ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου, 25/02/2024
Γράφει ο π. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΠΟΜΟΝΗΣ
Η έναρξη σήμερα της ξεχωριστής εκκλησιαστικής περιόδου του Τριωδίου σηματοδοτείται από την ανάγνωση της ευαγγελικής περικοπής που αναφέρεται σε δυο ανθρώπους, ή καλύτερα σε δυο τύπους ανθρώπων. Ο ιερός συγγραφέας μας μεταφέρει μια από τις παραβολικές διηγήσεις του Κυρίου. Δυο άνθρωποι ένας Φαρισαίος και ένας τελώνης εισέρχονται στο ναό για να προσευχηθούν. Ο Φαρισαίος καυχημένος για τα επιτεύγματά του αναφέρεται μάλλον στον εαυτό του και όχι στον Θεό. Αφού ολοκλήρωσε το αυτολιβάνισμά του, σαν αποκορύφωμα του παραλογισμού του, ευχαριστεί τον Θεό γιατί δεν μοιάζει με τους υπόλοιπους αμαρτωλούς ανθρώπους και κυρίως με τον αμαρτωλό Τελώνη, που εκείνη τη στιγμή βρισκόταν κι εκείνος εντός του ναού. Ο Τελώνης, ο οποίος δεν είχε να παρουσιάσει στον Θεό έργα αγαθά για να ζητήσει δικαίωση όπως ο Φαρισαίος, με το αίσθημα της αμαρτωλότητας που τον διακατείχε, δεν τολμούσε να σηκώσει τα μάτια προς τον ουρανό. Με συντριβή καρδίας επαναλάμβανε τη φράση: «Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ».
Ολοκληρώνοντας τη σημερινή ευαγγελική διήγηση βλέπουμε ότι η δικαίωση έρχεται για τον αυτοταπεινωμένο Τελώνη και όχι για τον υψηλόφρονα Φαρισαίο, κάτι που δεν περίμενε το ακροατήριο του Ιησού, το οποίο πίστευε στην θρησκευτική υπεροχή των Φαρισαίων έναντι των αμαρτωλών Τελωνών.
Ο Φαρισαίος και ο Τελώνης της σημερινής ευαγγελικής περικοπής αποτελούν δυο αντίθετους πόλους της τότε ιουδαϊκής κοινωνίας. Για τους Φαρισαίους οι άνθρωποι χωρίζονταν σε δυο κατηγορίες, αφενός μεν τους δίκαιους και αγνούς, στην δε κατηγορία αυτήν ενέτασσαν και τους εαυτούς τους, αφετέρου δε στους αμαρτωλούς που ήταν όλοι οι υπόλοιποι. Ο Φαρισαίος διακατέχεται από το αίσθημα της αυτοϊκανοποίησης, διακρίνοντας τον εαυτό του από τους συνανθρώπους του, οι οποίοι κατ’ αυτόν ήταν άδικοι, άρπαγες και μοιχοί. Ο Τελώνης, έχοντας πλήρη συνείδηση της αμαρτωλότητάς του επικεντρώνεται στο αίτημά του προς τον Θεό για συγχώρηση και συγκρίνει τον εαυτό του με την αγιότητα του Θεού και όχι με τα ελαττώματα των συνανθρώπων του.
Επίκεντρο της σημερινής ευαγγελικής περικοπής, αγαπητοί μου, αποτελεί το φαρισαϊκό υπεροπτικό πνεύμα και η ταπεινότητα του τελώνη. Τελικά ο Φαρισαίος κατακρίνεται, γιατί στηρίζει την εσχατολογική δικαίωσή του στην προσωπική του αξία και όχι στην κρίση και το έλεος του Θεού. Με την προβολή των δυο αυτών χαρακτήρων στην αρχή της περιόδου του Τριωδίου η Αγία Εκκλησία μας προσπαθεί να μας διαφυλάξει από τον υψηλόφρονα λογισμό του Φαρισαίου και ταυτόχρονα να μας παραδειγματίσει με την ταπεινότητα του Τελώνη. Αμήν!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου