Του Αρχιμανδρίτου του Οικουμενικού Θρόνου Γεράσιμου Φραγκουλάκη, Αννόβερο Γερμανίας
Με αφορμή την επίσκεψη του Μακαριωτάτου Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ. Επιφανίου στο Άγιον Όρος κάποια ιστολόγια –εξυπηρετώντας άραγε ποιες σκοπιμότητες;- και τι δεν έγραψαν προκειμένου να υποτιμήσουν αυτήν την επίσκεψη και να θίξουν το κύρος του Μακαριωτάτου. Κάποιοι με έμφαση τον αποκάλεσαν «αχειροτόνητο» και την Εκκλησία του αντικανονική και κατά συνέπεια σχισματική, προβάλλοντας ταυτοχρόνως ως μόνη κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας την υπό τον Μητροπολίτη Ονούφριο υπάρχουσα εκκλησιαστική δομή.
Με τις παράλογες και ανορθόδοξες από κάθε άποψη αναλύσεις και τοποθετήσεις τους όλοι αυτοί οι νεόκοποι «κανονολόγοι» προσπαθούν να εισάγουν νέα εκκλησιολογία στην Ορθοδοξία εξυπηρετώντας ξεκάθαρα τις βλέψεις της Ρωσικής Εκκλησίας για χειραγώγηση της Οικουμενικής Ορθοδοξίας.
Η συκοφαντία περί αχειροτόνητου είναι πέρα για πέρα άσχετη με την πραγματικότητα. Ο Μητροπολίτης Επιφάνιος χειροτονήθηκε διάκονος το 2006 και πρεσβύτερος το 2007 από τον Μητροπολίτη Μανουήλ (Παβλίτσκο) της Ουκρανικής Εκκλησίας. Επίσκοπος χειροτονήθηκε το 2013 από τον Μητροπολίτη Μακάριο με την συμμετοχή και άλλων κανονικών Αρχιερέων της Ουκρανικής Εκκλησίας. Οι αμφισβητήσεις που αφορούν στην χειροτονία του σχετίζονται με το γνωστό σχίσμα στην Ουκρανία, όμως μετά την χορήγηση του Τόμου Αυτοκεφαλίας το 2019 από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η κανονικότητα της χειροτονίας του και της Εκκλησίας της Ουκρανίας αναγνωρίστηκαν επίσημα από το Φανάρι, που άλλωστε είναι και το μόνο που έχει δικαίωμα να παραχωρεί Τόμο Αυτοκεφαλίας.
Με την πράξη αυτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου αποκαταστάθηκε η εκκλησιαστική κανονικότητα σε ένα λαό που υπέφερε επί δεκαετίες από εξάρτηση, διαιρέσεις και παρεμβάσεις αλλοεθνών εκκλησιαστικών κέντρων. Με την ενέργεια αυτή του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου αναδεικνύεται η εκκλησιαστική ευαισθησία και η σταθερή θέση του υπέρ της δικαιοσύνης και της εκκλησιαστικής τάξεως, καθώς αποφεύγεται η παραβίαση εκκλησιαστικών ορίων και δικαιοδοσιών.
Η εκκλησιαστική περιοχή της Ουκρανίας με έδρα το Κίεβο, υπήρξε ανέκαθεν κανονική επικράτεια του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Με την εκκλησιαστική πράξη της 11ης Οκτωβρίου 2018, η Εκκλησία της Ουκρανίας απέκτησε την κανονική ανεξαρτησία της, με την αποκατάσταση των σχισματικών ιεραρχών και την έκδοση κανονικού τόμου αυτοκεφαλίας.
Αντιθέτως, η Ρωσική Εκκλησία, παραβαίνοντας το κανονικό δίκαιο, επιχειρεί να επιβάλει την κυριαρχία της σε ξένες εκκλησιαστικές περιοχές, προκαλώντας σύγχυση και διαιρέσεις στο πλήρωμα της Εκκλησίας.
Η Εκκλησία της Ουκρανίας, υπό την πνευματική καθοδήγηση του Μητροπολίτου Κιέβου κ. Επιφανίου, συνεχίζει να αποτελεί πηγή ελπίδας και ενότητας για τον ουκρανικό λαό, παρά τις πολιτικές πιέσεις και τις πολεμικές συγκρούσεις που δοκιμάζουν τη χώρα.
Από την άλλη πλευρά, οι ενέργειες και η επιρροή της Ρωσικής Εκκλησίας στοχεύουν στο να πλήξουν την ελευθερία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, ασκώντας πολιτική και πνευματική πίεση που δεν συνάδει με το πνεύμα του Ευαγγελίου και την ορθόδοξη εκκλησιαστική παράδοση.
Η εμμονή ορισμένων κύκλων να αναγνωρίζουν την δομή του Μητροπολίτη κ. Ονουφρίου ως μόνη «κανονική» Εκκλησία της Ουκρανίας προκαλεί βαθύ εκκλησιολογικό προβληματισμό. Όλοι αυτοί μάλιστα αντιμετωπίζουν τον Ονούφριο ως «Προκαθήμενο» ενώ είναι κανονικό μέλος της Ιεραρχίας του Πατριαρχείου Μόσχας του οποίου η συνεχιζόμενη επιρροή στην ουκρανική επικράτεια δεν αποτελεί μόνο θεολογική αστοχία, αλλά και κατάφωρη παραβίαση της κανονικής ελευθερίας των τοπικών Εκκλησιών.
Η Ρωσική Εκκλησία επικαλείται ιστορικές και πολιτιστικές δεσμεύσεις και εξακολουθεί να επεμβαίνει στις εκκλησιαστικές υποθέσεις της Ουκρανίας ασκώντας έντονη πίεση, εξάρτηση και ιδεολογική χειραγώγηση σε κλήρο και ποίμνιο.
Η Εκκλησία του Ονουφρίου και οι υποστηρικτές της καταγγέλλουν ότι υφίσταται άδικες διώξεις, περιορισμούς και πιέσεις από τις ουκρανικές αρχές. Ιδιαιτέρως σε ζητήματα ιδιοκτησίας ναών και ελευθερίας στην λατρεία. Από την άλλη πλευρά οι ουκρανικές αρχές και η Εκκλησία της Ουκρανίας υποστηρίζουν ότι, τα μέτρα που λαμβάνονται βασίζονται σε νομικές, διοικητικές και εθνικές ανάγκες που δεν αποσκοπούν σε θρησκευτική καταπίεση, αλλά στην προάσπιση της ανεξαρτησίας και της ασφάλειας της χώρας, ειδικά στο πλαίσιο της ρωσικής εισβολής.
Η στάση εκείνων που επιμένουν να θεωρούν «κανονική» την Εκκλησία του Ονουφρίου, παρά το γεγονός ότι παραμένει εξαρτημένη εκκλησιαστικά από το Πατριαρχείο Μόσχας, δημιουργεί σύγχυση στο πλήρωμα της Εκκλησίας και υπονομεύει την κανονική τάξη και την ενότητα της Ορθοδοξίας.
Η Εκκλησία της Ρωσίας με την υποστήριξη και συμπόρευση του ρωσικού κράτους και όχι η Αυτοκέφαλος Εκκλησία της Ουκρανίας είναι εκείνη που καταπιέζει και προσπαθεί να χειραγωγεί.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η Ρωσική Εκκλησία, με την κρατική υποστήριξη ή με εκκλησιαστικά μέσα, επιχειρεί να ενσωματώσει ή να υποτάξει ορθόδοξες κοινότητες στις κανονικές δομές της Μόσχας. Αναφέρεται ότι κοινότητες έχουν υποχρεωθεί ή εκβιασθεί να «συμμορφωθούν» με τη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Μόσχας.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ιστορία του ιερέα John Koval, ο οποίος αποσχηματίστηκε (defrocked) επειδή αντικατέστησε τη λέξη «νίκη» («victory») με «ειρήνη» («peace») σε προσευχή μετά τη Λειτουργία, κίνηση που θεωρήθηκε αντίθετη στην προπαγάνδα υπέρ του πολέμου.
Από το 2022 έως το 2025 δολοφονήθηκαν σε κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας 67 ιεροί λειτουργοί διαφόρων δογμάτων.
Τουλάχιστον 596 Ορθόδοξες Εκκλησίες και μεταξύ αυτών εκατοντάδες εκκλησιαστικοί χώροι έχουν υποστεί βλάβες ή καταστροφή, ως αποτέλεσμα στρατιωτικών ενεργειών και εκκλησιαστικών παρεμβάσεων.
Ορισμένες θρησκευτικές κοινότητες που δεν ανήκουν στην παραδοσιακή ρωσική-ορθόδοξη δομή (π.χ. ευαγγελικές ή άλλες μικρότερες χριστιανικές ομάδες) έχουν αντιμετωπίσει διώξεις, κατασχέσεις περιουσιών, φυλακίσεις, βασανιστήρια ή παρενοχλήσεις.
Σε κατεχόμενες περιοχές, οι ιερείς υπόκεινται σε διπλή πίεση: τόσο από τις κρατικές ή στρατιωτικές αρχές, όσο και από τη Ρωσική Εκκλησία. Π.χ., ιερείς που αντιτίθενται σε επίσημες εντολές (όπως χρήση συγκεκριμένων λέξεων σε λειτουργίες που προωθούν τη ρωσική κρατική γραμμή) υφίστανται κυρώσεις, αφορισμούς, αφαίρεση της άδειας λειτουργίας ή μεταθέσεις σε απομακρυσμένες ενορίες.
Η Ρωσική Εκκλησία έχει κατηγορηθεί ότι «όπλοποιεί» την πίστη, χρησιμοποιώντας θρησκευτικά σύμβολα και τελετές για να ενισχύσει την πολιτική επιρροή της και να νομιμοποιήσει στρατιωτικές επεμβάσεις στην Ουκρανία.
Στρατηγοί του Πατριαρχείου Μόσχας έχουν προτρέψει το κλήρο να εντείνει τις προσπάθειές του κατά της «νεοπαιδισμικής επιρροής» σε στρατιωτικά τμήματα, κατηγορώντας όσους δεν ακολουθούν ως «παγανιστές».
Η ρητορική περί «καταπίεσης της Ρωσικής Εκκλησίας» στην Ουκρανία χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για παρέμβαση και επιβολή θρησκευτικών δομών της Ρωσίας στις κατεχόμενες περιοχές.
Σε περιοχές υπό ρωσικό έλεγχο έχει αναφερθεί ότι οι κάτοικοι πιέζονται να αποδεχθούν τη ρωσική υπηκοότητα, ενώ όσοι αρνούνται αντιμετωπίζουν περιορισμούς σε βασικές υπηρεσίες ή την ιδιότητα κατοίκου.
Οι αρχές εξαναγκάζουν κατοίκους σε έγκριση ρωσικών εγγράφων και διαβατηρίων, με την απειλή αποκλεισμού από δημόσιες παροχές, πρόσβαση σε υπηρεσίες ή ακόμη και απελάσεις ή εκτοπισμούς.
Όλα τα παραπάνω καταγράφονται από διεθνείς οργανισμούς και μέσα ενημέρωσης και δεν μπορούν να διαψευσθούν. Τώρα κάποιοι γιατί δεν τα βλέπουν όλα αυτά και ιδιαιτέρως οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, Κύριος οίδε!
Εν κατακλείδι, η πρόσφατη επίσκεψη του Μακαριωτάτου Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ. Επιφανίου στο Άγιον Όρος δεν αποτελεί απλώς ένα εκκλησιαστικό γεγονός, αλλά έναν σταθμό στην πορεία της Ουκρανικής Εκκλησίας προς την εδραίωση της ανεξαρτησίας και της κανονικής της αυτοτέλειας. Παρά τις προσπάθειες σπίλωσης και τις κακόβουλες φωνές που επιχειρούν να αμφισβητήσουν το κύρος και τη νομιμότητα της Εκκλησίας της Ουκρανίας, τα γεγονότα και η εκκλησιαστική τάξη μιλούν από μόνα τους. Η αναγνώριση από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η σταθερή στήριξη των δικαιωμάτων του ουκρανικού λαού και η επιμονή στην κανονικότητα, αποτελούν τα θεμέλια πάνω στα οποία οικοδομείται μια νέα ενότητα και ελπίδα, σε πείσμα όσων επιδιώκουν τη διχόνοια και τον διχασμό.
Η Ορθοδοξία διαχρονικά καλείται να αντιστέκεται σε πιέσεις, να υπερβαίνει εθνικές και πολιτικές σκοπιμότητες και να υπηρετεί την αλήθεια και την ελευθερία του ανθρώπου και των λαών. Το παράδειγμα της Ουκρανικής Εκκλησίας, παρά τις δυσκολίες και τις προκλήσεις, αποτελεί ζωντανή μαρτυρία αυτής της αντίστασης και της αυθεντικής εκκλησιαστικής ζωής. Ας αποτελέσει, λοιπόν, η πρόσφατη αυτή επίσκεψη αφορμή για έναν γόνιμο στοχασμό και επαναπροσδιορισμό της στάσης όλων έναντι της εκκλησιαστικής πραγματικότητας, με γνώμονα τον σεβασμό στην κανονικότητα, την ενότητα και την αγάπη που διδάσκει η ορθόδοξη παράδοση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου