e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Τετάρτη 18 Οκτωβρίου 2017

Συντηρείται το ασημένιο πάμφυλλο της Λάρνακας του Αγίου Διονυσίου










Κείμενο: π. Παναγιώτης Καποδίστριας | Φωτογραφίες: Ιωάννης Πορφύριος Καποδίστριας

Το γνώριμο σε όλους αργυρό πάμφυλλο της ιεράς Λάρνακας του σεπτού Σκηνώματος του Αγίου Διονυσίου του εν Ζακύνθω, σπουδαίο έργο αργυρογλυπτικής του Καλλαρυτινού μάστορα Γεωργίου Διαμαντή Μπάφα (1829), αυτό τον καιρό συντηρείται κι έτσι η Λάρνακα παρουσιάζει μιαν ιδιαίτερη όψη, την οποία δεν έχουμε ξαναδεί. 

Η αργυρή παράσταση της Κοιμήσεως του Αγίου της Συγγνώμης έχει απομακρυνθεί κι έτσι αναφαίνεται μια άλλη, ζωγραφική πλέον, παράσταση, η οποία -εννοείται- χρήζει ιδιαίτερης και επισταμένης αποκατάστασης - μελέτης από ειδικούς, δεδομένου ότι η αναφαινόμενη ζωγραφισμένη επιφάνεια του έσω ξύλου έχει διαφορές από την εξωτερική αργυρόγλυπτη του Μπάφα και πασιφανείς φθορές από τον χρόνο και τον εγκλεισμό της στο ασήμι.


Ο Ντίνος Κονόμος στο Ζάκυνθος, πεντακόσια χρόνια, Αθήνα 1979, τ. 2, σ. 171, σε σημείωσή του αναφέρει για την αργυρόγλυπτη Λάρνακα: 
          "Η μετασεισμική Ζάκυνθος διατηρούσε πριν από λίγα χρόνια το σημαντικότερο, αλλά και ιερότερο γι' αυτήν εκκλησιαστικό κειμήλιο και μοναδικό μνημείο αργυρογλυπτικής τέχνης. Πρόκειται για την αργυρόγλυπτη σύνθεση της Κοιμήσεως του Αγίου Διονυσίου, έργο διεθνούς φήμης του Γεωργίου Διαμάντη Μπάφα. Κι όμως, με την άτυχη και βιαστική απόφαση της "επισκευής" του πανσεβάστου αυτού καλλιτεχνικού μνημείου -λάρνακας του Ιερού Σκηνώματος του Πολιούχου Ζακύνθου- το κατέστρεψε κάποιος ανίδεος "ειδικός τεχνίτης", χωρίς να διαμαρτυρηθεί ποτέ κανένας από τους λεγόμενους "αρμόδιους" του τραγικού αυτού τόπου. Πλήρης βανδαλισμός, για τον οποίον μάλιστα πληρώθηκε αδρότατα ο καταστροφέας "επιδιορθωτής". Το χειρότερο όμως είναι ότι σε διάφορες σύγχρονες εκδόσεις προβάλλεται σαν έργο του Γεωργίου Διαμάντη Μπάφα η σημερινή κατεστραμμένη και παραμορφωμένη αργυρόγλυπτη σύνθεση!".

[Τα αργυρόγλυπτα διά χειρών Μπάφα, συντηρούμενα. Φωτό: Γιάννης Δεμέτης]

"Μωυσέως Ωδή". Πλήρης η εκδήλωση παρουσίασης αφιερωματικού τόμου στον Γέροντα Μωυσή Αγιορείτη [video]


Παρακολουθήστε την εκδήλωση παρουσίασης του αφιερωματικού τόμου στον Γέροντα Μωυσή Αγιορείτη, η οποία πραγματοποιήθηκε επιτυχώς στις 4 Οκτωβρίου 2017, στο θέατρο «Παλλάς» στην Αθήνα.


[πηγή: pemptousia.gr]

Η εορτή του Αγίου Λουκά στον φερώνυμο Ναό των Κουρτεσαίων Κουκουναρίας Μπανάτου εν Ζακύνθω


Πρωί Τετάρτης, 18ης Οκτωβρίου 2017, ημέρα κατά την οποία τιμάται η ιερή μνήμη του αγίου ενδόξου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Λουκά, στο γραφικό εξωκλήσι του Αγίου Λουκά της Οικογένειας Κουρτέση, στην Κουκουναρία, δηλαδή την δεύτερη Ενορία του Μπανάτου. 

Συλλειτούργησαν ο Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος π. Παναγιώτης Καποδίστριας και ο οικείος Εφημέριος Ιερομόναχος Πορφύριος Γουσέτης. Έψαλαν οι κ.κ. Σπυρίδων Έκτορας, Διονύσιος Μούσουρας και Παναγιώτης Μούσουρας. Παρέστη συμπροσευχόμενος ο π. Παναγιώτης Ποταμίτης, Εφημέριος των Ενοριών Αγίων Πάντων και Γαλάρου της Ζακύνθου.

Ο π. Παναγιώτης, ομιλώντας απ' άμβωνος προς το εκκλησιαζόμενους του συνοικισμού, αναφέρθηκε στον βίο και την πολιτεία του τιμωμένου Ευαγγελιστού, όπως και στην αναγκαιότητα συμμετοχής του σύγχρονου ταλαίπωρου ανθρώπου στο σώζον Ποτήριο της Ζωής, ήτοι την Θεία Ευχαριστία. 

Μετά το πέρας του Ιερατικού Συλλείτουργου η εκ των ιδιοκτητών του Ναού κ. Αικατερίνη Αβούρη-Κουρτέση, σεβαστή συνταξιούχος διδασκάλισσα, προσέφερε καφέ και κεράσματα στο παρακείμενο σπίτι της.

[Φωτογραφίες: Παναγιώτης και Νικόλαος Μούσουρας]




































































Μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχου προς τους συμμετέχοντες στο ΣΤ΄ Διεθνές Διεπιστημονικό Συνέδριο Φιλοσοφίας και Κοσμολογίας

18 Οκτωβρίου 2017

Μήνυμα προς τους συμμετέχοντες στο ΣΤ΄ Διεθνές Διεπιστημονικό Συνέδριο Φιλοσοφίας και Κοσμολογίας, το οποίο πραγματοποιείται στο πλαίσιο του «επετειακού έτους» που ανεκήρυξε η UNESCO προς τιμήν του μεγάλου φιλοσόφου Αριστοτέλη, απέστειλε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

«Όταν ο Απόστολος Παύλος διελέχθη εν Αρείω πάγω μετά "τινών" "των Επικούρειων και Στωϊκών φιλοσόφων" (Πραξ. Ιζ΄ 18), αποβλέπων εις το να οδηγήση τους εκπροσώπους του κλασσικού πνεύματος εις την γνώσιν του Δημιουργού και εις την συνειδητοποίησιν της αληθείας ότι ο Ιησούς ήτο ο αναμενόμενος Μεσσίας, μετήλθε μετά φρονήσεως, συνέσεως, πληρότητος και ευγενείας λόγον αποστολικό-φιλοσοφικόν», σημειώνει ο Οικουμενικός Πατριάρχης και συνεχίζει: «Ο Απόστολος των Εθνών, εκήρυττεν «εν καινοτήτι ζωής πολιτεύεσθαι», καθώς ο Αναστας κύριος εποίησεν ημάς «καινούς αντί παλαιών, αντί φθαρτών δε αφθάρτους», καίτοι το κοινόν τούτο κήρυγμα του Πρωτοκορυφαίου δεν ήτο εύκολον να συλλάβη ο λογοκρατούμενος νους των αρχαίων Ελλήνων, δεδομένου ότι η φιλοσοφική σκέψις των διεκρίνετο διά τον ενδοκόσμιον χαρακτήρα αυτής, τον περικλειόμενον εντός των στενών ορίων της φύσεως, ενώ η χριστιανική διδασκαλία υπερβαίνει τα όρια του παρόντος κόσμου και εισέρχεται εις τον κόσμον του «επέκεινα», τον κόσμον του Θεού και της Χάριτος».

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης ευλογώντας και ευχόμενος κάθε επιτυχία στις εργασίες του ΣΤ΄ Διεθνούς Διεπιστημονικού Συνεδρίου Φιλοσοφίας και Κοσμολογίας, που διοργανώνεται από τη Διεθνή Επιστημονική Εταιρεία Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας, η οποία τελεί υπό την προεδρία του Καθηγητού της Φιλοσοφίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, κ. Κωνσταντίνου Γ.-Α. Νιάρχου,  καθώς και από την Οργανωτική Επιτροπή επικεφαλής της οποίας είναι ο Καθηγητής και Ακαδημαϊκός κ. Ευάγγελος Μουτσόπουλος, εκφράζει την πεποίθηση ότι  «υπηρετεί τον σκοπόν αυτόν, της αναδείξεως, δηλονότι, του στενού συνδέσμου μεταξύ Χριστιανισμού και Ελληνισμού, όστις διά της συναντήσεως αυτού μετά της χριστιανικής πίστεως και του βαπτίσματος του εν αυτή μετεμορφώθη και υπέστη την “καλήν αλλοίωσιν”».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο του Μηνύματος του Οικουμενικού Πατριάρχη προς το ΣΤ΄ Διεθνές Διεπιστημονικό Συνέδριο Φιλοσοφίας και Κοσμολογίας:

Tῷ Ἐλλογιμωτάτῳ κυρίῳ Κωνσταντίνῳ Γ.-Α. Νιάρχῳ, Καθηγητῇ τῆς Φιλοσοφίας τοῦ Ἀθήνῃσι Πανεπιστημίου, τέκνῳ τῆς ἡμῶν Μετριότητος ἐν Κυρίῳ ἀγαπητῷ, χάριν καί εἰρήνην παρά Θεοῦ.

Ὅταν ὁ Ἀπόστολος Παῦλος διελέχθη ἐν Ἀρείῳ Πάγῳ μετά «τινων» «τῶν Ἐπικουρείων καί Στωϊκῶν φιλοσόφων» (Πράξ. ιζ΄18), καθώς καί μετ' Ἰουδαίων καί «σεβομένων τόν Θεόν» ἐθνικῶν, ἀποβλέπων εἰς τό νά ὁδηγήσῃ τούς ἐκπροσώπους τοῦ κλασσικοῦ πνεύματος εἰς τήν γνῶσιν τοῦ Δημιουργοῦ καί εἰς τήν συνειδητοποίησιν τῆς ἀληθείας ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἦτο ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας, μετῆλθε μετά φρονήσεως, συνέσεως, πληρότητος καί εὐγενείας λόγον ἀποστολικο-φιλοσοφικόν.

Ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν ἐκήρυττεν «ἐν καινότητι ζωῆς πολιτεύεσθαι», καθώς ὁ Ἀναστάς Κύριος ἐποίησεν ἡμᾶς «καινούς ἀντί παλαιῶν, ἀντί φθαρτῶν δέ ἀφθάρτους», καίτοι τό καινόν τοῦτο κήρυγμα τοῦ Πρωτοκορυφαίου δέν ἦτο εὔκολον νά συλλάβῃ ὁ λογοκρατούμενος νοῦς τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων, δεδομένου ὅτι ἡ φιλοσοφική σκέψις των διεκρίνετο διά τόν ἐνδοκόσμιον χαρακτῆρα αὐτῆς, τόν περικλειόμενον ἐντός τῶν στενῶν ὁρίων τῆς φύσεως, ἐνῷ ἡ χριστιανική διδασκαλία ὑπερβαίνει τά ὅρια τοῦ παρόντος κόσμου καί εἰσέρχεται εἰς τόν κόσμον τοῦ «ἐπέκεινα», τόν κόσμον τοῦ Θεοῦ καί τῆς Χάριτος.

«Σοφίαν δέ λαλοῦμεν ἐν τοῖς τελείοις, σοφίαν δέ οὐ τοῦ αἰῶνος τούτου, οὐδέ τῶν ἀρχόντων τοῦ αἰῶνος τούτου, τῶν καταργουμένων· ἀλλά λαλοῦμεν σοφίαν Θεοῦ ἐν μυστηρίῳ, τήν ἀποκεκρυμμένην, ἥν προώρισεν ὁ Θεὸς πρό τῶν αἰώνων εἰς δόξαν ἡμῶν, ἥν οὐδείς τῶν ἀρχόντων τοῦ αἰῶνος τούτου ἔγνωκεν·» (Α΄ Κορ. β΄6-7).

Τό ἐν τοῖς πλαισίοις τῆς ἀνακηρύξεως ὑπό τῆς UNESCO «ἐπετειακοῦ ἔτους», πρός τιμήν τοῦ μεγάλου Σταγειρίτου Φιλοσόφου Ἀριστοτέλους κατ' αὐτάς διοργανούμενον ΣΤ΄ Διεθνές Διεπιστημονικόν Συνέδριον Φιλοσοφίας καί Κοσμολογίας, ὑπό τῆς Διεθνοῦς Ἐπιστημονικῆς Ἑταιρείας Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Φιλοσοφίας καί τοῦ προέδρου αὐτῆς, Καθηγητοῦ τῆς Φιλοσοφίας ἐν τῷ Ἐθνικῷ καί Καποδιστριακῷ Πανεπιστημίῳ Ἀθηνῶν, τῆς ὑμετέρας Ἐλλογιμότητος κύριε Κωνσταντῖνε Νιάρχε, καί τῆς Ὀργανωτικῆς αὐτοῦ Ἐπιτροπῆς προεδρευομένης ὑπό τοῦ Καθηγητοῦ καί Ἀκαδημαϊκοῦ Ἐλλογιμωτάτου κυρίου Εὐαγγέλου Μουτσοπούλου, πιστεύομεν ὅτι ὑπηρετεῖ τόν σκοπόν αὐτόν, τῆς ἀναδείξεως, δηλονότι, τοῦ στενοῦ συνδέσμου μεταξύ Χριστιανισμοῦ καί Ἑλληνισμοῦ, ὅστις διά τῆς συναντήσεως αὐτοῦ μετά τῆς χριστιανικῆς πίστεως καί τοῦ βαπτίσματός του ἐν αὐτῇ μετεμορφώθη καί ὑπέστη τήν «καλήν ἀλλοίωσιν».

Διό καί μετά πολλῆς χαρᾶς ἀπονέμομεν ἀπό τῆς Μητρός Ἐκκλησίας καί τοῦ Οἰκουμενικοῦ ἡμῶν Πατριαρχείου τήν Πατριαρχικήν ἡμῶν εὐλογίαν, εὐχόμενοι πᾶσαν ἀπό Θεοῦ ἐπιτυχίαν εἰς τάς ἐργασίας αὐτοῦ, πᾶσι δέ τοῖς συμμετέχουσι πλουσίας τάς δωρεάς καί τόν φωτισμόν τῆς ἄνωθεν Σοφίας, ἐξ ἧς «πᾶσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον», εἰς τάς ἐπιστημονικάς ὑμῶν διατριβάς καί τήν ζωήν ὑμῶν.

Ἡ δέ τοῦ Θεοῦ Χάρις καί τό ἄπειρον Αὐτοῦ Ἔλεος εἴησαν μετά πάντων ὑμῶν.

,βιζ΄ Ὀκτωβρίου ις΄


Μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχου προς τους Συμμετέχοντες στο 3ο TEDxRhodes


Μήνυμα προς τους συμμετέχοντες στο 3ο TEDxRhodes, που πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο, το απόγευμα του Σαββάτου, 14 Οκτωβρίου, απέστειλε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

Στο Πατριαρχικό Μήνυμα γίνεται αναφορά,  μεταξύ άλλων, στην ευθύνη όλων για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και στις προσπάθειες του Οικουμενικού Πατριαρχείου οι οποίες, όπως σημειώνεται, αποβλέπουν στη θετική συμβολή της Εκκλησίας στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιδεινούμενων περιβαλλοντικών προβλημάτων. «Πράττομεν τούτο, επειδή το οικολογικόν πρόβλημα απασχολεί ή πάντως οφείλει να απασχολή πάντας τους λαούς της γης, καθ’ όσον συνδέεται προς καίρια υπαρξιακά ζητήματα, επί των οποίων καλούμεθα οι Χριστιανοί, να δώσωμεν μαρτυρίαν λόγου και ζωής, θεωρίας και πράξεως», τονίζει ο Οικουμενικός Πατριάρχης. 

Σε άλλο σημείο του Πατριαρχικού Μηνύματος γίνεται αναφορά στις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, στο πλαίσιο των εξελίξεων στον τομέα της επιστήμης, και στη στάση της Ορθοδόξου Εκκλησίας. «Σήμερον, ο άνθρωπος αντιμετωπίζει την πρόκλησιν της δι’ άλλου τρόπου μεταμορφώσεως ή μεταλλάξεως του κόσμου εις το επιστημονικόν εργαστήριον διά της διεισδύσεως εις τα ενδότερα του μικροκόσμου. Εις την νέαν αυτήν δυνατότητα του ανθρώπου υποψιάζονται τινές κινδύνους και απειλάς διά τον άνθρωπον και εν γένει διά την ζωήν. Ιδίως εκεί, όπου αναγιγνώσκονται οι γενετικοί κώδικες της ζωής και αποδεσμεύονται αι τρομακτικαί δυνάμεις του υλικού κόσμου και αποκαλύπτονται ταυτοχρόνως αι επίσης τρομακτικαί αδυναμίαι του ανθρώπου διά την ενδεδειγμένην επωφελή αξιοποίησιν των δυνάμεων τούτων, τας οποίας αυτός ο Θεός έχει εναποθέσει εις τα ποιήματα των χειρών Αυτού. Η πνευματική παράδοσις της καθ’ ημάς Ορθοδόξου Εκκλησίας, χωρίς να πραβλέπη ή να υποτιμά τους κινδύνους, εμπιστεύεται τους συγχρόνους ποντοπόρους εις τους ωκεανούς των γνώσεων και ενθαρρύνει τον ζήλον των συγχρόνων εργατών της επιστήμης και της τεχνικής. Τούτο έπραξεν, άλλωστε, απ’ αρχής και αδιαλείπτως η Εκκλησία μας, μηδέποτε διανοηθείσα επιβολήν φραγμών και ελέγχων προς αποθάρρυνσιν της επιστημονικής αναζητήσεως και ευρέσεως της αληθείας, έχουσα όμως πάντοτε ως οδηγόν τον λόγον του Θεού, ως αυτός παρεδόθη εις ημάς υπό του Υιού και Λόγου του Θεού».

          Καταλήγοντας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης προτρέπει όλους να αγωνίζονται, «διά την επικράτησιν της ειρήνης, της εσωτερικής εκάστου εξ υμών ειρήνης, και, απ’ αυτής και της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου, συναγωνιζόμενοι μετά της Ορθοδόξου Εκκλησίας, της νυχθημερόν δεομένης υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου, υπέρ της εν Χριστώ ελευθερίας των εθνών και των ανθρώπων και υπέρ του σεβασμού των ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων. Αι αρχαί της ανυποκρίτου προς πάντας αγάπης, της αυτοθυσίας, της ανοχής, του σεβασμού της διαφορετικότητας, του πλουραλισμού, του διαλόγου, της καταλλαγής, της συμφιλιώσεως, αποτελούν αξίας Ορθοδόξους, Χριστιανικάς, αυτήν ταύτην την διδασκαλίαν του Χριστού».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο του Μηνύματος του Οικουμενικού Πατριάρχη προς το 3ο TEDxRhodes:

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Ἀνταποκρινόμενοι εἰς σχετικὴν παράκλησιν τῆς ὀργανωτικῆς ὁμάδος τοῦ TEDxRhodes, ἀπευθύνομεν σύντομον χαιρετισμόν, προβαίνοντες εἰς ἐνίας ἐπισημάνσεις ἐπὶ τῆς ἐννοίας τοῦ οἴκου, ἐν ἀναφορᾷ πρὸς τὸν εὐρύτερον οἶκον τῆς ἀνθρωπίνης βιοτῆς, ἤτοι τὸ φυσικὸν ἡμῶν περιβάλλον καὶ τὴν ἔναντι αὐτοῦ εὐθύνην πάντων ἡμῶν, ἡ προστασία τοῦ ὁποίου πρέπει νὰ ἀποτελῇ μέριμναν ὅλων μας, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τοῦ χριστιανικοῦ ἤθους καὶ τῶν ἐξ αὐτοῦ ἀπορρεουσῶν συμπεριφορῶν ἡμῶν ἔναντι τῶν συνανθρώπων μας καὶ τοῦ περιβάλλοντος ἡμᾶς κόσμου.

Τὸ σύγχρονον οἰκολογικὸν πρόβλημα θεωρεῖται ὡς κατὰ κύριον λόγον οἰκονομικόν, καίτοι ἡμεῖς φρονοῦμεν, ὅτι καὶ τῆς οἰκονομίας προηγεῖται τὸ ἦθος τοῦ ἀνθρώπου, ἡ στάσις αὐτοῦ ἔναντι τῶν πραγμάτων, ἡ διαχείρισις τῶν ἐμπεπιστευμένων εἰς αὐτὸν ἀγαθῶν. Ἀλλὰ καὶ τὸ ἦθος τοῦτο δὲν εἶναι ἄσχετον πρὸς τὴν οἰκονομίαν. Γνωστόν, ἐξ ἄλλου, ὅτι πολλαὶ τῶν περιβαλλοντικῶν ἐπιβαρύνσεων ὀφείλονται εἰς τὴν ἐπιδίωξιν οἰκονομικο-πολιτικῶν συμφερόντων καὶ εἰς τὰς ἐκ τούτων πολεμικὰς καὶ ἄλλας συγκρούσεις ἢ εἰς τὴν ἄρνησιν ἢ ἀδυναμίαν ἀναλήψεως τῶν οἰκονομικῶν βαρῶν πρὸς ἀποτροπὴν ἢ ἐπίλυσιν οἰκολογικῶν προβλημάτων.

Ἡ ὄξυνσις τῶν προβλημάτων αὐτῶν ἔχει ἐνεργοποιήσει τὴν συνείδησιν πολλῶν ἀνθρώπων, μερικοὶ ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἀναμένουν καὶ ἀξιώνουν τὴν ἐνεργὸν συμπαράστασιν τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἐπιστημονικὴ συγκρότησις καὶ ἡ κοινωνικὴ ἐμπειρία τῶν ἀνθρώπων παρέχουν τὰ μέσα ἐπιστημονικῆς ἀναλύσεως καὶ συναντιλήψεως τῶν νέων κοινωνικῶν προβλημάτων. Εἰς τὴν εὐαγγελικήν μας ὅμως προπαίδειαν πρέπει νὰ ἀναζητήσωμεν τὴν διανοητικὴν καὶ ψυχικὴν προετοιμασίαν διὰ μίαν ἀποτελεσματικὴν ποιμαντικήν, ἱκανὴν νὰ μετριάσῃ τὰ ἐπίχειρα τῆς οἰκονομικῆς εἰδωλολατρίας καὶ νὰ ἐμπνεύσῃ μίαν κυριολεκτικῶς χριστιανικὴν διαχείρισιν τῆς ἀνθρωπίνης φθορᾶς ἡ ὁποία παράγει ἡ ἠθικῶς ἐλλειματικὴ λειτουργία τῆς ἀνταγωνιστικῆς οἰκονομίας καὶ συγχρόνου κοινωνίας.

Καθὼς γνωρίζετε ἀσφαλῶς, ὁ καθ᾿ ἡμᾶς Οἰκουμενικὸς Θρόνος ἔχει ἀναλάβει ἀπὸ ἐτῶν συγκεκριμένας πρωτοβουλίας, ἀποβλεπούσας εἰς θετικὴν συμβολὴν τῆς Ἐκκλησίας εἰς τὴν ἀποτελεσματικὴν ἀντιμετώπισιν τῶν ἐπιδεινουμένων, δυστυχῶς, περιβαλλοντικῶν προβλημάτων. Πράττομεν τοῦτο, ἐπειδὴ τὸ οἰκολογικὸν πρόβλημα ἀπασχολεῖ ἢ πάντως ὀφείλει νὰ ἀπασχολῇ πάντας τοὺς λαοὺς τῆς γῆς, καθ᾿ ὅσον συνδέεται πρὸς καίρια ὑπαρξιακὰ ζητήματα, ἐπὶ τῶν ὁποίων καλούμεθα οἱ Χριστιανοί, νὰ δώσωμεν μαρτυρίαν λόγου καὶ ζωῆς, θεωρίας καὶ πράξεως. Μαρτυρίαν ὄχι μόνον εἰς τὸν ἐκκλησιαστικὸν χῶρον, ἀλλὰ καὶ εἰς τὰς πάσης φύσεως δραστηριότητάς μας, ὅπως εἶναι ἡ παιδεία, ἡ ἔρευνα, ὁ ἐν γένει δημουργικὸς ἀνθρώπινος στοχασμὸς καὶ μόχθος, ἡ τεχνολογία, αἱ τέχναι γενικῶς καὶ αἱ ἐν αὐταῖς δυσχερέσταται, ἡ οἰκονομία δηλονότι καὶ ἡ τῶν πολιτικῶν πραγμάτων διακυβέρνησις.

Διὰ τὴν προσέγγισιν τῶν συναφῶν προβλημάτων, ὑποχρεώσεων καὶ προοπτικῶν ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει πολλὰς θεολογικάς, ἀνθρωπολογικὰς καὶ κοσμολογικὰς ἀφετηρίας. Ἐνδεικτικῶς μόνον ἐπιλέγομεν μίαν ἐξ αὐτῶν: τὴν ἔννοιαν τῆς μεταμορφώσεως τῆς προσωπικῆς καὶ τῆς κοσμικῆς. Μετέχοντες τοῦ ἐν Χριστῷ μυστηρίου τῆς σωτηρίας ὡς πρόσωπα “μεταμορφούμεθα ἀπὸ δόξης εἰς δόξαν”, ὡς γράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος πρὸς τοὺς Κορινθίους (Β´ Κορ. γ΄, 18), τῇ ἀνακαινώσει τοῦ νοὸς ἡμῶν, εἰς τὸ δοκιμάζειν ἡμᾶς “τί τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τὸ ἀγαθὸν καὶ εὐάρεστον καὶ τέλειον” (Ρωμ. ιβ΄, 2)∙ τὸ θέλημα τοῦ ἀναγεννήσαντος ἡμᾶς “εἰς ἐλπίδα ζῶσαν δι᾿ ἀναστάσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐκ νεκρῶν” (Α´ Πέτρ. α΄, 3-4). Ἡ προσωπικὴ αὐτὴ πορεία ἑκάστου πρὸς τὴν πνευματικὴν καὶ ἠθικὴν τελείωσιν, τὸν ἁγιασμὸν καὶ τὴν θέωσιν, διέρχεται καὶ διὰ ποικίλων σχέσεων καὶ στάσεων ἔναντι τῶν ὑλικῶν πραγμάτων καὶ τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος. Εἰς τοὺς βίους πολλῶν Ἁγίων ἐξαίρεται ὅλως ἰδιαιτέρως ἡ ἀγαπητική, ὑπὸ τοῦ θείου ἔρωτος ἐμπνεομένη, σχέσις των πρὸς τὴν ἁρμονίαν καὶ τὸ κάλλος τῆς θείας δημιουργίας, πρὸς πάντα τὰ ὄντα, μηδὲ τῶν ἀγρίων θηρίων ἐξαιρουμένων. Ἐξαίρεται ὁμοίως ὁ πόνος τὸν ὁποῖον δοκιμάζουν, ὁσάκις διαισθάνονται συστενάζουσαν τὴν φύσιν (Ρωμ. η΄, 22) καὶ τὰ ἐν αὐτῇ.

Ὅσον ἀφορᾷ εἰς τὴν εὐθύνην μας ἔναντι τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος, εἶναι γνωστὸν καὶ σαφῶς ἀποκεκαλυμμένον τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Βιοῦμεν αὐτὸ θετικῶς διὰ τῆς μετοχῆς εἰς τὸ συγκλονιστικὸν ὅραμα τῆς μεταμορφώσεως καὶ ἀποκαταλλάξεως πάντων εἰς Χριστὸν (Κολ. α΄, 20), ἐν ᾧ “ἐκτίσθη τὰ πάντα, τὰ ἐν τοῖς οὐρανοῖς καὶ τὰ ἐπὶ γῆς, τὰ ὁρατὰ καὶ τὰ ἀόρατα ..., τὰ πάντα δι᾿ αὐτοῦ καὶ εἰς αὐτὸν ἔκτισται” (Κολ. α΄, 16). 

Τὸ ὅραμα τῆς μεταμορφώσεως τοῦ κόσμου ἦτο ἄλλοτε τὸ ἐπιθυμητὸν τοῦ προφήτου καὶ μύστου πάσης θρησκείας. Σήμερον, ὁ ἄνθρωπος ἀντιμετωπίζει τὴν πρόκλησιν τῆς δι᾿ ἄλλου τρόπου μεταμορφώσεως ἢ μεταλλάξεως τοῦ κόσμου εἰς τὸ ἐπιστημονικὸν ἐργαστήριον διὰ τῆς διεισδύσεως εἰς τὰ ἐνδότερα τοῦ μικροκόσμου καὶ εἰς τὰ ἀπώτατα τοῦ μακροκόσμου. Εἰς τὴν νέαν αὐτὴν δυνατότητα τοῦ ἀνθρώπου ὑποψιάζονταί τινες κινδύνους καὶ ἀπειλὰς διὰ τὸν ἄνθρωπον καὶ ἐν γένει διὰ τὴν ζωήν. Ἰδίως ἐκεῖ, ὅπου ἀναγινώσκονται οἱ γενετικοὶ κώδικες τῆς ζωῆς καὶ ἀποδεσμεύονται αἱ τρομακτικαὶ δυνάμεις τοῦ ὑλικοῦ κόσμου καὶ ἀποκαλύπτονται ταυτοχρόνως αἱ ἐπίσης τρομακτικαὶ ἀδυναμίαι τοῦ ἀνθρώπου διὰ τὴν ἐνδεδειγμένην ἐπωφελῆ ἀξιοποίησιν τῶν δυνάμεων τούτων, τὰς ὁποίας αὐτὸς ὁ Θεὸς ἔχει ἐναποθέσει εἰς τὰ ποιήματα τῶν χειρῶν Αὐτοῦ.

Ἡ πνευματικὴ παράδοσις τῆς καθ᾽ ἡμᾶς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, χωρὶς νὰ παραβλέπῃ ἢ νὰ ὑποτιμᾷ τοὺς κινδύνους, ἐμπιστεύεται τοὺς συγχρόνους ποντοπόρους εἰς τοὺς ὠκεανοὺς τῶν γνώσεων καὶ ἐνθαρρύνει τὸν ζῆλον τῶν συγχρόνων ἐργατῶν τῆς ἐπιστήμης καὶ τῆς τεχνικῆς. Τοῦτο ἔπραξεν, ἄλλωστε, ἀπ᾽ ἀρχῆς καὶ ἀδιαλείπτως ἡ Ἐκκλησία μας, μηδέποτε διανοηθεῖσα ἐπιβολὴν φραγμῶν καὶ ἐλέγχων πρὸς ἀποθάρρυνσιν τῆς ἐπιστημονικῆς ἀναζητήσεως καὶ εὑρέσεως τῆς ἀληθείας, ἔχουσα ὅμως πάντοτε ὡς ὁδηγὸν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ὡς αὐτὸς παρεδόθη εἰς ἡμᾶς ὑπὸ τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ.

Ἐν τῷ αὐτῷ πνεύματι, ἡ Ἐκκλησία ἐνθαρρύνει καὶ τοὺς ἀναπτύσσοντας οἰκονομικὰς δραστηριότητας, αἱ ὁποῖαι δὲν ὑπακούουν εἰς τὰ κελεύσματα τοῦ τυφλοῦ ἀνταγωνισμοῦ καὶ τῆς ἀκορέστου κερδοσκοπίας, ἀλλὰ λαμβάνουν σοβαρῶς καὶ ὑπευθύνως ὑπ᾽ ὄψιν τὰς ἀνάγκας τοῦ ὅλου ΟΙΚΟΥ καὶ τῶν συμβιούντων ἐν αὐτῷ.

Θὰ ἠδυνάμεθα νὰ εἴπωμεν καὶ ἄλλα πολλὰ καὶ νὰ ἐπεκτείνωμεν τὸν λόγον μας. Περιοριζόμεθα μόνον εἰς τὰς ἀνωτέρω ἐπισημάνσεις, αἱ ὁποῖαι εὐχόμεθα νὰ ἀποτελέσουν ἀφορμὴν προβληματισμοῦ δι᾿ ὅλους τοὺς ἀκροατὰς καὶ εὐκαιρίαν περισυλλογῆς πνευματικῆς ἔναντι ἀπασχολούντων πάντας ἡμᾶς προβλημάτων. 

Κατακλείοντες τὸν λόγον ἀπευθύνομεν πρὸς ὅλους ὑμᾶς καὶ μίαν ἑτέραν ἐπίκαιρον, κρίνομεν, προτροπήν: ἀγωνίζεσθε πάντες διὰ τὴν ἐπικράτησιν τῆς εἰρήνης, τῆς ἐσωτερικῆς ἑκάστου ἐξ ὑμῶν εἰρήνης, καί, ἀπ᾿ αὐτῆς καὶ τῆς εἰρήνης τοῦ σύμπαντός κόσμου, συναγωνιζόμενοι μετὰ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τῆς νυχθημερὸν δεομένης ὑπὲρ τῆς εἰρήνης τοῦ σύμπαντος κόσμου, ὑπὲρ τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας τῶν ἐθνῶν καὶ τῶν ἀνθρώπων καὶ ὑπὲρ τοῦ σεβασμοῦ τῶν ἀτομικῶν ἐλευθεριῶν καὶ δικαιωμάτων. Αἱ ἀρχαὶ τῆς ἀνυποκρίτου πρὸς πάντας ἀγάπης, τῆς αὐτοθυσίας, τῆς ἀνοχῆς, τοῦ σεβασμοῦ τῆς διαφορετικότητος, τοῦ πλουραλισμοῦ, τοῦ διαλόγου, τῆς καταλλαγῆς, τῆς συμφιλιώσεως, ἀποτελοῦν ἀξίας Ὀρθοδόξους, Χριστιανικάς, αὐτὴν ταύτην τὴν διδασκαλίαν τοῦ Χριστοῦ.

Διὰ τῶν σκέψεων καὶ λόγων ἡμῶν τούτων ἐπιδαψιλεύομεν εἰς ὅλους σας τὴν εὐλογίαν τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπό-λεως, τοῦ Οἰκουμενικοῦ ἡμῶν Πατριαρχείου, προσεπευχόμενοι πᾶν ἀγαθὸν εἰς τὰ ἔργα καὶ τὰ διαβήματά σας. 

‚βιζ’ Ὀκτωβρίου ιδ’