Στιγμές συγκίνησης κατά την πρώτη θεία λειτουργία που τελέστηκε ύστερα από 96 χρόνια στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Μουδανιών
Φωτογραφίες: Νίκος Μαγγίνας / Οικουμενικό Πατριαρχείο
Σε ατμόσφαιρα συγκίνησης τελέστηκε την Κυριακή του Παραλύτου, 29η Απριλίου 2018, η πρώτη θεία λειτουργία ύστερα από 96 χρόνια στον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου στα Μουδανιά της Μικράς Ασίας, ο οποίος σήμερα χρησιμοποιείται ως πολιτιστικό κέντρο. Στη Θεία Λειτουργία χοροστάτησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, κατόπιν προσκλήσεως του οικείου Μητροπολίτου Προύσης Ελπιδοφόρου.
«Είμεθα όλως ηλεημένοι και πολλαπλώς ευεργετημένοι εκ της Προνοίας του Θεού να ιερουργούμε τούτο το μεγαλείον επί τάφων και θεμελίων και τέφρας και κόνεως, εδώ όπου μεγαλουργούσε παλαιότερον το Γένος μας. Σήμερα το βουβό κλάμμα όλων όσοι τότε έκλεισαν την πόρτα του Αγ. Γεωργίου και έφυγαν αναγκαστικά, μεταποιείται εις χαράν ανεκλάλητον με την επίσκεψη και την παρουσία σας και την συμπροσευχή σας», είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης απευθυνόμενος στους προσκυνητές από τα Νέα Μουδανιά της Χαλκιδικής, που είχαν την ευκαιρία να προσευχηθούν στο Ναό που ανήγειραν και μέσα στο οποίο αγιάστηκαν οι πρόγονοί τους.
«Δάκρυα αγαλλιάσεως κυλούν εκεί όπου πρωτοκύλισαν δάκρυα πικρά, μαρτυρικά! Και ημείς αυτήν την ημέραν επελέξαμε, με την πρόφρονα και ευγενή πρόσκλησιν του οικείου Ποιμενάρχου, την ιδικήν σας, αδελφέ άγιε Προύσης, διά να έλθουμε κοντά σας εκ Φαναρίου, εκ της πηγής της Αναστάσεως του Γένους μας, διά να μεταφέρουμε εις ζώντας και νεκρούς το χαρμόσυνον μήνυμα, το ελπιδοφόρον μήνυμα, της Τριημέρου Εγέρσεως. Ήλθαμε με παλμόν, με χαράν, με ανυπομονησίαν, από τον πρώτον άγιον Γεώργιον της Ορθοδοξίας, δηλ. τον Πατριαρχικόν Ναόν του Φαναρίου, εις τον άγιον Γεώργιον των Μουδανιών. Ήλθαμε διά να επιμαρτυρήσουμε εις εσάς τους απογόνους των προσφύγων πατέρων μας, ότι κι αν ακόμη η σωματική των παρουσία μας λείπει σήμερα, εντούτοις δεν λυπούμεθα, διότι η Θεία Λειτουργία, το Μυστήριον της Ζωής, είναι η σύγκλησις συμπάσης της Εκκλησίας, είναι κοινωνία προσώπων εν Χριστώ, είναι υπέρβασις του χρόνου και του χώρου.
Εκείνοι έφυγαν από εδώ κάτω από άθλιες συνθήκες, αλλά δούλεψαν σκληρά και εδημιούργησαν μία καινούργια ζωή, με το φιλότιμό τους και με τις άλλες αρετές του μικρασιατικού Ελληνισμού και μάλιστα με την πίστιν των. Ο Ρωμηός όπου κι αν ηνηγκάσθη να εκπατρισθή, κατέστη μικρά ζύμη και έζύμωσε όλον το φύραμα, εδημιούργησεν εκ νέου παράδοσιν και πολιτισμόν».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης στην ομιλία του συνεχάρη τον Μητροπολίτη Ελπιδοφόρο, «διότι από την πρώτην στιγμήν της επαξίας εκλογής και προαγωγής σας εις Μητροπολίτην Προύσης δεν αισθανθήκατε ότι ανελάβατε ένα μεγαλείον του παρελθόντος μόνον, αλλά μίαν ιστορικήν Επαρχίαν του Θρόνου, διά την οποίαν μεγάλως και εκοπιάσατε και κοπιάτε και εκδαπανάσθε δι᾿ όλων των δυνάμεών σας». Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Πατριάρχης και στην πρωτοβουλία του Μητροπολίτου να αγοράσει δύο βυζαντινούς Ναούς, της Παναγίας της Παντοβασίλισσας στην Τρίγλια και των Ταξιαρχών στην Σιγή, και να μεριμνήσει για την αναγέννηση της λατρευτικής ζωής και την εξυπηρέτηση των υπαρχόντων πιστών με την τακτική τέλεση της θείας λειτουργίας από τον μόνιμο Ιερέα στην περιοχή, π.Χαράλαμπο Νίτσεφ.
Απευθυνόμενος στους προσκυνητές από τα Νέα Μουδανιά ο Πατριάρχης εμφανώς συγκινημένος τόνισε:
Καλώς ήλθετε ή μάλλον καλώς επιστρέψατε εις τα ίδια, με πνεύμα αγάπης, καταλλαγής, συμφιλιώσεως, νοσταλγίας, με έλαιον και έλεον ειρήνης, διά την επούλωσιν των πληγών του παρελθόντος. Προσευχηθήκαμε σήμερα υπέρ της αναπαύσεως των ψυχών των τε ειρηνικώς κοιμηθέντων και των μαρτυρικώς τελειωθέντων μακαριστών προγόνων μας. Και παρεκαλέσαμε τον Αρχηγόν της ζωής και του θανάτου να εμπνέη και εις ημάς τους επιγενομένους το πνεύμα εκείνων, πνεύμα αρχοντικόν, ευλαβικόν, αγωνιστικόν, πατροπαράδοτον, διά να συνεχίσουμε να διακονούμε την ελπίδα της σωτηρίας και της Αναστάσεως, όπου και αν ευρισκώμεθα.
Σήμερα αναστήθηκαν οι νεκροί πρόγονοί μας και τα πνεύματά τους περιίπτανται εδώ μέσα εις τον Άγιον Γεώργιον. «Αναστήθηκαν οι νεκροί και ηγέρθησαν και εγερθήσονται οι εν τοις μνημείοις» (πρβλ. Ησ. κστ’, 19).
Χριστός ανέστη, Μουδανιά, γη της Βιθυνίας, γη της Ανατολής πεφιλημένη!
Προηγουμένως ο Μητροπολίτης Προύσης στην προσφώνησή του αναφέρθηκε στην ιστορική αυτή στιγμή.
«Πώς να εκφράσει κανείς το μεγαλείο της στιγμής, όταν ίσταται ενώπιον του Πατριάρχου του, του Πατριάρχου του πολύπαθου Γένους των Ρωμαίων, ο οποίος χοροστατεί, ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία, στον Ναό αυτό του Τροπαιοφόρου Μεγαλομάρτυρος των Μουδανιών; Όλοι εμείς οι ολίγοι σήμερα γινόμαστε μάρτυρες μιάς σημαντικής στιγμής για την Ιερά Μητρόπολη Προύσης και για την ιστορία των Μουδανιών. Και απορεί κανείς, αδελφοί μου, πως γίνεται σε τέτοιες μεγάλες στιγμές να παρευρίσκονται μόνο λίγοι ως μάρτυρες. [...] Μετά από ένα σχεδόν αιώνα, επιστρέφουν τα παιδιά και τα εγγόνια των ξεριζωθέντων προσφύγων προγόνων μας. Επιστρέφουν στην ιερή και ευλογημένη αυτή γη της Βιθυνίας και το μόνο που ζητούν είναι απλά να προσευχηθούν. Να προσευχηθούν για τις ψυχές όσων έμειναν πίσω στα χώματα αυτά. Για τις ψυχές όσων ξεριζωμένοι από την πατρώα γη βρήκαν καταφύγιο στη νέα τους πατρίδα, όπου μεταφύτευσαν τον βαρύ πολιτισμό και την μεγάλη παράδοση, την οποία μετέφεραν ως πολύτιμο θησαυρό. Και εκεί έχτισαν το βιός τους, ανέθρεψαν τα παιδιά τους, εσάς, που είστε σήμερα εδώ. Σας ανέθρεψαν με την πίστη στο Θεό, με τον σεβασμό και την αγάπη στον συνάνθρωπο, και κυρίως με την αφοσίωση στην ιδέα της ειρήνης, της ειρήνης που έλειψε τόσο πολύ από τους ιδίους. Στον τόπο αυτό που εγκατέλειψαν βιαίως οι πατέρες μας, εγκαταστάθηκαν άλλοι άνθρωποι. Άνθρωποι εξίσου πονεμένοι, άνθρωποι εξίσου ξεριζωμένοι από τον τόπο τους, άνθρωποι εξίσου διψασμένοι για ειρήνη, για αγάπη, για φιλία, για συνεργασία».
Ολοκληρώνοντας ο Μητροπολίτης Προύσης σημείωσε ότι με όλα όσα έγιναν μέχρι σήμερα και με την στήριξη του Παναγιωτάτου, «η Ιερά Μητρόπολη Προύσης έχει παύσει να είναι η ανάμνηση μιάς παλαιάς δόξας, αλλά συγκαταλέγεται, πλέον, στις εν ενεργεία Μητροπόλεις του Οικουμενικού Θρόνου, αναγεννημένη εκ της τέφρας».
«Η μακρά και τετιμημένη πατριαρχεία σας, Παναγιώτατε, έχει ασφαλώς πολλές ήδη λαμπρές και χρυσές σελίδες προσθέσει στην ιστορία της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως. Επιτρέψατέ μοι, όμως, να πω ότι η αναβίωση των Επαρχιών του Θρόνου στην άμεση ενδοχώρα της Θράκης και της Ανατολής είναι μία επιτυχία σας αποκλειστικά προσωπική. Την οποία όχι απλά δεν είχε κανείς άλλος τολμήσει να κάνει, αλλά ουδείς καν είχε φανταστεί ότι θα ήτο δυνατόν να πραγματοποιηθεί».
Μετά την απόλυση ο Οικουμενικός Πατριάρχης τέλεσε τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών όλων των προγόνων μας που αναπαύονται στην περιοχή, «των τε ειρηνικώς κοιμηθέντων και των μαρτυρικώς τελειωθέντων», όπως το κάνει σε όλα τα προσκυνήματά του στη Μικρά Ασία.
Παρέστησαν συμπροσευχόμενοι οι Γενικοί Πρόξενοι της Ελλάδος και της Ουκρανίας στην Πόλη, ο δήμαρχος της Ν.Προποντίδος Χαλκιδικής, επι κεφαλής ομίλου προσκυνητών από τα Νέα Μουδανιά, ο δήμαρχος Μουδανιών Βιθυνίας και σλαβόφωνοι πιστοί από την Προύσα και τις κοντινές περιοχές.
