Ολοένα και περισσότερο στους καιρούς μας οι άνθρωποι ξεχνάμε τις αμαρτίες μας. Στην πραγματικότητα, δεν πιστεύουμε καν ότι υπάρχουν. Αυτό φαίνεται ιδιαιτέρως από το γεγονός ότι είμαστε εύκολοι στο να κατακρίνουμε τους άλλους, απορρίπτοντας όχι τα λάθη τους, κάτι που είναι δεκτό και μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση όλων, αλλά τους ίδιους. Το γενικευμένο μίσος που οδηγεί σε εμμονές εις βάρος των άλλων, από τους υψηλά ιστάμενους μέχρι τους οικείους μας, από αγνώστους σε μας μέχρι και στους πιο γνωστούς μας, είναι μία μαρτυρία ότι έχουμε πάψει να νιώθουμε ότι η αμαρτία, η αποτυχία να ζήσουμε με τον τρόπο του Θεού, να αγαπήσουμε, να συγχωρήσουμε, να συνυπάρξουμε χωρίς να θέλουμε να συντρίψουμε τον άλλον ή να δικαιώσουμε τον εαυτό μας, είναι κυρίαρχη κατάσταση στη ζωή μας.
Ίσως η πιο μεγάλη αμαρτία της εποχής μας είναι να νομίζουμε ότι τα ξέρουμε όλα. Χορτάτοι από πληροφορίες, τις οποίες τις βρίσκουμε ανά πάσα στιγμή στο Διαδίκτυο και με κάθε ευκολία, λησμονούμε ότι δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε όλες τις παραμέτρους της ζωής, της πολιτικής, της επαγγελματικής, της εκπαιδευτικής, της κοινωνικής, της οικογενειακής πραγματικότητας, δεν μπορούμε να ξέρουμε τη ζωή και τη σκέψη των άλλων, τις προθέσεις τους και τις αδυναμίες τους, ωστόσο αισθανόμαστε ικανοί να κρίνουμε και να απορρίπτουμε. Πάσχουμε από την αρρώστια της μερικότητας. Απολυτοποιούμε στη σκέψη μας μία δική μας ιδέα ή προοπτική, κάποτε και αξία, και απαιτούμε από όλους να ακολουθήσουν τα δικά μας. Παρασυρόμαστε από προπαγάνδες κάθε μορφής, οι οποίες προφανώς και εξυπηρετούν συμφέροντα, και δημιουργούμε εξιδανικεύσεις: αυτός δεν μας κάνει διότι δεν ακολουθεί αυτό που σκεφτόμαστε και βλέπουμε ότι στο Διαδίκτυο υπάρχει σειρά κριτικής εις βάρος του, κυρίως οπτικοποιημένης, και επιλέγουμε άλλους, για τους οποίους δεν κάνουμε καμία έρευνα, αρκεί να μας τους έχουν πει κάποιοι που ακολουθούμε ως αυθεντίες ή να δείχνουν ότι τηρούν το ένα που εμείς σκεπτόμαστε. Στην πράξη, γινόμαστε θύματα του λογισμού μας, αλλά η αλήθεια δεν μας ενδιαφέρει στη σφαιρικότητά της, αλλά στην εντύπωση, στο φαίνεσθαι.
Ο ασκητικός λόγος της πίστης μας μάς συμβουλεύει να βαστάζουμε τις δικές μας αμαρτίες. Να νιώθουμε την ατέλειά μας και να λειτουργούμε αγαπητικά απέναντι στους άλλους. Είναι διαφορετικό η κριτική και διαφορετικό η εμπάθεια. Η πνευματική ζωή ξεκινά από την μετάνοια για τα δικά μας λάθη. Ξεκινά από μια επιφύλαξη που προέρχεται από τη βεβαιότητα ότι δεν τα γνωρίζουμε όλα. Ξεκινά από την αίσθηση ότι έναν άνθρωπο δεν πρέπει να τον κρίνουμε μόνο για το προφανές ή γι’ αυτό που έχουμε στον νου μας, αλλά για τη συνολική του πορεία. Στα παιδιά μας είμαστε πολύ επιεικείς, αντίστοιχα με τον εαυτό μας. Είμαστε πρόθυμοι να συγχωρήσουμε τα λάθη τους, γιατί προσβλέπουμε στο ότι θα αλλάξουν ή γιατί τα αγαπάμε επειδή είναι παιδιά μας. Στον εαυτό μας δεν είναι εύκολο να δούμε καν ότι σφάλλουμε, ότι αμαρτάνουμε, ότι πράττουμε άδικα. Ακόμη όμως κι αν το βλέπουμε, η δικαιολογία είναι μόνιμη για μας.
Στους άλλους, ιδίως αυτούς που δεν συμπαθούμε ή ζηλεύουμε, δεν αναγνωρίζουμε καμία δικαιολογία. Καμία επιείκεια δεν τους ταιριάζει. Λησμονούμε όμως ότι πιστεύουμε σε έναν Θεό που μας αγαπά τόσο, ώστε είναι πάντα επιεικής μαζί μας. Από κει θα έπρεπε να ξεκινά η δική μας μετάνοια και η δική μας αγάπη. Είναι καιρός.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια», στο φύλλο της Τετάρτης 12 Νοεμβρίου 2025
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου