Επιμέλεια και παρουσίαση αφιερώματος: π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
Από την 21η έως την 26η Ιανουαρίου 2004 πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία, ταξίδι - επίσημη επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου στην Κούβα του Φιντέλ. Ναι, όπως ακούγεται! Διότι μέχρι εκείνα τα χρόνια η Κούβα είχε κοπεί και ραφτεί στα μέτρα του Κάστρο. Στα επόμενα χρόνια -ως γνωστόν- άρχισε η βιολογική φθορά του ιστορικού ηγέτη, το δειλό ξανάνοιγμα και πάλι στον κόσμο, ο θάνατός του με όλα τα επακόλουθα.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, κατά την επίσκεψή του στην Αβάνα, έτυχε θερμής υποδοχής από τον Κάστρο, ο ίδιος μάλιστα ο ηγέτης παρέστη στα εγκαίνια του Ναού του Αγίου Νικολάου στην κουβανική πρωτεύουσα, παρόντος και της πρώην βασιλικής οικογένειας της Ελλάδας. Ο Κάστρο πολλάκις εκφράστηκε με αξιοσημείωτο σεβασμό για την Ορθοδοξία και δη για τον Άγιον Όρος.
Από πλευράς Ζακύνθου ταξίδεψαν στην Κούβα, μαζί με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο τότε Μητροπολίτης Ζακύνθου κ. Χρυσόστομος Β΄ (νυν Δωδώνης), ο συνταξιούχος Εφημέριος Σκουλικάδου π. Αλέξανδρος Κεφαλληνός και ο φωτογράφος κ. Χριστόδουλος Σούρμπης. Από το Αρχείο του κ. Σούρμπη προέρχεται η δημοσιευόμενη εδώ φωτοθήκη ως ανάμνηση των σπουδαίων εκείνων στιγμών, τόσα χρόνια πλέον μετά. Ακολουθεί -χάριν ιστορίας- το όλο πρόγραμμα της επισκέψεως Βαρθολομαίου στην Κούβα και η Ομιλία του κατά τον εγκαινισμό του Ναού του Αγίου Νικολάου Αβάνας.
(21-26 Ἰανουαρίου 2004)
Τετάρτη, 21η Ἰανουαρίου 2004
17:00 Ἄφιξις καὶ ὑποδοχὴ τῆς Α.Θ.Παναγιότητος εἰς ἀπογευματινὴν ὥραν. Μεταφορὰ προσκυνητῶν εἰς τὸ Διεθνὲς Ἀεροδρόμιον τῆς Ἁβάνας. Κατάλυσις τῆς Α.Θ.Παναγιότητος εἰς τὸ Ξενοδοχεῖον Parque Central.
18:30 Ἐπίσημος ὑποδοχὴ τῆς Α.Θ.Παναγιότητος ὑπὸ τοῦ Προέδρου τῆς Χώρας Ἐξοχ. κ. Fidel Castro εἰς τὸ Palacio de la Revolucion. Μετὰ τὴν ὑποδοχὴν καὶ τὴν λῆψιν τῆς ἀναμνηστικῆς φωτογραφίας, ὁ Πατριάρχης μετὰ τοῦ Προέδρου καὶ τῇ συμμετοχῇ πέντε ἀκόμη προσώπων θὰ ἔχῃ ἰδιαιτέραν συνάντησιν καὶ συνομιλίαν μετ’ αὐτοῦ εἰς εἰδικὸν χῶρον.
21:00 Παράθεσις ἐπισήμου δείπνου, πρὸς τιμὴν τῆς Α.Θ.Παναγιότητος, ὑπὸ τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Παναμᾶ κ. Ἀθηναγόρου εἰς τὸ Ξενοδοχεῖον Parque Central τῇ συμμετοχῇ Ἀρχιερέων καὶ ἄλλων ἐπισήμων.
Πέμπτη, 22α Ἰανουαρίου 2004
08:30 Πρόγευμα εἰς τὸ κατάλυμα τῆς Α.Θ.Παναγιότητος μετὰ τῶν Ἀρχιερέων καὶ τoῦ Κλήρου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Παναμᾶ.
10:00 Ἐγκαίνια Φωτογραφικῆς Ἐκθέσεως ἐπὶ τῇ συμπληρώσει 12ετοῦς Πατριαρχικῆς Διακονίας εἰς τὴν ἐπίσημον αἴθουσαν τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Φραγκίσκου τῆς Ἀσσίζης.
11:30 Συνάντησις τῆς Α.Θ.Παναγιότητος μετὰ τῶν κληρικῶν καὶ τῶν λαϊκῶν ἀντιπροσώπων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Παναμᾶ καὶ ἄλλων ἐπισήμων ἐξ Ἀμερικῆς καὶ Ἑλλάδος εἰς τὸ Ξενοδοχεῖον Nacional.
13:30 Παράθεσις ἐπισήμου γεύματος προς τιμὴν τῆς Α.Θ.Παναγιότητος, ὑπὸ τῶν Ἀρχόντων Ὀφφικιάλων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Παναμᾶ εἰς τὸ Ξενοδοχεῖον Nacional.
17:00 Ὁμιλία τῆς Α.Θ.Παναγιότητος, τοῦ Πατριάρχου, διὰ τὸ περιβάλλον, κατόπιν εὐλαβοῦς προσκλήσεως ἀπευθυνθείσης πρὸς Αὐτὸν ὑπὸ τοῦ Ὑπουργείου Περιβάλλοντος τῆς Ἀργεντινῆς εἰς τὸ Palacio de las Convenciones, Sala 1.
19:00 Ἐθιμοτυπικὴ ἐπίσκεψις τῆς Α.Θ.Παναγιότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου πρὸς τὸν Ἐξοχώτατον Πρέσβυν τῆς Τουρκικῆς Δημοκρατίας καὶ παράθεσις ἐπισήμου δεξιώσεως ὑπ' αὐτοῦ πρὸς τιμὴν Αὐτοῦ.
20:00 Παράθεσις ἐπισήμου δεξιώσεως πρὸς τιμὴν τῆς Α.Θ.Παναγιότητος, ὑπὸ τοῦ Ἐξοχ. κ. Γεωργίου Κωστούλα, Πρέσβεως τῆς Ἑλλάδος ἐν Ἀργεντινῇ ἐν τῷ Ξενοδοχείῳ Nacional.
20:30 Παράθεσις ἐπισήμου γεύματος ὑπὸ τοῦ Ἐντιμ. κ. Ἰωάννου Κατσιματίδου καὶ τῶν Ἀρχόντων Ὀφφικιάλων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Παναμᾶ πρὸς τιμὴν τῆς Α.Θ.Παναγιότητος εἰς τὸ Ξενοδοχεῖον Nacional.
Παρασκευή, 23η Ἰανουαρίου 2004
8:30 Πρόγευμα τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος μετὰ τῆς Ὑπευθύνου ἐπὶ τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ὑποθέσεων τοῦ Κομμουνιστικοῦ Κόμματος τῆς Κούβας κ. Caridad Diego εἰς τὸ Ξενοδοχεῖον Parque Central.
10:30 Συνάντησις τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος μετὰ τοῦ Καρδιναλίου τῆς Κούβας κ. Jaime Ortega καὶ τῶν βοηθῶν αὐτοῦ Ἐπισκόπων εἰς τὸ Ξενοδοχεῖον Parque Central.
11:30 Συνάντησις τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος μετὰ τῶν Ἀρχηγῶν Ἐκκλησιῶν τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν τῆς Κούβας εἰς αἴθουσαν τοῦ Ξενοδοχείου Riviera.
12:30 Συνάντησις τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος μετὰ τῶν Μελῶν τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν τῆς Κούβας, τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν ΗΠΑ καὶ τῶν ἀντιπροσώπων ἄλλων Ἐθνικῶν Συμβουλίων Ἐκκλησιῶν τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν καὶ τῶν Χωρῶν τῆς Λατινικῆς Ἀμερικὴς εἰς τὴν ἰδίαν αἴθουσαν τοῦ Ξενοδοχείου Riviera.
13:30 Γεῦμα τῇ συμμετοχῇ τῶν ἀνωτέρω, προσφερθησομένου ὑπὸ τοῦ Ἐθνικοῦ Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν τῆς Κούβας, προς τιμὴν τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος εἰς τὸ Ξενοδοχεῖον Riviera.
19:00 Κονσέρτο Βυζαντινῆς καὶ Κλασικῆς Κουβανικῆς μουσικῆς προσφερθησομένου προς τιμὴν τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος εἰς τὸ Θέατρον Nacional τῆς πόλεως.
21:00 Δεξίωσις εἰς τὴν Προεδρικὴν οἰκίαν προσφερθησομένη ὑπὸ τοῦ Προέδρου τῆς Ἐξοχωτάτου κ. Fidel Kastro πρὸς τιμὴν τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος.
Σάββατον, 24η Ἰανουαρίου 2004
8:30 Πρόγευμα τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος μετὰ τοῦ Ἱστορικοῦ τῆς Ἁβάνας κ. Εὐσεβίου Λεὰλ εἰς τὸ Ξενοδοχεῖον Parque Central.
10:00 Ξενάγησις ὑπὸ τοῦ κ. Λεὰλ τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος εἰς τὰ διάφορα ἀξιοθέατα τῆς πόλεως καὶ ἐπίσκεψις σχολείου ἀναπήρων παιδιῶν.
12:30 Προσφορὰ τοῦ Πατριαρχικοῦ Δώρου, τῶν ἀναπηρικῶν καρεκλῶν εἰς τὸ Νοσοκομεῖον Παίδων τῆς πόλεως.
13:30 Γεῦμα δοθὲν ὑπὸ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως τῇ συμμετοχῇ ὅλων τῶν προσκυνητῶν μὲ παρουσίασιν τοῦ ἱεραποστολικοῦ ἔργου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως εἰς τὴν Plaza de la Catedral.
17:00 Ἔναρξις καὶ ἐγκαίνια Ἐκθέσεως γλυπτικῆς κ. Δημητρίου Ταλαγάνη εἰς τὸ Museo de Bellas Artes.
18:00 Πατριαρχικὸς Ἑσπερινὸς εἰς τὴν Ἱερὰν Μονὴν τοῦ Ἁγίου Φραγκίσκου, παραπλεύρως τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Νικολάου.
20:00 Γεῦμα εἰς τὴν πλατεῖαν τοῦ Ἁγίου Φραγκίσκου, τῇ συμμετοχῇ ὅλων τῶν προσκυνητῶν μὲ Ἑλληνικὸν καὶ Κουβανικὸν μουσικὸν πρόγραμμα εἰς τὴν Plaza de San Francisco.
Κυριακή, 25η Ἰανουαρίου 2004
9:00 Ἔναρξις τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Ὄρθρου εἰς τὴν Ἱερὰν Μονὴν τοῦ Ἁγίου Φραγκίσκου.
10.00 Ἔναρξις τῆς Ἀκολουθίας τῶν ἐγκαινίων παρουσίᾳ τοῦ Προέδρου Fidel Castro, τῶν Ἀρχῶν, τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἀντιπροσωπειῶν, τοῦ Διπλωματικοῦ Σώματος, τῶν Ἀρχόντων καὶ ἁπάντων τῶν προσκυνητῶν. Ἐπίδοσις κειμένου τῆς ἐπισήμου ἀναγνωρίσεως τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως ὑπὸ τῆς Κυβερνήσεως τῆς Κούβας.
11:30 Πατριαρχικὴ Θεία Λειτουργία.
14:00 Ἐπίσημον γεῦμα πρὸς τιμὴν τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος ἐπὶ τῷ ἑορτασμῷ τῶν Ἐγκαινίων εἰς τὴν Plaza de las Armas.
20:00 Δεῖπνον προς τιμὴν τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος προσφερθησομένου ὑπὸ τοῦ Προέδρου τῆς Κούβας κ. Fidel Castro εἰς τὴν Προεδρικὴν κατοικίαν.
Δευτέρα, 26η Ἰανουαρίου 2004
10:00 Ἀναχώρησις τῆς Α.Θ.Παναγιότητος τοῦ Πατριάρχου ἐκ τοῦ Διεθνοῦς Ἀεροδρομίου τῆς Ἁβάνας διὰ Κωνσταντινούπολιν.
ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ
κατά τήν τελετήν ἐγκαινίων τοῦ Ἱ. Ν. Ἁγ. Νικολάου Ἁβάνας
(25/01/2004)
«Ἐγκαινίζου, ἐγκαινίζου, ἡ νέα Ἱερουσαλήμ. Ἥκει γάρ σου τό φῶς καί ἡ δόξα Κυρίου ἐπί σέ ἀνατέταλκεν».
Ἐξοχώτατε κύριε Πρόεδρε,
Ἱερώτατε ποιμενάρχα καί τοῦ Ὀρθοδόξου Λαοῦ τῆς Κούβας Μητροπολῖτα Παναμᾶ κύριε Ἀθηναγόρα,
Ἱερώτατοι ἀδελφοί,
Ἀδελφοί, Πατέρες καί Τέκνα ἐν Κυρίῳ,
Χαρμόσυνος ἀνέτειλε καί λαμπρά ἡ σημερινή ἡμέρα εἰς τήν Κούβαν. Ἡμέρα ἱστορικῆς σημασίας ἀπό πολλάς ἀπόψεις.
Ἡ Κυβέρνησις καί ὁ Ἐξοχώτατος Πρόεδρος τῆς Χώρας, πραγματοποιοῦντες ἕν σπουδαῖον ἄνοιγμα φιλίας πρός τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν, ἀνεγνώρισαν τήν Ὀρθοδοξίαν ὡς μίαν τῶν ἐπισήμων θρησκειῶν τῆς Κούβας, μέ ὅσας προνομίας καί δικαιώματα τοῦτο συνεπάγεται. Πέραν τούτου, ἀνήγειραν τόν ὡραῖον τοῦτον Καθεδρικόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Νικολάου εἰς τόν παλαιόν τομέα τῆς Ἁβάνας, τόν χαρακτηρισθέντα ὑπό τῆς UNESCO ὡς μνημεῖον παγκοσμίου πολιτιστικῆς κληρονομίας. Μέ ἄλλους λόγους, ἀνήγειραν τόν περίπυστον Ναόν ἡμῶν μέσα εἰς αὐτό τό σαλόνι τῆς Πρωτευούσης. Καί προσφέρουν τόν Ναόν, ὡς δῶρον εὐλαβές τοῦ Λαοῦ τῆς Κούβας πρός τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν καί τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν Του, μάλιστα δέ τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὑπό τήν πνευματικήν εὐθύνην καί δικαιοδοσίαν τοῦ ὁποίου, διά τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Παναμᾶ, ὑπάγεται τό ἐνταῦθα Ὀρθόδοξον στοιχεῖον.
Σήμερον παραλαμβάνομεν ἐπισήμως τό ἱερόν ἀφιέρωμα καί τελοῦντες τήν Τελετήν τῶν Ἐγκαινίων, τό καθαγιάζομεν καί τό παραδίδομεν ἐπισήμως εἰς τήν λογικήν λατρείαν τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, εὐχόμενοι νά ἵσταται ἀσάλευτος καί ἀκλόνητος εἰς αἰῶνας αἰώνων. Κτίτορες τοῦ Ναοῦ λογίζονται πάντες οἱ εὐγενεῖς καί φιλόξενοι πολῖται τῆς χώρας, ὅλος ὁ Κουβανικός λαός, ἐπί τόν ὁποῖον καί ἐπικαλούμεθα τήν εὐλογίαν τοῦ Θεοῦ. Κατ᾿ οὐσίαν «τοῦτον τόν Οἶκον ὁ Πατήρ ᾠκοδόμησε· τοῦτον τόν Οἶκον ὁ Υἱός ἐστερέωσε· τοῦτον τόν Οἶκον τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἀνεκαίνισε, τό φωτίζον καί στηρίζον καί ἁγιάζον τάς ψυχάς ἡμῶν».
Αἱ γενναῖαι αὐταί χειρονομίαι τῆς Κουβανικῆς Κυβερνήσεως ἐκτιμῶνται βαθύτατα καί εὐελπιστοῦμεν ὅτι θά ἴδωμεν εἰς τό μέλλον καί ἄλλους Ἱερούς Ναούς νά ἀνεγείρωνται εἰς τήν Χώραν καί νά παραδίδωνται εἰς δημοσίαν λατρείαν. Ἄλλωστε, ὁ πιστός Χριστιανός εἶναι καί καλός πολίτης τῆς Χώρας του καί συνεπής εἰς τάς ἀπαιτήσεις τοῦ συμφέροντός της.
Περιττόν νά ὑπομνήσωμεν ὅτι ἡ ἐλευθέρα ἔκφρασις τῆς θρησκευτικῆς πίστεως ἀποτελεῖ βασικόν ἀνθρώπινον δικαίωμα, τό ὁποῖον μετά τῶν λοιπῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει νά εἶναι παρά πάντων σεβαστόν καί ἀπαραβίαστον, μάλιστα δέ παρ᾿ ὅσων ὡς βάσιν τῆς πολιτικῆς των ἰδεολογίας θέτουν τόν ἀνθρωπισμόν.
«Ἐγκανίζου, ἐγκαινίζου, ἡ νέα Ἱερουσαλήμ», ἡ Κούβα, θά ἠδυνάμεθα νά εἴπωμεν, τρέποντες ἐπί τό ἐπικαιρότερον τούς λόγους τοῦ ὑμνῳδοῦ. Τά ἐγκαίνια τοῦ Ὀρθοδόξου Καθεδρικοῦ Ναοῦ ἀποτελοῦν πρόσκλησιν διά τόν ἐγκαινιασμόν νέας ἐποχῆς, σημειουμένης ὑπό τῆς ἐλευθέρας παρουσίας τοῦ Ἰησοῦ ἀνά τάς ὁδούς τῶν πόλεων καί τῶν χωρίων, ἀνά τούς ἀγρούς καί τάς φυτείας, ἀνά τάς οἰκίας καί τά καταστήματα, ἀνά τά γραφεῖα καί τά σχολεῖα, ἀνά πᾶσαν τήν γῆν τῆς Κούβας. «Ἥκει γάρ σου τό φῶς -Κούβα- καί ἡ δόξα Κυρίου ἐπί σέ ἀνατέταλκεν». Ἦλθε τό Φῶς τοῦ Χριστοῦ εἰς τήν Κούβαν μέσῳ τῆς λυχνίας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, γλυκύ, ἱλαρόν, θερμόν, ἄτυφον, ταπεινόν, ὁδηγητικόν εἰς τήν ὁδόν τῆς Ἀληθείας καί τῆς Ζωῆς. Καί ἡ δόξα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, σεμνή, ἀπαρρησίαστος, διακριτική, ἀνέτειλεν ἐπί τήν Χώραν.
Τό φῶς τοῦτο τοῦ Χριστοῦ καί ἡ δόξα τοῦ Κυρίου πρῶτον ἀντανακλοῦν εἰς τό ἀνθρώπινον πρόσωπον. Εἰς τό πρόσωπον καί τοῦ τελευταίου πολίτου τῆς Κούβας. Πεπλασμένος ὁ ἄνθρωπος κατ᾿ εἰκόνα καί ὁμοίωσιν Θεοῦ, πεπροικισμένος μέ τό αὐτεξούσιον, τήν ἐλευθερίαν τῆς βουλήσεως καί ἐνεργείας, καλεῖται ὑπό τοῦ Χριστοῦ ἐν ἐλευθερίᾳ νά βιώσῃ τοῦτο τό φῶς καί ταύτην τήν δόξαν, καί δι᾿ αὐτῶν ἀνακαινούμενος καθημερινῶς, νά καταλήξῃ εἰς ἀληθῆ ὁμοίωσιν Θεοῦ καί κοινωνίαν τῆς Χάριτός Του. Ὁ,τιδήποτε ἐμποδίζει τήν βίωσιν καί ἀνακαίνισιν αὐτήν εἶναι λάθος· εἶναι ὕβρις μέ τήν ἀρχαιοελληνικήν σημασίαν τῆς λέξεως· εἶναι ἁμάρτημα.
Δέν ἦλθεν ἡ Ὀρθοδοξία ἐνταῦθα, ἀγαπητοί, μετά ὀφρύος καί δυνάμεως. Ἦλθεν ἁπλῆ καί σεμνή, ὅπως αἱ ἁπλαῖ θυγατέρες τῆς Κουβανικῆς ὑπαίθρου. Ἁγνή καί ἄνευ πονηρίας, ὅπως τά ἀπειρόκακα παιδία τοῦ Κουβανικοῦ Λαοῦ. Ἦλθε νά συμμερισθῇ τόν σταυρόν τῆς Χώρας καί τοῦ Λαοῦ της. Νά τείνῃ χεῖρα στοργῆς πρός πάντα «κοπιῶντα καί πεφορτισμένον». Νά ἐκτιμήσῃ τάς ἀξίας τοῦ Κουβανικοῦ πολιτισμοῦ, ὡς οὗτος διεμορφώθη ἀπό παλαιά μέχρι σήμερον. Νά ὑπενθυμίσῃ εἰς ὅλους τήν ἀρχαίαν εὐγένειαν, μέ τήν ὁποίαν ὁ Δημιουργός Θεός ἐπροίκισε τά πλάσματά Του. Νά διακηρύξῃ μετά παρρησίας ὅτι τό νά ἀποκλείωνται λαοί καί κράτη ἀπό τήν γενικωτέραν κοινωνίαν τῶν λαῶν τῆς γῆς εἶναι ἱστορικόν λάθος, καί ὅτι τά προβλήματα μεταξύ λαῶν καί κρατῶν, ὅπως, ἄλλωστε, καί ἐκεῖνα μεταξύ φυσικῶν προσώπων, λύονται διά τοῦ διαλόγου καί τῆς ἐπικοινωνίας, ὡς καί διά καλοπίστων διαπραγματεύσεων.
Τά πάντα τακτοποιοῦνται «πρόσωπον πρός πρόσωπον». Τίποτε δέν τακτοποιεῖται «πλάτην μέ πλάτην», «κλειστήν θύραν ἔναντι κλειστῆς θύρας».
«Ἐγκαινίζου, ἐγκαινίζου, ἡ νέα Ἱερουσαλήμ». Νέα Ἱερουσαλήμ ὀνομάζεται ἡ Ἐκκλησία. Ἡ παλαιά Ἱερουσαλήμ μέ τάς παλαιάς ἁμαρτίας αὐτῆς δέν ὁδηγεῖ εἰς σωτηρίαν παρά τήν ἱερότητα τῆς γῆς της. Ἡ νέα Ἱερουσαλήμ τῆς Χάριτος, ὁ ἀπελεύθερος Ἰησοῦ Χριστοῦ λαός τοῦ Εὐαγγελίου, διά τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ καί τῆς ἐπιφοιτήσεως καί ἐνεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀνακαινίζεται, καθαίρεται, φωτίζεται, ἁγιάζεται, μεταμορφοῦται καί, μαζί μέ αὐτόν, ἀνακαινίζεται, καθαίρεται, φωτίζεται, ἁγιάζεται καί μεταμορφοῦται καί ὁ πέριξ κόσμος -τό περιβάλλον. Εἰς τήν παρουσίαν τῶν Ἁγίων καί τά ἄγρια ζῶα ἡμερεύουν. Αἱ τεταραγμέναι καρδίαι καί συνειδήσεις ἠρεμοῦν καί γαληνεύουν καί χαίρονται βαθεῖαν ἐσωτερικήν εἰρήνην. Τά δένδρα «ἐπικροτοῦσι τοῖς κλάδοις» καί τά πάντα ἐνδύονται μίαν μυστικήν ὡραιότητα. Ἐγνωρίσαμεν πολλάς τοιαύτας ἁγίας μορφάς καί ἔχομεν προσωπικήν ἐμπειρίαν τοῦ πράγματος. Ὁ Ἅγιος Νικόλαος, εἰς τό ὄνομα τοῦ ὁποίου θά τιμᾶται ὁ Ἱερός οὗτος Ναός, εἶναι ὁ Ἅγιος ὁ ὁποῖος καί τήν μῆνιν τῶν ἀνέμων καί τόν κλύδωνα τῆς θαλάσσης εἰρηνεύει ὅταν τόν ἐπικαλοῦνται καί σώζει τούς κινδυνεύοντας ναυτικούς. Εἶναι ἡ «εἰκών τῆς πρᾳότητος», ἐπί τῇ θέᾳ τοῦ ὁποίου ἤ καί μόνον ἐπί τῇ μνήμῃ τοῦ ὀνόματός του, ὁ σάλος τῆς καρδίας γαληνιᾷ. Ἀλλά ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία δέν ἔπαυσε νά ἀναδεικνύῃ Ἁγίους ἕως καί σήμερον. Ὑπάρχουν καί οἱ νεώτεροι Ἅγιοι καί δή μορφαί ὡς τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων Νικοδήμου καί Σιλουανοῦ, τοῦ Ἐπισκόπου Πενταπόλεως Νεκταρίου, τῶν προσφάτως ἀναγνωρισθέντων ὡς Ἁγίων Ἀνθίμου τῆς Χίου, Σάββα τοῦ ἐν Καλύμνῳ, Νικολάου τοῦ Πλανᾶ καί πολλῶν ἄλλων. Ὑπάρχουν ἀκόμη καί ἐκεῖνοι τούς ὁποίους τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας ὁμοφώνως ἀναγνωρίζει ὡς Ἁγίους, ἄν καί ἐπίσημος πρᾶξις ἀναγνωρίσεως τῆς Ἁγιότητος αὐτῶν δέν ἔχει εἰσέτι ἐκδοθῆ, ὅπως οἱ Πα´ϊσιος, Πορφύριος καί Ἐφραίμ, ὁ συμπατριώτης τοῦ Ἁγίου Νικολάου Ἰάκωβος τῆς Εὐβοίας, ὁ Φιλόθεος Ζερβάκος, καί εἴ τις ἕτερος. Πέριξ τῶν μορφῶν αὐτῶν χιλιάδες ψυχαί εἰρήνευσαν, ἐγλυκάνθησαν, ἐχαροποιήθησαν, ἐζωοποιήθησαν. Τά στοιχεῖα τῆς φύσεως τούς ὑπήκουον. Τά ζῶα τούς ἐσέβοντο. Οἱ πάντες καί τά πάντα ἔνοιωθαν τήν ἀγάπην των καί τήν χάριν τοῦ ἐν αὐτοῖς κατοικοῦντος Ἁγίου Πνεύματος. Τό βλέμμα των ἦτο βλέμμα Χριστοῦ. Αἱ χεῖρες των χεῖρες φιλανθρωπίας. Ἡ καρδία των πλήρης θυσιαστικῆς ἀγάπης. Ὁ νοῦς των εἰρηνικός. Τό φρόνημά των ἅγιον. Ἡ καθημερινή ζωή των «ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, ἀγαθωσύνη, πίστις, χρηστότης, ἐγκράτεια». Πολλοί ὀφείλουν εἰς τούς γνησίους τούτους ἀνθρώπους τοῦ Θεοῦ πολλά. Εἶναι οἱ μεγαλύτεροι εὐεργέται ἡμῶν. Ἡ προσευχή των διεσκέδαζε βουλάς Ἐθνῶν, ἔφερε τό ἔλεος καί τήν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ εἰς τόν κόσμον, ἐφυγάδευεν ἀκάθαρτα πνεύματα, ἀποκαθίστα τήν ὑγιείαν τῶν ἀσθενούντων, ἔλυεν ἀνθρωπίνως ἄλυτα προβλήματα.
«Ἐγκαινίζου, ἐγκαινίζου, ἡ νέα Ἱερουσαλήμ· ἥκει γάρ σου τό φῶς καί ἡ δόξα Κυρίου ἐπί σέ ἀνατέταλκεν».
Ὁ Ἱερός οὗτος Ναός θά εἶναι μνημεῖον πίστεως. Ἐντεῦθεν θά ἀναπέμπωνται εὐχαί καί δεήσεις «ὑπέρ εἰρήνης τοῦ σύμπαντος κόσμου», ὑπέρ εὐοδώσεως καί ἐνισχύσεως τοῦ Κουβανικοῦ λαοῦ, «ὑπέρ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως» ἐν τῇ Ἀληθείᾳ τῆς Πίστεως καί τῇ Ἀγάπῃ τοῦ Θεοῦ. Ἐντεῦθεν θά ἐκπορεύεται καθαρόν καί ἀπερίτμητον τό μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου, τό ὁποῖον εἶναι μήνυμα ἀγάπης τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν ἄνθρωπον, μήνυμα εἰρήνης καί διαλόγου, ἰδιαιτέρως μάλιστα εἰς ἐποχάς ὅπως ἡ σημερινή, κατά τήν ὁποίαν οἱ λαοί τῆς γῆς εὑρίσκονται ἐντός μιᾶς ἀτμοσφαίρας ἀνασφαλείας, πολέμων, τρομοκρατίας, ἀπροκλήτων ἐπιθέσεων, ἀδικίας, ἀνισότητος, περιφρονήσεως τῶν ἀσθενεστέρων, προσπαθείας ἐπιβολῆς τοῦ δικαίου τοῦ ἰσχυροτέρου κ.ο.κ. Θά εἶναι μήνυμα σεβασμοῦ πρός τό ἀνθρώπινον πρόσωπον καί τά δικαιώματά του, τήν ἐλευθερίαν του, τήν ἀξιοπρέπειάν του, τό δικαίωμα τῆς διαφωνίας, τό ἀπαραβίαστον τῆς ζωῆς του. Θά εἶναι μήνυμα μετανοίας διά τήν «εὐπερίστατον ἁμαρτίαν» καί τά λάθη τοῦ παρελθόντος, προσωπικά καί συλλογικά. Θά εἶναι μήνυμα νέας ζωῆς πλήρους χάριτος καί ἀληθείας.
Ἱκετεύσαμεν τόν Θεόν νά καταστήσῃ τόν Ναόν ἡμῶν τοῦτον «λιμένα χειμαζομένων, ἰατρεῖον παθῶν, καταφυγήν ἀσθενῶν, δαιμόνων φυγαδευτήριον». Τοῦ ἐζητήσαμεν νά ἔχῃ τούς ὀφθαλμούς Του πάντοτε ἀνοικτούς ἐπ᾿ αὐτόν καί τά ὦτα Του εὐήκοα νά προσέχουν καί νά δέχωνται τήν προσευχήν καί τήν δέησιν ὅσων μέ εὐλάβειαν καί σεβασμόν θά εἰσέρχωνται ἐνταῦθα καί θά ἐπικαλοῦνται τό Πανάγιον ὄνομά Του, καί ἐν συνεχείᾳ νά ἐκπληροῖ τά αἰτήματά των πρός σωτηρίαν. Ἔχομεν νά προσείπωμεν μόνον τό: Ἀμήν. Ὅσα παρεκαλέσαμεν νά γίνουν ἀποδεκτά καί ἡμεῖς «κλήσεως ἐπουρανίου μέτοχοι», ὁσάκις εἰσερχόμεθα εἰς προσευχήν καί λογικήν λατρείαν ἐνταῦθα, νά «κατανοῶμεν τόν ἀπόστολον καί ἀρχιερέα τῆς ὁμολογίας ἡμῶν Χριστόν Ἰησοῦν» (Ἑβρ. 3,1) καί νά παραδίδωμεν εἰς Αὐτόν ἀνεπιφυλάκτως τήν καρδίαν μας, ἵνα ποιήσῃ αὐτήν ζῶντα Ναόν καί μονήν τοῦ ἰδίου καί τοῦ Ἀνάρχου Αὐτοῦ Πατρὀς καί τοῦ Παναγίου καί Ζωοποιοῦ Πνεύματος.
Ἡ ὀπισθάμβωνος λεγομένη εὐχή τῆς Θείας Λειτουργίας μνημονεύει: «Ὁ εὐλογῶν τούς εὐλογοῦντάς Σε, Κύριε, καί ἁγιάζων τούς ἐπί Σοί πεποιθότας, σῶσον τόν λαόν Σου καί εὐλόγησον τήν κληρονομίαν Σου». Εἰλικρινῶς εὐχόμεθα καί διά τόν ἐν Κούβᾳ Λαόν Του καί τήν ἐνταῦθα κληρονομίαν Του.
«Τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας Σου φύλαξον. Ἁγίασον τούς ἀγαπῶντας τήν εὐπρέπειαν τοῦ Οἴκου Σου. Σύ αὐτούς ἀντιδόξασον τῇ θεϊκῇ Σου δυνάμει». Ναί, Κύριε Ἰησοῦ, ἁγίασον τούς ἀγαπῶντας τήν εὐπρέπειαν τοῦ νέου Ἱεροῦ τούτου Ναοῦ, τούς κτίτορας αὐτοῦ, τόν Κουβανικόν λαόν ἐν τῷ συνόλῳ του, καί ἀντιδόξασον αὐτόν ὡς Σύ γνωρίζεις, Ἀμήν, Κύριε!
Τοῦτος ὁ λόγος ἔστω ἐκφραστικός τῆς εὐχαριστίας, τῆς εὐαρεσκείας καί τῆς εὐγνωμοσύνης τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου πρός τόν λαόν τῆς Κούβας διά τό θαῦμα, τό ὁποῖον βιοῦμεν σήμερον.
Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν!
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΣ ΣΤΗΝ ΑΒΑΝΑ
ΕΡΑΝΙΣΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου