Θεία Λειτουργία στον τόπο του μαρτυρίου του νεομάρτυρος Αγίου Μιχαήλ του Πακνανά

Με λαμπρότητα και κατάνυξη παρουσία πλήθους ευλαβών προσκυνητών τελέσθηκε σήμερα, Τετάρτη 9 Ιουλίου 2025 η Θεία Λειτουργία προς τιμήν του νεομάρτυρος Αγίου Μιχαήλ του Αθηναίου του Πακνανά. Η Θεία Λειτουργία τελέσθηκε εντός του Αρχαιολογικού χώρου του ναού του Ολυμπίου Διός, στον τόπο όπου μαρτύρησε ο Άγιος. Την Θεία Λειτουργία τέλεσε ο προϊστάμενος του Ιερού Ναού της Αγίας Φωτεινής Ιλισσού Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Μάξιμος Κάππας, μετά του διακόνου π. Ιερωνύμου Καραπιδάκη. 

Ο π. Μάξιμος, ο οποίος κήρυξε και τον θείο Λόγο, αναφέρθηκε στον βίου του νεομάρτυρος Αγίου Μιχαήλ,στην σημαντικότητα του χώρου για τους χριστιανούς, εφόσον σε αυτόν κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας και σύμφωνα με κείμενα ήταν τόπος μαρτυρίου για πολλούς Έλληνες και Χριστιανούς.

Ευχήθηκε ο Θεός να επιτρέψει ώστε να ξεπεραστούν τα όποια εμπόδια και να γίνει η ανακομιδή λειψάνων του Αγίου και να φυλαχθούν ως πολύτιμο θησαύρισμα στο ναό της Αγίας Φωτεινής Ιλισσού.

Ευχαρίστησε τους προσκυνητάς που προσήλθαν και τους ευχήθηκε να εχουν την ευλογία του Αγίου. Επίσης ευχαρίστησε το Υπουργείο Πολιτισμού για την άδεια και τους υπεύθυνους του Αρχαιολογικού χώρου για την συνεργασία και την διάθεση του χώρου κάθε χρόνο για την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας.

Συνοπτικός βίος Αγίου Μιχαήλ Πακνανά

Ο Άγιος Μιχαήλ Πακνανάς (ή Μπακνανάς), γεννήθηκε στην Αθήνα από ενάρετους γονείς περί το 1750 μ.Χ. και έζησε στη συνοικία της Βλασσαρούς, η οποία βρισκόταν κάτω από την Ακρόπολη, στο σημερινό χώρο της Αρχαίας Αγοράς.

Λόγω της πενίας των γονέων του, έμεινε αγράμματος και έγινε κηπουρός.

Κάποια ημέρα ενώ επέστρεψε στην Αθήνα από κάποιο χωριό όπου είχε πάει για δουλειά, συνελήφθη από τους Τούρκους φύλακες και συκοφαντήθηκε ότι μετέφερε κρυφά μπαρούτι για τους επαναστάτες Έλληνες.

Οδηγήθηκε στον κριτή όπου διαμαρτυρήθηκε για την αδικία εις βάρος του, αλλά καταδικάστηκε εις θάνατον εκτός και εάν εδέχετο να αρνηθεί την πίστη του και να ασπασθεί το Μωαμεθανισμό, οπότε και θα έσωζε τη ζωή του.

Όμως ο ευσεβής και έντιμος εκείνος Αθηναίος, απαντούσε σε ύφος αγέρωχο στις συνεχιζόμενες απειλές των Τούρκων με την χαρακτηριστική φράση, «Δεν τουρκεύω».

Καταδικάσθηκε σε θάνατο και οδηγήθηκε στον τόπο της εκτέλεσης χαίρων και ευχαριστών τον Κύριο που τον αξίωσε της τιμής του μαρτυρίου. Στην αρχή ο δήμιος χτύπησε τον Άγιο με αντεστραμμένο ξίφος στο λαιμό για να τον εκφοβίσει, προσδοκώντας την μεταστροφή του.

Όμως ο γενναίος μάρτυρας τον παρότρυνε με θάρρος λέγοντας «Χτύπα για την πίστη». Και όταν ο δήμιος έβαλε το μαχαίρι του στον τράχηλο του Αγίου και τον πλήγωσε λίγο άκουσε από το στόμα του Αγίου την ίδια φράση «Χτύπα για την πίστη».

Τελικά ο δήμιος απέτεμε τη σεπτή κεφαλή του το 1771 μ.Χ., χαρίζοντάς του το αμαράντινο στεφάνι του μαρτυρίου και πλουτίζοντας την Εκκλησία των Αθηνών με ένα καλλίνικο μάρτυρα.

Στην πρώτη κολώνα του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα, διακρινόταν το ακόλουθο επιγραφικό χάραγμα: «1771 Ιουλίου 9 απεκεφαλίσθη ο Πακνανάς Μιχάλης».

Το μοναδικό παρεκκλήσιο σ’ όλη την Πρωτεύουσα αφιερωμένο στον Άγιο νεομάρτυρα Μιχαήλ βρίσκεται στον Ιερό Ναό Αναλήψεως Κυρίου Νέου Κόσμου (Λαγουμιτζή και Ντελακρουά), όπου κατά την παράδοση στην περιοχή αυτή βρισκόταν οι κήποι του Αγίου.

Το 2003 ανακηρύχθηκε προστάτης των διαιτολόγων και διατροφολόγων. Προς τιμήν του, ένας από τους κεντρικότερους δρόμος στη συνοικία της Αθήνας «Νέος Κόσμος» φέρει το όνομά του (Οδός Μπακνανά), καθώς και η παρακείμενη στάση του τραμ.

Μερικοί συναξαριστές, όπως ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, τοποθετούν το μαρτύριο του Αγίου αυτού στα 1770 μ.Χ.