e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Παρασκευή 6 Ιουνίου 2025

Σκέψεις Ψυχοσαββάτου και η αναγκαιότητα των Μνημοσύνων


Γράφει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας

Το Ψυχοσάββατο είναι μια ημέρα σιωπηλής φωνής και συνομιλίας με το πέραν των Ορωμένων. Είναι το Σάββατο των ψυχών: των προσφιλών, των λησμονημένων, των γνωστών και αγνώστων, των κεκοιμημένων όλων των αιώνων. Μια ημέρα, κατά την οποίαν η Εκκλησία, «ον τρόπον επισυνάγει όρνις τα νοσσία εαυτής υπό τας πτέρυγας» (Ματθ. 23,3), δηλαδή ως μάνα στοργική, σηκώνει τα μάτια της προς τον Ουρανό και αναφωνεί προσευχητικά: «Μνήσθητι, Κύριε, ὡς ἀγαθὸς τῶν δούλων σου, καὶ ὅσα ἐν βίῳ ἥμαρτον, συγχώρησον· οὐδεὶς γὰρ ἀναμάρτητος, εἰμὴ σὺ ὁ δυνάμενος, καὶ τοῖς μεταστᾶσι δοῦναι τήν ἀνάπαυσιν».

Στεκόμαστε εδώ σήμερα, αφενός μεν για να θυμηθούμε, αφετέρου δε (και κυρίως) για να επι-κοινωνήσουμε με όσους κοιμούνται τον αιώνιο ύπνο. Διότι εντός της Εκκλησίας συνυπάρχουν ταυτόχρονα παρελθόν, παρόν και μέλλον. Και όλα εντός της Αιωνιότητος. Οι Απόντες Κεκοιμημένοι είναι Παρόντες μέσα στην καρδιά μας, στο μυστήριο της Θείας Λειτουργίας, στον άρτο και τον οίνο που μεταβάλλονται σε Σώμα και Αίμα Χριστού, όχι μόνο για εμάς τους ζώντες, αλλά και γι' Αυτούς στην θριαμβεύουσα Εκκλησία.

Η εορτή της Πεντηκοστής βρίσκεται επί θύραις. Η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, το υπερφυές γεγονός που έδωσε πνοή Ζωής στην Εκκλησία δηλαδή, σπάζοντας τα φράγματα των λαών και των εποχών, ήδη επίκειται! Κι εμείς, μια-δυο μέρες νωρίτερα, τιμάμε τους Κεκοιμημένους. Γιατί; Διότι το Άγιο Πνεύμα χορηγήθηκε μεν στους ζωντανούς, αλλά και στην καθ' όλου Εκκλησία — ζώντες και τεθνεώτες, επί γης και εν ουρανοίς. Δεν υπάρχει τόπος ή κατάσταση, όπου να μην έχει διαχυθεί η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος, νοηματοδοτώντας και δροσίζοντας κάθε ύπαρξη!

Η Εκκλησία ουδόλως καταστέλλεται από τον θάνατο, αλλά βιώνει την Ανάσταση. Η λήθη νικάται από τη Μνήμη. Γι’ αυτό τελεί τα Μνημόσυνα. Όχι από συνήθεια. Όχι για τα "κόλλυβα" ή για να "ξεχρεώσουμε", κατά το έθιμο. Αλλά για να εκφράσουμε το πιο ανθρώπινο και ταυτόχρονα το πιο θεϊκό συναίσθημα: την Αγάπη.

Κάθε Μνημόσυνο είναι μία δυνατή - αγαπητική φωνή της ψυχής μας προς τους Φευγάτους: «Δεν σε ξέχασα. Δεν σε άφησα μονάχο. Δεν είσαι απών για μένα». Με άλλα λόγια, είναι προσφορά πίστεως και ελπίδος. Είναι το δάκρυ που εξαγιάζεται. Είναι η βεβαιότητα ότι, όπως το λιβάνι ανεβαίνει, έτσι και η προσευχή μας ανέρχεται προς τις Ψυχές και γίνεται ανακουφιστική παρηγορία γι' αυτές.

Σήμερα, ίσως περισσότερο από ποτέ, οι άνθρωποι ξεχνούν. Βιάζονται. Τρέχουν. Δεν μνημονεύουν. Δεν αφιερώνουν χρόνο για μια απλή προσευχή, ένα κερί, μια λειτουργία υπέρ αναπαύσεως. Όμως η Εκκλησία μάς διδάσκει: ό,τι κάνουμε για τους κεκοιμημένους, είναι πράξη ζωής, συνέχειας της ζωής.

Η μνήμη τους καθαρίζει τον νου μας. Η προσευχή γι’ αυτούς μαλακώνει την ενδεχόμενη σκληροκαρδία μας. Η ανάμνησή τους μάς ενώνει επί το αυτό. Και το Μνημόσυνο που κάνουμε σήμερα, αργότερα θα το κάνουν άλλοι για εμάς.

Μη λησμονείτε, αγαπητοί! Όχι μόνο τους γονείς ή τους συγγενείς. Μνημονεύετε όλους. Τους λησμονημένους, τους αβάπτιστους, τους πονεμένους, τους άσημους, κυρίως δε τους εχθρούς. Τούτο χαρακτηρίζει τους Χριστιανούς, ξεχωρίζοντά τους από τις όποιες άλλες συλλογικότητες: Η μνημόνευση των εχθρών, με αισθήματα καταπράυνσης των παθών ή λαθών και -γιατί όχι;- αγάπης! Η Εκκλησία έχει τόπο και τρόπο για όλους! Χωράει όλους! Συν-χωρούνται άπαντες! Διότι μπροστά στον Θεό, δεν υπάρχουν "γνωστοί" και "άγνωστοι", "βασιλεύς ή στρατιώτης, πλούσιος ή πένης". Υπάρχουν μόνον πρόσωπα που πλάστηκαν από αγάπη, την αυτοΑγάπη που ΕΙΝΑΙ ο Θεός και πορεύονται προς την Αιωνιότητα!

Ας αφήσουμε, λοιπόν, σήμερα, την καρδιά μας να μνημονεύσει. Να δακρύσει. Να αγαπήσει. Να πει σιγανά: «Ανάπαυσον, Κύριε, τας ψυχάς των δούλων Σου, ένθα ουκ έστι πόνος, ου λύπη, ου στεναγμός, αλλά ζωή ατελεύτητος». Και, όπως τιμάμε σήμερα εκείνους που προηγήθηκαν, ας ευχηθούμε κι εμείς να βρεθούμε μέσα στο φως Του, ενώ κάποιοι μεταγενέστεροι θα μνημονεύουν -ελπίζουμε- κι εμάς!

Αιωνία η μνήμη πάντων και πασών!

Δεν υπάρχουν σχόλια: