Ο Ιλαρίων αναζητά… σωσίβιο στη Μητέρα Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως;

Γράφει ο π. ΡΩΜΑΝΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ

Ας μη γελιόμαστε. Ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων είναι ίσως το πιο τραγικό πρόσωπο της εν εξελίξει σύγχρονης -με αρχαιοελληνικούς όρους- τραγωδίας του Ουκρανικού. Μάλιστα το μοντέλο υπάρχει ήδη από τον μεγάλο τραγικό ποιητή, τον Ευριπίδη, και λέγεται «Ιφιγένεια»… Κάθε τραγωδία κάποια στιγμή φθάνει στην «δι’ ελέου και φόβου» κάθαρση των παθημάτων και των αμαρτημάτων… Και τα αμαρτήματα του Ιλαρίωνα είναι τόσο μεγάλα που και μόνο η δική του «θυσία» μπορεί να απελευθερώσει τους ούριους ανέμους για να συνεχίσει το καράβι της Ορθοδοξίας απρόσκοπτα το ταξίδι του στην Ιστορία.

Ακόμη και η επίσημη επίσκεψη του Προέδρου Πούτιν στο Βατικανό αυτές τις ημέρες δεν πρέπει να θεωρηθεί άσχετη με την υπόθεση. Ο Ιλαρίων, με την εντολή του Πατριάρχη Κυρίλλου, έχει πραγματοποιήσει πάμπολλα διαβήματα στην Αγία Έδρα, χωρίς αποτέλεσμα. Ο Πούτιν άδειασε χοντρά τη Ρωσική Εκκλησία και τους υπευθύνους της, σπεύδοντας ο ίδιος να συναντήσει τον Πάπα. Η συνάντηση αυτή κάθε άλλο παρά χαροποίησε την ηγεσία της Ρωσικής Εκκλησίας. Για πολλούς λόγους, τόσο εσωτερικούς (ακόμη προσπαθούν να συμμαζέψουν τα απόνερα της Αβάνας…) όσο και εξωτερικούς (ο μύθος της «προμάχου της Ορθοδοξίας Αγίας Ρωσίας» καταρρέει παταγωδώς, αφήνοντας έκθετους τους ρωσόφιλους προπαγανδιστές σε όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου).

Η με πρόσχημα τον Απόστολο Παύλο και τα… βήματά του πρόσφατη περιοδεία του Ιλαρίωνα σε Μητροπόλεις της Ελλάδας αποκάλυψε σε όλους όσοι τον συνάντησαν, αλλά και σε εμάς που παρακολουθήσαμε από μακριά, ότι ο «νούμερο 2» της Ρωσικής Εκκλησίας βρίσκεται σε απελπισία και απόγνωση, πασχίζοντας να κρατηθεί από οπουδήποτε… Το ότι συνάντησε το Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών κ. Ιερώνυμο και αντιπροσωπεία της Συνόδου στην Αθήνα και θεμιτό είναι και κατανοητό, εφόσον εκπροσωπεί επίσημα τη Ρωσική Εκκλησία στις εξωτερικές της σχέσης. Το τι ειπώθηκε σε αυτή τη συνάντηση ενδεχομένως θα το δούμε να εκτυλίσσεται τους επόμενους μήνες. Ο Ιλαρίων, θεσμικά και εκκλησιολογικά, όφειλε να αρκεστεί σε αυτή την επίσημη συνομιλία με τον Προκαθήμενο και μέλη της Συνόδου της Ελλαδικής Εκκλησίας. Κανείς δεν μπορεί να αποδεχθεί και να δικαιολογήσει ότι τόλμησε να μεταβεί στον Πειραιά, να συναντήσει με δικό του αίτημα το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη κ. Σεραφείμ και να θέσει και σε αυτόν το Ουκρανικό, όπως ενημερωθήκαμε επίσημα από το ανακοινωθέν της Μητροπόλεως Πειραιώς. Η ενέργεια αυτή πρέπει να αξιολογηθεί από την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος ως ανοίκεια, προκλητική και διασπαστική. Δεν αναγνωρίζει ο Μητροπολίτης Ιλαρίων ότι ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και η ΔΙΣ εκπροσωπούν νομίμως και επαρκώς την Εκκλησία της Ελλάδος; Τι νόημα και τι σκοπό είχαν οι συναντήσεις και συνομιλίες του Ιλαρίωνα επιλεκτικά με κάποιους Μητροπολίτες τόσο της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος όσο και των λεγομένων «Νέων Χωρών»;

Αλλά το αποκορύφωμα της τραγικής περιοδείας του Ιλαρίωνα ήταν αφενός η επίσκεψη στη Βέροια, για τα «Παύλεια», και αφετέρου η τέλεση της Θείας Λειτουργίας στον Ιερό Ναό του Αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ της Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, στη Θεσσαλονίκη. Στη Βέροια ο Ιλαρίων πήγε καθυστερημένα, αρκετή ώρα μετά την έναρξη του Συνεδρίου, μίλησε εκτός προγράμματος αποκαλύπτοντας τις προτεσταντίζουσες θεωρίες του και μετά -απαξιώνοντας και προσβάλλοντας τον προσκαλέσαντα οικείο Ποιμενάρχη- έφυγε προκειμένου να μη λάβει μέρος στο Διορθόδοξο Συλλείτουργο με προεξάρχοντα τον εκπρόσωπο του Οικουμενικού Πατριάρχου, Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λαοδικείας κ. Θεοδώρητο, και τους λοιπούς εκπροσώπους των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών. Αν ο λόγος της μη συμμετοχής στο Συλλείτουργο είναι η μονομερής και αυθαίρετη διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, τότε είτε ο Ιλαρίων είναι σχιζοφρενής είτε νομίζει πως κοροϊδεύει τους πάντες, ενώ στην πραγματικότητα γελοιοποιεί τον εαυτό του. Διότι, ενώ απέφυγε να λειτουργήσει σε κανονικό έδαφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στη Βέροια, δεν έπραξε το ίδιο στον επόμενο σταθμό της περιοδείας του, τη Θεσσαλονίκη…

Στη Θεσσαλονίκη, και συγκεκριμένα στην Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, ο Ιλαρίων όχι μόνο επισκέφθηκε τον γνωστό για την αφοσίωσή του στον Οικουμενικό Θρόνο Μητροπολίτη Βαρνάβα, αλλά και ζήτησε την άδεια και ευλογία του προκειμένου να λειτουργήσει στον Ενοριακό Ναό του Αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ μαζί με τον εφημέριο π. Λέοντα Εφραιμίδη, καλό κληρικό της Μητροπόλεως Νεαπόλεως, ο οποίος κανονικά και πνευματικά έχει την αναφορά του στον Οικουμενικό Θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως (ρεπορτάζ και περισσότερες φωτογραφίες ΕΔΩ)…

Κάποιοι αναρωτιούνται «ποιος μνημονεύθηκε» κατά την Θεία Λειτουργία αυτή. Τι σημασία έχει αλήθεια; Είναι προφανές ότι θα πρέπει να μνημονεύθηκε ο οικείος Ποιμενάρχης, Σεβασμιώτατος κ. Βαρνάβας, με την ευλογία του οποίου τελέσθηκε η Λειτουργία. Αλλά ο κ. Βαρνάβας, ως Ιεράρχης των «Νέων Χωρών», μνημονεύει «Εν πρώτοις…» του Ονόματος του Οικουμενικού Πατριάρχου και ακολούθως και της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, λόγω της επιτροπικής διοίκησης από αυτήν. Η επιτροπική διοίκηση των Μητροπόλεων των «Νέων Χωρών» από την Εκκλησία της Ελλάδος ούτε καταργεί, ούτε αναστέλλει, ούτε απομειώνει εκκλησιολογικά την αναφορά και εξάρτησή τους από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Πρωθιεράρχης και Προκαθήμενος των Μητροπόλεων των «Νέων Χωρών» είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης και ουδείς άλλος. Και αυτό ούτε έχει εκχωρηθεί ούτε έχει καταστεί ανενεργό με τον Τόμο του 1928. Ο Ιλαρίων το γνωρίζει και δεν μπορεί να προσποιείται ότι τάχα δεν κωλύεται από την διακοπή της κοινωνίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, επειδή οι Μητροπόλεις των Νέων Χωρών διοικούνται από την Εκκλησία της Ελλάδος. Αν πραγματικά το πίστευε αυτό, θα είχε συμμετάσχει και στο Διορθόδοξο Συλλείτουργο στη Βέροια… Δύο μέτρα και δύο σταθμά; Σύγχυση; Παράνοια; Στυγνός καιροσκοπισμός; Διαλέξτε ό,τι θέλετε. Θα πέσετε μέσα…

Να ολοκληρώσουμε αυτήν την αναζήτηση με ένα τόνο αισιοδοξίας; Γιατί όχι; Όλοι το έχουμε ανάγκη σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Να θεωρήσουμε ότι ο Ιλαρίων, αισθανόμενος ήδη πνευματικά το σκοτάδι και το μαρασμό της ευχαριστιακής αποκοπής από τη Μητέρα Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως, πασχίζει να απλώσει γέφυρες και να πορευθεί «δι’ άλλης οδού» προς μια επίφαση κανονικότητας; Πάντως, τα δεδομένα δεν αλλάζουν. Τα γεγονότα είναι αδιαμφισβήτητα. Ο Ιλαρίων, σε μια αναλαμπή ίσως κρίσεως της συνειδήσεως, τέλεσε τη Θεία Λειτουργία υπό την πνευματική σκέπη και δικαιοδοσία της Πρωτοθρόνου και Πρωτευθύνου Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως.

Τελικά, και εκείνος, όπως και όλοι, μόνο από Εκείνην μπορούν να περιμένουν λύση και σωτηρία. Από τη Μαρτυρική Εκκλησία της Βασιλευούσης των πόλεων. Πού όσο πιο πολύ την ατιμάζουν οι μητραλοίες, τόσο περισσότερο την τιμά και την δοξάζει ο Θεός. Ο Θεοδόξαστος Θρόνος της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας υπερβαίνει κατά πολύ τον κάθε Ιλαρίωνα, τον καθένα από εμάς. Η Μήτηρ Εκκλησία είναι η Καθολική Εκκλησία, το όλον. Έτσι όρισε ο Θεός.