Αποκλειστικό προνόμιο του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος η αναγνώριση της Εκκλησίας της Ουκρανίας

Γράφει ο π. ΡΩΜΑΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ

Αποκλειστικό προνόμιο του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος είναι η αναγνώριση της Εκκλησίας της Ουκρανίας, όπως σωστά έχει επισημάνει ο Σεβ. Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος στην τελευταία βαρυσήμαντη συνέντευξή του.

Στο πλαίσιο αυτό η Δ.Ι.Σ. της Εκκλησίας της Ελλάδος αναγνώρισε ότι είναι "προνόμιο του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος να χειρισθεί περαιτέρω το ζήτημα της αναγνωρίσεως της Εκκλησίας της Ουκρανίας", αφού πρώτα φυσικά αναγνώρισε απολύτως "το κανονικό δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριάρχου για την παραχώρηση του Αυτοκεφάλου".

Συνεπώς η Σύνοδος αναγνώρισε το προνόμιο το Αρχιεπισκόπου, δεν τον "εξουσιοδότησε", όπως εσφαλμένα γράφτηκε σε διάφορα μέσα. Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών έχει το κανονικό δικαίωμα να χειριστεί ο ίδιος και να αποφασίσει επί του ζητήματος της εγγραφής στα Δίπτυχα της Εκκλησίας του Μακαριωτάτου Μητροπολίτου Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ. Επιφανίου. Δεν απαιτείται δηλαδή η παραπομπή του θέματος πλέον σε καμία περαιτέρω συνοδική διαδικασία ή απόφαση, όπως επανειλημμένα έχει επισημάνει με τεκμηριωμένες δημόσιες παρεμβάσεις του και ο Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος.

Το επίμαχο απόσπασμα από το Ανακοινωθέν της Συνόδου είναι το εξής: 

"Κατόπιν εισηγήσεως των Συνοδικών Επιτροπών Δογματικών και Νομοκανονικών Ζητημάτων και Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων περί του Ουκρανικού Ζητήματος, η Δ.Ι.Σ. αναγνωρίζει το κανονικό δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριάρχου για την παραχώρηση του Αυτοκεφάλου, καθώς και το προνόμιο του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος να χειρισθεί περαιτέρω το ζήτημα της αναγνωρίσεως της Εκκλησίας της Ουκρανίας." (ολόκληρο ΕΔΩ)

Υπενθυμίζουμε την σχετική θέση του Σεβ. Μητροπολίτου Μεσσηνίας για το συγκεκριμένο ζήτημα, όπως την διατύπωσε στη συνέντευξή του:

"Α. Ελευθεριάδης: Σύμφωνα με το Κανονικό Δίκαιο, η απόφαση του Οικουμενικού Πατριάρχη για Αυτοκεφαλία κάποιας Εκκλησίας υπόκειται στην κριτική Συνόδου τοπικής Εκκλησίας ή είναι αρκετή η μνημόνευση από τον Πρώτο κάθε Τοπικής Ορθόδοξης εκκλησίας του Πρώτου μιας Αυτοκέφαλης Εκκλησίας που όρισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης με την αναγραφή του ονόματός του στα Δίπτυχα;

Σεβ. Μεσσηνίας: Αυτό αποτελεί επίσης μια νέα επιχειρηματολογία για τα κανονικά δεδομένα μιας Αυτοκεφαλίας.

Προβάλλεται δηλαδή το πρωτόγνωρο επιχείρημα της συνοδικής αναγνώρισης του συγκεκριμένου Αυτοκεφάλου από τις τοπικές Συνόδους των λοιπών Ορθοδόξων Εκκλησιών, κάτι το οποίο ουδέποτε και για κανένα άλλο Αυτοκέφαλο δεν εφαρμόστηκε μέχρι σήμερα.

Η αναγνώριση ενός Αυτοκεφάλου από τις λοιπές Ορθόδοξες Εκκλησίες, χωρίς άλλη συνοδική απόφαση, είναι η αδιαφιλονίκητη συνεπαγωγή αναγνώρισης αφενός του αναφαίρετου κανονικού δικαιώματος του Οικουμενικού Πατριάρχου να ανακηρύσσει μόνο Αυτός Αυτοκεφαλίες και αφετέρου της μόνης κανονικής υποχρέωσης του Πρώτου κάθε τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας να συμπεριλάβει στα Δίπτυχα το όνομα του Προκαθημένου της νέας Αυτοκέφαλης Εκκλησίας. Αυτή η μνημόνευση είναι αποκλειστικό δικαίωμα του Πρώτου κάθε τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και δεν το ασκεί «κατ’ εξουσιοδότηση» συνοδική.

Επίσης η προτεινόμενη ως διαδικασία αναγνώρισης Αυτοκεφάλου από τοπική Σύνοδο μιας άλλης Ορθόδοξης Εκκλησίας συνεπάγεται την εκχώρηση του αναφαίρετου δικαιώματος του Πρώτου στη τοπική Σύνοδο της συγκεκριμένης Ορθόδοξης Εκκλησίας, ώστε η Σύνοδος να αποφασίσει για την εγγραφή στα Δίπτυχα του Προκαθημένου της νέας Αυτοκεφάλου Εκκλησίας, και την άμεση αμφισβήτηση του κανονικού δικαιώματος του Οικουμενικού Πατριάρχου να εκχωρεί Αυτοκεφαλίες, μάλιστα σε Εκκλησίες οι οποίες ήταν στα όρια της δικής του δικαιοδοσίας. Επιπλέον η υιοθέτηση μιας τέτοιας διαδικασίας θέτει στη κρίση μιας άλλης τοπικής Συνόδου τη συνοδική απόφαση περί Αυτοκεφαλίας η οποία ελήφθη από Σύνοδο υπό την προεδρία του Οικουμενικού Πατριάρχη."