e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Σάββατο 19 Απριλίου 2008

Διακοσμήσεις Βαγιώνε




Οι παραπάνω φωτογραφίες προέρχονται από τις παραδοσιακές διακοσμήσεις του ναού μας, όπως άλλωστε συμβαίνει σε όλους τους ναούς και τα μοναστήρια του νησιού μας, ενόψη της αυριανής μεγάλης εορτής των Βαΐων. Τα κλαδιά των φοινίκων είναι στην ημερήσια διάταξη και στολίζουν υπέροχα εικόνες, καντήλια, πολυελαίους, συνθεμένα σε διάφορα σχήματα: Αλυσίδες, αλογάκια, σταυρούς, "βαγιοφόρες" κλπ.
Όλα ετούτα έως τη στιγμή της ανάγνωσης του Ευαγγελίου της Θ. Λειτουργίας. Τη στιγμή κατά την οποίαν ο λειτουργός ιερέας αναγιγνώσκει τη φράση "... έλαβον τα βαΐα των φοινίκων", οι εκκλησιαζόμενοι τραβούν τις διακοσμήσεις από τριγύρω τους (όποιος προφτάσει!...), παίρνοντάς τις στο σπίτι για ευλογία της χρονιάς.
Αξίζει εδώ να πληροφορήσουμε τους Φίλους αναγνώστες μας, ότι το ζακυνθινό Μεγαλοβδόμαδο αρχίζει ουσιαστικά το Σάββατο του Λαζάρου, όταν στις 11 το πρωί οι καμπάνες των εκκλησιών χτυπούν πανηγυρικά και κρεμιέται το "βαγί" σε όλα τα καμπαναρία της πόλης και των χωριών του νησιού μας.
Το βαγί στη Ζάκυνθο (όπως καταλάβατε ήδη από τις φωτογραφίες μας) δεν είναι η γνωστή δάφνη που μοιράζεται στην υπόλοιπη Ελλάδα αυτή την ημέρα, αλλά τα φρέσκα κιτρινωπά φύλλα του φοίνικα, που μ' αυτά πλέκονται οι σταυροί, οι "βαγιοφόρες", οι ήλιοι, τ' αλογάκια, που, όπως αναφέραμε παραπάνω, στολίζουν τις εκκλησιές μας.
Αμέσως μετά τη Θεία Λειτουργία της Κυριακής των Βαΐων, οι Επίτροποι ή οι "Νόντσολοι" (:Νεωκόροι), μοιράζουν κατά παράδοσιν σ' όλα τα σπίτια το βαγί ως ευλογία του Ναού τους και οι πιστοί το τοποθετούν στα εικονοστάσιά τους. Το συγκεκριμένο έθιμο τείνει να εκλείψει στις μέρες μας, λόγω της άμβλυνσης της ενοριακής συνείδησης, αλλά και λόγω της περιρρέουσας πολυπολιτισμικότητας, η οποία έχει ως συνέπεια, σε πλείστα όσα σπίτια των ενοριών μας, να μην πληροφορείται πλέον η Ενορία ποιοί και για πόσο κατοικούν.
Μετά το τέλος της Λειτουργίας, οι ναοί ντύνονται πένθιμα. Το βράδυ της ίδιας μέρας τελείται η κατανυκτική Ακολουθία του Νυμφίου.

10 σχόλια:

ΦΥΡΔΗΝ-ΜΙΓΔΗΝ είπε...

Πανέμορφα τα στολίδια με τα φρέσκα βαγιόφλλα. Δεν έχω ξαναδεί..
Από αύριο βράδυ και για όλη την εβδομάδα μου αρέσουν παιδιόθεν, οι κατανυκτικές λειτουργίες.
Καλή δύναμη!

Μετ' ασπασμών τε και εναγκαλισμών

Βυτιναιος είπε...

Στο χωριό μας έχουμε μερικά βλακώδη έθιμα τη Μεγάλη Εβδομάδα: Τις δάφνες τις Κυριακής των Βαΐων δεν τις βάζουν οι περισσότεροι εντός των σπιτιών, γιατί, λέει, γεμίζουν μυρμήγκια, αλλά τις τοποθετούν έξω από την είσοδο. Πού ακούστηκε ένα αγιασμένο αντικείμενο, όπως ο κλάδος της δάφνης, να φέρνει μυρμήγκια στα σπίτια!
Επίσης μετά την έξοδο του Εσταυρωμένου γίνεται σκοτωμός ποιος θα τοποθετήσει το στεφάνι του στο σταυρό. Έχουν απειληθεί επεισόδια στο παρελθόν.
Παλιότερα οι πιτσιρικάδες έριχναν τρίγωνα μέσα στην εκκλησία.
Επίσης, μετά την επιστροφή του επιταφίου, γινόταν επιδρομή στα αγιολούλουδα και στα κεριά του επιταφίου, με αποτέλεσμα το κουβούκλιο να λεηλατείται από τα άνθη του.
Δεν είναι δυσφήμιση του χωριού μου, είναι έμμεση προτροπή να πάει ο κόσμος απέναντι! Όπως θα κάνω κι εγώ του χρόνου των Βαΐων, γιατί μου άρεσαν πολύ οι διακοσμήσεις με τα βάγια.
Εύχομαι καλή Μεγάλη Εβδομάδα και καλή Λαμπρή!

Ανώνυμος είπε...

Στον φετινό στολισμό βλέπουμε και άλλο είδος πλεξίματος σε βάϊα, είναι υπέροχα όλα με πολύ μεράκι επτανησιότικο. Χρόνια πολλά. Καλή δύναμη.π. Δ.Κ.

Ανώνυμος είπε...

π. Παναγιωτη και του χρονου με υγεια. Καθε καλο.
Βλεπεις εδω κοντα στις Αλπεις δεν εχει βαγιες(φοινικιες), μονο χιονια και ακομα αρκετα, για να τους μαθω να πλεκουν αλυσιδες, ηλιους, αλογακια και βαγιοφορες για τα σπιτια τους...

Οι όποιες προσπαθειες μου να φτασουν σε μενα απο το Ζante μας μεσω Ολυμπιακης η αλλου αερομεταφορεα βαγια, δεν κατεστη δυνατον, οποτε, ευχαριστω για τις φωτογραφιες που εβαλες στο διαδικτυο. Να τις δουν και στο βορειο Ιονιο.

Χρονια πολλα και στον π. Δημητριο, υγεια και καθε καλο!

Ανώνυμος είπε...

Πολύ ωραίες οι διακοσμήσεις των Βαϊων, μου άρεσαν πολυ. Πολύ παράξενο το έθιμο που ξεστολίζουν την εκκλησία έτσι, αλλά έχει νόημα. Γιατί να μήν πάνε οι ενορίτες στην εκκλησία τέτοια μέρα και να πάρουν τα βάγια τους παρά να τους τα πάει ο νόντσολος στο σπίτι? Να είστε καλά. Καλή Μεγάλη Εβδομάδα.

P. Kapodistrias είπε...

@ Κυρά των Γλάρων,

Ναι, έχουμε ιδιαιτερότητες στα έθιμα! Ιδιαίτερα τώρα τη Μεγάλη Εβδομάδα!

Ευχαριστώ για τις ευχές. Ανταποδίδω!

P. Kapodistrias είπε...

@ Βυτιναίε,

Έθιμα πολλά και πολυδιάστατα σε όλο τον ελλαδικό και ορθόδοξο ορίζοντα!!!
Τα σεβόμαστε, εφόσον λειτουργούν και λειτουργούνται στον τόπο τους, είτε συμφωνούμε είτε όχι!...

Ευλογία να έχεις πανοικεί!

P. Kapodistrias είπε...

@ Αγαπητέ συν-αδελφέ π.Δ.Κ.,

Είναι μερικά απ' όσα δημιουργεί η τοπική Παράδοση των Βαΐων! Αντεύχομαι δύναμη και πνευματικότητα, ευχαριστώντας σε για τα δικά σας βαγιά που έλαβα εγκαίρως και αξιοποίησα στον δικό μας στολισμό!

P. Kapodistrias είπε...

@ π. Γεράσιμε αγαπητέ,

Ήθελες, βλέπεις, να εφημερεύσεις στες Άλπεις. Όρσε τώρα γαμπρέ κουφέτα! Χα, χα!!! Εννοώ, Βαγιώνε δίχως βαγιά!...

Παρ' όλ' αυτά, Χαίρε και αγάλλου!

P. Kapodistrias είπε...

@ Αριάδνη,

Είδες τι παράδοξα έθιμα επιβιώνουν στα Επτάνησα;
Και αυτά, όταν δεν καταλήγουν στην τυπολατρία, έχουν τη θέση τους και απαξάπαντες τα σεβόμαστε!

Καλά να περάσεις, με Κατάνυξη και όση Άνοιξη!!!