Ομιλία Ε΄ Κυριακής Ματθαίου
(9η Ιουλίου 2023)
Η παρουσία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού στη ζωή των ανθρώπων είναι ένα κυριολεκτικά συγκλονιστικό γεγονός. Μέσα από αυτή την αδιάλειπτη διακοινωνία μεταξύ του Δημιουργού αλλά και Σωτήρα μας, του Υιού και Λόγου του Θεού, με κάθε μία ανθρώπινη προσωπικότητα, καταυγάζεται κατ’ ουσίαν το σκότος της ψυχής του πεπτωκότος ανθρώπου και καθαίρεται από την αμαρτία η ψυχή του, που μετανοεί και επανασυνδέεται με τον Ιησού, μέσα από την αποδοχή και την ευλογία της αγιαστικής Του δύναμης.
Η οριζόμενη από την Αγία Εκκλησία μας ως πεπτωκυΐα φύση, που σημαίνει δηλαδή την ανθρώπινη ύπαρξη, που λόγω ανυπακοής στο θέλημα και στις εντολές του Θεού απομακρύνθηκε από την τρυφή του Παραδείσου, είναι επιρρεπής στην αμαρτία, καθώς επίσης και στις διάφορες δαιμονικές επιρροές και πειρασμούς. Μέσα σε μια τέτοια πνευματική κατάσταση ζούσαν και οι πρωταγωνιστές του ευαγγελικού αναγνώσματος της παρούσας Κυριακής, οι «δύο δαιμονιζόμενοι ἐκ τῶν μνημείων ἐξερχόμενοι, χαλεποὶ λίαν» (Ματθ. 8, 28), που ζούσαν στη χώρα των Γεργεσηνών.
Η μελέτη της ευαγγελικής αυτής περικοπής είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Σε αυτήν παρατηρούμε ότι τα δαιμονικά πνεύματα διαλέγονται με τον Κύριο, διαισθανόμενα ότι είχε φθάσει το τέλος της επίδρασής τους σε εκείνους τους ταλαιπωρημένους ανθρώπους. Ο Ιησούς δεν διστάζει να συνομιλήσει μαζί τους και φυσικά ως Θεός και Σωτήρας των ανθρώπων έδωσε εντολή να απομακρυνθούν τα πνεύματα αυτά από τα δυστυχή πλάσματα τα οποία επηρέαζαν. Ο Ιησούς αναδεικνύεται έτσι αναμφισβήτητος νικητής στη διαμάχη με τον διάβολο και τις δυνάμεις του, όπως επίσης και θεραπευτής των ψυχών και των σωμάτων των πλασμάτων που δημιουργήθηκαν από Αυτόν.
Είναι ιδιαίτερης σημασίας το γεγονός ότι οι «δαίμονες παρεκάλουν αὐτὸν λέγοντες· εἰ ἐκβάλλεις ἡμᾶς, ἐπίτρεψον ἡμῖν ἀπελθεῖν εἰς τὴν ἀγέλην τῶν χοίρων» (Ματθ. 8, 31). Αυτό φυσικά αποδεικνύει ότι τα σατανικά πνεύματα μπορούν να εγκαθίστανται ακόμα και στα ζώα. Όταν ο Κύριος επέτρεψε να συμβεί αυτό, η συνέχεια ήταν τραγική, αφού «ὥρμησε πᾶσα ἡ ἀγέλη τῶν χοίρων κατὰ τοῦ κρημνοῦ εἰς τὴν θάλασσαν καὶ ἀπέθανον ἐν τοῖς ὕδασιν» (Ματθ. 8, 32).
Αυτό το τελευταίο σημείο έχει μια ιστορική ερμηνεία, την οποία αξίζει να αναφέρουμε, έστω και ακροθιγώς. Οι Γεργεσηνοί εξέθρεφαν χοίρους παράνομα, αφού ο χοίρος ήταν απαγορευμένος από τον Μωσαϊκό Νόμο και δεν επιτρεπόταν να τρώγεται από τους Ισραηλίτες (Λευιτικό 11, 7 και Δευτερονόμιο 14, 8). Για τον λόγο αυτό «οι Γεργεσηνοί ήσαν ένοχοι και ήσαν άξιοι να χάσουν την αγέλην» (Παν. Τρεμπέλας). Έτσι επετράπη από τον Κύριο να εισέλθουν οι δαίμονες στους χοίρους και κατόπιν εκείνοι να πνιγούν στα θαλάσσια ύδατα.
Εκείνο που ακολούθησε ήταν ένα σπουδαίο πνευματικό μάθημα, αλλά και παράδειγμα αποφυγής, για τους χριστιανούς όλων των εποχών. Το εν λόγω περιστατικό αναστάτωσε πολύ τους κατοίκους της περιοχής κι έτσι παρεκάλεσαν τον Ιησού να φύγει από τον τόπο τους. Ο Ωριγένης λέγει πως «Ως αναίσθητοι τούτο είπον και άγαν άπιστοι οι Γεργεσηνοί». Προφανώς κινήθηκαν προς την κατεύθυνση αυτή, της άρνησης της παρουσίας του Κυρίου ανάμεσά τους, γιατί είδαν και διαπίστωσαν πως έχασαν το κέρδος από την εκτροφή και πώληση των απαγορευμένων ζώων.
Όμως υπάρχει σαφώς και κάποιο άλλο στοιχείο. Ο Ευαγγελιστής Μάρκος αναφέρει χαρακτηριστικά πως «ἐφοβήθησαν» (5, 15), ενώ ο Ευαγγελιστής Λουκάς δηλώνει πως «φόβῳ μεγάλῳ συνείχοντο» (8, 37). Προφανώς αισθάνθηκαν μεγάλο φόβο και δέος με το υπερφυσικό αυτό γεγονός που βίωσαν. Αυτό είναι κατά κάποιον τρόπο φυσιολογικό. Όμως, την ίδια ώρα, σίγουρα αισθάνθηκαν πως βρίσκονται ενώπιον υψηλής αγιότητας, την οποία δεν μπορούσαν να αντέξουν και δεν επιθυμούσαν να έχουν στην περιοχή τους.
Ο Ιησούς τότε αναχώρησε, αφού «δεν μετέδιδεν αναγκαστικώς τας ευλογίας Του εις τους μη θέλοντας» (Παν. Τρεμπέλας).
Ο Χριστός είναι πάντα παρών στη ζωή των ανθρώπων. Στην Αποκάλυψη του Ιωάννη μας διαβεβαιώνει πως, «ἰδοὺ ἕστηκα ἐπὶ τὴν θύραν καὶ κρούω· ἐάν τις ἀκούσῃ τῆς φωνῆς μου καὶ ἀνοίξῃ τὴν θύραν, καὶ εἰσελεύσομαι πρὸς αὐτὸν...» (3, 20). Απαραίτητη προϋπόθεση της διακοινωνίας μας με τον Κύριο είναι η αποδοχή από μέρους μας της Θεανθρώπινης παρουσίας Του στη ζωή μας.
Οι πιστοί καλούνται να αποφεύγουν πάντα την αρνητική συμπεριφορά των κατοίκων της χώρας των Γεργεσηνών και να υιοθετήσουν σταθερά τη θετική στάση των μαθητών που πορεύονταν προς τους Εμμαούς, οι οποίοι είπαν στον Κύριό μας με σεβασμό, αγάπη και επίμονη παράκληση, «μεῖνον μεθ᾿ ἡμῶν» (Λουκ. 24, 29).
Αμήν. Γένοιτο.
Πρωτοπρ. Αναστάσιος Δ. Σαλαπάτας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου