Το φυσικό περιβάλλον μες από τις διδαχές του νέου Οσίου Παϊσίου του Αγιορείτου

Ομιλία του Σεβ. Μητροπολίτου Ζακύνθου κ. Διονυσίου Δ’ κατά την έναρξη του 5^ου Κύκλου Δράσεων του Μορφωτικού Κέντρου Λόγου Μπανάτου «Αληθώς»

(Μπανάτο, 31.8.2015)

Σεβασμιώτατε Γέροντά μας Άγιε Δωδώνης κ. Χρυσόστομε,

Αγαπητοί Πατέρες,

Κυρίες και Κύριοι,

Μετά πολλής της χαράς ξανασυναντιόμαστε απόψε, εισερχόμενοι στο νέο ακαδημαϊκό έτος 2015-2016 του Μορφωτικού Κέντρου Μπανάτου «Αληθώς». Ταυτόχρονα, όπως κατ’ έτος πλέον συνηθίζεται, η βραδιά αυτή είναι αφιερωμένη στο Περιβάλλον, δεδομένου ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει καθιερώσει την 1^η Σεπτεμβρίου (αρχή της Ινδίκτου και εκκλησιαστική Πρωτοχρονιά) ως Ημέρα Ευχών και Προσευχών για το Φυσικό Περιβάλλον.

Απόψε, και για να είμαστε εντός θέματος, ασχολούμαστε δι’ ολίγων με το φυσικό περιβάλλον μες από την θέαση των πραγμάτων του νέου Οσίου της Εκκλησίας μας Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου.

Η εικόνα του αρχαίου κάλλους εικονιζόταν εναργώς ενώπιον των νοητών οφθαλμών και κατοπτευόταν διαρκώς από τα άγρυπνα μάτια της ψυχής της αγιασμένης σύγχρονης ασκητικής αυτής μορφής του Αγίου Όρους, ο οποίος, έχοντας πλήρη επίγνωση του μοναδικού προνομίου της κατ’ εικόνα Θεού δημιουργίας του ανθρώπου, προσέφερε και την τελευταία ικμάδα της δυνάμεως του σώματος και της ψυχής του στον αγώνα για το καθ’ ομοίωσιν!

Μη λησμονώντας ο Ασκητής Παΐσιος ότι ο κόσμος που ζούμε υπολείπεται της ασύγκριτης ωραιότητος του άφθαρτου κόσμου της αιωνίου ζωής, παράλληλα βίωνε ολόψυχα ότι το φυσικό περιβάλλον είναι έργο των χειρών του Θεού και κατέφευγε, κατεδύετο και χανόταν μέσα στο κάλλος της ερημητικής ησυχίας του φυσικού κόσμου, σε πυκνά δάση αλλά και σε γυμνά ασκητικά βράχια, για να αναδυθεί σε μυστική δοξολογία προς τον Θεό, κατά το ψαλμικό του Δαβίδ, «ως εμεγαλύνθη τα έργα σου Κύριε, πάντα εν σοφία εποίησας».

Ο Γέροντας προέτρεπε τους προσκυνητές να αγαπούν και να σέβονται το φυσικό περιβάλλον. Συμβούλευε τους γονείς να πηγαίνουν με τα παιδιά τους στη φύση, για την οποία έλεγε ότι επιδρά με μοναδικό τρόπο ευεργετικά στην ψυχοσύνθεση και στην διαμόρφωση του χαρακτήρα των παιδιών. Επέμενε να μην παραμελείται και εγκαταλείπεται η καλλιέργεια της γης, η οποία προσφέρει τον άρτον τον επιούσιον και με τους καρπούς και τα προϊόντα της θα σώσει ζωές σε καιρούς δίσεκτους. Πρόσεχε και προστάτευε τα δένδρα και τάιζε τα πουλάκια και άλλα ζώα του δάσους. Επειδή βίωνε από τον κόσμο αυτόν έντονα την προπτωτική κατάσταση και η ειρήνη του νου της καρδιάς και της ψυχής του, αγκάλιαζε όλη την πλάση, γι’ αυτό και τα ζωντανά του δάσους τον εμπιστεύονταν και τον συντρόφευαν.

Όπως ο Άγιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης είχε πιστό φίλο ένα λιοντάρι και όπως ο Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ παρείχε τροφή σε μιαν αρκούδα του δάσους που τον αγαπούσε, κατά παρόμοιο τρόπο ο μακάριος Παΐσιος, στην Μονή Στομίου στην Κόνιτσα, τάιζε με τα χέρια του ένα άγριο ελαφάκι, στο κεφάλι του οποίου είχε ζωγραφίσει ένα σταυρό, για να το διακρίνουν οι κυνηγοί και να μη το σκοτώσουν. Επίσης έδινε τροφή και σε μία αρκούδα, που της έλεγε να μην παρουσιάζεται, όταν καταφθάνουν οι προσκυνητές, για να μην φοβούνται.

Στο Άγιον Όρος πολλοί προσκυνητές είχαν δει σπασμένα κλαδιά δένδρων να είναι ενωμένα πάλι προσεκτικά με πανί, που τα είχε περιτυλίξει ο Άγιος για να δέσουν κι έτσι εντέλει να θεραπευτούν.

Μιλούσε και δίδασκε με χειροπιαστά παραδείγματα, που αντλούσε από την ίδια τη φύση, μέσα στην οποία ζούσε. Κάποτε, για να εξηγήσει σε προσκυνητή με απλά λόγια κατά ποιον θαυμαστό τρόπο ο Θεός είναι ταυτόχρονα Ένας και Τριαδικός, του έδειξε ένα δένδρο φυτεμένο από τον ίδιο με κορμό που διακλαδιζόταν σε τρία υψωμένα ξεχωριστά κλαδιά.

Επίσης, παρομοίαζε τον άνθρωπο, που έχει καλούς λογισμούς, με μέλισσα, η οποία, όταν εισέρχεται σε ολάνθιστο αγρό, προσελκύεται μόνον από τα άνθη και το νέκταρ, ενώ τον άνθρωπο που έχει κακούς λογισμούς, τον παρομοίαζε με μύγα, που, όταν εισέλθει στον ίδιο αγρό, παραβλέπει όλα τα άνθη και τις ευωδίες και έλκεται από μια μικρή ακαθαρσία στην γωνία του αγρού. Άλλοτε πάλι, για να δείξει με διακριτικό τρόπο σε έναν άνθρωπο που επέμενε ότι δεν υπάρχει Θεός, ότι έχει μυαλό λιγότερο από μια σαύρα, ρώτησε μια σαύρα που είχε έλθει δίπλα του, αν υπάρχει Θεός, και εκείνη κούνησε καταφατικά τρεις φορές το κεφάλι της.

Έχουν ήδη παρέλθει δυο χιλιάδες και πλέον χρόνια από την έλευση του Χριστού στη γη, τα οποία –δυστυχώς– αποδείχθηκαν αρκετά για να κάνουν πολύ κόσμο και ιδιαίτερα τους δυνατούς της γης να λησμονήσουν την μεγάλη ευεργεσία του Θεού προς τον άνθρωπο και μπροστά στον βωμό του κέρδους, το οποίο έχει αναχθεί σε νέο θεό, να προσπαθούν με κάθε τρόπο να διαταράξουν και να καταστρέψουν την μοναδική αρμονία του οικοσυστήματος της γης, το οποίο δεν είναι έργο ανθρώπινο, αλλά θεϊκό.

Στην αντίπερα όχθη, η αμέριμνη ζωή του Αγίου Παϊσίου μέσα στη φύση μάς διδάσκει ότι Οικολογία σημαίνει προσέγγιση της φύσεως με αγάπη, σεβασμό και ταπείνωση, διότι και ο ίδιος ο Θεός είναι η Άκρα Ταπείνωση. Μόνον έτσι θα μπορέσουμε να την προστατεύσουμε!

Κλείνοντας αυτή την συνοπτική παρουσίαση της οικολογικής συμπεριφοράς του οσίου Παϊσίου και αφού εκζητήσουμε νοερώς την αγία ευχή του, επευλογούμε την απαρχή του 5^ου κύκλου δράσεων του δραστήριου Κέντρου Λόγου «Αληθώς», όπου και πάλι θα ανθίσει και θα καρποφορήσει -ευελπιστούμε- εκκλησιαστική Ποιότητα! Γένοιτο!