του! Αυτό, για κοινωνικούς, ηθικούς, οικογενειακούς επαγγελματικούς, οικονομικούς ή για λόγους υγείας.

-Κράτα τη θέση σου, δεν πρέπει να κάνεις τούτο ή το άλλο, μην ξεπέφτεις.

-Βρίσκομαι σε πολύ δύσκολη θέση, αν μπορείς βοήθησε με.

-Στη θέση που βρέθηκε, σαν τι άλλο μπορούσε να κάνει;

-Πήρε σπίτι σε καλή θέση. Σε καλή περιοχή.

-Μια θέση στον παράδεισο, ο θρησκευόμενος.

-Θέση στην πεζοπορία, ηγετική, στη μέση ή στο τέλος;

- Θέση στην Κοινωνία. Πολύ σημαντική ή ασήμαντη θέση.

-Αρχαιολογική θέση, θέση ιστορικού χώρου.

-Θέση Γεωγραφική, στο χάρτη.

-Θέση προϊόντος, στην Αγορά.

-Θέση Γεωμετρική, σημείο αναφοράς.

-Θέση Νομίσματος, μιας Χώρας στη χρηματαγορά.

-Θέση σκάφους, οχήματος.

-Θέση Αστερισμών, πλανητών κλπ. στο Διάστημα.

-Θέση σε Ομάδα, Ποδοσφαιρική, Μπάσκετ μπολ, Κολύμβηση κλπ.

-Θέση στο Βάθρο, θέση Νικητή, Πρώτη, Δεύτερη, Τρίτη.

-Θέση, μια δισύλλαβη, απλή λέξη, με πολλαπλές χρήσεις και έννοιες!

Μα, είναι και οι άλλες θέσεις. Η θέση στο τραπέζι του φαγητού, η θέση στον καναπέ, η θέση στο κρεβάτι, κυρίως, στα ζευγάρια.

Στο τραπέζι, τουλάχιστον τότε που έτρωγε όλη η οικογένεια μαζί, (σήμερα, λόγω συνθηκών ζωής, δύσκολο να συγκεντρωθεί όλη οι οικογένεια για φαγητό), καθένας είχε τη θέση του.

Η θέση του Πατέρα, ως αρχηγού της οικογένειας, ήταν συνήθως, στην κορυφή του τραπεζιού και της Μητέρας δίπλα του δεξιά. Και τα παιδιά, από πιτσιρίκια, είχαν καθένα τη δική του θέση γύρω στο τραπέζι, που δεν την άλλαζε. Κανόνας άγραφος μεν, απαράβατος δε! Πολλοί και συχνοί οι καβγάδες γύρω στο τραπέζι αν κάποιο από τα παιδιά, έπαιρνε τη θέση άλλου.

Μα και στον ύπνο, παλιά κοιμόταν τα αδελφάκια δύο-δύο, καμιά φορά και τρία, δύο επάνω και ένα κάτω «στα πόδια», στις πολυμελείς οικογένειες. Μολαταύτα, δεν άλλαζαν ποτέ θέση.

Όσο για τα ζευγάρια, το ίδιο. Από την πρώτη μέρα/νύχτα, αποφασιζόταν, ποιος θα κοιμάται αριστερά ποιος δεξιά ή ποιος από τη μεριά του τοίχου ποιος από την έξω μεριά, αν το κρεβάτι ήταν κοντά σε τοίχο.

Όλοι θα έχετε ακούσει:

-Δεν μπορώ να κοιμηθώ, όταν αλλάξω θέση.

Όχι μόνο στο συνηθισμένο κρεβάτι του σπιτιού, αλλά και αλλού να βρεθεί, σε φιλικό σπίτι, Ξενώνα, Ξενοδοχείο κλπ. πάλι θα επιδιώξει να κοιμηθεί από τη μεριά του κρεβατιού που έχει συνηθίσει.

«Θέση», πολλές φορές, σημαίνει επαγγελματική αποκατάσταση, σιγουριά, εξασφάλιση των προς το ζην και όχι μόνο.

Λίγο-πολύ, καθένας έψαχνε και ψάχνει για μια «Θέση», ή αναφέρεται σε κάποια θέση!

Στην Εκκλησία, υπάρχουν αρκετοί που συνηθίζουν να πηγαίνουν πάντα στην ίδια μεριά, πάντα αριστερά ή δεξιά. Παλιά, κανόνας απαράβατος οι άνδρες δεξιά και η γυναίκες αριστερά, σήμερα αυτό δεν ισχύει πια. Επίσης κάθονται πάντα σε στασίδι στον τοίχο ή σε καρέκλα στο κέντρο του Ναού. Μα και εκεί, κάποιοι αρέσκονται να κάθονται μπροστά στις πρώτες σειρές και άλλοι πίσω.

Οι Επίτροποι, ασφαλώς, έχουν τη δική τους θέση πίσω από την μπάγκα.

Και οι Ψαλτάδες, και αυτοί τη δική τους θέση. Επί πλέον, ξεχωρίζει πάντα ο δεξιός από τον αριστερό ψάλτη. Και αν υπάρχει υψηλόβαθμος της Εκκλησίας, όπως Μητροπολίτης, ασφαλώς στο «Δεσποτικό Θρόνο».

Παλιά, οι Αρραβωνιασμένες και οι Νιόπαντρες, κάθονταν σε ειδική θέση, στη μπάγκα!

Για να ξεχωρίζουν από το υπόλοιπο εκκλησίασμα και για να ενημερώνονται όλοι, ότι δεν είναι πια ελεύθερες!

Στο Σχολείο, κάθε νέα Σχολική χρονιά, αποφασίζεται πού θα καθίσει κάθε μαθητής, Δημοτικού ή Γυμνασίου! Καθένας στη θέση του!

Μα και στις Ομάδες, όπως στα Κλαμπ Ηλικιωμένων και άλλων Οργανισμών, καθένας έχει την παρέα του και η θέση κάθε παρέας, προκαθορισμένη. Δε σηκώνει αλλαγές. Εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων και εφ΄ όσον ζητηθεί συγνώμη και δοθούν οι απαραίτητες εξηγήσεις, αλλιώς, καθόλου απίθανο, να ξεσπάσει και καυγάς!

Παρέα που συναντάται στο ίδιο μέρος τακτικά για καφέ/ποτά, φαγητό, άγραφος νόμος, σε ποια θέση κάθεται καθένας. Αν αργοπορήσει πολύ κάποιος και έχουν πιάσει τη θέση του, μπορεί να μη διαμαρτυρηθεί, αλλά δε θα του αρέσει.

Και άλλες φορές, «βάζοντας κάποιον στη θέση του», σημαίνει αποκατάσταση ισορροπίας στις διαπροσωπικές σχέσεις. Ή ακόμα, με αυτά που θα του πεις, θα επαναφέρεις κάποιον στην τάξη ή θα τον ταπεινώνεις γιατί σε έθιξε ή σε πρόσβαλλε.

Μερικές, μόνο, από τις «θέσεις» οι εδώ αναφερόμενες. Σίγουρα, υπάρχουν και πολλές άλλες.

Πολύ σημαντική η θέση, η όποια θέση.

Να είναι μόνο συνήθεια η Θέση;

Ή μήπως η έννοια είναι βαθύτερη; Μήπως, διεκδικώντας την ίδια θέση, στο τραπέζι, στο κρεβάτι, στον καναπέ, στο χώρο εργασίας ή όπου αλλού, διεκδικεί ο άνθρωπος τα δικαιώματά του και το δικό του χώρο όχι μόνο στο οικείο του περιβάλλον, αλλά και στον επαγγελματικό χώρο ακόμα και στη ζωή την ίδια; Μήπως είναι θέμα κτητικότητας και ιδιοκτησίας;

Χρειάζεται πολλή σκέψη και μελέτη από ειδικούς, για να δοθεί σωστή απάντηση.

Υπάρχουν, ασφαλώς, και άλλες, διαφορετικές θέσεις. Είναι, π.χ. η θέση του παιδιού στην κάθε Κοινωνία, η θέση του ατόμου με Ειδικές Ανάγκες, η θέση των Ηλικιωμένων, αλλά και η θέση της Γυναίκας στην Κοινωνία.

Χρειάζεται πολύ χαρτί και μελάνι, για να αναφερθούμε σε όλες αυτές τις θέσεις.

Για ευνόητους λόγους, δε θα γίνει ιδιαίτερη αναφορά εδώ για τη θέση του Άνδρα.

Γνωστό τοις πάσι, ότι ο Άνδρας, είχε πάντα προνομιούχα θέση, όχι μόνο μέσα στην οικογένεια, αλλά και στην κοινωνία γενικά.

Θα γίνει μια μικρή αναφορά, εδώ, για τη θέση της Γυναίκας, δια μέσου του Χρόνου, τόσο μέσα στην οικογένεια αλλά και μέσα στην Κοινωνία.

Γνωστό, ότι κάθε Κοινωνία κάθε Λαός, διέπεται από τους δικούς του Κανόνες, Ήθη και Έθιμα.

Η θέση της Γυναίκας, όμως, τόσο μέσα στην οικογένεια όσο και στην Κοινωνία, ήταν πάντα κατώτερη και μειονεκτική.

Δεν είχε σχεδόν καθόλου δικαιώματα, αλλά ούτε και φωνή για να διεκδικήσει, έστω και τα πιο βασικά. Επί πλέον, επειδή η Γυναίκα, στην πλειοψηφία της ήταν και είναι δοτική, ακόμα κι όταν σερβίριζε φαγητό για τη φαμελιά, το πρώτο και καλύτερο πιάτο για τον αρχηγό, τον Πατέρα, μετέπειτα για τα παιδιά, και ότι περίσσευε θα έβαζε στο δικό της πιάτο.

Ήταν σύζυγος, Μάνα, νοικοκυρά, όλες οι δουλειές του σπιτιού καθώς και η φροντίδα και επιμέλεια των παιδιών, αποκλειστικά δικές της! Αν ζούσε, δε, σε αγροτικές περιοχές, τις περισσότερες φορές βοηθούσε και εκεί. Γεννούσε τα παιδιά της, σχεδόν μόνη, αν ήταν τυχερή με Μαμή, και το πρωί στο πόδι να αναλάβει τα καθήκοντά της. Ο άνδρας, μετά το πέρας της δουλειάς, είτε αγροτική είτε άλλη, θα πήγαινε στο μαγαζί του χωριού να ξεσκάσει και στις πόλεις, που είχε μεγαλύτερες επιλογές, στο Καφενείο ή στην ταβέρνα της γειτονιάς.

Μα και στην Κοινωνία ο ρόλος της Γυναίκας, σχεδόν ανύπαρκτος. Δεν είχε δικαίωμα του ψηφίζειν και ψηφίζεσται. Και προσοντούχα να ήταν αν έκανε την ίδια ακριβώς δουλειά με τον άνδρα, πάντα θα έπαιρνε χαμηλότερο μισθό, αυτό μέχρι πρόσφατα σχετικά. Μόνη και ασυνόδευτη, δεν μπορούσε να πάει πουθενά. Παρέες και πολλές φιλίες, εκ των πραγμάτων, δεν μπορούσε να έχει ή να καλλιεργεί. Ακόμα και σε θέματα ηθικής, δυο μέτρα δύο σταθμά.

Ο Άνδρας είτε παντρεμένος είτε ανύπανδρος, καλά γεναμένα ό,τι και όσα έκανε. ‘Άνδρας είναι». Η Γυναίκα, για να παντρευτεί, απαραίτητη προϋπόθεση να είναι παρθένα! Μα και στη μοιχεία, βαρύς ο πέλεκυς, της οικογένειας, της κοινωνίας, ακόμα και του Νόμου μέχρι, σχετικά πρόσφατα, έπεφτε πάντα στη Γυναίκα, ποτέ στον Άνδρα.

Μιλάμε για τις ανεπτυγμένες Χώρες.

Δυστυχώς, ακόμα και σήμερα, εκατομμύρια Γυναίκες, θεωρούνται κτήμα του άνδρα με δικαίωμα ζωής και θανάτου!

Ευτυχώς, στις σημερινές Ανεπτυγμένες Κοινωνίες, η Γυναίκα παίρνει τη θέση που της αξίζει:

Η «θέση της» δεν είναι πια μόνο στην κουζίνα και στην κρεβατοκάμαρα.

Έχει θέση παντού! Έχει θέση σε ότι αφορά το σώμα της και τη ζωή της. Δε γεννοβολάει πια «όσα παιδιά έχει η κοιλιά της, γιατί έτσι θέλει ο άνδρας». Όπλο σημαντικό στο χέρι της η αντισύλληψη! Πήρε τη θέση που της πρέπει, τόσο στο οικογενειακό περιβάλλον, όσο και στα κοινά! Έχει κατακτήσει και κατακτά καθημερινά Υψηλότατα αξιώματα. Στα Γράμματα στις Τέχνες, στις Επιστήμες, στην Πολιτική.

Σήμερα, η Γυναίκα έχει, επιτέλους, θέση παντού!

δ.μ.