Χριστουγεννιάτικα δώρα στα παιδιά όπου γης

Ομιλία του ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΥ, Θεολόγου – Εκπαιδευτικού, κατά την 5η σύναξη του ε΄ κύκλου δράσεων του Κέντρου Λόγου “Αληθώς”

(Παναγούλα Μπανάτου, 20 Δεκεμβρίου 2015)

Σεβασμιότατε Μητροπολίτη Ζακύνθου κ.κ. Διονύσιε Δ΄, σεβαστοί Πατέρες, κ. Αντιπεριφερειάρχα, κυρίες, κύριοι, αγαπητοί μου κλήθηκα στον άμβωνα του αληθώς, στην εορταστική Χριστουγεννιάτικη εκδήλωσή του να σας αναπτύξω το θέμα «Χριστουγεννιάτικα δώρα στα παιδιά, όπου γης» και έχω περίσσευμα χαράς για την παρουσία τόσων παιδιών απόψε σ’ αυτόν τον χώρο.

Εκφράζω ευχαριστίες από καρδιάς στον Πρωτοπρεσβύτερο του Οικουμενικού Θρόνου και Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο της Μητροπόλεως μας πατέρα Παναγιώτη Καποδίστρια για την τιμητική πρόσκληση προς το πρόσωπό μου να παρευρεθώ, ως ομιλητής, στο φιλόξενο χώρο του Μορφωτικού Κέντρου Λόγου «Αληθώς», του οποίου η παρουσία στα πνευματικά και πολιτιστικά δρώμενα του τόπου μας είναι δυναμικότατη.

Σε λίγες ημέρες το εορτολόγιο θα μας οδηγήσει στην μητρόπολη των εορτών κατά τον ιερό Χρυσόστομο, την γενέθλιο ημέρα της ανθρωπότητας κατά τον Μέγα Βασίλειο, την εορτή της αναδημιουργίας κατά τον Γρηγόριο τον Θεολόγο.

Επεσκέψατο ημάς εξ ύψους ο Σωτήρ, ανέτειλε τω κόσμω το Φως της γνώσεως, προσκυνούμε τον Ήλιο της δικαιοσύνης, όπως λένε τα υμνολογικά κείμενα. Ο Ιησούς Χριστός, είναι παιδί του Θεού, τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος χωρίς αμαρτία, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Μεταφέρει ως δώρο τη χαρά, καθώς είπαν οι άγγελοι στους βοσκούς «ιδού ευαγγελίζομαι υμίν χαράν μεγάλην, ήτις έσται παντί τω λαώ».

Ένα παιδί γεννιέται στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας. Το όνομά του είναι Ιησούς και είναι ο σωτήρας του κόσμου. Σωτήρας για όλα τ’ άλλα παιδιά του κόσμου σε όποιο σημείο του πλανήτη και αν γεννιούνται, με όποιον τρόπο και αν βιώνουν τη ζωή τους. Έχοντας συνοδοιπορήσει με το Χριστό από παιδιά θα μπορούν αργότερα να λένε τους στίχους του τραγουδιού «όταν ήμουν παιδί είχα κρύψει έναν ήλιο να’ χει ο δρόμος μου φως και η σιωπή μου έναν φίλο»

Τα παιδιά περιμένουν τα Χριστούγεννα δώρα και ο λυτρωτής του κόσμου καλεί τα παιδιά στα γενέθλιά Του, να τους διηγηθεί την ιστορία Του, η οποία δεν αρχίζει με το «μια φορά και έναν καιρό», αλλά με το «νυν και αεί», τώρα και για πάντα γεννιέται ο σωτήρας. Ζητά να Τον ακούσουν, για να γευθούν δώρα άφθαρτα.

Τα παιδιά θέλουν να χορτάσουν αγάπη και να γευθούν στη ζωή τους την ευτυχία. Το παιδί Ιησούς ξενιτεύεται από τον ουρανό, κατεβαίνει ως άνθρωπος στη γη, για να διδάξει από τη φάτνη μέχρι την σταύρωση και την ανάσταση ότι ο Θεός είναι αγάπη. Έτσι οι νέοι όταν ενηλικιωθούν θα γνωρίσουν τον έρωτα που είναι έξοδος από τον εαυτό σου και συνάντηση με τον άλλον με τρόπο θυσιαστικό. Θα γνωρίσουν την αγάπη που δεν ζητά ανταπόδοση, την αγάπη που μεταναστεύει από το εγώ στο εσύ για τη δημιουργία του εμείς. Ίσως μικρότερα και μεγαλύτερα παιδιά να περίμεναν να ακούσουν ότι ο Ιησούς γεννήθηκε σ’ ένα παλάτι, αρχοντικό, κάστρο των παραμυθιών, σ’ ένα άνετο και πολυτελέστατο σπίτι. Στα παραμύθια τους μαθαίνουν για ανίκητους ήρωες και ίσως να τους απογοητεύει η γέννηση του ήρωά τους σ’ ένα στάβλο. Αυτός όμως είναι ο τρόπος που διάλεξε ο Θεός, για να πει κατόπιν, δεν ήρθα να με υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσω και να προσφέρω τη ζωή μου. Ήρθα για να διδάξω την ταπείνωση, για να θυμούνται ότι «ο Θεός υπερηφάνοις αντιτάσσεται ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν».

Τα παιδιά ζητούν όραμα ζωής. Μα τι όραμα να τους δώσει ένα βρέφος που γεννήθηκε σε φάτνη και για να αποφύγει το διώκτη Ηρώδη φυγαδεύτηκε στην Αίγυπτο, κατόπιν επέστρεψε στη Ναζαρέτ και όταν μεγάλωσε περιόδευσε με τους μαθητές του σε διαφορετικές περιοχές. Έζησε σε μια διαρκή μετανάστευση και δήλωσε ότι «οι αλεπούδες έχουν καταφύγιο και τα πουλιά έχουν φωλιές, ο Υιός όμως του ανθρώπου δεν έχει που να γείρει το κεφάλι». Τα παιδιά περιμένουν έναν παντοδύναμο Θεό και βλέπουν έναν παράξενο Θεό. Αυτός όμως είναι ο Θεός μας, που ταύτισε τον εαυτό του με όλους τους μετανάστες, τους ξένους, λέγοντας κατόπιν «ήμουν ξένος και με περιθάλψατε… όποιος περιθάλπει έναν απ’ αυτούς τους άσημους αδελφούς μου περιθάλπει εμένα» και όταν τα παιδιά μεγαλώσουν να θυμούνται ότι ο μετανάστης Χριστός που λατρεύουν βρίσκεται στο πρόσωπο του κάθε πρόσφυγα και ότι στο πρόσωπο του πλησίον δηλ. του κάθε ανθρώπου συναντούν το Θεό.

2015 χρόνια μετά την υπερφυσική Γέννηση. Ρώτησα τα παιδιά των τάξεων του Λυκείου πώς θα περάσετε τα Χριστούγεννα, για να πάρω την απάντηση σε κάποιο από τα club του νησιού μας. Εύχομαι είπα να συναντήσετε το Χριστό στη διασκέδασή σας. Κάποιος είπε, αδύνατον, δεν έχει δουλειά ο Χριστός στο club. Τον προβλημάτισα λέγοντας ότι ο Χριστός ως τέλειος Θεός είναι πανταχού παρών και συμμετέχει στις χαρές και τις λύπες μας. Άκουσα ειρωνικά, καλά αν τον δούμε θα σας το πούμε. Κάποιος καλοπροαίρετος ρώτησε πού να τον ψάξουμε; Του είπα, αν θέλει, να τον συναντήσει στο club, να διασκεδάσει με ήθος, να χαρεί την παρουσία των φίλων του, τους οποίους συνάντησε επειδή τους αγαπά και όχι για να καλύψει την μοναξιά του, να χορεύσει χωρίς να χάσει την αίσθηση του μέτρου, να κουβεντιάσει με την σκέψη ότι οι άλλοι είναι εικόνες θεού. Αν δεν υπάρχει αυτή η εσωτερική καλλιέργεια δεν θα αισθανθεί την παρουσία του Θεανθρώπου και ο διπλανός θα είναι ένα σκεύος ηδονής που θα αναδίδει τη μυρωδιά της σάρκας.

Ο δυναμισμός της Γέννησης αρχίζει να φαίνεται καθώς το παιδί Ιησούς μεγαλώνει και διδάσκει τα παιδιά να κάνουν προσευχή λέγοντας Πάτερ ημών και επειδή ο θεός δεν είναι πατέρας μου, αλλά πατέρας μας, καλεί τα παιδιά να δουν τους άλλους ως μέλη μιας υπέρπολύτεκνης οικογένειας και να ζήσουν με ομόνοια, ενότητα και συνοδοιπορία στις χαρές και τις θλίψεις των άλλων. Τα παιδιά της εποχής του ίντερνετ, του Wi-Fi, που σερφάρουν με άνεση στο διαδίκτυο, καλούνται να κλείσουν ένα επαναλαμβανόμενο ραντεβού προσευχής, επικοινωνίας με το Θεό, για να μπορέσουν να δημιουργήσουν φιλία με ανιδιοτέλεια, συζυγικές σχέσεις με συνεννόηση και κατανόηση, με παροξυσμό αγάπης κατά τον απ. Παύλο, για να βιώσουν τα λόγια του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη «ότι αγαπώ γεννιέται αδιάκοπα, ότι αγαπώ βρίσκεται στην αρχή του πάντα».

Το παιδί που εξασκεί bulling, βία, επιθετικότητα στους άλλους η γέννα του Χριστού το καλεί να αναστατώσει με την καλή έννοια την οικουμένη εφαρμόζοντας την ισότητα προς όλους, σεβόμενος την μοναδικότητα του ανθρώπινου προσώπου και την αξιοπρέπεια του άλλου. Τα παιδιά που έπεσαν θύματα αυτών των άσχημων συμπεριφορών καλούνται με ανδρεία να εφαρμόσουν την δικαιοσύνη.

Το παιδί που από μικρή ηλικία και για οποιοδήποτε λόγο εθίστηκε σε εξαρτησιογόνες ουσίες καλείται στα γενέθλια του Χριστού. Εκεί θα γευθεί ότι για πρώτη φορά στην ιστορία ενώθηκε ο Θεός και ο άνθρωπος, ο Υιός του Θεού προσέλαβε την ανθρώπινη φύση, πήρε αληθινό ανθρώπινο σώμα και ψυχή. Μετά την ανάστασή του αυτό δεν αποτελεί παρελθόν. Στο μυστήριο της θείας ευχαριστίας ο Χριστός δεν ανακάλεσε τον εαυτό του από τη γη, αλλά μας τον άφησε ως σώμα του, για να μπορεί κάθε άνθρωπος να γίνεται μέλος του, σύσσωμος του σώματος του Θεανθρώπου και μ’ αυτή την εξάρτηση να προφυλάσσει τον εαυτό του. Στα παιδιά που βυθίστηκαν στον κόσμο αδιέξοδων ουσιών, γιατί δεν βρήκαν νόημα ζωής, ο Χριστός που είναι μαζί μας, τους καλεί να μοιραστούν το εγώ τους με το εσύ, για να βιώσουν την αγάπη.

Για όλους τους νέους που η γέννα του Χριστού είναι ξένον άκουσμα και θέαμα, μια τραγικά άγνωστη πραγματικότητα και για διάφορους λόγους αδιαφόρησαν να συναντήσουν το παιδίον Ιησούς, καλούνται να γευθούν το θείο έρωτα, το άνοιγμα προς το Θεό, να γευθούν τον τρόπο ύπαρξης του Θεού, που είναι αγαπητική κοινωνία προσώπων και που σαρκώθηκε από τον πόθο ένωσής του με τον άνθρωπο, γιατί κατά τον άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη ο θείος έρωτας είναι εκστατικός δηλ. κινούμενος, εξερχόμενος και ανοιγόμενος προς τον άλλον και έτσι οι νέοι που λαχταρούν να αλλάξουν την κοινωνία θα ξεκινήσουν από τον εαυτό τους, αφού ανακαλύψουν την εικόνα του Θεού μέσα τους, για να ομολογήσουν με τα λόγια του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη «λάμπει μέσα μου εκείνο που αγνοώ και ωστόσο λάμπει».

Η ανθρωπότητα θα κληθεί να εορτάσει τη γέννα του Χριστού σ’ έναν κόσμο με παιδιά που αναγκάζονται να διαπλεύσουν τη θάλασσα με φουσκωτές βάρκες χάνοντας τη ζωή τους, τα παιδιά της προσφυγιάς που έφυγαν βίαια από την πατρίδα τους ή αυτά που δεν βρήκαν την αγάπη στο πατρικό τους σπίτι, που είναι άστεγα ή στέλνονται να ζητιανεύουν στους δρόμους, που έμειναν ορφανά και έχασαν το χαμόγελό τους, που έπεσαν θύματα σαρκοβόρων ανθρώπων είτε στο περιβάλλον τους είτε στο διαδικτυακό τόπο, παιδιά που παρασύρθηκαν από εμπόρους λευκού θανάτου ή που ζουν σε κοινωνίες πολέμου, τρομοκρατίας, ρατσισμού, αδικίας, παιδιά που υποφέρουν από κάθε είδους προβλήματα, απροστάτευτα ή εγκαταλειμμένα, που έχασαν ή δεν βρήκαν το γέλιο. Ο Χριστός μιλάει και πάλι στους ενήλικες «αφήστε τα παιδιά να έλθουν σ’ εμένα» και όπως ο Ιωσήφ κλήθηκε από το Θεό να γίνει πατέρας του Χριστού, χωρίς να είναι γεννήτοράς του έτσι και οι εορτάζοντες τη γέννα του Χριστού υιοθετούν τα παιδιά του κόσμου επαναλαμβάνοντας τα λόγια του τραγουδιού «υπερασπίσου το παιδί, γιατί αν γλυτώσει το παιδί υπάρχει ελπίδα».

Υπάρχει ελπίδα, όταν τα παιδιά ομολογούν ότι Χριστούγεννα είναι ο ερχομός του Χριστού στον κόσμο από τη γλυκιά μας Παναγία, για να φέρει την ειρήνη και την αγάπη. Χριστούγεννα είναι οι τρείς μάγοι που πρόσφεραν δώρα στον Χριστό και εμείς μπορούμε να χαρίσουμε κάποια από τα παιχνίδια μας ή τα ρούχα μας σε κάποια φτωχά παιδιά. Χριστούγεννα είναι η χαρά των αγγέλων που τραγουδούσαν «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη» και καλούσαν όλους εμάς να ζήσουμε αγαπημένα, χωρίς να μαλώνουμε μεταξύ μας. Χριστούγεννα είναι το ζεστό κρεβάτι που έφτιαξε ο Ιωσήφ με άχυρα για να γεννήσει η παναγία και εμείς να πάμε ένα ζεστό πιάτο φαγητό στο γείτονα που στερείται ή να του προσφέρουμε μια ζεστή συντροφιά, γιατί ζει μόνος του. Χριστούγεννα είναι τα ζωάκια του στάβλου που με τα χνώτα τους ζέσταναν τον νεογέννητο και εμείς να σεβαστούμε εκτός από τον άνθρωπο όλα τα δημιουργήματα του Θεού. Χριστούγεννα είναι οι βοσκοί που εκείνη την άγια νύκτα πήγαν να προσκυνήσουν το θείο βρέφος και εμείς να πάμε στην εκκλησία να συναντήσουμε και να κοινωνήσουμε το μικρό Χριστό, που είναι Θεός. Χριστούγεννα είναι να θέλεις να είσαι σαν το φωτεινό αστέρι της Βηθλεέμ προσφέροντας αγάπη και ειρήνη σ’ όλον τον κόσμο.

Παιδιά όλης της γης, Χριστός γεννιέται, χαρά στον κόσμο. Ευχαριστώ θερμά για την προσοχή, την υπομονή και την πολύ αγάπη σας. Καλά Χριστούγεννα.