e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2014

Ομιλίες της Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου κατά τις Κυριακές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής 2014

Κυριακή Τυρινής (Εσπερινός Συγγνώμης), 2 Μαρτίου 2014.
Απόγευμα, 5.30 μ.μ., Ναός Αγίου Διονυσίου. Ομιλητής: Σεβ. Μητροπολίτης Ζακύνθου κ. Διονύσιος Δ΄.

Α΄ Κυριακή Νηστειών, 9 Μαρτίου 2014.
Απόγευμα, 5 μ.μ., Ναός Αγίου Διονυσίου. Ομιλητής: Αρχιμανδρίτης Δανιήλ Μπιάζης.
Βράδυ, 8 μ.μ., Ναός Αγίας Τριάδος πόλεως. Ομιλητής: Αρχιμανδρίτης Διονύσιος Λυκογιάννης.

Β΄ Κυριακή Νηστειών, 16 Μαρτίου 2014.
Απόγευμα, 5 μ.μ., Ναός Αγίου Διονυσίου. Ομιλητής: Αρχιμανδρίτης Σεραφείμ Κονίδης.

Γ΄ Κυριακή Νηστειών, 23 Μαρτίου 2014.
Απόγευμα, 5 μ.μ., Ναός Αγίου Διονυσίου. Ομιλητής: Αρχιμανδρίτης Αναστάσιος Στεργιώτης.
Βράδυ, 7 μ.μ., Ναός Αγίου Λαζάρου πόλεως. Ομιλητής: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας.

Δ΄ Κυριακή Νηστειών 30 Μαρτίου 2014.
Απόγευμα, 5 μ.μ., Ναός Αγίου Διονυσίου. Ομιλητής: Πρωτοπρεσβύτερος Χαράλαμπος Κυπριώτης.
Βράδυ, 8:30 μ.μ., Ναός Παναγούλας Μπανάτου, στην 8η Σύναξη του γ΄ κύκλου Μορφωτικού Κέντρου Λόγου «Αληθώς». Ομιλήτρια: Δήμητρα Σταμίρη, φιλόλογος, με θέμα: «Θρησκευτικότητα και ηθογραφία: ενδεικτικές αναφορές σε Βιζυηνό και Παπαδιαμάντη».

Ε΄ Κυριακή Νηστειών, 9 Απριλίου 2014.
Απόγευμα, 5 μ.μ., Ναός Αγίου Διονυσίου. Ομιλητής: Διονύσιος Ζαφειρόπουλος, Θεολόγος.

Eπίσκοπος Κεφαλληνίας και Ζακύνθου Παρθένιος Δοξαράς (1561-α΄μισό 17ου αιώνα)

[Αναδημοσίευση από το βιβλίο του π. Παναγιώτη Καποδίστρια, Ζακυνθινοί Επίσκοποι στον Κόσμο, εκδ. Ιεράς Μητροπόλεως Ζακύνθου 2004, σσ. 110-112]

Παρθένιος (κατά κόσμον Παχώμιος) Δοξαρᾶς γεννήθηκε στή Ζάκυνθο τό 1561, καθώς συμπεραίνουμε ἀπ' τό γεγονός πού γνωρίζουμε, ὅτι δηλαδή εἰκοσαετής τό 1581, βρίσκεται στή Ρώμη νά παρακολουθεῖ μαθήματα στό Ἑλληνικό Κολλέγιο τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου, ἀφοῦ εἶχε στήν ἐφηβεία του ἐνταχθεῖ στή μοναστική Ἀδελφότητα τῶν Στροφάδων νήσων. Ἐκεῖ παρέμεινε γιά μιά ἑπταετία, ὥς τό 1588 δηλαδή. 
     Στή Βενετία συναναστράφηκε  μέ τόν Γαβριήλ Σεβῆρο, διακεκριμένο σοφό τῆς ἐποχῆς. Ἀκολούθως ἐπέστρεψε στή γενέτειρα, ὅπου ἐργάσθηκε ὡς Δάσκαλος κι Ἐφημέριος Ναοῦ. Ἦταν εὐκαιρία νά ξεδιπλώσει τά ἰδιαίτερα προσόντα του κι ἔτσι κατόρθωσε νά ἐκλεγεῖ Πρωτοπαπάς Ζακύνθου στίς 3 Δεκεμβρίου 1605. Μετά τήν παρέλευση πενταετίας στή θέση αὐτή τόν βρίσκουμε στή Βενετία τό 1616, Ἱεροκήρυκα καί Δάσκαλο τῶν ἐκεῖ Γραικῶν.
     Τό 1622 προβιβάστηκε σέ Ἐπίσκοπο Κεφαλληνίας καί Ζακύνθου ἀπό τόν Μητροπολίτη Κορίνθου, στόν ὁποῖον ὑπαγόταν τότε ἡ Ἐκκλησία τῶν δύο νησιῶν, λαμβάνοντας τό ὄνομα Παρθένιος. Αὐτή ἡ ἐξέλιξη μως σύν τῷ χρόνῳ δυσαρέστησε καί καταπίκρανε τόν Κεφαλονίτη Ἱερομόναχο Νικόδημο Μεταξᾶ, λόγιο καί ἐξέχοντα Κληρικό τῆς ἐποχῆς, ὁ ὁποῖος ὀρεγόταν τῆς Ἐπισκοπῆς, παρότι στήν ἀρχή τοῦ φερόταν μέ ἁβροφροσύνη καί σεβασμό. Ἄρχισαν, λοιπόν, ἐκ μέρους τῶν φίλων τοῦ Νικοδήμου νά ἐκφράζονται μύρια ὅσα παράπονα, μεμψιμοιρίες καί συνεχεῖς γκρίνιες κατά τοῦ Παρθενίου, πού ἐν τῷ μεταξύ προχωροῦσε στήν ἡλικία. 
     Δέν ἄνθεξε ὁ ἀγαθός Ἐπίσκοπος τίς ἀλλεπάλληλες ἀντιδραστικές πιέσεις πολλῶν καί διαφόρων καί στίς 6 Ὀκτωβρίου 1628 ὁδηγήθηκε στήν παραίτηση λόγῳ γήρατος, ὑπό τήν προϋπόθεση ὅτι ὁ διάδοχός του (ὁ Νικόδημος, ὁ ὁποῖος κατεῖχε ἤδη τό ἀπό 8ης ‘Iουλίου 1628 Πατριαρχικό Γράμμα ἐπισκοποποίησής του, ἀνεξάρτητου στό ἑξῆς ἀπό τήν Μητρόπολη Κορίνθου, ἕνα Γράμμα πού ὅμως θά ἴσχυε μόνον ὅταν καί ἄν παραιτεῖτο ὁ Παρθένιος) θά τόν φρόντιζε μέ εἰδική χορηγία ὥς τό θάνατό του. Στίς 25 Νοεμβρίου 1628, δυό μόλις ἡμέρες μετά τήν ἐπίσημη ἐκλογή τοῦ Νικοδήμου ἀπό τόν Κλῆρο τῆς Κεφαλληνίας, ὁ Παρθένιος βρισκόταν στό νησί καί μάλιστα ἐκείνη τή μέρα "προσηλώθηκε" στή Μονή τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέα Μηλαπιδιᾶς. Τή σχετική πράξη δημοσίευσε πρόσφατα ὁ ἱστορικός Γεράσιμος Πεντόγαλος. Μεταξύ ἄλλων γράφει:

          "1628 Νοεμβρίου 25.
           (...) Ἐγώ Παρθένιος ὁ Δοξαρᾶς ὁ προεπίσκοπος Κεφαλληνίας καί Ζακύνθου, ἐξ ἰδίας μου προαιρέσεως καί τῶν τιμίων μητέρων τῆς σεβασμίας μονῆς τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου ἐπροσηλώθηκα διά κοινός ἀδελφός εἰς τό αὐτό μοναστήρι καί προβλεπτής εἰς τά πνευματικά τῶν πατέρων. (...)".

     Ἔτσι ἄδοξα ἔληξε ἡ ἐνεργός Ἀρχιερατεία τοῦ Δοξαρᾶ, πρός μεγάλη ἀπογοήτευση καί λύπη τῆς Κοινότητας τῆς Ζακύνθου, κάτι πού στό ἑξῆς καταλογίστηκε ἀσυγχώρητα στό νέο τους Ἱεράρχη (Ἀρχιεπίσκοπο πλέον, μετά τόν ἀναβιβασμό τῆς ἕδρας) Νικόδημο τόν Μεταξᾶ. Τόν  Δοξαρᾶ ξανασυναντᾶμε λίγους μῆνες ἀργότερα: Στίς 15 Ἀπριλίου 1629, μέ  ἐπιστολή του πρός τή Βενετική Ἀρχή ὑποστήριξε τόν Μεταξᾶ, ὅταν τό γενικό κλίμα ἐναντίον του (σύν ἡ ἐκπεφρασμένη δυσαρέσκεια τοῦ Μητροπολίτη Κορίνθου, πού ἔχασε πιά Κεφαλληνία καί Ζάκυνθο) εἶχε γίνει κάτι περισσότερο ἀπό ἐχθρικό.
     Τελευταία γραπτή εἴδηση γιά τόν Παρθένιο Δοξαρᾶ ἔρχεται ἀπό τό 1632.  Πότε ἀκριβῶς πέθανε δέν προκύπτει.


Πηγές:
·         Ἀ ρ χ ι ε π ι σ κ ό π ο υ   Ζ α κ ύ ν θ ο υ   Ν ι κ ο λ ά ο υ   Κ α τ ρ α μ ῆ,   Φιλολογικά Ἀνάλεκτα Ζακύνθου,  Ἐκδ.  Ἐκ τοῦ Τυπογραφείου ἡ "Αὐγή" Ν. Κοντόγιωργα, Ἐν Ζακύνθῳ 1880, σ. 315-321.
·         Λ ε ω ν ί δ α   Χ.   Ζ ώ η,   Λεξικόν Ἱστορικόν καί Λαογραφικόν Ζακύνθου, Ἐκ τοῦ Ἐθνικοῦ Τυπογραφείου, Ἀθῆναι 1963, τ. 1, 169.
·         Ἑ ρ μ ά ν ν ο υ   Λ ο ύ ν τ ζ η,   Περί τῆς πολιτικῆς καταστάσεως τῆς Ἑπτανήσου ἐπί Ἑνετῶν,  Ἐκδ. "Κάλβος", Ἀθήνα 1969, σ. 215 ἑξ. καί 219.
·         Μ η τ ρ ο π ο λ ί τ ο υ   Π ι σ ι δ ί α ς   Μ ε θ ο δ ί ο υ   Γ.   Φ ο ύ γ ι α,   Ἱστορία τῆς Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Κορίνθου ἀπ' ἀρχῆς μέχρι σήμερον, Β', Ἐκδ. "Νέα Σύνορα"-Α. Α. Λιβάνη, Ἀθήνα 1997, σ. 329.
·         Γ ε ρ ά σ ι μ ο υ   Η .   Π ε ν τ ό γ α λ ο υ,   "Παρθένιος Δοξαρᾶς, Ζακύνθιος Ἐπίσκοπος Κεφαλονιᾶς-Ζακύνθου (1622-1628). Νεώτερες πληροφορίες γιά τή ζωή του καί τή δράση του",  Ἀνάτυπο ἀπό τόν α' Τόμο τῶν Πρακτικῶν τοῦ Διεθνοῦς Συνεδρίου "Ἅγιοι καί ἐκκλησιαστικές προσωπικότητες στή Ζάκυνθο" (Ζάκυνθος 6-9.11.1997), Ἀθῆναι 1999, σσ. 45-50.
·         Π α ν α γ ῆ   Ἀ λ ι π ρ ά ν τ η,   "Ἕνας ἄγνωστος καί ἀνέκδοτος «Κατάλογος Ἀρχιερατευσάντων» Κεφαλληνίας Ζακύνθου καί Ἰθάκης, ἀπό τό 1450 μέχρι τό 1873", Περιοδικό Ἑπτανησιακά Φύλλα 20 (2000) 521.
·         Δ η μ ή τ ρ η   Δ.   Ἀ ρ β α ν ι τ ά κ η,   Κοινωνικές ἀντιθέσεις στήν πόλη τῆς Ζακύνθου· Τό Ρεμπελιό τῶν Ποπολάρων (1628), Ἐκδ. Μουσεῖον Μπενάκη καί Ἑλληνικό Λογοτεχνικό καί Ἱστορικό Ἀρχεῖο, Ἀθήνα 2001, σσ. 264-271.