Θεία Λειτουργία στο Σπήλαιο του Αγίου Νικολάου Βαράσοβας, του «Αγίου Όρους της Αιτωλίας»

Το Σάββατο, 21 Ιουνίου 2025, τελέστηκε η καθιερωμένη ετήσια Θεία Λειτουργία στην ιστορική σπηλαιώδη Ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου της Βαράσοβας, με προεξάρχοντα τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεο, πλαισιούμενο από ιερείς και διακόνους της Μητροπόλεως Ναυπάκτου, αλλά και φιλοξενούμενους.

Το Σπήλαιο του Αγίου Νικολάου Βαράσοβας βρίσκεται περίπου 100 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Πρόκειται για ένα «σπηλαιομονάστηρο». Η πρόσοψη του Σπηλαίου ήταν κτισμένη με κτήρια που χρησίμευαν ως κελλιά των μοναχών και στο βάθος του Σπηλαίου στεκόταν ο Ναός. Η μοναχική ζωή στον τόπο αυτό ξεκίνησε κατά την βυζαντινή περίοδο και έφθασε μέχρι τον 19ο αιώνα. Πρόκειται για ένα σπουδαίο μνημείο, ενώ έχει την ιδιαιτερότητα να διαθέτει και Εγκλείστρα, μικρό σπήλαιο στο οποίο αποσυρόταν κάποιος μοναχός για περισσότερη ησυχία.

Η μετάβαση στον κλειστό όρμο της Βαράσοβας έγινε με βάρκες κατοίκων του χωριού από την Κάτω Βασιλική, με πορεία πλάι στα εντυπωσιακά άγρια βράχια του βουνού που βυθίζονται κάθετα στην θάλασσα.

Η απότομη ανάβαση από την παραλία στο Σπήλαιο, 20 περίπου λεπτών, ήταν σε αρκετά σημεία επικίνδυνη λόγω κατολισθήσεων. Είναι απαραίτητη η δημιουργία ασφαλούς πρόσβασης στον χώρο του Σπηλαίου, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για εκκλησιαστικούς και για αρχαιολογικούς λόγους.

Ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος στην αρχή του κηρύγματός του δοξολόγησε τον Θεό που τον αξιώνει τα τριάντα αυτά χρόνια της ποιμαντορίας του, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, να ανεβαίνει και να λειτουργεί σε αυτό το Σπήλαιο του Αγίου Νικολάου της Βαράσοβας, του «Αγίου Όρους της Αιτωλίας», όπου υπήρχε ζωντανή μοναχική κοινότητα μέχρι τον 19ο αιώνα.

Έπειτα διερωτήθηκε τι ήταν αυτό που έκανε τους ασκητές να μένουν και να ασκούνται μέσα σ’ αυτό το Σπήλαιο, την Εγκλείστρα; Και θέτοντας και άλλα ερωτήματα, όπως τι κάνει τους ανθρώπους να ριψοκινδυνεύουν στην ζωή τους, αγαπώντας τα επικίνδυνα παιχνίδια (extreme sports), να ανεβαίνουν στον ουρανό, να βγαίνουν στο διάστημα, να κατεβαίνουν στα βάθη της γης; Τι κάνει τους επιστήμονες να κλείνονται μέσα στα εργαστήριά τους; Απάντησε ότι το κάνουν επειδή θέλουν να αποκτήσουν άλλη γνώση, πέρα από την γνώση των αισθήσεων και της κανονικότητας.

Αυτό κάνουν και οι ασκητές, κάνουν τρέλες για τον Χριστό, θέλουν να αποκτήσουν την πνευματική γνώση. Ανέφερε δύο χωρία του Αποστόλου Παύλου: «ταῦτα ἥγημαι διὰ τὸν Χριστὸν ζημίαν εἶναι διὰ τὸ ὑπερέχον τῆς γνώσεως Χριστοῦ Ἰησοῦ τοῦ Κυρίου μου, δι’ ὃν τὰ πάντα ἐζημιώθην», δηλαδή όλα όσα άλλοτε ήταν για μένα πλεονεκτήματα, τώρα για τον Χριστό τα θεωρώ ζημία. Και συνεχίζει: «ἡγοῦμαι σκύβαλα εἶναι ἵνα Χριστόν κερδήσω», όλα τα θεωρώ σκουπίδια για να κερδίσω τον Χριστό (Φιλ. γ΄, 7-8).

Οι άγιοι για να γνωρίσουν τον Χριστό έκαναν τρέλες. Ανέφερε την περίπτωση του θανατοποινίτη Αντωνίου Άτγουντ, που έζησε 38 χρόνια στην φυλακή, σε ένα μικρό μέρος, και από ένα «αγρίμι» που ήταν έγινε ήμερος, ασκητής, ερημίτης και εκτελέστηκε με προσευχή και ελπίδα στον Θεό, αφού την προηγούμενη ημέρα έγινε μοναχός με το όνομα π. Εφραίμ. Είπε ότι τον αξίωσε ο Θεός να αλληλογραφήσει μαζί του, και στα γράμματά του φαίνεται η μεγάλη άσκηση που έκανε μέσα στην φυλακή υψίστης ασφαλείας της Αμερικής. Κατέληξε ότι αξίζει να ανεβαίνουμε σε τέτοιους ευλογημένους τόπους, αλλά το κυριότερο είναι να αποκτήσουμε γνώση του Χριστού, όχι του Χριστού της ιστορίας και της πίστεως, αλλά του Χριστού της αποκαλύψεως, του Χριστού της καθάρσεως, του φωτισμού και της θεώσεως.

Μετά τη Θεία Λειτουργία ευχαρίστησε όλους όσοι βοήθησαν για να τελεστεί η Θεία Λειτουργία στο Σπήλαιο, τους Ιερείς και Διακόνους που λειτούργησαν, ιδιαιτέρως τον π. Ιωάννη Βλάχο, Εφημέριο της Κάτω Βασιλικής και τους ανθρώπους που μετέφεραν τον κόσμο με τα καΐκια τους, τους ιεροψάλτες, την κ. Ιωάννα Σερμιτζέλη, κινητήρια δύναμη της πανηγύρεως, και όλους όσοι ανέβηκαν για να εκκλησιασθούν. Επίσης, ευχήθηκε να είναι αιωνία η μνήμη των ασκητών που μόνασαν στο μέρος αυτό και του Αθανασίου Παλιούρα, καθηγητού, που με τους συνεργάτες του ανέσκαψαν το Σπήλαιο.

Ευχήθηκε του χρόνου να βελτιωθούν οι συνθήκες ανάβασης και κατάβασης, να ενταχθεί σε ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης, ώστε το Σπήλαιο να γίνει προσβάσιμο για να μην έχουμε ατυχήματα. Φυσικά, σε αυτό μπορούν να βοηθήσουν και δωρητές.

Ακολούθησε Αρτοκλασία και στη συνέχεια μοιράστηκαν νερά και κεράσματα μεταξύ των προσκυνητών. Μετά την κατάβαση και την επιστροφή με τα καραβάκια, προσφέρθηκε καφές στην παραλία της Κάτω Βασιλικής.