e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Τρίτη 21 Δεκεμβρίου 2021

Χριστούγεννα: Η προσδοκία των εθνών και των παιδιών!

Γράφει ο Μελιστής

Για άλλη μια χρονιά βρισκόμαστε στην τροχιά της προετοιμασίας για την εορτή των Χριστουγέννων. Ήδη, γιορτάσαμε την Κυριακή προ της μεγάλης εορτής, κατά την οποία θυμηθήκαμε αξιοχρέως και τιμητικώς όλων «τῶν ἀπ᾿ αἰῶνος Θεῷ εὐαρεστησάντων, ἀπό Ἀδάμ ἕως καί Ἰωσήφ τοῦ μνήστορος», μαζί με τους Προφήτες, ακούσαμε μακρύ κατάλογο γενεαλογικό, πλήθος ονομάτων Προπατόρων και Πατριαρχών, και εισήλθαμε στην ολιγοήμερη αλλά πάντερπνη και τόσο γλυκιά περίοδο των λεγόμενων «προεορτίων». Σε αυτήν, προετοιμαζόμαστε όπως η Βηθλεέμ και ευτρεπιζόμαστε όπως ο Εφραθά, κατά το προεόρτιο απολυτίκιο. Ας προσέξουμε, ότι η υμνολογία αυτών των ημερών έχει χαρακτήρα ιδιαιτέρως προτρεπτικό-επιτακτικό: προεξάρχουν τα ρήματα προετοιμασίας : ευτρεπίζου, ευπρεπίζου, ανακαινίσθητι, υπόδεξαι κλπ και μάλιστα σε έγκλιση προστακτική !

Σε περίοδο, λοιπόν, έντονης και εντατικής προετοιμασίας βρισκόμαστε, όχι όπως οι πολλοί, οι οποίοι και εκείνοι αυτές τις μέρες φτάνουν στα όρια φρενίτιδας προκειμένου να εξασφαλίσουν ό,τι πιο εκλεκτό και πλούσιο για το ρεβεγιόν της παραμονής, αλλά προετοιμασίας εσωτερικής, πνευματικής και καρδιακής. Βρισκόμαστε στα προάστια της Βηθλεέμ, ατενίζουμε -εξ αποστάσεως (ακόμα)- την πύλη της δαβιτικής πόλεως, από την οποία η «Θεοτόκος ἥκει νῦν, ἐν Σπηλαίῳ τοῦ τεκεῖν», ενώ ταυτόχρονα ανυψώνουμε το βλέμμα μας με προσδοκία και αγωνία στον νυχτερινό και καθάριο ουρανό στον οποίο σε λίγες ώρες θα αντικρίσουμε τον Αστέρα της Αγίας Νύχτας.

Χριστούγεννα, λοιπόν, θα γιορτάσουμε και φέτος. Χριστούγεννα, τα οποία, όπως αναφέρει και ο τίτλος, αποτελούν την προσδοκία των εθνών. Και πράγματι, ήδη από τις πρώτες στιγμές μετά την πτώση, η ανθρώπινη ψυχή λαχταρούσε και ποθούσε τον ερχομό του Λυτρωτή. Ικετευτική ήταν η κραυγή αγωνίας της ανθρωπότητας που ακουγόταν από τα βάθη των αιώνων και μάλιστα από όλους τους λαούς επί της γης. Ανατολή και Δύση στέναζε, βοούσε και ανέμενε «Εκείνον», που θα την λυτρώσει και θα την οδηγήσει στην σωτηρία της.

Και η αλήθεια είναι ότι η πολιτική, κοινωνική και κυρίως η ηθική κατάπτωση των τελευταίων χρόνων της προ Χριστού περιόδου, αύξησε και καλλιέργησε αυτήν την προσδοκία και τον πόθο της Λυτρώσεως, και μάλιστα όχι μόνο στα περιορισμένα πλαίσια και στενά όρια του λαού του Ισραήλ, αλλά, όπως είπαμε, επεκτάθηκε σε όλη την ανθρωπότητα.

Όμως, ότι ο Χριστός και η κατά σάρκα Γέννησή Του γίνεται η προσδοκία των εθνών είναι ένα θέμα το οποίο έχει αναλυθεί από την πνευματέμφορη πένα Αγίων Πατέρων ακόμη και... εξειδικευμένων επιστημόνων. Για αυτό, συνεχίζω τις σκέψεις μου με την διαπίστωση ότι η γιορτή των Χριστουγέννων αποτελεί την ίδια στιγμή την προσδοκία των παιδιών.

Είναι πασίγνωστο και μπορεί να επαληθευτεί και από την προσωπική εμπειρία μέσα από τα προσωπικά βιώματα του καθενός, ότι τα Χριστούγεννα προσεγγίζονται διαφορετικά από την παιδική ηλικία. Και αυτό γιατί, τα παιδιά τα απολαμβάνουν με το δικό τους μοναδικό τρόπο. Η αθωότητα, η εσωτερική καθαρότητα, ο πηγαίος αυθορμητισμός, η αυθεντικότητα, η άδολη ειλικρίνεια -ενδεχομένως και το δεκαπενθήμερο των εορταστικών διακοπών από τις σχολικές και άλλες δραστηριότητες τους- συντελούν σε αυτό. Αλλά, και αργότερα, όταν ο άνθρωπος απομακρύνεται από την παιδική ηλικία και προχωρά στην εφηβική, νεανική και ενήλικη ζωή, όπου τα ανωτέρω χαρακτηριστικά περιορίζονται σημαντικά (εάν δεν εξαλείφονται εντελώς), θυμάται έντονα με λαχτάρα και νοσταλγία τις αναμνήσεις των εορτών όταν ήταν ακόμη παιδί, και τέτοιες μέρες επιστρέφει νοερά και με συγκίνηση σε αυτά τα πρωταρχικά βιώματα.

Ποιος δεν θυμάται με εσωτερική συγκίνηση και αναπολεί, τις ημέρες της προετοιμασίας, τον στολισμό του χριστουγεννιάτικου δέντρου, του μπαλκονιού με τα πολύχρωμα λαμπάκια, την ετοιμασία των χριστουγεννιάτικων γλυκισμάτων, την καθαριότητα του σπιτιού; Αλλά, κυρίως, είναι κοινή διαπίστωση ότι στην παιδική ηλικία χαράσσεται ανεξίτηλα και δύσκολα λησμονείται το πρωινό ξύπνημα της 25ης Δεκεμβρίου, η προετοιμασία, το ότι κατά παράδοση εκείνη την ημέρα το παιδί θα φορέσει τα καινούργια του καλά ρούχα και παπούτσια, την αναχώρηση από το σπίτι μαζί με όλα τα μέλη της οικογένειας, την πορεία μέσα στην κρύα εκείνη νύχτα, εφόσον δεν έχει ακόμα ούτε καν ξημερώσει, και το αίσθημα της εισόδου στον στολισμένο και περίλαμπρο -για την εορτή- ναό, την θαλπωρή και την ζεστασιά στο πρόσωπο από τα αναμμένα κεριά στο μανουάλι, τον ασπασμό του άρτι Γεννηθέντος Χριστού, (για τα αγόρια ενδεχομένως και η είσοδος τους στο Ιερό Βήμα για να διακονήσουν στα τελούμενα) και κυρίως το μοναδικό βίωμα του Χριστουγεννιάτικου όρθρου και της πανηγυρικής θείας λειτουργίας.

Κάθε παιδί, μέσα στην καθαρότητα, την αγνότητα και την αμόλυντη φαντασία του όταν ακούει το υπεροχικό εκείνο κάθισμα της εορτής «Δεύτε ιδωμεν πιστοί» θα σηκώνει το παιδικό κεφαλάκι του και θα περιεργάζεται τον χώρο για να εξακριβώσει και να δει με το πεντακάθαρο βλέμμα του το «πού ο Χριστός γεννάται»! Ενώ, στο τέλος της θείας λειτουργίας, με την προτροπή του λειτουργού στο «Μετά φόβου Θεού» θα έχει βέβαιη και σταθερή την πίστη του ότι εκείνη την ώρα πλησιάζει την φάτνη του Σπηλαίου και σε λίγη ώρα καθίσταται το ίδιο φάτνη όπου το θείο Βρέφος εγκαθίσταται για πάντα και μόνιμα μέσα του.

Αλλά και μετά τον εκκλησιασμό, οι ανταλλαγές των ευχών, η επιστροφή στο σπίτι, το πλούσιο -λόγω ημέρας και μετά από την πολυήμερη νηστεία- πρωινό, τα εόρτια τηλεφωνήματα, ακόμα και η παρακολούθηση της θείας λειτουργίας από το πάνσεπτο Κέντρο της Ορθοδοξίας, όπου προΐσταται η σεπτή Κορυφή του Γένους μας, εφόσον αργεί να ολοκληρωθεί η μετάδοση από την κρατική τηλεόραση, παραμένουν και αυτά τα βιώματα ανεξίτηλα χαραγμένα μέσα του. Όπως βέβαια, στη συνέχεια το εορταστικό τραπέζι, η ανταλλαγή επισκέψεων, το άναμμα του τζακιού, το οποίο έχει ιδιαίτερη λαογραφική αξία για εκείνη την ημέρα αφού σχετίζεται με διάφορα τοπικά έθιμα και παραδόσεις. Αλλά και οι υπόλοιπες μέρες και εορτές του Αγίου Δωδεκαημέρου, αξιοποιούνται κατάλληλα από τα παιδιά: Παιχνίδια, κάλαντα, ανάπαυλα και ξεκούραση, εξορμήσεις, βόλτες, κινηματογράφοι και θεατρικές παραστάσεις.

Για τα μεγαλύτερα σε ηλικία που έχουν την κατάλληλη καλλιέργεια μέσα από τα αντίστοιχα σχολικά μαθήματα αξέχαστο βίωμα παραμένει και η λογοτεχνική προσέγγιση και περιδιάβαση της εορτής μέσα από τα σχετικά παπαδιαμαντικά διηγήματα, όπου αισθάνονται πως βρίσκονται και τα ίδια σε εκείνο το κάστρο που θα συναντήσουν τον νεογέννητο Χριστό. Την ίδια στιγμή, μεγάλη πνευματική ωφέλεια αποκομίζουν και μέσα από την μελέτη κατάλληλων πανηγυρικών και εορταστικών θεολογικών λόγων, μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας μας: από την βυζαντινή εποχή μέχρι και των συγχρόνων και νεοφανών.

Για όλους αυτούς τους λόγους, πράγματι ο Χριστός, ο Υιός και Λόγος του Θεού που και φέτος ετοιμάζεται να σαρκωθεί και να ανακλιθεί στο ταπεινό σπήλαιο της Βηθλεέμ, μέσα από την Θεία Γέννησή Του, γίνεται προσδοκία και ελπίδα για όλα τα -κατάστικτα από την δεινή πανδημία- έθνη, με ιδιαίτερο όμως πλησίασμα στην παιδική ηλικία, στα μικρά αλλά και στα μεγαλύτερα «παιδιά»…

Καλά Χριστούγεννα! Ευλογημένες και χαρούμενες εορτές!


Δεν υπάρχουν σχόλια: