ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ, 1.7.2020
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Στη αυριανή (2 Ιουλίου) συνεδρίαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Τουρκίας που θα κληθεί να αποφανθεί για το καθεστώς της Αγίας Σοφίας, για το αν ουσιαστικά θα μετατραπεί σε τζαμί, αναφέρεται με εκτενές δημοσίευμά του το ειδησεογραφικό πρακτορείου «Associated Press». Το ζήτημα προκαλεί ενδιαφέρον και αντιδράσεις από όλο τον Κόσμο με πιο ηχηρή την παρέμβαση των ΗΠΑ που διά του υπουργού των Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο προέτρεψαν την τουρκική κυβέρνηση να διατηρήσει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη ως μουσείου, μετά την πρόταση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μετατραπεί σε τέμενος αυτό το Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
«Προτρέπουμε την κυβέρνηση της Τουρκίας να διατηρήσει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας ως μουσείου, ως υπόδειγμα της δέσμευσής της για τον σεβασμό των θρησκευτικών παραδόσεων και της ποικιλόμορφης ιστορίας που συντέλεσαν στη Δημοκρατία της Τουρκίας και να διασφαλίσει ότι θα παραμείνει προσβάσιμη σε όλους», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας.
Ο Πομπέο πρόσθεσε πως οι ΗΠΑ θεωρούν ότι η αλλαγή στο καθεστώς της Αγίας Σοφίας συνιστά υποβάθμιση της κληρονομιάς ενός εμβληματικού κτιρίου.
Κατά το «AP», το σύμβολο αυτό της Ορθοδοξίας βρίσκεται στο επίκεντρο μιας διαμάχης μεταξύ εθνικιστικών, συντηρητικών και θρησκευτικών ομάδων στην Τουρκία που πιέζουν για την μετατροπή του σε τζαμί και εκείνων που πιστεύουν ότι πρέπει να παραμείνει μουσείο, όπως δηλαδή είναι σήμερα. Οι τελευταίοι μάλιστα υπογραμμίζουν τον ρόλο της Κωνσταντινούπολης ως γέφυρας μεταξύ ηπείρων και πολιτισμών.
Σήμερα, Πέμπτη, 2 Ιουλίου, το Συμβούλιο Επικρατείας της Τουρκίας, το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της χώρας, αρχίζει να εξετάζει ένα αίτημα μιας ομάδας που είναι αφιερωμένη στην επαναφορά της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Πιέζουν να ακυρώσουν μια απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών του 1934, με επικεφαλής τον ιδρυτή της κοσμικής Τουρκίας Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, που μετέτρεψε την ιστορική δομή σε μουσείο. Μια απόφαση θα μπορούσε να εκδοθεί ακόμα και την ίδια ημέρα, την Πέμπτη, ή εντός δύο εβδομάδων, ανέφερε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων «Anadolu».
Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ηγείται ενός κόμματος με ισλαμικό προσανατολισμό, έχει προηγουμένως μιλήσει για πιθανή αλλαγή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, αλλά είπε ότι η κυβέρνησή του θα περιμένει την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Οι αναλυτές πιστεύουν ότι ο Ερντογάν χρησιμοποιεί τη συζήτηση για την Αγία Σοφία για να παγιώσει τη συντηρητική του βάση και να αποσπάσει την προσοχή από τα σημαντικά οικονομικά δεινά της Τουρκίας.
«Δεν πρόκειται απλώς για συζήτηση για ένα κτίριο», δήλωσε ο Σονέρ Κάγκαπταϊ (Soner Cagaptay), αναλυτής σε θέματα Τουρκίας για το «Washington Institute». «Ο Ατατούρκ καθιέρωσε την Αγία Σοφία ως μουσείο για να υπογραμμίσει το όραμά του για εκκοσμίκευση της Τουρκίας. Και σχεδόν 100 χρόνια αργότερα, ο Ερντογάν προσπαθεί να κάνει το αντίθετο».
«Ο Ερντογάν αισθάνεται ότι η λαϊκή υποστήριξη προς αυτόν μειώνεται και ως εκ τούτου θέλει να χρησιμοποιήσει ζητήματα που ελπίζει ότι θα κινητοποιήσουν εκ νέου τη δεξιά του βάση», δήλωσε ο Κάγκαπταϊ συγγραφέας του βιβλίου «Η αυτοκρατορία του Ερντογάν» («Erdogan's Empire»).
Χτισμένη από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Ιουστινιανό, η Αγία Σοφία ήταν η κύρια έδρα της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας για αιώνες, όπου οι αυτοκράτορες στέφονταν μέσα από περίτεχνα διακοσμητικά μάρμαρα και ψηφιδωτά.
Τέσσερις μιναρέδες προστέθηκαν στην τερακότα με δοκούς με επικάλυψη τρούλους και το κτίριο μετατράπηκε σε αυτοκρατορικό τζαμί μετά την οθωμανική κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης το 1453.
Το κτίριο άνοιξε τις πόρτες του ως μουσείο το 1935, ένα χρόνο μετά την απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών.
Τα τελευταία χρόνια, η Τουρκία έχει επιτρέψει την ανάγνωση του Κορανίου μέσα στην Αγία Σοφία και ο ίδιος ο Ερντογάν έχει απαγγείλει προσευχές εκεί. Φέτος, επέβλεψε μέσω βιντεοδιάσκεψης την απαγγελία της «προσευχής της κατάκτησης» κατά την επέτειο της οθωμανικής κατάκτησης.
Την Τρίτη, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος με έδρα την Κωνσταντινούπολη, που θεωρείται ο πνευματικός ηγέτης των Ορθόδοξων Χριστιανών του Κόσμου, σημείωσε ότι η Αγία Σοφία είχε υπηρετήσει ως τόπος λατρείας για τους χριστιανούς για 900 χρόνια και για τους μουσουλμάνους για 500 χρόνια.
«Ως μουσείο, η Αγία Σοφία μπορεί να λειτουργήσει ως τόπος και σύμβολο συνάντησης, διαλόγου και ειρηνικής συνύπαρξης λαών και πολιτισμών, αμοιβαίας κατανόησης και αλληλεγγύης μεταξύ του Χριστιανισμού και του Ισλάμ», είπε.
Ο Βαρθολομαίος πρόσθεσε: «Η πιθανή μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί θα μετατρέψει εκατομμύρια χριστιανούς σε όλο τον Κόσμο ενάντια στο Ισλάμ».
Οπως επισημαίνει το «Associated Press», η Ελλάδα αντιτάσσεται επίσης έντονα σε απόπειρες μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, υποστηρίζοντας ότι πρέπει να διατηρηθεί ο χαρακτήρας της ως ιστορικού μνημείου.
«Ελπίζω ο πρόεδρος Ερντογάν να μην προχωρήσει σε κάτι που θα πλήξει βαθιά την Τουρκία», δήλωσε ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας.
Σύμφωνα με αναφορές των τουρκικών Μέσων Ενημέρωσης, η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να διατηρήσει την Αγία Σοφία ανοιχτή στους τουρίστες, ακόμη και αν μετατραπεί σε τζαμί. Αυτό το καθεστώς θα ήταν παρόμοιο με το Μπλε Τζαμί της Κωνσταντινούπολης, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Αγία Σοφία και λειτουργεί τόσο ως τόπος λατρείας όσο και ως τουριστικό σημείο.
Η εφημερίδα «Χουριέτ» και άλλα Μέσα Ενημέρωσης ανέφεραν ότι η Αγία Σοφία θα μπορούσε να μετατραπεί σε τζαμί στις 15 Ιουλίου, ημερομηνία συμπλήρωσης τεσσάρων χρόνων από το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.
Ο Κάγκαπταϊ ανέφερε ότι το ζήτημα της Αγίας Σοφίας θα έχει πιθανώς «προσωρινό αντίκτυπο στη διατήρηση της βάσης του Ερντογάν μαζί του».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου