Παρελθόν, Παρόν, Μέλλον: Εχθροί ή σύμμαχοι;

Άρθρο του φοιτητή ΜΗΝΑ ΣΤΡΑΒΟΠΟΔΗ

Πολλοί είναι οι άνθρωποι που φοβούνται το μέλλον, πάρα πολλοί. Θα έλεγα πως η στάση αυτή είναι κάπως επιπόλαιη και βιαστική. Το μέλλον βρίσκεται στα χέρια σου, υπό μία, βέβαια, προϋπόθεση: να είσαι κυρίαρχος του εαυτού σου. Εάν, λοιπόν, πληρείται αυτή η προϋπόθεση, τότε υπάρχει η δυνατότητα το μέλλον να το διαμορφώσεις αποκλειστικά και μόνο εσύ, στα δικά σου γούστα, ούτως ώστε να καλύπτεις τις ανάγκες σου, είτε συναισθηματικές, είτε υλικές. Εσύ θα είσαι αυτός, που ανάλογα με τους στόχους και τις επιδιώξεις που έχεις, θα διαμορφώσεις τη ζωή σου. Μετρά, φυσικά, και η θέληση. Όσο πιο πολύ θες κάτι, τόσο μεγαλύτερο σθένος αποκτάς για να το κατακτήσεις, με άλλα λόγια είναι αυτό που, πολύ ορθά, περιέγραψε ο Νίκος Καζαντζάκης σε μία φράση: «ό,τι δεν έγινε ποτέ είναι ό,τι δεν ποθήσαμε αρκετά!». Αν, λοιπόν, αυτή τη στιγμή κάθεσαι στην καρέκλα, στην γωνίτσα του σπιτιού σου, δυστυχισμένος για την αποτυχία σου, τότε μάθε πως εσύ και μόνο δεν θέλησες να ευτυχήσεις, δεν ήσουν κυρίαρχος του εαυτού σου, δεν σήκωσες κεφάλι σε οτιδήποτε ξένο σου πασάρανε και σε διατάζανε να το ενστερνιστείς. Δεν φταίει το μέλλον που έρχεται και δεν μπορείς να το διαχειριστείς, φταίει η αδυναμία σου, για αυτό άλλωστε σε αποκαλούν: άνθρωπο. Άνθρωπος = αδύναμος.

Είναι όμως έτσι; Μήπως άνθρωπος σημαίνει δυνατός; Μήπως εν τέλει καθοριστικό ρόλο σε αυτό έχει η θέληση; Εσύ διαλέγεις τι θα γίνεις, η βούλησή σου είναι αυτή που θα σε κάνει δυνατό ή αδύναμο. Μην, λοιπόν, φοβάσαι το μέλλον, εκτός αν πραγματικά θες να δυστυχήσεις. Εάν όχι, τότε κάθε βήμα που θα κάνεις, φρόντισε να είναι πιο σταθερό σε αυτό το ασταθές έδαφος που ονομάζεται μέλλον και πίστεψέ με, όσο πιο σίγουρο είναι κάθε βήμα σου, τόσο πιο σταθερό θα γίνεται και το έδαφος που πατάς.

Κάποιοι άλλοι ασχολούνται, όχι με το μέλλον, αλλά με το παρελθόν. Είτε με τον χρόνο τον χαμένο, ο οποίος είναι δύσκολο, αν όχι ακατόρθωτο, να αναπληρωθεί, είτε για ευτυχισμένες αναμνήσεις που πλέον δεν υπάρχουν και είναι και αδύνατον να ξαναδημιουργηθούν. Τους ανθρώπους αυτούς, ίσως, να μπορώ να τους καταλάβω λίγο περισσότερο.

«Αχ, πόσο θα ήθελα να γυρίσω τον χρόνο πίσω και να αλλάξω κάποια γεγονότα, να αλλάξω την ροή τους, να σβήσω κάποια παντελώς από τον κόσμο και το νου μου, να μην υπάρχουν, για να μην ντροπιάζουν τον κόσμο και τον εαυτό μου! Μα τι λέω; Απαρνιέμαι τον εαυτό μου; Στο παρελθόν οφείλω αυτό που είμαι τώρα και δεν μπορώ να πω πως δεν είμαι ευχαριστημένος, οπότε καλώς έγιναν τα λάθη που έγιναν, δεν χρειάζεται να αναπληρωθεί κανένας χαμένος χρόνος για αυτά. Τι γίνεται όμως με τις ευτυχισμένες στιγμές του παρελθόντος, οι οποίες δεν έχουν απολύτως καμία ελπίδα να ξαναδημιουργηθούν, καθώς οι συνθήκες είναι απαγορευτικές; Θέλω να τις ξαναζήσω!»

Πιο ταιριαστή απάντηση από αυτήν που δίνει και πάλι με μια φράση ο Νίκος Καζαντζάκης δεν υπάρχει: «η εξάρτηση από το παρελθόν, όσο ευχάριστη και αν είναι, το μόνο που κάνει είναι να κομματιάζει το παρόν». Σκεπτόμενος, λοιπόν, τις ευχάριστες αυτές αναμνήσεις, ξεχνάς το παρόν, μένεις αδρανής και μην ξεχνάς, ζωή θα πει κίνηση, ενέργεια, πράξη. Είσαι ένας ζωντανός-νεκρός, δίχως ίχνος διεξόδου στον λαβύρινθο που έφτιαξες ζώντας στο παρόν σου το παρελθόν σου.

Λάθος! Ίχνος διεξόδου υπάρχει! Μέσα σου βρίσκεται και αυτό. Σήκω από την καρέκλα σου, βγες έξω και δημιούργησε, κάνε πράγματα, νιώσε, ζήσε το παρόν, ζήσε τις στιγμές που περνάνε σαν αστραπή από τα μάτια σου, κάνε κάθε μία από αυτές τις στιγμές μοναδική, συμπλήρωσε κομμάτι-κομμάτι το μοναδικό αυτό παζλ της προσωπικότητάς σου και ύστερα κάνε ένα-δύο βήματα πίσω αντίκρισε αυτό που έχεις φτιάξει, κλείσε τα μάτια και φύγε. Τότε θα νιώσεις ευτυχία. Εάν όχι, τότε πάει να πει πως δεν έζησες με πάθος, δεν έκανες όσα έπρεπε.

Άδραξε την κάθε στιγμή - Carpe diem, όπως λέει και ο καθηγητής Κίτινγκ στην ταινία «ο κύκλος των χαμένων ποιητών». Το αποτέλεσμα; Το παζλ θα δείξει κατά πόσο ακολούθησες αυτή τη συμβουλή. Α! και αν θες και άλλη μία: Άσε στην άκρη το παρελθόν, πάρε απλά μάθημα από αυτό, μην προσπαθείς να το γυρίσεις πίσω, κοίτα το παρόν, επικεντρώσου σε αυτό και άλλαξε ό,τι δεν σου αρέσει και μπορείς να αλλάξεις από αυτό, έτσι θα σε περιμένει μετά την στροφή ένα μέλλον ευχάριστο, το οποίο θα το έχεις διαμορφώσει με δικό σου αγώνα και κόπο, θα είναι η ώρα που θα δικαιωθείς για αυτόν σου τον κόπο. Εάν δεν είναι ευχάριστο το μέλλον, τότε φταις! Δικαιολογίες για τον άνθρωπο δεν υπάρχουν! Αδύνατο δεν υπάρχει, γιατί όρια δεν υπάρχουν!