e-περιοδικό της Ενορίας Μπανάτου εν Ζακύνθω. Ιδιοκτήτης: Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας (pakapodistrias@gmail.com), υπεύθυνος Γραφείου Τύπου Ι. Μητροπόλεως Ζακύνθου. Οι δημοσιογράφοι δύνανται να αντλούν στοιχεία, αφορώντα σε εκκλησιαστικά δρώμενα της Ζακύνθου, με αναφορά του συνδέσμου των αναδημοσιευόμενων. Η πνευματική ιδιοκτησία προστατεύεται από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Τα νεότερα στα θεματικά ένθετα

Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2011

Η Διοικούσα Επιτροπή του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων ευχαριστεί τον Μητροπολίτη Ζακύνθου Χρυσόστομο Β΄

Θερμή επιστολή απέστειλε αυτές τις ημέρες ο Καθηγητής Ναπολέων Μαραβέγιας, ως Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, προς τον υπό παραίτησιν Μητροπολίτη Ζακύνθου κ. Χρυσόστομο Β΄, εκφράζοντας εγκάρδιες ευχαριστίες για την όλη συμβολή και συμπαράστασή του στον ευαίσθητο και πολυαπαιτητικό τομέα της ανώτατης τεχνολογικής εκπαίδευσης στα Επτάνησα και δή στη Ζάκυνθο.

Σημειωτέον ότι προ διετίας (14.11.2009), το ΤΕΙ ανακήρυξε τον Σεβ. Χρυσόστομο Επίτιμο Καθηγητή του Ιδρύματος.

Ακολουθεί η εν λόγω Επιστολή:

Σεβασμιώτατε,

Είναι γνωστή η μακρόχρονη προσφορά σας προς τη νεολαία, τόσο σε τοπικό, όσο και εθνικό επίπεδο. Ειδικότερα, το Ίδρυμά μας έχει δεχθεί την πολύτιμη και ουσιαστική αρωγή εκ μέρους σας, σε δύσκολους καιρούς, ώστε να νιώθουμε την υποχρέωση να ενισχύσουμε και να συνεχίσουμε την προσπάθειά Σας για την αναβάθμιση της ανώτατης τεχνολογικής εκπαίδευσης στα νησιά μας. Κρατώντας ως παρακαταθήκη την πολύτιμη και θερμή συμπαράστασή Σας, εκφράζουμε τις εγκάρδιες ευχαριστίες μας και Σας υποσχόμαστε ότι και με την δική Σας συμβολή, θα αγωνισθούμε για την ανάδειξη του νησιού της Ζακύνθου σε πόλο επιστημονικού, οικονομικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος.

Ευχόμαστε να συνεχίσετε πάντοτε να αποτελείτε άξιο σύμμαχο στο έργο που έχουμε αναλάβει για την εκπαίδευση των φοιτητών μας.

Με ιδιαίτερη εκτίμηση,
Εκ μέρους όλων των μελών της Δ. Ε.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ. Ε. ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ
ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΜΑΡΑΒΕΓΙΑΣ

Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2011

Μνήμη των Αγίων Στροφαδιτών Πατέρων, των σφαγιασθέντων το 1537

Γράφει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας

Η τοπική της Ζακύνθου Εκκλησία, εξαιρέτως μάλιστα η περιώνυμη Μονή Στροφάδων και Αγίου Διονυσίου τιμά κάθε 29η Σεπτεμβρίου τους Πατέρες των Στροφάδων Νήσων, οι οποίοι σφαγιάστηκαν ανελέητα στον τόπο της άσκησής τους, το 1537.

Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2011

Στους ήχους ενός φανερωμένου Ταμπουρλονιάκαρου

Γράφει ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΦΛΕΜΟΤΟΜΟΣ

Τα ζακυνθινά πανηγύρια ήταν προπάντων μυρωδιές και ήχοι. Ευωδίαζαν οι μυρτιές στο πάτωμα της εκκλησίας και το πλάτωμα, οι πιπεριές στους πολυέλαιους και τα μανουάλια, τα φρεσκοκομμένα από τους κήπους λουλούδια στα «κυπαρίσσια» της απαραίτητης «ουρανίας» κι απέξω, στους δρόμους και τον αυλόγυρο, οι φριτούρες, τα παστέλια και τα ψητά, που ενωμένα με τα πανηγυρικά σένια, τους κρότους από τα μάσκουλα και τις εορταστικές νότες της καλλιφωνίας, έδιναν το δικό τους κλίμα και θύμιζαν σ’ όλους πως γιορτάζει η σκοντράδα και πως η γειτονιά έχει γιορτή και σχόλη. Έτσι δινόταν η διαφορετικότητα και ξεχώριζε η γιορτή. Τονιζόταν η λυτρωτική χρονιάρα μέρα και ξεπερνιόταν η μονότονη καθημερινότητα. Σταματούσε η εργασία και ξεκινούσε η διασκέδαση.

Ιδιαίτερα αγαπητά ήταν τα πανηγύρια της Νιας Βδομάδας, εκεί αμέσως μετά τις ιδιαίτερα λαμπρές στο νησί μας τελετές του Μεγαλοβδόμαδου, όπου στην ουσία ήταν μια ατέλειωτη σειρά χαράς, που είχε τότε την απαρχή της και τελείωνε το Φθινόπωρο, με το γραφικό πανηγύρι της Σπηλούλας και την επιστροφή στην μονοτονία.

Πρώτο από αυτά τα αναστάσιμα πανηγύρια, εκείνο του Αγίου Λαζάρου το απόγευμα του Πάσχα, ακολουθούσε την επόμενη μέρα η μεταφορά του «Κονίσματος» από την Αγία Τριάδα στο Ψήλωμα και η εσπερινή εναπόθεση, παράλληλα με τα πολλά όλων σχεδόν των χωριών, την Παρασκευή γινόταν η σύναξη της Χρυσοπηγής, στην Μπόχαλη και το Κάστρο και τέλος την Κυριακή του Θωμά η ψηλάφηση γιορτάζονταν στον Άι–Λύπιο με έναν ξεχωριστό και ιδιαίτερο τρόπο.

Τα δύο τελευταία πανηγύρια είχαν και τους δικούς τους, επιπρόσθετους ήχους ή για να είμαστε πιο δίκαιοι ήταν αυτά που τους διατήρησαν. Τα χαρακτήριζε το ταμπουρλονιάκαρο. Έτσι, από νωρίς το απόγευμα της Νιας Πέμπτης έφταναν κάτω στη Χώρα από το πλάτωμα της Ζωοδόχου Πηγής οι νότες του κατεξοχήν μουσικού δίδυμου του νησιού μας, που συνέχιζαν και την κυριώνυμη μέρα να δίνουν παρηγοριά στ’ αυτιά μας, αλλά και όλες μας τις αισθήσεις και την Κυριακή, στο κάλεσμα του Στυλίτη Αγίου, λίγο έξω από την πόλη, τα ίδια μουσικά όργανα υμνούσαν την αναγεννώμενη φύση και συνόδευαν τα βήματα των κυκλωτικών χορών των πανηγυριστών.

Στις μέρες μας, με τους βομβαρδισμούς των τόσων ήχων, σχετικών και άσχετων, προπάντων, με την παράδοσή μας, το ταμπουρλονιάκαρο κινδυνεύει να χαθεί και να περάσει στην ιστορία. Ρυθμοί αιώνων τείνουν ν’ αποτελέσουν παρελθόν και ήχοι παμπάλαιοι ετοιμάζονται να παραδώσουν την σκυτάλη σε ξένες αισθητικές, που τις επιβάλουν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και οι νεότεροι, καλοκαιρινοί, κατακτητές μας.

Για όλους αυτούς τους λόγους η εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε το δειλινό της Κυριακής 18 Σεπτεμβρίου στο πλάτωμα της Φανερωμένης του Μπανάτου, στο πλαίσιο των προσπαθειών του Κέντρου Λόγου της ενορίας του χωριού «Αληθώς», με πρωτοβουλία του εφημερίου και προ πάντων ποιητή π. Παναγιώτη Καποδίστρια, ήταν μια υπόσχεση επαναφοράς και μια πρόταση επιστροφής και διατήρησης της ταυτότητάς μας.

Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στην ειδική μουσική έκφραση του νησιού μας, το παραδοσιακό ταμπουρλονιάκαρο και, εκτός από ενημέρωση, περιελάμβανε και πολλές υποδείξεις. Ομιλητής ήταν ο εκπαιδευτικός και πολλαπλά δάσκαλος Νίκος Αρβανιτάκης, όπου χρόνια τώρα ασχολείται δημιουργικά με τους λαϊκούς και όχι μόνο χορούς του νησιού μας, μένοντας αυστηρά και με θρησκευτική ευλάβεια εκτός της μάστιγας των «ελληνικών βραδιών», ο οποίος έδωσε την ταυτότητα και την καταγωγή της μουσικής μας αυτής έκφρασης, ζητώντας συγγένειες και γειτνιάσεις και παρουσίασε στο κοινό την ώς τώρα, πάνω στο θέμα, εξονυχιστική έρευνά του.

Οι λαϊκοί οργανοπαίχτες Φώτης Μποζίκης, από το ορεινό χωριό Πλεμοναρίο (εκείνο το «Αναφωνήτρια» τι άσχετο που είναι!), που έπαιξε ανιάκαρα και ο πολύπλευρος Σπύρος Σταμίρης, από τον Άι–Δημήτρη, ο οποίος συνόδευε με το ταμπούρλο, απέδειξαν, στην συνέχεια, πως υπάρχουν ακόμα εραστές της παράδοσής μας και πως, παρά την ισοπέδωση, η Ζάκυνθος συνεχίζει να ζει και να εκφράζεται με τον δικό της, ξεχωριστό τρόπο.

Στους ήχους της ευαισθησίας των παραπάνω, νέα παιδιά από το χορευτικό συγκρότημα «Υακίνθη» παρουσίασαν το πώς διασκέδαζαν παλιότερα οι πρόσφατοι πρόγονοί μας σε γάμους και πανηγύρια και απέδειξαν πως το χθες μπορεί να περάσει στο αύριο, όχι νεκρικά αναστημένο και αναβιωμένο, αλλά ζωντανό και ανανεωμένο.

Και η εκδήλωση αυτή απέδειξε πως ο πολιτισμός ανήκει στην ιδιωτική πρωτοβουλία και σε πραγματικά καλλιεργημένους και φωτισμένους ανθρώπους. Πως ξεκινά από γειτονιές και συνοικίες και πως είναι αυτόφωτος και ποτέ ετερόφωτος.

Ενάντια στην επίσημη αδιαφορία και ψηφοθηρία οι μονάδες μπορεί, αντιστεκόμενες, να κάνουν προτάσεις και να δώσουν λύσεις. Πέραν από την αφισορρύπανση, υπάρχει και η κάθαρση της γνησιότητας και της γνώσης. Αρκεί να υπάρχει η θέληση και η παιδεία.

Αυτή η βραδιά στο Μπανάτο, η φανερωμένη ευωχία στο πλάτωμα της Φανερωμένης, ήταν μια ανάσα ζωής σε καιρούς πολλαπλά δύσκολους. Απέδειξε πως το μεγάλο δεν στοιχίζει, ούτε χρειάζεται κονδύλια και πως η τέχνη παρηγορεί και επουλώνει. Προ πάντων, όμως, μας επανέφερε στους ήχους της δικής μας ταυτότητας.

Ευτυχισμένοι όσοι την παρακολούθησαν! Σίγουρα λυτρώθηκαν από την επιδημία των νέων μέτρων!


Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2011

Νέα περίοδος πνευματικής σποράς στην Επισκοπή Μοζαμβίκης








Χαράς ευαγγέλια από την Ιερά Επισκοπή Μοζαμβίκης! Η νέα πνευματική περίοδος τής εν Μοζαμβίκη Εκκλησίας άρχεται με σημαντικά νέα.

Κατ' αρχήν, με απόφαση της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, απεσπάσθη ήδη και βρίσκεται στο Μαπούτο ο Πρεσβύτερος Κωνσταντίνος Ξανθόπουλος, πολυταλαντούχος κληρικός, ο οποίος δέχθηκε να συνδράμει το έργο του θεοφιλεστάτου Επισκόπου Μοζαμβίκης κ. Ιωάννου.

Με την ευχή πάντα και την ευλογία του Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου Β΄, ο κ. Ιωάννης διόρισε την προηγούμενη εβδομάδα τον π. Κωνσταντίνο Εφημέριο του Ορθόδοξου Καθεδρικού Ναού, αλλά και Αρχιερατικό Επίτροπο της Επισκοπής, ώστε να υπάρξει συν-Κυρηναίος τόσο στο λειτουργικό, όσο και στο διοικητικό έργο. 

Συνάμα, αξιοποιώντας ο κ. Ιωάννης τα πολλά προσόντα που περικοσμούν τον π. Κωνσταντίνο, τού ανέθεσε χρέη Δασκάλου της Ελληνικής Μητρικής Γλώσσας και του Ελληνικού Πολιτισμού στο Ελληνικό Σχολείο της Παροικίας, δίπλα στην Επισκοπή, επί της οδού Αv. Ahmed Toure No. 59. Τα μαθήματα αφορούν σε όσους (παιδιά και μεγαλύτερους) επιθυμούν να προσλάβουν στοιχεία του Ελληνικού Πολιτισμού. Προς τούτο, συγχρόνως με τα μαθήματα των Ελληνικών, θα παραδίδονται και μαθήματα Ελληνικών Παραδοσιακών Χορών, Μουσικής, Θεάτρου και Eλληνικής Μαγειρικής. Εννοείται, όλα τα μαθήματα θα είναι ΔΩΡΕΑΝ.

Εκτός των ανωτέρω, μια άλλου είδους πρωτοβουλία έτυχε ευμενών σχολίων αμέσως μόλις υλοποιήθηκε: Άρχισε στην τέλεση της Θείας Λειτουργίας η χρήση, εκτός της Ελληνικής Γλώσσας, τριών άλλων γλωσσών: Πορτογαλικών, Αγγλικών και Ρωσικών, καθώς εκτιμήθηκε ότι είναι επιτακτική η ανάγκη να υπάρξει μέριμνα για το πολύγλωσσο εκκλησίασμα του Μαπούτο.

Εξάλλου, την προσεχή εβδομάδα πρόκειται να αναχωρήσουν για την Κένυα τρεις Χριστιανοί Ορθόδοξοι Μοζαμβικάνοι, για να σπουδάσουν στην Θεολογική Ακαδημία της Κένυας. Και με αυτό τον τρόπο, ευελπιστεί ο Επίσκοπος κ. Ιωάννης, να ενισχυθεί το έμψυχο δυναμικό της Επισκοπής του με νέους ανθρώπους, οι οποίοι, μόλις επιστρέψουν από τις σπουδές τους, θα δώσουν  νέα πνοή και ορθόδοξη μαρτυρία στην Μοζαμβίκη.

Και κάτι επιπλέον: Ήδη τέθηκε αυτές τις ημέρες σε κυκλοφορία ένα φύλλο, εν είδει εφημερίδας, γραμμένο από τον π. Κωνσταντίνο στα πορτουγέζικα, που αφορά σε γνωριμία των πιστών με το ευαγγελικό ανάγνωσμα της κάθε Κυριακής, μαζί με ανακοινώσεις της Επισκοπής. Πρόκειται για το "Φως Χριστού". Δείτε, μ' ένα κλικ στον τίτλο, ευθύς παρακάτω, το φύλλο της χθεσινής Κυριακής:

Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2011

Γεύσασθε Φανουρόπιτα!




Σήμερα από το Νυχθημερόν τρατάρουμε Φανουρόπιτα! Πρόκειται για την καθιερωμένη Φανουρόπιτα της Ενορίας μας, την οποία γεύτηκαν σήμερα οι Ενορίτες μας, αμέσως μετά την κυριακάτικη Ευχαριστιακή Σύναξή μας, εκ μεταθέσεως από την ημέρα του Αγίου Φανουρίου.

Ήταν, μ' ένα λόγο: υπέροχη! Ακόμη και αυτό το ελάχιστο κέρασμα πάντως μπορεί να συμβάλει στην αίσθηση της Ενορίας ως Οικογένειας, ως Κοινότητας "επί τω ονόματι" του Κυρίου Ιησού!

Μακάρι σε όλους, με την μεσιτεία του Αγίου Φανουρίου, να φανερώνει ο Ουρανός κάθε δώρημα Χαράς!

Συνταγές Φανουρόπιτας, που έχουμε προτείνει παλαιότερα, δείτε εδώ και εδώ.

Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου 2011

Στιγμές από το Ιερατικό Συλλείτουργο για την Μυρτιδιώτισσα Ζακύνθου

   Σήμερα το πρωί στον Καθεδρικό Ναό  
   Αγίου Νικολάου των Ξένων πόλεως Ζακύνθου 
























Οπτικοακουστικό υλικό: Κίμων Μπάστας

Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2011

Ενώπιον της Μυρτιδιώτισσας Παναγίας, στον Μητροπολιτικό Ναό Ζακύνθου
























Με σεμνοπρέπεια και κατάνυξη περιβάλαμε απόψε προσκυνητικά, κατά τον εορταστικό Εσπερινό, την Παναγία την Μυρτιδιώτισσα, την εφέστια Εικόνα του αφανισμένου από τους Σεισμούς του 1953 ναού των Αγίων Πάντων, μια περικαλλή Εικόνα, η οποία σήμερα θησαυρίζεται στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου των Ξένων, στην πόλη της Ζακύνθου.

Ο άξιος Εφημέριος της Μητρόπολης Πρωτοπρεσβύτερος Παναγιώτης Σπουργίτης, πάντα ευγενής και παραδοσιακός, είχε φροντίσει άψογα για όλα, ενώ οι μυρτιές είχαν την τιμητική τους, γύρω από το Κόνισμα της Μυρτιδιώτισσας, η Καθέδρα της οποίας  χρυσώθηκε εσχάτως, μετά από γενναία δωρεά φιλάγιας Οικογένειας της Ενορίας.

Ο Εφημέριός μας, π. Παναγιώτης Καποδίστριας, είχε την ευθύνη του άμβωνα της βραδιάς. Ομιλώντας λοιπόν και αφορμώμενος από το ψάλμα της Αρτοκλασίας "Πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν...", αναφέρθηκε στον όντως πλούτο όσων βιώνουν την εκκλησιαστική πραγματικότητα: Τον Υιό της Μυρτιδιώτισσας Παναγίας Παρθένου!

Είπε χαρακτηριστικά, μεταξύ άλλων: "Σε καιρούς και τόπους διάχυτης οικονομικής Κρίσης και ανείπωτης κοινωνικής κατάθλιψης, η γλυκύτατη Παναγία -στο κέντρο και αυτής εδώ της πανηγύρεως- προτείνει, κρατώντας Τον μάλιστα στην στοργικότατη αγκάλη Της, τον αδιάπτωτο θησαυρό της ζωής μας, την ίδια την Πηγή της Ζωής, τον Σωτήρα του Κόσμου!

Γι' αυτό ακριβώς την τιμάμε: Διότι εγκοσμιώνει τον Ουρανό και ουρανίζει τον χαμερπή και πολυθλιμμένο άνθρωπο της εποχής μας, υποδεικνύοντάς του τα όντως σπουδαία και τιμαλφή του βίου και την προοπτική της μέλλουσας δόξας. Ως εκ τούτου, όσοι βιώνουμε το εκκλησιαστικό γεγονός -δίχως ν' αποδεικνυόμαστε απόκοσμοι και αντικοινωνικοί- συμπεριφερόμαστε με περισσή ολιγάρκεια, δίχως να επιτρέπουμε στην περιρρέουσα γκρίζα ατμόσφαιρα να μάς καταβάλει ή να μάς απελπίζει. Ζούμε (ή πρέπει να ζούμε) "ως μηδέν έχοντες και τα πάντα κατέχοντες"!

Φωτορεπορτάζ: Παναγιώτης Κλαυδιανός, Κίμων Μπάστας

Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2011

"Η Σιωπηλή Σχολή", ένα ντοκιμαντέρ για τη φιμωμένη Θεολογική Σχολή της Χάλκης



Το Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών (ΙΔ.ΙΣ.ΜΕ.), τιμώντας την 50ή επέτειο της αποφοιτήσεως του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου από την Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, υλοποίησε, μαζί με Έλληνες και Τούρκους ιστορικούς, το ντοκιμαντέρ «Η Σιωπηλή Σχολή», που προβάλλουμε σήμερα στο πολυπεριοδικό μας. Στο ντοκιμαντέρ αυτό παρουσιάζεται μια αναδρομή στην ιστορία της Σχολής από την ίδρυσή της, το 1844, μέχρι και το κλείσιμό της, το 1971.

Η ερευνητική ομάδα του ΙΔ.ΙΣ.ΜΕ., έπειτα από πολύμηνη ιστορική έρευνα, ταξίδεψε σε Χάλκη, Κωνσταντινούπολη, Κάλυμνο και Θεσσαλονίκη για τις ανάγκες των γυρισμάτων. Συνάντησε και πήρε συνέντευξη από πρώην μαθητές της Σχολής, καθηγητές, αλλά και από τον Ηγούμενο της Μονής. Συνέντευξη παραχώρησε και ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο οποίος -σημειωτέον- αποφοίτησε από τη Σχολή το 1961.

Τη σκηνοθετική ευθύνη είχαν η Ειρήνη Σαρίογλου και η Μαρίνα Λεοντάρη, ενώ την πρωτότυπη μουσική συνέθεσε ο Βασίλης Δημητρίου. Το έργο υλοποιήθηκε σε συμπαραγωγή με την ΕΡΤ.

Πυρακτωμένα Χρώματα










Είναι τ' ολοκαύτωμα του χθεσινού δειλινού πάνω από τον μικρό τόπο μας! Τα ολοκαιόμενα σύγνεφα της δύσης πάνω απ' το ταπεινό -μα τόσο πλούσιο εντέλει- Μπανάτο!
Τ' αποτυπώσαμε για Εσάς όλους, τους διαδικτυακούς φίλους μας, ιδιαίτερα τους ξενιτεμένους! 
"Ποίησιν δε χειρών αυτού αναγγέλλει το στερέωμα"!!!

[Φωτογραφίες με το κινητό: π. Π. Κ., 21 Σεπτεμβρίου 2011]

Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου 2011

Η Ομιλία του εκπαιδευτικού Νίκου Αρβανιτάκη, στο 2ο "Αληθώς", περί Ταμπουρλονιάκαρου


Σύμφωνα με όσα ακούγονται αυτές τις ημέρες ανά την Ζάκυνθο, η 2η εκδήλωση του νεοσύστατου Μορφωτικού Κέντρου Λόγου της Ενορίας μας, τού "Αληθώς", ευχαρίστησε τους πάντες: Αυτούς που παρευρέθηκαν και όσους δεν κατόρθωσαν να είναι κοντά μας, το απόγευμα της περασμένης Κυριακής. Το λαογραφικό θέμα, με το οποίο ασχοληθήκαμε, ήταν και είναι φλέγον, διότι αφορά στο "Ταμπουρλονιάκαρο", το οποίο θεωρείται εκ των ών ουκ άνευ για τις χαρές και τα πανηγύρια του κοινοτικού βίου των Ζακυνθινών.

Η σχετική πρωτότυπη Ομιλία του εκπαιδευτικού - μουσικοδιδασκάλου και ρέκτη της τζαντιώτικης Παράδοσης κ. Νίκου Αρβανιτάκη έφερε στην επιφάνεια ό,τι υπάρχει καταγεγραμμένο ιστορικά για τα μουσικά αυτά όργανα [(α)νιάκαρα - ταμπούρλο] και την πατροπαράδοτη χρήση τους στην διαχρονία της Ζακύνθου, ενώ εισηγήθηκε τρόπους διάσωσής τους στο Αύριο, που επέρχεται άδηλο και αβέβαιο

Θεωρήσαμε υποχρέωσή μας να δημοσιεύσουμε την εισήγηση του κ. Αρβανιτάκη, ώστε αυτή και όλες οι δράσεις τού "Αληθώς", μαζί με όσα επιστημονικά θα προτείνει (ως "Κέντρο Λόγου", που ευελπιστεί να είναι), να μπορούν να προσληφθούν ως Γνώση από τον κάθε ενδιαφερόμενο. Ήδη αναρτήσαμε το κείμενο της Ομιλίας στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκη μας, στα Παραθέματα Λόγου και μπορείτε άμεσα να το αναγνώσετε, μ' ένα κλικ εδώ

Ευθύς παρακάτω δημοσιεύουμε μόνον τις συμπερασματικές σκέψεις του έγκριτου Ομιλητή, ευχαριστώντας τον για την άψογη συνεργασία στο 2ο "Αληθώς" μας!!!  


ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗ
ΓΙΑ ΤΟ ΖΑΚΥΝΘΙΝΟ ΤΑΜΠΟΥΡΛΟΝΙΑΚΑΡΟ

[......]

Πρέπει να αναφέρουμε ότι για πρώτη φορά συναντάμε τη λέξη «νιάκαρα» στο μακροσκελές ποίημα, αριστούργημα της κρητικής λογοτεχνίας «Ερωτόκριτος» του Βιτσέντζου Κορνάρου, όπου από τα συμφραζόμενα εννοείται το μουσικό λαϊκό όργανο νιάκαρα, που παίζεται με το στόμα, τους ήχους του οποίου συνοδεύει το κρουστό όργανο νταούλι ή ταμπούρλο. Πριν από αυτό το ποιητικό κείμενο, δεν μπόρεσε ο γράφων να βρει κάποια άλλη μαρτυρία, όπου «(α)ν(ι)άκαρα» είναι το πνευστό όργανο, που σήμερα υπάρχει στο νησί.

Εύκολα –πιθανόν και αυθαίρετα– μπορεί κάποιος να υποθέσει ότι το ταμπουρλονιάκαρο (ταμπούρλο και ανιάκαρα), το έφεραν στο νησί μας οι Κρήτες πρόσφυγες όταν το έτος 1669, μετά την πτώση του Χάνδακα (σημερινού Ηρακλείου), κατέκλυσαν μεταξύ των άλλων και τη Ζάκυνθο. Είναι γνωστό ότι επηρέασαν αποφασιστικά την μετέπειτα πορεία και διαμόρφωση του ζακυνθινού πολιτισμού, σε όλες τις εκφράσεις του, σε όλα τα είδη της τέχνης. Εξ άλλου, χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Χορός του Θησέα ή Γέρανος, που παίζεται μόνο με ταμπουρλονιάκαρο και στην αρχή οι κινήσεις του πρωτοχορευτή παριστάνουν την πάλη του Θησέα με το Μινώταυρο στον λαβύρινθο του βασιλιά Μίνωα της Κρήτης.

Όπως και να έχει όμως το πράγμα, η πρώτη εμφάνιση του ταμπουρλονιάκαρου στη Ζάκυνθο είναι ένα ενδιαφέρον θέμα έρευνας από λαογράφους επιστήμονες. Το ταμπουρλονιάκαρο, αναμφίβολα, είναι ένα από τα βασικά στοιχεία του ζακυνθινού λαϊκού πολιτισμού. Έχει παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διασκέδαση και στη μουσικοχορευτική παράδοση των Ζακυνθινών, ιδιαίτερα των χωριών του Κάμπου, της Ρίζας και της ορεινής περιοχής.

Στους ξέφρενους ρυθμούς της σημερινής εποχής, στην εποχή του τουριστικού «θαύματος» της Ζακύνθου, μέσα στην παγκοσμιοποίηση και στη νέα τάξη πραγμάτων, της οικονομικής και όχι μόνο κρίσης, της εισαγωγής ξενόφερτης δυτικού τύπου υποκουλτούρας, το ταμπουρλονιάκαρο, που τους τελευταίους αιώνες ενυπάρχει στο ζακυνθινό πολιτιστικό γίγνεσθαι, τείνει να εξαφανιστεί και να καταντήσει μουσειακό είδος.

Δεν θα πρέπει να το επιτρέψουμε να συμβεί αυτό. Έχουμε χρέος, να το διατηρήσουμε και να το μεταλαμπαδεύσουμε στις νεότερες γενιές. Πρέπει να το γνωρίσουν οι νέοι μας, να ευαισθητοποιηθούν και να καταλάβουν τη μεγάλη αξία του. Έχουν μείνει ελάχιστοι λαϊκοί οργανοπαίχτες ανιάκαρας σε όλη τη Ζάκυνθο. Το παίξιμο του ταμπούρλου είναι πιο εύκολο και μπορεί να παιχτεί από πολύ περισσότερους.

Μια πρότασή μας θα ήταν να εισαχθεί και να διδάσκεται σαν ξεχωριστό και ιδιαίτερο μάθημα της λαϊκής μας παράδοσης στο Μουσικό Σχολείο του νησιού μας. Ξέρουμε ότι υπάρχει ιδιαίτερη αντιμετώπιση και υποστηρίζεται από το πρόγραμμα σπουδών του Υπουργείου Παιδείας η εισαγωγή ενός τέτοιου μαθήματος εκμάθησης ενός τοπικού λαϊκού οργάνου, όπως είναι η ανιάκαρα και το ταμπόύρλο. Η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και ο Σύλλογος Διδασκόντων του Μουσικού Σχολείου του νησιού μας, θα πρέπει να το σκεφτούν πολύ σοβαρά και να αποφασίσουν σύντομα την εισαγωγή του μαθήματος ανιάκαρας και ταμπούρλου. Θα κάνουν κάτι πολύ σημαντικό για τη λαϊκή παράδοσης του νησιού μας.

Μέχρι τότε, ο Τάσης Ξένος–Παλλαδινός, ο Φώτης Μποζίκης, ο Πέτρος Γιατράς, ο Νιόνιος Κωστής και ο Γιώργος Σεμιτέκολος θα κρατούν στα χέρια τους την πολύτιμη αυτή κληρονομιά μας, το παίξιμο της ανιάκαρας. Θα περιμένουμε και άλλους να τους μιμηθούν.

[ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΟΜΙΛΙΑ, εδώ]

Η 2η εκδήλωση του "Αληθώς" στα διάφορα Μ.Μ.Ε.


Την ωραία -λαογραφικού ενδιαφέροντος και περιεχομένου- εκδήλωση του Μορφωτικού Κέντρου "Αληθώς" της Ενορίας μας για την διαχρονία του ζακυνθινού Ταμπουρλανιάκαρου παρουσίασαν μέχρι τώρα κατά χρονολογική σειρά -ευγενώς φερόμενα- τα εξής Μ.Μ.Ε., τα οποία ευχαριστούμε από μέσης καρδίας για την καλοσύνη τους:
α) Εκκλησιαστικό Πρακτορείο AMEN.gr (κλικ εδώ),
β) Καθημερινή Εφημερίδα Ημέρα τση Ζάκυθος, 20.9.2011, φ. 4095, σ. 10 (δείτε ανωτέρω φωτό ή κλικ εδώ) και
γ) Ιστότοπος Ιδιωτική Οδός του Παναγιώτη Ανδριόπουλου (κλικ εδώ).

Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2011

Λαμπρή η εκδήλωση του "Αληθώς" για το Ταμπουρλονιάκαρο της Ζακύνθου

Μια μεγάλη συγκέντρωση λαού, με επικεφαλής τον Μητροπολίτη Ζακύνθου κ. Χρυσόστομο Β΄, τον Επίσκοπο Φωτικής κ. Διονύσιο, τον Αντιδήμαρχο Αρκαδίων Διονύσιο Τουρκάκη, τον Πρόεδρο Μπανάτου Χαράλαμπο Κοντονή, το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, τον Πρόεδρο της Εθελοντικής Ομάδας Μπανάτου Σπύρο Κοντονή, ορισμένους φιλομαθείς ιερείς, ευάριθμους ανθρώπους των Γραμμάτων, της Επιστήμης, των Τεχνών και της Λαογραφίας, πραγματοποιήθηκε απόψε το δειλινό στο ευρύχωρο επάνω πλάτωμα του ναού της Φανερωμένης Μπανάτου, με την ευκαιρία της 2ης εκδήλωσης του "Αληθώς", του Μορφωτικού Κέντρου Λόγου Μπανάτου, που -ως γνωστόν- ιδρύθηκε πρόσφατα!


Η εκδήλωση ήταν λαογραφικού περιεχομένου και αφορούσε στην διαχρονία του Ζακυνθινού Ταμπουρλονιάκαρου.

Την εκδήλωση άνοιξε ο υπεύθυνος τού "Αληθώς"  π. Παναγιώτης Καποδίστριας, ο οποίος ευχαρίστησε όλους για την παρουσία τους στις μορφωτικές εκδηλώσεις του Κέντρου Λόγου. "Αυτές οι εκδηλώσεις", είπε, "αποτελούν την δική μας πολιτιστική απάντηση - αντίδραση στην περιρρέουσα ζοφερή ατμόσφαιρα της Κρίσης, τής εντός εκτός Κρίσης, που μάς ταλανίζει τελευταία ως έθνος και οντότητες".

Αμέσως μετά, τον λόγο έλαβε ο υπό παραίτησιν Μητροπολίτης Ζακύνθου κ. Χρυσόστομος, ο οποίος συνεχάρη με πολύ θερμά λόγια τόσο τον π. Παναγιώτη - Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπό του κατά την 17ετή αρχιερατεία του στη Ζάκυνθο- για τις πρωτοβουλίες του, όσο και την φιλοπρόοδη Ενορία του Μπανάτου για την δραστηριότητα τού Κέντρου Λόγου, που και με την αρχιερατική έγκρισή του λειτουργεί ήδη.  




Κύριος ομιλητής ήταν ο κ. Νίκος Αρβανιτάκης, εκπαιδευτικός, ιδρυτής - υπεύθυνος και διδάσκων του Μουσικοχορευτικού Συγκροτήματος "Υακίνθη",  ο οποίος, με περισσή γλαφυρότητα κι επιστημονική πληρότητα, ανέπτυξε την ανακοίνωσή του, με θέμα "Το ζακυνθινό Ταμπουρλονιάκαρο, από το χθες στο αύριο", προκαλώντας γόνιμες σκέψεις στο πυκνό ακροατήριο. 

Παρέστησαν και έπαιξαν Ταμπουρλονιάκαρο οι λαϊκοί οργανοπαίκτες Φώτης Μποζίκης, από το ορεινό χωριό Πλεμοναρίο - [α]νιάκαρα και ο Σπύρος Σταμίρης από το χωριό Άη Δημήτρης - ταμπούρλο, οι οποίοι και καταχειροκροτήθηκαν, ενώ χόρεψαν παιδιά της "Υακίνθης".






Τέλος, τα παιδιά έλαβαν αναμνηστικά διπλώματα για την πολύ ευγενική και ολόθυμη συμμετοχή τους στο παραδοσιακό Πανηγύρι του Μπανάτου, κατά το περασμένο Δεκαπενταύγουστο.

Το "Αληθώς" ανανέωσε το ραντεβού με το κοινό της Ζακύνθου, για την 3η εκδήλωσή του, στα μέσα του ερχόμενου Οκτωβρίου, με κοινωνιολογικό περιεχόμενο. Σημειωτέον ότι ιδιαίτερη ευχαρίστηση προκάλεσε η παρουσία του γιατρού Νίκου Σκαρτσή, ο οποίος ταξίδεψε ειδικά για την αποψινή εκδήλωση από τη Βοστόνη, ώστε να γνωρίσει εκ του σύνεγγυς τους συντελεστές του "Αληθώς", με τους οποίους μάλιστα συμφώνησε να κάνει μια από τις διαλέξεις της Άνοιξης 2012, με περιεχόμενο βιοηθικής.

[Εικόνα και ήχος: Ιωάννης Πορφύριος Καποδίστριας]

Φωτοστιγμιότυπα από το Αφιέρωμα του "Αληθώς" στο ζακυνθινό Ταμπουρλονιάκαρο

  Πριν λίγο στο πλάτωμα της Φανερωμένης Μπανάτου 
































Φωτορεπορτάζ: Ιωάννης Πορφύριος Καποδίστριας