Του ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΕΡΑΜΙΔΑ
Στο (ιστορικό;) επίσημο ανακοινωθέν της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος μετά τη συνεδρίαση της ΔΙΣ για το μήνα Αύγουστο (28/8/2019) αναφέρεται πως:
“Κατόπιν εισηγήσεως των Συνοδικών Επιτροπών Δογματικών και Νομοκανονικών Ζητημάτων και Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων περί του Ουκρανικού Ζητήματος, η Δ.Ι.Σ. αναγνωρίζει το κανονικό δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριάρχου για την παραχώρηση του Αυτοκεφάλου, καθώς και το προνόμιο του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος να χειρισθεί περαιτέρω το ζήτημα της αναγνωρίσεως της Εκκλησίας της Ουκρανίας”.
Με βάση το ανακοινωθέν μπορεί να ειπωθεί πως:
Α) Η Εκκλησία της Ελλάδος (Ε.τ.Ε.) μέσω ενός επίσημου όργανού διοίκησής της (ΔΙΣ) αναγνωρίζει το δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριάρχη να παραχωρεί αυτοκέφαλο καθεστώς σε μια τοπική Εκκλησία (δίχως να αναφέρει ως προϋπόθεση παραχώρησης μιας νέας Αυτοκεφαλίας τη σύγκλιση μιας Γενικής / Πανορθόδοξης Συνόδου ή την έγκρισης της πράξης παραχώρησης Αυτοκεφαλίας από μία ή περισσότερες Ορθόδοξες Εκκλησίες – αν συνέβαινε αυτό, τότε το δικαίωμα δεν θα αναφερόταν στον Οικουμενικό Πατριάρχη πρόσωπο είτε σ’ ένα άλλο πανορθόδοξο όργανο).
Β) Επιπλέον, η ΔΙΣ δεν αναφέρεται στο ανακοινωθέν της στην ανάγκη περαιτέρω έγκρισης της απόφασής της από την Ιεραρχία της Ε.τ.Ε., τουτέστιν από το σύνολο των ενεργών Μητροπολιτών και το ανώτατό όργανο διοίκησής της.
Γ) Αντιθέτως, το «προνόμιο του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος να χειρισθεί περαιτέρω το ζήτημα της αναγνωρίσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος», για το οποίο γίνεται λόγος στο ανακοινωθέν, δεν σημαίνει ότι είναι στην ευχέρεια του Πρόεδρου της ΙΣ της Ε.τ.Ε. να επιβεβαιώσει ή απορρίψει την απόφαση της ΔΙΣ, διότι: α) ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών / Προκαθήμενος της Ε.τ.Ε προεδρεύει της ΔΙΣ, άρα η απόφαση της τελευταίας εκφράζει και τον ίδιο, β) ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών/Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν διοικεί ούτε αποφασίζει «άνευ» ή «υπεράνω» των οργάνων διοίκησης της Ε.τ.Ε. (ΔΙΣ, Ιεραρχία), αλλά «μαζί» μ’ αυτά και, κατά μία πολύ συγκεκριμένη έννοια, δεσμεύεται απ’ αυτά.
Δ) Είναι θεμιτό να σκεφτεί κανείς πως ο «περαιτέρω» χειρισμός του ουκρανικού ζητήματος εκ μέρους του Αρχιεπισκόπου Αθηνών σημαίνει: την λειτουργική μνημόνευση του Προκαθημένου της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας (OUC), την αποστολή επίσημης αλληλογραφίας και όλων των λοιπών εκκλησιαστικών πράξεων που εκφράζουν την κανονική και μυστηριακή κοινωνία μεταξύ δύο αδελφών Εκκλησιών.
Ε) Αν, πάραυτα, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών θελήσει να προωθήσει την απόφαση της ΔΙΣ στην Ιεραρχία της Ε.τ.Ε. για επικύρωση (μολονότι συζήτηση του ουκρανικού θέματος στη Ιεραρχία της Ε.τ.Ε. δεν σημαίνει απαραιτήτως κι επανεξέταση των αποφάσεων της ΔΙΣ), θα το κάνει προκειμένου να προσδώσει «επισημότερο» χαρακτήρα στην απόφαση ΔΙΣ. Στην περίπτωση, όμως, που η Ιεραρχία κληθεί να εκφραστεί επί του ουκρανικού και το κάνει αρνητικά σε σχέση με την απόφαση της ΔΙΣ (όντας ανώτερο αυτής όργανο), θα έχουμε μία τελείως διαφορετική κανονική άποψη για το ποιος παραχωρεί αυτοκέφαλο καθεστώς σε μια τοπική Εκκλησία, που θα αντιτίθετο στην εισήγηση των 2 Συνοδικών Επιτροπών της Ιεράς Συνόδου (Δογματικών-Νομοκανονικών Ζητημάτων, Διορθοδόξων και Διαθρησκειακών Υποθέσεων) και, κυρίως, στην απόφαση της ΔΙΣ της 28ηςΑυγούστου 2019.
Μπορεί να θεωρηθεί, επομένως, πως η πράξη της ΔΙΣ αποτελεί μία de facto αλλά και επί της (κανονικο-εκκλησιολογικής) αρχής αναγνώριση της Αυτοκεφαλίας της ουκρανικής Εκκλησίας όπως και του ιστορικο-κανονικού δικαιώματος του Οικουμενικού Πατριάρχη να παραχωρηθεί αυτό το εκκλησιαστικό καθεστώς σε μια επιμέρους Εκκλησία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου