ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ...3
Τὸ Βιβλίο ...96
Οἱ συνεργάτες τοῦ 168ου τεύχους ...108
ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ
Ὅπως εἴχαμε ἀναγγείλει στὸ προηγούμενο τεῦχος, τὸ ἀφιέρωμά μας στὴν διάβρωση τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ γεγονότος ἀπὸ τὴν μαγικὴ ἀντίληψη ἐκτείνεται σὲ δύο τεύχη. Στὰ χέρια σας κρατᾶτε τὸ δεύτερο μέρος.
Ὁ τίτλος τοῦ παρόντος τεύχους δηλώνει τὴν βασικὴ ὀπτικὴ τοῦ ὅλου ἀφιερώματος. Δηλώνει δηλαδὴ ὅτι μιὰ ἐκκλησιαστικότητα ποὺ στρεβλώνεται σὲ μαγεία, ἁπλῶς παύει νὰ εἶναι ἐκκλησιαστικότητα (μὲ τὸ ἴδιο σκεπτικὸ ὁ τίτλος τοῦ προηγουμένου τεύχους εἶναι: «Μαγικὴ ἐκκλησιαστικότητα, Α΄: Μιὰ αὐτοαναίρεση»). Παραπέμπουμε στὸ «Προλογικὸ» τοῦ πρώτου μέρους, ὡς χρειαζούμενη διευκρινιστικὴ εἰσαγωγὴ στὸ ὅλο ἐγχείρημα.
Τὰ κείμενα ἐτούτου τοῦ τεύχους ἀφ’ ἑνὸς ἐξετάζουν κάποιες ἰδιαίτερες ἐκφάνσεις τοῦ φαινομένου καὶ ἀφ’ ἑτέρου ψηλαφοῦν τὰ κριτήρια ποὺ ἀναγκαιοῦν γιὰ τὴν πλοήγηση στὴν καταχνιά. Στὴν καταχνιὰ τὴν ὁποία ἐπίμονα ὑφαίνει μιὰ φάμπρικα ἰσχύος, θαμπώματος καὶ συναλλαγῆς, μὲ κόστος βαρύ. Κάπως σὰν τὸ κόστος ἐκεῖνο, ποὺ τὸ ἀναγγέλλει μὲ ἀβάσταχτη εὐθύτητα καὶ μὲ σπαραχτικὲς εἰκόνες ἡ βιβλικὴ ἀφήγηση:
«Τότε ἕνας ἄγγελος δυνατὸς σήκωσε κι ἔριξε στὴ θάλασσα ἕνα λιθάρι μεγάλο σὰν μυλόπετρα καὶ εἶπε: “Μὲ τέτοια ὁρμὴ θὰ καταστραφεῖς, Βαβυλώνα, ἡ πόλη ἡ μεγάλη, καὶ θὰ χαθεῖς γιὰ πάντα. Δὲ θὰ ξανακούσεις πιὰ τὸν ἦχο τῶν κιθαριστῶν καὶ τῶν μουσικῶν, αὐτῶν ποὺ παίζουν αὐλὸ καὶ σάλπιγγα. Δὲ θὰ ξαναβρεῖς πιὰ τοὺς διάφορους τεχνίτες καὶ δὲ θὰ ξανακούσεις τὸν ἦχο τῆς μυλόπετρας. Δὲ θὰ ξαναδεῖς πιὰ τὸ φῶς τοῦ λυχναριοῦ, καὶ τὴ φωνὴ τοῦ γαμπροῦ καὶ τῆς νύφης δὲ θὰ τὴν ξανακούσεις. Γιατὶ οἱ ἔμποροί σου ἦταν οἱ δυνάστες τῆς γῆς· γιατὶ μὲ τὰ μάγια σου πλάνεψες ὅλα τὰ ἔθνη. Γιατὶ σ’ ἐσένα βρέθηκε χυμένο τὸ αἷμα τῶν προφητῶν καὶ τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, κι ὅλων ὅσοι σφαγιάστηκαν πάνω στὴ γῆ».
Ποιητικὴ ἡ ἀφήγηση, ἀπο-καλύπτει τὸν τρόπο τῆς στρέβλωσης. Δὲν εἶναι ἕνας τρόπος ἀπωθητικὸς ἢ ἀπροκάλυπτα κακιασμένος. Ἀντιθέτως! Εἶναι τρόπος ὡραιοτήτων, μὲ δημιουργίες πολιτισμοῦ, μὲ λαμπρότητα καὶ μὲ δύναμη καὶ μὲ πανηγυρισμούς. Καὶ μὲ τὴν δημοφιλία ἐκείνη ποὺ τὴν ἐξασφαλίζει ἡ ἐξαπάτηση καὶ ὁ χρηματισμός. «Οἱ ἔμποροί σου ἦταν οἱ δυνάστες τῆς γῆς· […] μὲ τὰ μάγια σου πλάνεψες ὅλα τὰ ἔθνη». Καὶ ὅλα αὐτὰ φυσικὰ σὲ ρήξη μὲ τὶς συνειδήσεις ποὺ ἀγωνιοῦν γιὰ τὴν πλοήγηση στὴν καταχνιά. Ὁ τόνος ὑπεράγαν δραματικός, μὰ τὸ σημαινόμενο ἐξάπαντος ἀληθές.
Ἔτσι λοιπόν, ὁ π. Στέφανος Ἀλεξόπουλος θέτει τὰ ζητήματα ἀπὸ τὴν σκοπιὰ τῆς εὐθύνης τοῦ ποιμένα ποὺ ἔχει ἐπίγνωση, ὁ π. Κωνσταντῖνος Παπαδόπουλος φωτίζει τὴν μαγικὴ διάβρωση τῆς λατρείας καὶ ὁ π. Χρυσόστομος Νάσσης δείχνει τὸ βάθος τῆς διάβρωσης, ἡ ὁποία φτάνει σὲ μαγικοῦ τύπου «ἀντιμετώπιση» τῆς μαγείας!
Ἡ Δήμητρα Κούκουρα στὴν συνέχεια ξεγυμνώνει τὴν χρόνια καὶ ἄθλια ἐνοχοποίηση τῆς γυναικείας βιολογίας, ἐνῶ ὁ μακαριστὸς π. Ἰωὴλ Γιαννακόπουλος καταυγάζει τὸ πολὺ εὐαίσθητο πεδίο τῶν θαυμάτων καὶ τὶς προϋποθέσεις διάβασής του.
Τὰ ἑπόμενα δύο κείμενα στρέφονται ἰδίως πρὸς τὴν κοινότητα: Ὁ π. Παῦλος Κουμαριανὸς καταδεικνύει μὲ ποιά λογικὴ ἡ θεία Λειτουργία δὲν εἶναι ξόρκια ποὺ ἀρκεῖ ἁπλῶς νὰ ἀπαγγελθοῦν, καὶ ὁ Δημήτρης Μόσχος ἐξηγεῖ πῶς ἡ ἐκκλησιαστικὴ πρακτικὴ γιὰ τὰ ἅγια λείψανα, μακριὰ ἀπὸ κάθε αὐταξία μαγικοῦ τύπου, ὀφείλει νὰ οἰκοδομεῖ κοινότητα ὀρθοτομοῦσα τὴν ἀλήθεια.
Ὁ Ἀνδρέας Ἀλεξόπουλος τέλος ἀνακεφαλαιώνει τὰ κριτήρια τῆς πλοήγησης ἰχνηλατώντας τὴν θεολογία μιᾶς ἁγίας τῶν σύγχρονων καιρῶν, τῆς Μαρίας Σκομπτσόβα.
Νὰ ποῦμε ὅτι ἔκλεισε τὸ θέμα; Οὔτε γι’ ἀστεῖο. Ἡ προσευχὴ ἂς φουσκώνει τὰ πανιά, ἡ πράξη ἂς λάμνει, τὰ μάτια ἂς ἀγρυπνοῦν στὸν ἀστρολάβο.
Θ.Ν.Π.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου