Βαρθολομαίος: “Θα συνεχίσωμεν εδραίοι την ταπεινήν διακονίαν μας, φυλάσσοντες Θερμοπύλας, δι᾽ όσον χρόνον θέλει ο Θεός”

Την διαβεβαίωση ότι θα συνεχίσει εδραίος τη διακονία του, φυλάσσοντας Θερμοπύλες, “δι᾽ όσον χρόνον θέλει ο Θεός”, έδωσε η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος εόρτασε την 50ή επέτειο από την εκλογή του σε Επίσκοπο (Μητροπολίτη Φιλαδελφείας), τονίζοντας ότι “εις Εκείνον χρεωστούμεν τα πάντα! Εκείνον διακονούμεν και λατρεύομεν! Εις Εκείνον εμπιστευόμεθα και τα μελλούμενα… «Γενηθήτω το θέλημά Του», νυν και αεί!”

Ο Παναγιώτατος χοροστάτησε τη Δευτέρα, 18 Δεκεμβρίου 2023, στη Θεία Λειτουργία, που τελέστηκε στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό, με την ευκαιρία της εορτής του Αγίου Μάρτυρος Σεβαστιανού και της επετείου του, μετά την οποία τέλεσε τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών του αμέσου προκατόχου του, αοίδιμου Πατριάρχου Δημητρίου, και των μακαριστών Αρχιερέων που συγκροτούσαν την Αγία και Ιερά Σύνοδο κατά την ημέρα της εις Επίσκοπον εκλογής του. Στη συνέχεια, προέστη της Ακολουθίας της τελετης υπογραφής της Πατριαρχικής και Συνοδικής Πράξεως εντάξεως στο Εορτολόγιο της Εκκλησίας τριών νέων Αγίων: της Μοναχής Γαβριηλίας (Παπαγιάννη), της Κωνσταντινουπολίτιδος, της εν Λέρω, του Ιερομονάχου Αθανασίου Χαμακιώτου, και του Αρχιμανδρίτου Γερβασίου Παρασκευοπούλου.

“Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον έχει ευαίσθητον ούς διά τους κραδασμούς της ιστορίας, γνωρίζει να καταγράφη τας αναζητήσεις του ανθρώπου κάθε ιστορικής περιόδου και να απαντά εις αυτάς. Έχει βάλει την σφραγίδα του εις τον πολιτισμόν και, χάριτι του πανσθενούς και παντεπόπτου Θεού, της Παναγίας της Παμμακαρίστου και πάντων των Αγίων, θα συνεχίση να μαρτυρή και εις το μέλλον περί της ελθούσης χάριτος και της εν ημίν ελπίδος. 

Δοξολογούμεν και ευχαριστούμεν τον Θεόν του ελέους διά τα ουράνια και σωτηριώδη δωρήματα Αυτού προς τον λαόν Του, προς την Εκκλησίαν και το Γένος. Η Εκκλησία είναι η κιβωτός του πνευματικού πολιτισμού και των τιμαλφεστάτων αξιών, αι οποίαι συγκροτούν την ταυτότητά μας. Είναι αδύνατον να κατανοήσωμεν την ιδιοπροσωπίαν μας άνευ αναφοράς εις την Ορθοδοξίαν και την ιστορίαν της, ούτε βεβαίως δυνάμεθα να φαντασθώμεν το μέλλον μας χωρίς την καθοριστικήν παρουσίαν της παραδόσεώς της και χωρίς την διαφύλαξιν των αξιών της. Αποκομμένοι από τας πνευματικάς μας ρίζας δεν θα επιβιώσωμεν. 

Όντως πανέορτος, λαμπροτάτη και υπερευλογημένη η ημέρα αύτη διά τον λαόν του Θεού, η ζωή και η ευσέβεια του οποίου εμπλουτίζεται διά των τριών νέων Αγίων, τους οποίους εδωρήσατο εις την Εκκλησίαν η αείρυτος χάρις του εν Τριάδι προσκυνουμένου Θεού. «Ο άγιος είναι ο ‘τόπος᾽ ενοικήσεως του Θεού ή ο ναός του Θεού. Ο Θεός αναπαύεται στους αγίους, όπως και οι άγιοι στον Θεό. Οι άγιοι αντανακλούν τον Θεόν στον κόσμο, και ο Θεός γίνεται ‘θαυμαστός εν τοις αγίοις αυτού᾽. Ο,τι προσφέρει ο Θεός στον κόσμο, ο,τι δόθηκε στην Εκκλησία εν Χριστώ και διατηρείται με την παρουσία του Αγίου Πνεύματος, καθίσταται εμπειρικά προσιτό στα πρόσωπα των αγίων», σημειώνει θεολογικώτατα ο Εντομολογιώτατος καθηγητής Γεώργιος Μαντζαρίδης (Οδοιπορικό θεολογικής ανθρωπολογίας, Άγιον Όρος, 2005, σ. 309). Η παρουσία και μαρτυρία των Αγίων διατρέχει την ζωήν της Εκκλησίας απ’ αρχής και μέχρι της σήμερον. «Με τα βήματα των Αγίων» θα συνεχίση να πορεύεται ο λαός του Θεού και προς το μέλλον.”

Ο Πατριάρχης αναφέρθηκε στον βίο, τα χαρίσματα και στην προσφορά των τριών νέων Αγίων της Εκκλησίας επισημαίνοντας ότι “είναι ζώσαι και χαριτόστεπτοι εικόνες του φιλανθρώπου Θεού, ο οποίος καλεί τον άνθρωπον εις κοινωνίαν της αγιότητός Του εν τη Εκκλησία Του, τη «κοινωνία των Αγίων».”.

Ακολούθως, εμφανώς συγκινημένος, αναφέρθηκε στην 50ή επέτειο από την εκλογή του σε Επίσκοπο.

“Αναπολούμεν και ανατρέχομεν με την σκέψιν και την καρδίαν μας εις εκείνην την Τρίτην, 18 Δεκεμβρίου 1973, όταν, ως άλλος Τιμόθεος, ηκούσαμεν και ημείς το Παύλειον «μηδείς σου της νεότητος καταφρονείτω» (Α´ Τιμ. δ´, 12), λαβόντες, παρά του αλησμονήτου πνευματικού μας πατρός, αειμνήστου Μητροπολίτου Χαλκηδόνος Μελίτωνος, το άγγελμα της εις Μητροπολίτην Φιλαδελφείας εκλογής μας εις την ηλικίαν των τριάκοντα τριών ετών. Με μεγάλην συγκίνησιν μιμνησκόμεθα του ονόματος του αοιδίμου Προκατόχου μας Οικουμενικού Πατριάρχου Δημητρίου, του σεμνού Προκαθημένου της αγάπης και της καταλλαγής, ο οποίος, κατ᾽ ιδίαν αυτού φιλοτιμίαν και προαίρεσιν, προέτεινε προς το ιερόν σώμα της Αγίας και Ιεράς Συνόδου την ανύψωσιν του Αρχιμανδρίτου Βαρθολομαίου Αρχοντώνη, Διευθυντού του νεοσυστάτου τότε Ιδιαιτέρου Γραφείου του, εις την Μητροπολιτικήν αξίαν. Αιωνία Αυτού η μνήμη και άληστος, καθώς και των μακαριστών Συνοδικών παρέδρων, διά της κανονικής ψήφου των οποίων ανεδείχθημεν Μητροπολίτης Φιλαδελφείας, και διά την ανάπαυσιν των ψυχών των οποίων ετελέσαμεν προ ολίγου Τρισάγιον.

Ποτέ δεν εθεωρήσαμεν την εκλογήν μας αυτήν ως δήθεν επιβράβευσιν διά την εκπλήρωσιν των ανατεθέντων εις ημάς καθηκόντων. Αντιθέτως, από την πρώτην στιγμήν, την αντελήφθημεν ως χρέος και ευθύνην διακονίας της Μητρός Εκκλησίας μετά μεγαλυτέρας υπευθυνότητος, ζήλου και εργατικότητος, εν ταπεινώσει πάντοτε και πιστότητι και υπακοή προς αυτήν. Η δε επακολουθήσασα, ολίγους μήνας αργότερον, είσοδος και συμμετοχή ημών εις την Αγίαν και Ιεράν Σύνοδον υπό την ιδιότητα του Συνοδικού παρέδρου ήτο εγγραφή εις εν πραγματικόν πανδιδακτήριον, το μεγαλύτερον Πανεπι-στήμιον εις το οποίον εφοιτήσαμεν ποτέ, καθώς μας ωλοκλήρωσε εκκλησιολογικώς και συνέβαλε καθοριστικώς εις την προετοιμασίαν μας διά την ανάληψιν των Πατριαρχικών ευθυνών, μετά από δεκαοκτώ έτη.

Μας συγκλονίζει ακόμη και σήμερον η εμπιστοσύνη την οποίαν επέδειξαν τότε ο Πατριάρχης Δημήτριος, ο Γέροντάς μας και τα λοιπά μέλη της Αγίας και Ιεράς Συνόδου προς ένα νέον κληρικόν, τον οποίον κατέστησαν Επίσκοπον της Μεγάλης Εκκλησίας και συνδιοικητήν των ιερών υποθέσεων αυτής. Όπως δε είναι φυσικόν, το παράδειγμά των αυτό ενεχαράχθη βαθέως εντός μας και απετέλεσε γνώμονα και των ιδικών μας επιλογών διά την στελέχωσιν της Πατριαρχικής Αυλής, κατά την διάρκειαν των τριάκοντα δύο ετών ταπεινής Πατριαρχείας μας, διά ταλαντούχων και φερελπίδων κληρικών, τους οποίους και ετιμήσαμεν διά της προαγωγής των εις επιτελικάς θέσεις της Πατριαρχικής διοικήσεως, παρά το νεαρόν της ηλικίας των. Το αυτό ισχύει παρ᾽ ημίν και διά τας Αρχιερατικάς εκλογάς. Όπως έχομεν αναφέρει και εις το παρελθόν, «αι ανάγκαι της Εκκλησίας προσδιορίζουν το εάν και το πότε μιάς Αρχιερατικής εκλογής». Αυτό εβιώσαμεν ημείς! Αυτό πιστεύομεν! Αυτό πράττομεν, προς δόξαν Χριστού και της Αγίας Αυτού Μεγάλης Εκκλησίας, τηρούντες την παρακαταθήκην ην ελάβομεν παρά του αοιδίμου Προκατόχου μας.”

Και ο Παναγιώτατος πρόσθεσε:

“Πεντήκοντα έτη παρήλθον και όμως ηχούν ακόμη εις τα ώτα μας οι νουθετήριοι λόγοι Του κατά το εόρτιον γεύμα μετά την εις επίσκοπον χειροτονίαν μας, την ημέραν των Χριστουγέννων του 1973: «Αντί πολλών και υπερβολικών λόγων, πατριαρχικώς επιθυμούμεν, ίνα κατά την στιγμήν ταύτην, την όντως ιεράν, απευθύνωμέν σοι, Ιερώτατε Μητροπολίτα Φιλαδελφείας, τον λόγον εκείνον, ον ‘ο άγιος, ο αληθινός, ο έχων την κλείν του Δαυίδ, ο ανοίγων και ουδείς κλείσει, και κλείων και ουδείς ανοίξει’ (Αποκ. γ´, 7) είπέ ποτε τω προκατόχω σου, τω αγγέλω της εν Φιλαδελφεία Εκκλησίας: ‘οίδά σου τα έργα’, ήτοι γινώσκω σε, και λοιπόν, εν γνώσει ‘δέδωκα ενώπιόν σου θύραν ανεωγμένην, ην ουδείς δύναται κλείσαι αυτήν’ (Αποκ. γ´, 8). Όμως, ο άγιος και αληθινός, συνεχίζων λέγει σοι: ‘μικράν έχεις δύναμιν’, λέγων δε τούτο εννοεί – και επιθυμούμεν να τονίσωμέν σοι τούτο – ότι δέον ίνα θεωρής πάντοτε ενώπιον του Θεού την σην δύναμιν, όση αύτη και αν η, μικράν, είναι δε αύτη όντως πάντοτε μικρά έναντι του Θεού· εν τη αυτοσυνειδησία δε της σμικρότητος αυτής τελετουργεί και θαυματουργεί, ως παρά Παύλω, η δύναμις του Κυρίου. Την οιανδήτινα εν σοι δύναμιν, αδυναμίαν και ασθένειαν έναντι του Θεού πάντοτε λογιζόμενος και τη χάριτι του Χριστού συνεχώς παραδιδόμενος θα δυνηθής, όπως και εφεξής, ως Επίσκοπος της Μεγάλης Εκκλησίας, να συνεχίσης την ην έδωκας άχρι τούδε μαρτυρίαν κατά τον λόγον του αγίου και αληθινού, τον επιμαρτυρούντα σοι σήμερον ότι, ‘ετήρησάς μου τον λόγον και ουκ ηρνήσω το όνομά μου’ (Αποκ. γ´, 8). Ούτω τηρήσεις τον λόγον Εκείνου και ουκ αρνηθής το όνομά Του».

Εις απάντησιν προς τον Πατριάρχην Δημήτριον επιθυμούμεν, ενώπιον Θεού και όλων υμών, να ανανεώσωμεν την υπόσχεσιν την οποίαν εδώκαμεν κατά την ημέραν εκείνην: «Ουδέν έχω όπερ δεν έλαβον παρά της Εκκλησίας. Εις την Εκκλησίαν επομένως, οφείλω τα πάντα και επί πλέον ευγνωμοσύνην και αφοσίωσιν και σεβασμόν και πιστότητα και υπακοήν άχρι θανάτου… ει δε και δεήσει, και θανάτου σταυρού». Θα συνεχίσωμεν εδραίοι την ταπεινήν διακονίαν μας, φυλάσσοντες Θερμοπύλας, δι᾽ όσον χρόνον θέλει ο Θεός. Εις Εκείνον χρεωστούμεν τα πάντα! Εκείνον διακονούμεν και λατρεύομεν! Εις Εκείνον εμπιστευόμεθα και τα μελλούμενα… «Γενηθήτω το θέλημά Του», νυν και αεί!

Εμείς πορευόμεθα διά μέσου του δράματος της ιστορίας με στόχον την Ανάστασιν. Άλλωστε, άπαντες οι εν Φαναρίω και οι εκ Φαναρίου γνωρίζομεν καλώς ότι χωρίς Θαβώρ και χωρίς Γολγοθάν δεν υπάρχουν το φως και η αγαλλίασις της Αναστάσεως. Από της Μεταμορφώσεως διά της Σταυρώσεως φθάνομεν εις την Ανάστασιν. «Ιδού γαρ ήλθε διά του Σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω…» Και κατά την εύσημον ταύτην στιγμήν ενθυμούμεθα τους σοφούς λόγους του ανεπαναλήπτου Γέροντός μας, ο οποίος μας προειδοποίει διαρκώς διά τον κίνδυνον του θανατηφόρου πειρασμού να θεωρήσωμεν ιδικήν μας την επισκοπικήν λαμπρότητα. Αυτή είναι του Χριστού, μας υπενθυμίζει ο Γέροντας. Ιδικόν μας είναι «το μέλαν τριβώνιον, εκ της βιώσεως του οποίου μόνον κυοφορείται η πνευματική αναστάσιμος λαμπρότης και εκφαίνονται η δόξα και η βασιλεία του Κυρίου».”

Ακολούθως ο Παναγιώτατος και οι Συνοδικοί Αρχιερείς Σεβ. Βρυούλων κ. Παντελεήμων, Ρόδου κ. Κύριλλος, Γουΐνιπεγκ κ. Ιλαρίων, Κρήτης κ. Ευγένιος, Κορέας κ. Αμβρόσιος, Αυστρίας κ. Αρσένιος, Πισιδίας κ. Ιώβ, Ν. Ιερσέης κ. Απόστολος, Σύμης κ. Χρυσόστομος, Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Πρόδρομος, και Γαλλίας κ. Δημήτριος, υπέγραψαν τις σχετικές Πράξεις στον οικείο Κώδικα του Πατριαρχείου.

Παρέστησαν, επίσης, οι Αρχιερείς Σεβ. Γέρων Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ, Γέρων Δέρκων κ. Απόστολος, Γέρων Πριγκηποννήσων κ. Δημήτριος, Φιλαδελφείας κ. Μελίτων, Μυριοφύτου και Περιστάσεως κ. Ειρηναίος, Μύρων κ. Χρυσόστομος, Λέρου, Καλύμνου και Αστυπάλαιας κ. Παΐσιος, Πατρών κ. Χρυσόστομος, Κηφισίας, Αμαρουσίου, Ωρωπού και Μαραθώνος κ. Κύριλλος, Μιλήτου κ. Απόστολος, Καλλιουπόλεως και Μαδύτου κ. Στέφανος, Κυδωνιών κ. Αθηναγόρας, Σηλυβρίας κ. Μάξιμος, Αυστραλίας κ. Μακάριος, Σμύρνης κ. Βαρθολομαίος, Ίμβρου και Τενέδου κ. Κύριλλος, Ισπανίας και Πορτογαλίας κ. Βησσαρίων, Σαράντα Εκκλησιών κ. Ανδρέας, οι Θεοφιλ. Αλικαρνασσού κ. Αδριανός, Στρατονικείας κ. Στέφανος, Ξανθουπόλεως κ. Παΐσιος και Λακεδαιμονίας κ. Θεόφιλος, ο Θεοφιλ. Αγγλικανός Επίσκοπος κ. Christopher Hill, κληρικοί, μοναχοί και μοναχές, ο Πρέσβης κ. Κωνσταντίνος Κούτρας, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη, η Εξοχ. Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών της Ελλάδος κ. Χριστίνα Αλεξοπούλου, ο Εξοχ. κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, Καθηγητής Πανεπιστημίου και πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως της Ελλάδος, ο Εντιμ. κ. Νικόλαος Νικολόπουλος, πρώην υφυπουργός, Άρχοντες Οφφικιάλιοι της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας με επί κεφαλής τον Γενικό Γραμματέα της Αδελφότητός τους “Παναγία η Παμμακάριστος”, Εντιμολ. κ. Κωνσταντίνο Δεληκωσταντή, Άρχοντα Διδάσκαλο του Γένους, και πλήθος πιστών από την Πόλη και από το εξωτερικό.

Διαβάστε το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Οικουμενικού Πατριάρχου ΕΔΩ.

___________

Φωτό: Νίκος Παπαχρήστου