«Μήπως ὁ Παῦλος ἐσταυρώθηκε γιὰ σᾶς; Ἢ μήπως ἐβαπτισθήκατε εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Παύλου;»
Η ιστορία της Εκκλησίας είναι γεμάτη από έριδες και σχίσματα. Ο απόστολος Παύλος, απευθυνόμενος προς τους Κορινθίους, τους ζητά να λειτουργήσουν ενωμένοι και να μη χωρίζονται σε ομάδες οι οποίες αναγνωρίζουν ως αυθεντίες πρόσωπα, ακόμα και τον ίδιο τον Χριστό. Ο Χριστός υπάρχει για μας μαζί με την Εκκλησία, εντός της Εκκλησίας και όχι εκτός αυτής. Και στην Εκκλησία, χωρίς να απορρίπτονται τα πρόσωπα, δεσπόζει το σώμα, το σύνολο, η σχέση με τον Χριστό και μεταξύ των χριστιανών που καλούνται να πορεύονται ενωμένοι.
Οι έριδες, που είχαν τον κίνδυνο να οδηγήσουν σε σχίσματα, σε διαχωρισμούς σε ομάδες οι οποίες έχουν ως επικεφαλής πρόσωπα, τα οποία διεκδικούν για τους εαυτούς τους την αυθεντία στη ερμηνεία του Ευαγγελίου, του Λόγου του Θεού, του τρόπου με τον οποίο η Εκκλησία θα πορεύεται. Το πρόβλημα σ’ αυτές τις καταστάσεις είναι διπλό. Από την μία η αίσθηση κάποιων προσώπων ότι αυτοί και μόνο αυτοί δικαιούνται να εκφράζουν την αλήθεια της πίστης και όσοι δεν συμφωνούν με τον τρόπο τους αποτελούν κίνδυνο για την Εκκλησία και πρέπει να περιθωριοποιηθούν, κάποτε και με έκφραση μίσους ή με υπαινιγμούς, συκοφαντίες και αναφορές που λειτουργούν υποτιμητικά ή με τον χαρακτηρισμό του «αιρετικού», ώστε να προφυλαχθούν οι εκλεκτοί. Από την άλλη εκείνοι που πρσκολλώνται στους γνήσιους και αυθεντικούς, είτε από φόβο ότι κινδυνεύει η σωτηρία τους, είτε από μόδα, είτε για να θεραπεύσουν τις ενοχές τους, κυρίως όμως από βαθιά άγνοια. Τότε εμπιστεύονται πρόσωπα που διεκδικούν τίτλους κύρους και αισθάνονται ότι έτσι δεν κινδυνεύουν, παρά το ότι ελάχιστες φορές η ζωή τους γίνεται αληθινά πνευματική. Αν είμαι του τάδε και του δείνα, τότε είμαι εντάξει. Δεν με απασχολεί αν μου λείπει η αγάπη. Η ρήση της σοφής αυθεντίας είναι νόμος και κανόνας. Και όποιος ή όποια αντιτίθεται ή δεν ζει σύμφωνα με αυτή τη ρήση, είναι εχθρός της Εκκλησίας ή προδότης.
Ο απόστολος Παύλος επισημαίνει στους Κορινθίους και σε μας ότι η πίστη δεν έχει να κάνει με τα πρόσωπα, αλλά με τον Χριστό και την Εκκλησία. Όσο ξεχωριστό κι αν είναι το πρόσωπο, δεν έχει σταυρωθεί για μας ούτε αναστηθεί. Ο Χριστός σταυρώθηκε, στον Χριστό επιστρέφουμε, στον Χριστό της Εκκλησίας ελπίζουμε. Και το πολίτευμα της Εκκλησίας δεν είναι ατομοκεντρικό. Είναι συνοδικό. Έχει να κάνει με τις αποφάσεις που λαμβάνονται τόσο για θέματα πίστης όσο και για θέματα διαχείρισης της ζωής εν τη πίστει με το σύνολο του σώματος του Χριστού. Οι όποιες προσωπικές απόψεις στην πραγματικότητα τίθενται στην κρίση της Εκκλησίας. Αν οι απόψεις διαμορφώνονται με βάση την παράδοση, αλλά και με βάση τον διάλογο, τον εγχρονισμό αυτής της παράδοσης στο σήμερα, όχι για να αλλοτριωθεί το ήθος του Ευαγγελίου, αλλά για να εξηγηθεί με σύγχρονα λόγια, τότε ο δρόμος είναι ορθός.
Και πάλι όμως η Εκκλησία δεν πορεύεται, πλην των ζητημάτων της πίστης, σε μία γραμμή και μόνο. Οι άνθρωποι έχουμε ανάγκες, οπτικές, παιδεία που κινείται σε διαφορετικά πλαίσια, και λόγω του χαρακτήρα μας. Η εικόνα του Θεού σε μας έχει ως χαρακτηριστικά της την αγάπη, την ελευθερία, την αλήθεια, τη λογική, τη δημιουργικότητα, το μοίρασμα με τους άλλους, δεν έχει όμως ως χαρακτηριστικό της την απολυτότητα, διότι δεν είμαστε θεοί ούτε αλάθητοι. Η αλήθεια μου πρέπει να στηρίζεται στην αλήθεια της Εκκλησίας, αλλά δεν μπορεί να την εξαντλεί. Και πάντως δεν μου επιτρέπεται να τη χαρακτηρίζω ως μία. Το ίδιο και όσοι συμφωνούν μαζί μου. Όλοι καλούμαστε να απευθυνόμαστε στον Χριστό και στην Εκκλησία και όχι να θεοποιούμε τις γνώμες μας.
Η ανεκτικότητα στη γνώμη και στη στάση ζωής του άλλου, μαζί με την άρνηση του οπαδισμού, του φανατισμού, του μίσους, της απολυτοποίησης γεννούν ειρήνη στο σώμα του Χριστού. Είναι μεγάλη η ευθύνη εκείνων που επικαλούνται τη θέση, τη γνώση, την άσκηση, τα χαρίσματά τους για να εξουθενώσουν όλους τους άλλους και να φανατίσουν ανθρώπους αδύναμους στην πίστη, φοβικούς ή και σκεπτόμενους, που δεν νιώθουν όμως ότι κόλαση τελικά είναι να καθιστάς τον εαυτό σου κριτήριο και όχι συνοδοιπόρο. Όλοι χρειαζόμαστε παιδεία Εκκλησίας. Τα πρόσωπα είναι οι σπορείς του λόγου του Θεού, όχι οι αυθεντίες. Να μας βοηθούν στον αγώνα της ελευθερίας από τα πάθη και το κακό, να μας εντάσσουν στην Εκκλησία, διότι αλλιώς μας καθιστούν δέσμιους του εαυτού τους και κανείς δεν θα ζήσει για πάντα. Το ίδιο και όποιος διαχωρίζει τον εαυτό του από την Εκκλησία. Αυτός ήδη έχει βιώσει τον πνευματικό θάνατο του εγωκεντρισμού και της αυτοθέωσης και παρασύρει κι άλλους στην οδό της απώλειας.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
3 Αυγούστου 2025, Κυριακή Η΄ Ματθαίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου