Ο Μητροπολίτης Σουηδίας για τη Μεγάλη Πέμπτη 2025

Αγαπητοί Πατέρες,

Εξοχώτατοι κ.κ. Πρέσβεις,

Εντιμότατοι Άρχοντες,

Περιούσιε του Θεού Λαέ,

Φίλοι και Ευεργέτες της Ιεράς Μητροπόλεως Σουηδίας και πάσης Σκανδιναυΐας,

 

Στο λειτουργικό χρόνο της Εκκλησίας, τα πάντα ανήκουν στο παρόν, ακόμη και το μέλλον βιώνεται ως παρόν. Ζούμε, δηλαδή, έναν ενεστώτα διαρκείας, γι’ αυτό και στο διηνεκές, ενχρόνως και αχρόνως, τιμάμε την Σταύρωση του Κυρίου μας, λιτανεύουμε τον Εσταυρωμένο μέσα στους ναούς μας, ψάλλοντας το «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου», δηλαδή το αεί επαναλαμβανόμενον Πάθος, διότι η Σταύρωσις συντελείται ως γεγονός αεί παρόν!

        Σήμερα, η Ορθόδοξος Εκκλησία «ανάμνησιν ποιείται» του Μυστικού Δείπνου του Κυρίου μας, της παραδόσεως της Θείας Ευχαριστίας (Ματθ. κστ´ 26-28) και της προδοσίας του Ιούδα (Ματθ. κζ´3-5), ο οποίος, μετά την επιστροφή των τριάκοντα αργυρίων, «απελθών απήγξατο». Απαγχονίστηκε, δηλαδή, γι᾽ αυτό και «οὐκ εἲδε τήν Ἀνάστασιν» (β´ στιχηρό Αίνων Μ. Πέμπτης), όπως οι υπόλοιποι Μαθητές.

        Ο υμνογράφος, με αντιφατικούς προσδιορισμούς, καταγράφει την δόλια συμπεριφορά του Ιούδα: «Ἰούδας ὁ δοῦλος καὶ δόλιος, ὁ μαθητὴς καὶ ἐπίβουλος, ὁ φίλος καὶ διάβολος». (Στιχηρό ιδιόμελο του Εσπερινού της Μ. Πέμπτης)

        Δυστυχώς, ο Ιούδας παρέμεινε εκτός Νυμφώνος Χριστού και «ἐξηράνθη», σύμφωνα με την διδασκαλία του Κυρίου μας: «ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος, ὑμεῖς τὰ κλήματα. ὁ μένων ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν αὐτῷ, οὗτος φέρει καρπὸν πολύν, ὅτι χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν. ἐὰν μή τις μένῃ ἐν ἐμοί, ἐβλήθη ἔξω ὡς τὸ κλῆμα καὶ ἐξηράνθη, καὶ συνάγουσιν αὐτὰ καὶ εἰς τὸ πῦρ βάλλουσι, καὶ καίεται.» (Ιωανν. ιε΄ 5).

        Ο Μυστικός Δείπνος, ως «ξενία δεσποτική», το Θείον Πάθος και η λαμπροφόρος Ανάστασις επαναλαμβάνονται  κάθε φορά που τελείται η Θεία Λειτουργία, ως μυστηριακή αναβίωσις.

        Ο Κύριος μετέβαλε τον άρτο και τον οίνο σε σώμα και αίμα Του. «Ο άρτος, που «στηρίζει καρδίαν ανθρώπου», και ο οίνος, που «ευφραίνει καρδίαν ανθρώπου», είναι οι δυο βασικά στοιχεία της υλικής διατροφής του ανθρώπου. Αυτά επέλεξε ο Χριστός, για να τα μετατρέψει σε βασικά στοιχεία της πνευματικής τροφής του ανθρώπου, θέλοντας να τονίσει και την υλική και την πνευματική φύση του ανθρώπου.» (Μιχάλη Κουτσού, Εισαγωγικά στον Μυστικό Δείπνο.)

        Ο Θεάνθρωπος Κύριος, ως ο προσφέρων και προσφερόμενος, ως ο θυσιάζων και θυσιαζόμενος, προσφέρεται ως ο Άρτος της ζωής, εις βρώσιν και πόσιν τοις πιστοίς, προς επίρρωσιν των λόγων Του: «ἐγώ εἰμι ὁ ἄρτος ὁ ζῶν ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς· ἐάν τις φάγῃ ἐκ τούτου τοῦ ἄρτου, ζήσεται εἰς τὸν αἰῶνα, ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἐν ἐμοὶ μένει, κἀγὼ ἐν αὐτῷ.» (Ιωανν. στ΄ 51, 56)

Ο Χριστός είναι «ὁ Ἀμνός τοῦ Θεοῦ, ὁ μελιζόμενος καί μή διαιρούμενος ̇ ὁ πάντοτε ἐσθιόμενος καί μηδέποτε δαπανόμενος, ἀλλά τούς μετέχοντας ἁγιάζων», όπως χαρακτηριστικά μνημονεύουμε, κατά την τέλεσιν της Θείας Λειτουργίας του Ιερού Χρυσοστόμου.

        Στον Μυστικό Δείπνο, ο Διδάσκαλος ένιψε τους πόδας των Μαθητών, εις ένδειξιν άκρας ταπεινώσεως και για να διδάξει τους Μαθητές Του, ότι, «ὃς ἐὰν θέλῃ ὑμῶν γενέσθαι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος, καὶ γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν». (Μαρκ. Ι, 44-45).

        Ας ακολουθήσουμε, Αδελφοί μου, βιωματικά, την αφήγηση των Ιερών Ευαγγελιστών για το Θείον Πάθος, την ποιητική και υμνογραφική περιγραφή και απόδοση των ύμνων της Εκκλησίας μας, με τους διαρκώς εναλλασσόμενους ήχους, κι ας ψάλλουμε με τον υμνωδό: «Προσκυνοῦμεν σου τά Πάθη, Χριστέ. Δεῖξον ἡμῖν καί τήν ἔνδοξόν σου Ἀνάστασιν». (Αντίφωνο ΙΕ´ Όρθρου Μ. Παρασκευής)

 

Μετά πάσης της εν Κυρίω αγάπης και πολλών πατρικών ευχών.

 

† ο Μητροπολίτης Σουηδίας και πάσης Σκανδιναυΐας Κλεόπας