ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑ ΛΕΟΝΤΟΣ ΙΔ´
κατά τη Θεία Λειτουργία και την Τελετή Ανάληψης των καθηκόντων του ως Επισκόπου Ρώμης και Προκαθημένου της Καθολικής Εκκλησίας.
Σας χαιρετώ όλους με την καρδιά γεμάτη ευγνωμοσύνη, στην αρχή της διακονίας που μου έχει ανατεθεί. Ο Άγιος Αυγουστίνος έγραφε: «Μας έπλασες για τον εαυτό σου, [Κύριε], και οι καρδιές μας είναι ανήσυχες μέχρι να αναπαυθούν σε εσένα» (Εξομολογήσεις, 1, 1.1). Τις τελευταίες μέρες, βιώνουμε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο. Ο θάνατος του Πάπα Φραγκίσκου γέμισε τις καρδιές μας με θλίψη και, σε εκείνες τις δύσκολες ώρες, νιώσαμε σαν εκείνα τα πλήθη για τα οποία το Ευαγγέλιο λέει ότι ήταν «σαν πρόβατα χωρίς ποιμένα» (Ματθ. 9,36). Ωστόσο, την ημέρα του Πάσχα, λάβαμε την τελευταία του ευλογία και, υπό το φως της Ανάστασης, αντιμετωπίσαμε αυτή τη στιγμή με τη βεβαιότητα ότι ο Κύριος δεν εγκαταλείπει ποτέ τον λαό του, τους συναθροίζει όταν είναι διασκορπισμένοι και «τους φυλάει όπως ο ποιμένας φυλάει το ποίμνιό του» (Ιερ. 31,10).
Με αυτό το πνεύμα πίστης, το Κολλέγιο των Καρδιναλίων συγκεντρώθηκε για το Κονκλάβιο. Προερχόμενοι από διαφορετικές ιστορίες και μονοπάτια, είχαμε θέσει στα χέρια του Θεού την επιθυμία να εκλέξουμε τον νέο διάδοχο του Πέτρου, τον Επίσκοπο Ρώμης, έναν ποιμένα ικανό να διαφυλάξει την πλούσια κληρονομιά της χριστιανικής πίστης και, ταυτόχρονα, να κοιτάξει μακριά στο μέλλον, για να αντιμετωπίσει τα ερωτήματα, τις ανησυχίες και τις προκλήσεις του σήμερα. Συνοδευόμενοι από τις προσευχές σας, έχουμε νιώσει το έργο του Αγίου Πνεύματος, το οποίο μπόρεσε να κουρδίσει τα διάφορα μουσικά όργανα, κάνοντας τις χορδές των καρδιών μας να δονούνται σε μια ενιαία μελωδία.
Έχω εκλεγεί χωρίς καμία αξία και, με φόβο και τρόμο, έρχομαι σε εσάς ως αδελφός που θέλει να είναι υπηρέτης της πίστης σας και της χαράς σας, βαδίζοντας μαζί σας στο μονοπάτι της αγάπης του Θεού, που μας θέλει όλους ενωμένους σε μία οικογένεια.
Αγάπη και ενότητα: αυτές είναι οι δύο διαστάσεις της αποστολής που εμπιστεύτηκε στον Πέτρο ο Ιησούς. Αυτό μας αναγγέλθηκε στο Ευαγγελικό απόσπασμα, το οποίο μας μεταφέρει στη λίμνη της Τιβεριάδος, το ίδιο μέρος όπου ο Ιησούς ξεκίνησε την αποστολή που έλαβε από τον Πατέρα: να «ψαρέψει» την ανθρωπότητα για να τη σώσει από τα νερά του κακού και του θανάτου. Περνώντας κατά μήκος της όχθης εκείνης της λίμνης, είχε καλέσει τον Πέτρο και τους άλλους, τους πρώτους μαθητές να γίνουν σαν Αυτόν «ψαράδες ανθρώπων». και τώρα, μετά την ανάσταση, εναπόκειται σε αυτούς να συνεχίσουν αυτή την αποστολή, να ρίξουν ξανά και ξανά το δίχτυ για να βυθίσουν την ελπίδα του Ευαγγελίου στα νερά του κόσμου, να πλοηγηθούν στη θάλασσα της ζωής, ώστε όλοι να μπορέσουν να βρεθούν στην αγκαλιά του Θεού. Πώς μπορεί ο Πέτρος να φέρει σε πέρας αυτό το έργο; Το Ευαγγέλιο μας λέει ότι αυτό είναι δυνατό μόνο επειδή κάποιος έχει βιώσει στη ζωή του την άπειρη και άνευ όρων αγάπη του Θεού, ακόμη και την ώρα της αποτυχίας και της άρνησης. Για αυτόν τον λόγο, όταν ο Ιησούς απευθύνεται στον Πέτρο, το Ευαγγέλιο χρησιμοποιεί το ελληνικό ρήμα «αγαπώ», το οποίο αναφέρεται στην αγάπη που έχει ο Θεός για εμάς, στην προσφορά του εαυτού Του χωρίς επιφύλαξη και χωρίς υπολογισμούς, διαφορετική από αυτήν που χρησιμοποιήθηκε για την απάντηση του Πέτρου, η οποία αντίθετα περιγράφει την αγάπη της φιλίας, την οποία ανταλλάσσουμε μεταξύ μας. Όταν ο Ιησούς ρωτάει τον Πέτρο: «Σίμων, γιε του Ιωάννη, με αγαπάς;» (Ιωάν. 21,16), επομένως αναφέρεται στην αγάπη του Πατέρα. Είναι σαν να του έλεγε ο Ιησούς: μόνο αν έχεις γνωρίσει και βιώσει αυτή την αγάπη του Θεού, η οποία δεν αποτυγχάνει ποτέ, θα μπορέσεις να βόσκεις τα αρνιά μου. Μόνο με την αγάπη του Θεού Πατέρα θα μπορέσετε να αγαπήσετε τους αδελφούς σας με κάτι «περισσότερο», δηλαδή προσφέροντας τη ζωή σας για τους αδελφούς σας.
Στον Πέτρο, επομένως, έχει ανατεθεί το καθήκον να «αγαπάει περισσότερο» και να δώσει τη ζωή του για το ποίμνιο. Η διακονία του Πέτρου χαρακτηρίζεται ακριβώς από αυτή την αυτοθυσιαστική αγάπη, επειδή η Εκκλησία της Ρώμης προεδρεύει στην αγάπη και η αληθινή της εξουσία είναι η αγάπη του Χριστού. Δεν τίθεται ποτέ ζήτημα αιχμαλωσίας των άλλων μέσω καταπίεσης, θρησκευτικής προπαγάνδας ή μέσων εξουσίας, αλλά είναι πάντα και μόνο ζήτημα αγάπης όπως αγαπούσε ο Ιησούς. Αυτός – ο ίδιος ο Απόστολος Πέτρος δηλώνει – «είναι η πέτρα που απορρίφθηκε από εσάς τους οικοδόμους, η οποία έγινε ακρογωνιαίος λίθος» (Πράξεις 4,11). Και αν ο βράχος είναι ο Χριστός, ο Πέτρος πρέπει να ποιμάνει το ποίμνιο χωρίς ποτέ να ενδώσει στον πειρασμό να είναι ένας μοναχικός ηγέτης ή ένας αρχηγός που τοποθετείται πάνω από τους άλλους, καθιστώντας τον εαυτό του κύριο του λαού που του έχει εμπιστευτεί (βλ. Α΄ Πέτρου 5,3). αντιθέτως, του ζητείται να υπηρετεί την πίστη των αδελφών του, βαδίζοντας μαζί τους: στην πραγματικότητα, όλοι μας είμαστε «ζωντανοί λίθοι» (Α΄ Πέτρου 2,5), καλεσμένοι με το Βάπτισμά μας να οικοδομήσουμε το οικοδόμημα του Θεού σε αδελφική κοινωνία, στην αρμονία του Πνεύματος, στη συνύπαρξη της ποικιλομορφίας. Όπως αναφέρει ο Άγιος Αυγουστίνος: «Η Εκκλησία αποτελείται από όλους εκείνους που βρίσκονται σε αρμονία με τους αδελφούς τους και αγαπούν τον πλησίον τους» (Λόγος 359, 9). Αυτή, αδελφοί και αδελφές, θα ήθελα να είναι η πρώτη μας μεγάλη επιθυμία: μια ενωμένη Εκκλησία, σημάδι ενότητας και κοινωνίας, που γίνεται το προζύμι για έναν συμφιλιωμένο κόσμο.
Στην εποχή μας, εξακολουθούμε να βλέπουμε πάρα πολλή διχόνοια, πάρα πολλές πληγές που προκαλούνται από το μίσος, τη βία, τις προκαταλήψεις, τον φόβο απέναντι στους διαφορετικούς και ένα οικονομικό σύστημα που εκμεταλλεύεται τους πόρους της Γης και περιθωριοποιεί τους φτωχότερους. Και θέλουμε να είμαστε, μέσα σε αυτό το ζυμάρι, ένα μικρό προζύμι ενότητας, κοινωνίας, αδελφοσύνης. Θέλουμε να πούμε στον κόσμο, με ταπεινότητα και χαρά: κοιτάξτε τον Χριστό! Ελάτε πιο κοντά Του! Καλωσορίστε τον Λόγο Του που φωτίζει και παρηγορεί! Ακούστε την πρότασή του για αγάπη για να γίνουμε η μία οικογένεια του: στον ένα Χριστό είμαστε όλοι ένα. Και αυτός είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουμε μαζί, μεταξύ μας αλλά και με τις αδελφές χριστιανικές Εκκλησίες, με όσους ακολουθούν άλλα θρησκευτικά μονοπάτια, με όσους καλλιεργούν την ανησυχία της αναζήτησης του Θεού, με όλες τις γυναίκες και τους άνδρες καλής θέλησης, για να οικοδομήσουμε έναν νέο κόσμο στον οποίο θα βασιλεύει η ειρήνη. Αυτό είναι το ιεραποστολικό πνεύμα που πρέπει να μας εμψυχώνει, χωρίς να κλειστούμε στη μικρή μας ομάδα ή να νιώθουμε ανώτεροι από τον κόσμο. Καλούμαστε να προσφέρουμε την αγάπη του Θεού σε όλους, ώστε να επιτευχθεί η ενότητα που δεν ακυρώνει τις διαφορές, αλλά μάλλον ενισχύει την προσωπική ιστορία κάθε ανθρώπου και τον κοινωνικό και θρησκευτικό πολιτισμό κάθε λαού.
Αδελφοί μου, αδελφές μου, αυτή είναι η ώρα της αγάπης! Η ευσπλαχνία του Θεού που μας κάνει αδελφούς μεταξύ μας είναι η καρδιά του Ευαγγελίου και, μαζί με τον προκάτοχό μου Λέοντα ΙΓ΄, σήμερα μπορούμε να αναρωτηθούμε: αν αυτό το κριτήριο «επικρατούσε στον κόσμο, δεν θα σταματούσε αμέσως κάθε διχόνοια και δεν θα επέστρεφε ίσως η ειρήνη;» (Εγκύκλιος επιστολή Rerum novarum, 21). Με το φως και τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος, ας οικοδομήσουμε μια Εκκλησία θεμελιωμένη στην αγάπη του Θεού και σημείο ενότητας, μια ιεραποστολική Εκκλησία που ανοίγει την αγκαλιά της στον κόσμο, που αναγγέλλει τον Λόγο, που επιτρέπει στον εαυτό της να διαταράσσεται από την ιστορία και που γίνεται μαγιά αρμονίας για την ανθρωπότητα. Μαζί, ως ένας λαός, ως αδελφοί όλοι, ας βαδίσουμε προς τον Θεό και ας αγαπήσουμε ο ένας τον άλλον.
[μετάφραση: π. Μάριος Ρήγος]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου