(Εισήγηση στη Νάξο, 10-7-2014)
Του ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ, Θεολόγου - Καθηγητού
Ευχαριστώ από καρδιάς τους διοργανωτές των «Νικοδημίων», οι οποίοι μου έκαναν τη μεγάλη τιμή να με καλέσουν να μιλήσω απόψε για έναν μεγάλο άγιο της Εκκλησίας μας. Για τον ναξιώτη άγιο Νικόλαο Πλανά, ένα πρότυπο ολοκληρωμένου ανθρώπου, ο οποίος, όπως θα δούμε, μπορεί να γίνει οδηγός μας στους ασέληνους δύσκολους καιρούς που διανύουμε. Θα προσπαθήσω να παρουσιάσω τις πτυχές εκείνες του μεγάλου άνδρα, που τον καθιστούν γνήσιο φορέα του ελληνορθοδόξου ιδεώδους και ακόμα φορέα του ησυχαστικού και κολλυβαδικού πνεύματος, τα οποία οριοθετούν την γνήσια ορθόδοξη πνευματικότητα. Ιδιαίτερα το κολλυβαδικό κίνημα, όπως είναι γνωστό, μας επανέφερε στις γνήσιες πηγές της Ορθοδοξίας μας και μας απάλλαξε από τις παρείσακτες δυτικές επιδράσεις του σχολαστικισμού, του δικανικού και ευσεβιστικού πνεύματος, που είχαν παρεισφρήσει στην Ορθόδοξη Ανατολή και είχαν αλλοιώσει ως ένα σημείο την ορθόδοξη παράδοσή μας.