Εκείνο το πανηγύρι

Γράφει από τη Μελβούρνη η Διονυσία Μούσουρα-Τσουκαλά

Πανοραμική άποψη της Παναγίας της Σπηλούλας

Καλό μας Μήνα Σεπτέμβρη, Καλό Φθινόπωρο για εσάς, Καλή Άνοιξη για εμάς εδώ, αν και, όπως φαίνεται, ξέχασαν να το πουν και στον καιρό πως... μπήκε πια η Άνοιξη! Ας ελπίσουμε πως θα το πάρει χαμπάρι κι ο καιρός κάποια στιγμή, γιατί εδώ που τα λέμε, μας άλλαξε τα φώτα ο φετινός Χειμώνας. Το ευχάριστο είναι πως μαζί με το φοβερό κρύο, είχαμε και πολλές βροχές! 3-4 χρόνια τώρα μαράζωσαν οι κήποι μας κι η Μελβούρνη μαζί με όλη τη Βικτόρια, από πράσινη Πολιτεία είχε μετατραπεί σε πολιτεία θλίψης... Όλα κατάξερα και μαραμένα. Βέβαια, σαν κάπου να έχασε τον μπούσουλα και η βροχή, πέφτει ακατάπαυστα τώρα για πολλές ημέρες χωρίς σημάδι ότι κουράστηκε πια, σε σημείο που πολλές επαρχιακές πόλεις και συνοικισμοί της Βικτόρια έχουν μετατραπεί σε πλωτούς χώρους, με ανυπολόγιστες ζημιές και υποχρεωτική εκκένωση των κατοίκων. Όμως, κάπου ξεστράτισε η σκέψη ακούγοντας τη βροχή και βλέποντας την να μαστιγώνει ανελέητα το παράθυρο μου, τα δέντρα και τα φυτά στον κήπο μου.

Άλλα ξεκίνησα να γράψω, γι’ αυτό ας γυρίσουμε στα δικά μας. Πολύ χάρηκα την καινούρια μορφή του όμορφου Πολυπεριοδικού μας! Συγχαρητήρια στον ακούραστο εργάτη, τον αγαπητό μας π. Παναγιώτη, που για όλα βρίσκει χρόνο κι όλα τα προλαβαίνει! (Αλήθεια, πώς τα καταφέρνει;). Ιδιαίτερα μου αρέσει η φωτογραφία του χωριού μας που δεσπόζει ψηλά στη σελίδα! Γνωρίζετε όλοι όσοι με τιμάτε διαβάζοντας με, τη μεγάλη μου αγάπη για ό,τι ζακυθινό, ιδιαίτερα για τον γενέθλιο τόπο, τον τόπο των γονιών. Έμεινα να κοιτάζω άφωνη πολλή ώρα την άποψη του χωριού μας και τα γύρω βουνά, στάθηκε λίγο περισσότερο το μάτι στην εκκλησία της Σπηλούλας πάνω στο βουνό.

Περιπλανήθηκε η ματιά και, δεν ξέρω πώς, έτσι ξαφνικά κι απρόσμενα ήλθε στη σκέψη ένα περιστατικό του οποίου έγινα άθελα και... ανάρμοστα μάρτυρας. Πάνε πάνω από 60 χρόνια τώρα. Ήταν το πανηγύρι της Σπηλούλας κι εγώ, πού αλλού, στο Μπανάτο με το Νόνο και τη Νόνα, που ήλθαν και με πήραν από την προηγούμενη από την Μπόχαλη με την υπόσχεση να πάμε στο πανηγύρι!!! Μέγα γεγονός για τα χρόνια εκείνα που οι διασκεδάσεις και ψυχαγωγία ήταν πολύ περιορισμένες. Φυσικά μιλάμε για την προσεισμική εποχή, λίγο πριν λίγο μετά από το 1950.

Εξωτερικά των "Κελιών" της Σπηλούλας

Μετά τη λιτανεία, στο παλιό Μοναστήρι δίπλα παρετίθετο γεύμα στους επισήμους. Εμείς τα παιδιά διασκεδάζαμε αφάνταστα παίζοντας κρυφτό και κυνηγητό μέσα στους δαιδαλώδεις διαδρόμους και τα ατελείωτα (τουλάχιστον έτσι φάνταζαν στα παιδικά μας μάτια) μικρά κελιά. Ήταν η... ατραξιόν του πανηγυριού για εμάς. Σ΄ ένα τέτοιο μικρό κελί, κρυμμένα μερικά από εμάς, ακούσαμε σιγανές ομιλίες από διπλανό κελί. Κρατούσαμε και την αναπνοή μας για να μην προδοθούμε και μας βρει αυτός που έκανε «μάνα».

Μα, η παιδική περιέργεια νίκησε, τα μεγαλύτερα παιδιά ακόμα κι όταν προχώρησε πιο πέρα η «μάνα» χωρίς να μας βρει, μάς έκαναν νόημα να μη κάνουμε κιχ, στήνοντας αυτί στην διπλανή πόρτα. Μισόλογα πιάναμε, άσε που μερικά από εμάς δεν καταλαβαίναμε και τι λέγανε... Μιλούσαν δύο άνδρες, γνωρίσαμε τη φωνή του παπά, μα δεν ξεχωρίζαμε τη φωνή του άλλου. Φαίνεται πως ο ιερέας τού μιλούσε για μια καλή κοπέλα, για το γιο του το Μανούσο. Απ΄ ό,τι μας εξήγησαν τα μεγαλύτερα μετά (αφού πρώτα μάς έβαλαν να κάνουμε... όρκο και σταυρό πως δεν θα βγάλουμε τσιμουδιά, γιατί εκτός των άλλων θα βρούμε άσχημα τον μπελά μας επειδή κρυφακούγαμε), επρόκειτο για κάποιον από γειτονικό χωριό, που είχε δυο γιους και μια κόρη, που ενώ ήταν σε ηλικία γάμου κι είχαν πολλές προτάσεις αρνιόταν να τα παντρέψει. Ήταν νοικοκύρης με τα έχεια του και καλός οικογενειάρχης, αγαπητός και σεβαστός στο χωριό. Βέβαια, για τον μεγάλο του γιο τον Αντρίκο δεν ετίθετο θέμα παντρειάς γιατί είχε σοβαρή πνευματική αναπηρία, ο Μανούσος, όμως, ήταν μια χαρά παλικάρι και η Μαρίνα εντάξει, μπορεί να μην ήταν και πανέξυπνη, αλλά... γυναίκα ήταν, δεν χρειαζόταν μεγάλη εξυπνάδα για να κάνει οικογένεια… Γιατί αυτή η επιμονή του πατέρα;

Τεντώσαμε αυτιά και λαρύγγια, σαν τα κοκόρια, να πιάσουμε την απάντηση του πατέρα.

Δεν πολυκαταλάβαμε τα περισσότερα από εμάς τη λέξη «σύφιλη» και «συφιλικός», που ανέφερε ο πατέρας, μολονότι τα μεγαλύτερα ανέλαβαν την... διαφώτιση μας. Προφανώς, τα παιδιά πλήρωναν το ότι ο πατέρας στα νιάτα του, που υπηρετούσε χρόνια στο στρατό λόγω πολέμων, είχε «κολλήσει σύφιλη» και γι’ αυτό γεννήθηκε έτσι ο Αντρίκος κι εν μέρει η Μαρίνα. Όντας υπεύθυνο άτομο όμως και για να αποτρέψει να γεννηθούν «κι άλλα δυστυχισμένα πλάσματα» αποφάσισε να μην παντρέψει κανένα, ώστε να σταματήσει εκεί το κακό... Δύσκολα εκείνα τα χρόνια, φτώχεια, πόλεμοι, δυστυχίες, τα φάρμακα ανύπαρκτα και η σύφιλη να θερίζει...

Ομολογώ πως, ίσως ασυνείδητα, κράτησα τον ιερό όρκο που έδωσα τότε, αφού είναι η πρώτη φορά μετά από 60 και βάλε χρόνια κι αφού ουδείς από τους ενδιαφερόμενους βρίσκεται πλέον στη ζωή, που μιλάω γι’ αυτό το περιστατικό.

Με την αγάπη μου πάντα,

δ.μ.τ.

Το εσωτερικό των "Κελιών", σε φωτογραφία Π.Κ. του 2007