Όροι και όρια της Μεγάλης Σαρακοστής

Επίκαιρες σκέψεις του Πρωτοπρεσβυτέρου του Οικουμενικού Θρόνου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ

Άλλη μία Μεγάλη Σαρακοστή σε κόβει και σε ράβει, ευπρεπίζοντας αρμόδιο ένδυμα για την συνάντηση με τον μεγάλο Χορηγό της Ζωής, της όντως ζωής σου! Μιας ζωής, όχι με τα χαρακτηριστικά της κοσμικότητας και της ταλαιπωρίας εν τω μέσω της κάθε λογής νυκτός, του εκάστοτε ιδιωτικού λαβυρίνθου σου, αλλά με τα χρώματα της γόνιμης εσωστρέφειας και της βίωσης μυστικών και ανάκουστων καταστάσεων της βαθείας ψυχής σου. 

Σαρακοστή σημαίνει αποκοπή από το ίδιον θέλημα και προσχώρηση στην γκρίζα, αμφιλεγόμενη, συχνά θεοσκότεινη περιοχή του Άλλου. Εκεί δεν έχει φαντασμαγορία και ασφάλεια και ανάπαυση, αλλά μόνον αγάπη φωτιστική, η οποία δύναται να ραγίζει, με τόπο σταυροαναστάσιμο, την πάσα σκοτεινότητα! Δεν λησμονάμε τον λόγο του Οσίου Ποιμένος: "Το θέλημα είναι χάλκινο τείχος που χωρίζει τον άνθρωπο από το Θεό. Το θέλημά μας είναι πέτρα που την πετάμε εναντίον του Θεού".

Σαρακοστή σημαίνει αναχώρηση από τα τετριμμένα, πλεονάζοντα ή χαμερπή του βίου, από τα κραυγαλέα και λυσσαλέα του καθημερινού θορύβου των πραγμάτων, από τις επιδερμικές -και ηδονικές- ψαύσεις διάφορων αδιάφορων χοϊκοτήτων!

Σαρακοστή σημαίνει σιωπηλότητα, την ώρα που όλα εγείρουν θλιβερές φωνασκίες και κηρύγματα μικράς πνοής. Εφαρμόζεσαι στην μη-φωνή, χωράς στο κουτάκι της λιγοσύνης σου και ασκείσαι μέσα εκεί στην απόλυτη στεναχωρία, αποθαυμάζοντας πώς επιτέλους χωρά το Αχώρητο στο τίποτά σου! Ένας Γέροντας συμβούλευε: "Υπάρχει άνθρωπος που νομίζει ότι σωπαίνει, μα ή καρδιά του κατακρίνει τους άλλους. Αυτός πάντοτε μιλάει. Και υπάρχει άλλος πού μιλάει απ’ το πρωί ως το βράδυ, μα φυλάει τη σιωπή, γιατί δεν λέει τίποτα που να μην είναι ωφέλιμο".

Σαρακοστή σημαίνει νηφαλιότητα, δηλαδή καρδιακή ησυχία και νοητική επαγρύπνηση-εγρήγορση, καθώς τριγύρω κλυδωνίζεται πτωχεύουσα η ενταύθα πατρίδα σου, διότι έχεις ήδη ασφαλισμένα τα τιμαλφή και περιούσια σε μιαν άλλη πόλη, μιας αδιάπτωτης χώρας-υπερδύναμης και σ' εκείνην αποβλέπεις να καταφύγεις ως πρόσφυγας που αύριο θα είσαι! Ενθυμάσαι τον Όσιο Παΐσιο τον Αγιορείτη: "Χωρίς νήψη, οι προσβολές των λογισμών εξελίσσονται σε πάθη και καταντά ο άνθρωπος 'παντοπωλείο' των παθών". 

Σαρακοστή σημαίνει νοσταλγία γεγονότων που δεν ιστορήθηκαν ακόμη, σημαίνει μνήμη πνοών από το μέλλον, με κίνδυνο μάλιστα να σού προσάψει ο κόσμος τα κουσούρια του αγγελοκρουσμένου, του αλλοπαρμένου, του ψιλοφευγάτου, του αιρετικού ή σαλού, μα ουδόλως πτοείσαι, διότι από τ' ορθάνοιχτο παράθυρο του Νυν θεάσαι ήδη το Αεί, που σού πρέπει!

Σαρακοστή σημαίνει εναγώνια αναμονή του Αδιανόητου, εκείνου που ξεφεύγει από τα σχήματα του τρέχοντος νου σου και κυκλοφορεί ως έρωτας ραγδαίος στην ύπαρξή σου, προσδίδοντάς της ουσιώδες νόημα και λόγο ύπαρξης!

*  *  *

Προσωπικά, φίλοι μου, παρότι τα υπογράφω όλα τ' ανωτέρω, δυσκολεύομαι πολύ να (συν)χωρέσω και να εφαρμοσθώ στους όρους και στα όρια της Μεγάλης Σαρακοστής. 

Για να μην απελπισθώ λοιπόν ολότελα, ελπίζω βάσιμα στην παραμυθητική έξαρση της ερχόμενης Λαμπρής Κυριακής, η οποία εκφράζεται υπέροχα διά λόγου Ιωάννου του Χρυσοστόμου: "[...] Εί τις εις μόνην έφθασε την ενδεκάτην, μη φοβηθή την βραδύτητα˙ φιλότιμος γάρ ων ο Δεσπότης, δέχεται τον έσχατον καθάπερ και τον πρώτον˙ αναπαύει τον της ενδεκάτης, ως τον εργασάμενον από της πρώτης˙ και τον ύστερον ελεεί και τον πρώτον θεραπεύει˙ κακείνω δίδωσι και τούτω χαρίζεται˙ και τα έργα δέχεται και την γνώμην ασπάζεται˙ και την πράξιν τιμά και την πρόθεσιν επαινεί. Ουκούν εισέλθετε πάντες εις την χαράν του Κυρίου υμών˙ και πρώτοι και δεύτεροι τον μισθόν απολαύετε. [...]".

[Σημείωση: Το παρόν θεολογικό κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε στο "Νυχθημερόν" τον Φεβρουάριο του 2012. Τώρα αναδημοσιεύεται αναθεωρημένο και συμπληρωμένο. π. Π. Κ.]