Μια από τις πιο ξεχωριστές μορφές της Παλαιάς Διαθήκης είναι ο προφήτης και κριτής Σαμουήλ, ο οποίος γιορτάζει κάθε χρόνο στις 20 Αυγούστου. Το όνομά του στα ελληνικά σημαίνει «Θεαίτητος» (αυτός που τον ζήτησε ο Θεός). Η μητέρα του ήταν στείρα και ο Σαμουήλ γεννήθηκε κατόπιν πολλής προσευχής και πίστης. Ήταν βοηθός του κριτή Ηλί, ο οποίος ανεχόταν την ασέβεια των δύο γιων του. Ο Σαμουήλ σε ηλικία δώδεκα ετών άκουσε τη φωνή του Θεού και ο Ηλί του σύστησε να λέει: «Μίλα, Κύριε, ο δούλος σου ακούει». Τα λόγια του Θεού όμως ήταν σκληρά για τον Ηλί καθώς προέλεγε τον θάνατο των παιδιών του εξαιτίας της ανομίας του και του ιδίου εξαιτίας της μη παρέμβασής του για να διορθωθούν. Έτσι και έγινε σε μια μάχη εναντίον των Φιλισταίων, στην οποία οι Εβραίοι έχασαν και την Κιβωτό της Διαθήκης.
Ο Σαμουήλ αναδείχθηκε κριτής του Ισραήλ. Πήρε πίσω την Κιβωτό. Ανέλαβε το έργο της πνευματικής ανόρθωσης του λαού κηρύττοντας μετάνοια και επιστροφή στον Νόμο που ο Θεός διά του Μωυσή, είχε δώσει. «Να έχετε προσηλωμένη την καρδιά σας στον Κύριο και Αυτός θα σας ελευθερώσει από τους Φιλισταίους» ήταν το πρόγραμμα του Σαμουήλ, όπως και έγινε. Ο Σαμουήλ προσέφερε θυσίες ειρηνικές και περιόδευε τη χώρα, για να λύνει τις διαφορές μεταξύ των ανθρώπων και να τους παροτρύνει να είναι ευλαβείς και να μην επηρεάζονται από τους θεούς των ειδώλων που οι γείτονες λαοί λάτρευαν. Όταν γέρασε, ο λαός ζήτησε βασιλιά. Ο Σαμουήλ προειδοποίησε ότι με το θεσμό αυτό οι άνθρωποι θα έχαναν την ωραία ελευθερία που τους είχε χορηγήσει ο Θεός, κάνοντάς τους το μοναδικό έθνος που είχε για βασιλιά τον ίδιο τον Δημιουργό.
Ο Σαμουήλ δικαιώθηκε. Βασιλιάς αναδείχτηκε ο Σαούλ, δυνατός πολεμιστής, αλλά αλαζόνας και ανυπάκουος στο θέλημα του Θεού. Ο Σαμουήλ έχρισε βασιλιά τον νεαρό Δαβίδ από τη Βηθλεέμ και συνέχισε, μέχρι το τέλος της ζωής του να προσεύχεται και να εμπιστεύεται τον Θεό. Δεν έπαψε όμως ποτέ να λέει την αλήθεια και γι’ αυτό ο Σαούλ, αλλά και, συχνά, ο λαός δυσκολευόταν μαζί του. Εκείνος όμως δεν έκανε πίσω και έμεινε στη μνήμη τόσο του Θεού, όσο και των ανθρώπων.
Δύσκολος ο δρόμος της αλήθειας στους καιρούς μας. Η αλήθεια πονά, τόσο εμάς όσο και τους άλλους, διότι είναι μία πρόσκληση αυτογνωσίας και αυτοελέγχου. Ταυτόχρονα, είναι πρόσκληση μετανοίας για τα όποια πάθη και λάθη. Και οι άνθρωποι συνήθως θεωρούμε ότι οι άλλοι φταίνε και ότι εμείς έχουμε δίκιο. Γι’ αυτό και δεν ανεχόμαστε εύκολα να ακούμε και να βλέπουμε την αλήθεια και προτιμούμε κι εμείς, με τη σειρά μας, να ωραιοποιούμε την πραγματικότητα τόσο τη δική μας όσο και των άλλων, για να μην έρθουμε σε ρήξη.
Όμως η ζωή προχωρά μέσα από συγκρούσεις, όταν αυτές στηρίζονται στην αλήθεια και δεν πρέπει να τις φοβόμαστε. Προφανώς και δυσκολευόμαστε να δεχτούμε τη γκρίνια, την αποδοκιμασία, την εχθρότητα των άλλων, όταν θα είμαστε αληθινοί και ειλικρινείς. Ιδίως στα παιδιά μας, δεν οριοθετούμε σήμερα με βάση την αλήθεια τη σχέση μας, όπως και την ευθύνη για την πορεία τους, για να μην τα στενοχωρήσουμε. Μοιάζουμε στον Ηλί και όχι στον Σαμουήλ. Ο Σαμουήλ όμως δικαιώθηκε και ο Ηλί καταστράφηκε. Αυτό είναι το μήνυμα της Γραφής, είναι το μήνυμα της ζωής.
Στην κοινωνία η αλήθεια θεωρείται ότι έχει κόστος. Προτιμούμε την δημαγωγία και το χάιδεμα των αυτιών. Όμως, σε βάθος χρόνου, μόνο η αλήθεια ελευθερώνει και η αλήθεια σώζει. Ας λέγεται με αγάπη και διάκριση. Κυρίως όμως ας είμαστε αληθινοί στηρίζοντας και όχι καταποντίζοντας. Αυτός είναι ο τρόπος του Θεού.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια», στο φύλλο της Τετάρτης 20 Αυγούστου 2025
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου