Φαρισαίος: Ο κατά φαντασίαν σεσωσμένος

Γράφει ο π. Γεώργιος Λέκκας

Τα πιο σκληρά λόγια του Κυρίου στράφηκαν κατά των Φαρισαίων, που ενώ τηρούσαν τον Νόμο, η καρδιά τους απείχε πολύ από τον Θεό.

Φαρισαίος είναι όποιος έχει τόσο μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του ώστε αγνοεί πόσο μεγάλη ανάγκη έχει τον Θεό. Ο Φαρισαίος νομίζει ότι πιστεύει στον Θεό, στην πραγματικότητα όμως δεν αναγνωρίζει άλλο Θεό από τον ίδιο του τον εαυτό. Τηρεί τον Νόμο του Θεού όχι για να αρέσει στον Θεό αλλά για να καθησυχάζει την συνείδησή του. Και επειδή είναι τόσο ικανοποιημένος με τον εαυτό του, η καρδιά του είναι το ίδιο κλειστή τόσο στον Θεό όσο και στον διπλανό του.

Ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο που βγήκε από τον Παράδεισο μια δεύτερη ευκαιρία για να επιστρέψει σε αυτόν. Ο άνθρωπος ήταν ελεύθερος μες στον Παράδεισο να προοδεύσει πνευματικά και να αυξάνεται αιωνίως χάρις στον Θεό. Επειδή όμως ο άνθρωπος προτίμησε την αυτονόμησή του από τον Θεό, ο Δημιουργός του τού επέτρεψε να μπορεί να ζήσει αυτόνομα μακριά Του μόνο για περιορισμένη χρονική περίοδο. Προφανώς ο Κύριος θέλησε με τον τρόπο αυτό να μάς δώσει την ευκαιρία να επιστρέψουμε με την θέλησή μας σε Αυτόν, όπως συνέβη με τον Άσωτο, όταν πια θα εξαντλούνταν τα ενεργειακά αποθέματα για την αυτόνομη ζωή μας.

Ο Φαρισαίος αγνοεί ότι η οντολογική του αυτονομία είναι το δώρο που μάς έκανε ο Θεός για να επιστρέψουμε ελεύθερα σε Αυτόν γιατί διαφορετικά είμαστε αναγκασμένοι να βασανιζόμαστε για πάντα μακριά Του. Ο Φαρισαίος δεν έχει μετάνοια γιατί θεωρεί πως δικαιούται την σωτηρία μόνο και μόνο γιατί αποτελεί τον νόμιμο κληρονόμο της Ιεράς Παραδόσεως. Ο Φαρισαίος είναι ο κατά φαντασίαν σεσωσμένος. Η περηφάνεια του νόμιμου κληρονόμου σκληραίνει τόσο πολύ την καρδιά του ώστε από τη μια να αδυνατεί να μπει σε σχέση με τον Ζωντανό και Ταπεινό Θεό της Ιεράς Παραδόσεως που υποτίθεται ότι υπηρετεί, ενώ από την άλλη τον κάνει να γίνεται αυστηρός επιτιμητής των αδελφών του.

Η σκληροκαρδία προς τον αδελφό μας μάς εμποδίζει να διαποτιστούμε από το θεϊκό έλεος, με αποτέλεσμα ενώ ο Θεός μάς συγχωρεί, το χρέος μας να παραμένει. Γιατί είναι αδύνατον στον άνθρωπο να έχει ταυτοχρόνως σκληρή και μαλακή καρδιά, σκληρή προς τον αδελφό του που δεν τον συγχωρεί και μαλακή προς τον Θεό ώστε να μπορεί να δεχθεί την συγχώρεσή Του.

Τα σκληρά λόγια του Χριστού προς τους Φαρισαίους όλων των εποχών δεν έχουν σκοπό να τους καταδικάσουν αλλά να τους ανοίξουνε τα μάτια. Συνήθως νομίζουμε ότι ο Κύριος δίδασκε με τις Παραβολές του και μετά θεράπευε όσους είχαν την ανάγκη Του. Στην πραγματικότητα ο Κύριος προσέφερε και συνεχίζει να μάς προσφέρει πρώτα την πνευματική ίαση με τον λόγο Του και ύστερα την σωματική ίαση όταν κρίνει ότι μας είναι εξίσου ωφέλιμη κι αυτή. Ο λόγος του Κυρίου, είτε με Παραβολές είτε χωρίς, είναι έτσι βαθιά ψυχοθεραπευτικός γιατί σκοπεύει κυρίως στην πνευματική μας ίαση ώστε να μάς κερδίσει για ολόκληρη την αιωνιότητα.

Οι Παραβολές του Κυρίου έχουν συνήθως θετικούς και αρνητικούς πρωταγωνιστές ώστε καταρχήν να μισήσουμε ό,τι κακό κάνουν οι αρνητικοί πρωταγωνιστές των Παραβολών και αντιθέτως να επιθυμήσουμε ό,τι καλό κάνουν οι θετικοί πρωταγωνιστές τους. Σε ένα δεύτερο όμως επίπεδο οι Παραβολές του Κυρίου μάς καλούν να δούμε στον εαυτό μας ό,τι κακό κάνουν οι αρνητικοί πρωταγωνιστές των Παραβολών ώστε να αξιωθούμε μια μέρα των αρετών των θετικών πρωταγωνιστών τους. Έχουμε την τάση να βάζουμε τον εαυτό μας από την μεριά του Τελώνη και να καταδικάζουμε τους φαρισαίους επαναλαμβάνοντας έτσι το λάθος του Φαρισαίου. Επειδή όμως όλοι χρειαζόμαστε την δικαίωση του Τελώνη, να παρακαλούμε με δάκρυα τον Κύριο να μάς χαρίσει βαθιά μετάνοια για οτιδήποτε πάνω μας μάς κάνει να μοιάζουμε με τον Φαρισαίο. 

[8.2.25.]

Ο Πρωτοπρεσβύτερος Δρ. Γεώργιος Λέκκας είναι κληρικός της Ιεράς Μητροπόλεως Βελγίου.