e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Σάββατο 11 Φεβρουαρίου 2023

Άγιος Βλάσιος, ο αρχαιότερος ναός της περιοχής του Βανάτου Ζακύνθου


Καθώς η Εκκλησία μας τιμά σήμερα την μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Βλασίου, Επισκόπου Σεβαστείας (+316), δεν μπορούμε να λησμονήσουμε ότι επ' ονόματι τού εν λόγω Αγίου υπήρχε στο Μπανάτο ο αρχαιότερος ναός της περιοχής μας, μνημονευόμενος ιστορικά, για πρώτη φορά, το 1495.

Μες από τις αλλεπάλληλες διεργασίες, ραδιουργίες και ανατροπές της Ιστορίας, έφθασε στις μέρες μας να υπάρχει στον πάλαι ποτέ ιερό τόπο μια πέτρινη Κολόννα (ζακυνθινή ονομασία του προσκυνηταρίου), στην αυλή ενός επαγγελματικού κτιρίου, που ανήκει ιδιοκτησιακά πλέον στην Οικογένεια Αντωνίου Κοντονή ή Καλλιπά. Εκεί δίπλα σήμερα λειτουργεί εστιατόριο, του οποίου οι υπεύθυνοι σέβονται πολύ τον Άγιο, ανάβουν κάθε μέρα το καντηλάκι του και κατ' έτος πραγματοποιούν εορτή στον παρακείμενο Ενοριακό Ναό προς τιμήν του, προσκομίζοντας τα λειτουργικά δώρα της ευσέβειάς του.

*     *     *

Η αρχαιότερη πληροφορία για την ύπαρξη ναού του Αγίου Βλασίου στο Μπανάτο έρχεται από το 1495. Μετά την επικράτηση των Βενετών, ο ναός περιήλθε στην κυριαρχία τους, οι οποίοι τον παραχωρούσαν κατά καιρούς, ανάλογα με τις ορέξεις και τα συμφέροντά τους, σε διάφορους ιερωμένους. 

Το 1513 ο ναός ανήκε στον Βασίλειο Ρουσέλο, το δε 1545 στον Θ. Παλαμηδά. Το 1637 αναφέρεται ως gastaldo (επίτροπος, διαχειριστής) για τον Άγιο Βλάσιο ο Contestabile του Μπανάτου Παύλος Κοντονής. Στις 24 Φεβρουαρίου 1694 παραχωρήθηκε στον ιερέα Γεώργιο Βούλγαρι (αδελφό του πατέρα τού Ευγενίου Βουλγάρεως). Ακολούθησε ο Κρητικός ιερ. Ανδρέας Αρμάκης, στον οποίον παραχωρήθηκε ισόβια με το από 30ής Ιουλίου 1707 Δουκικό Διάταγμα. Μ’ ένα άλλο Δουκικό Διάταγμα, αυτό της 17ης Δεκεμβρίου 1722, δόθηκε στον ιερ. Ιωάννη Κουρούμαλο και μ’ ένα επόμενο, από 11ης Σεπτεμβρίου 1756, στον ιερομόναχο Ευγένιο Τσουκαλά, κατόπιν στον ιερ. Νικ. Μαρίνο και τέλος (15 Σεπτεμβρίου 1778) στον Βερονέζο διάκονο Don Αντώνιο Μαφφέη, για τις υπηρεσίες του στην πατρίδα.

Κατά τον 20ό αιώνα μέχρι τις μέρες μας δεν υπήρξε πια ναός, παρά μόνον μια παραδοσιακή πέτρινη Κολόννα.

Βιβλιογραφία:

α) Λεωνίδα Χ. Ζώη, Λεξικόν Ιστορικόν και Λαογραφικόν Ζακύνθου, Εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Αθήναι 1963, τ. 1, 96.
β) Ντίνου Κονόμου, Εκκλησίες και Μοναστήρια στη Ζάκυνθο, Αθήνα 1967, σ. 30.
γ) Μαριάννας Κολυβά, «Cattastico delle Chiese Greche Καταστίχωση των ορθόδοξων Ναών και Μονών της Ζακύνθου (το έτος 1637)», Θησαυρίσματα 34 (2004) 177-252.

Δεν υπάρχουν σχόλια: